Morgunblaðið - 18.08.2002, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 SUNNUDAGUR 18. ÁGÚST 2002 MORGUNBLAÐIÐ
VART hefur orðið við kamfýlóbakter
í vatnsbóli við félagsheimilið á Hlöð-
um í Hvalfjarðarstrandarhreppi og
hefur viðvörunarmerki verið komið
fyrir í húsinu þar sem varað er við
því að drekka vatnið. Ráðgert er að
taka í notkun nýtt vatnsból fyrir
svæðið í september.
Að sögn Helga Helgasonar, fram-
kvæmdastjóra Heilbrigðiseftirlits
Vesturlands, kom sams konar bakt-
ería upp fyrir tveimur árum og var
þá gripið til aðgerða af sama tagi.
Um er að ræða tvö aðskilin vatnsból
sem hægt er að tengja saman. Grun-
ur um að kamfýlóbakter væri að
finna í vatnsbólunum var staðfestur
af Heilbrigðiseftirlitinu fyrr í sumar
en búið er að hreinsa minna vatns-
bólið. Nýtt vatnsból verður tekið í
notkun í næsta mánuði og mun það
nýtast félagsheimilinu og íbúðarhús-
um í næsta nágrenni. Ráðgert er að
gömlu vatnsbólin tvö verði áfram
notuð sem varavatnsból, að sögn
Helga. Grunur leikur á, að hans
sögn, að yfirborðsvatn með bakterí-
unni hafi borist niður í vatnsbólin,
sem eru lokuð, eða bakterían hafi
komist í lögn. Mjög mikið vatn er í
mengaða vatnsbólinu og margar að-
rennslisæðar sem liggja í það sem
torvelda hreinsun þess. Grafa þarf
upp allar aðrennslislagnir, að sögn
Helga, til þess að komast fyrir bakt-
eríuna og verður það gert eftir að
nýtt vatnsból verður tekið í notkun í
haust.
Á meðan eru íbúðarhús í kring
tengd á minna vatnsbólið en mengað
vatn rennur í gegnum lagnir félags-
heimilisins og í sundlaug við það og
segir Helgi óhætt að nota vatnið svo
framarlega sem það sé ekki drukkið.
Að hans sögn er ekki algengt að
kamfýlóbakter finnist í drykkjar-
vatni en þó hafa nokkur tilfelli komið
upp á undanförnum árum.
Kamfýlóbakter í drykkjarvatni og sundlaug á Hlöðum
Nýtt vatnsból tekið í
notkun í næsta mánuði
Foreldrar krabbameinssjúkra á Netinu
Fræðsla og
stuðningur
SAMSKIPTI milliforeldra langveikrabarna og heilbrigð-
isstarfsfólks eru mjög mik-
ilvæg. Anna Ólafía Sigurð-
ardóttir vann
meistaraverkefni sitt um
fræðslu til foreldra barna
og unglinga með krabba-
mein undir leiðsögn dr.
Erlu Kolbrúnar Svavars-
dóttur dósents. Morgun-
blaðið ræddi við Önnu
Ólafíu um verkefnið og
nauðsyn þess að foreldrar
hafi góðan aðgang að upp-
lýsingum um sjúkdóma
barna sinna og hvernig á
að sinna þeim.
– Hvert var viðfangsefni
lokaverkefnisins?
„Meistaraverkefnið
fjallaði um áhrif fræðslu-
og stuðningsmeðferðar á líðan
foreldra barna og unglinga með
krabbamein. Foreldrum barna og
unglinga sem greinst höfðu með
krabbamein á tveggja ára tímabili
var boðin þátttaka í einstaklings-
meðferð, sem fólgin var í stuðn-
ingsviðtölum, fyrirlestrum og að
lokum fræðslu á Netinu, en ég
hannaði heimasíðu fyrir rann-
sóknarhópinn. Ég kannaði líðan
foreldranna fyrir og eftir með-
ferðina auk viðhorfs þeirra til
fræðsluefnis heimasíðunnar. Við-
brögð foreldranna voru mjög góð,
þeim þótti heimasíðan aðgengileg
og gagnleg. Það var mjög gott að
finna hve foreldrar voru jákvæðir
og þakklátir.“
– Hvers vegna valdirðu þér
þetta viðfangsefni?
„Ég hafði áhuga á að hanna
hjúkrunarmeðferð fyrir fjölskyld-
ur barna með langvinna sjúk-
dóma, ekki síst vegna þeirra
breytinga sem hafa átt sér stað í
meðferð á börnum og unglingum
með langvinna sjúkdóma í þá átt
að auka dvöl þeirra í heimahúsum.
Þátttaka foreldra í meðferð barna
hefur aukist mikið undanfarin ár,
og við því þarf að bregðast með
aukinni fræðslu. Hjúkrunarfræð-
ingar gegna hér lykilhlutverki og
geta stuðlað að bættri líðan for-
eldra með t.d. markvissri fræðslu
og stuðningi. Í meistaranáminu
lauk ég námskeiði í upplýsinga-
tækni og þótti heillandi að nýta
mér tæknina til að veita skjól-
stæðingum spítalans enn betri
þjónustu. Ég valdi hóp foreldra
barna með krabbamein fyrst og
fremst vegna þess að í dag er
starfandi innan Barnaspítala
Hringsins þverfaglegt teymi
hjúkrunarfræðinga og barna-
lækna sem hefur sérhæft sig í
meðferð þessara einstaklinga.“
– Leita foreldrar til hjúkrunar-
starfsfólks eftir efni um krabba-
mein og aðra sjúkdóma?
„Já, foreldrar leita mikið á Net-
inu að upplýsingum um sjúkdóma
barna sinna, og ég sá hér leið til að
koma til móts við þessa leit með
innlendum upplýsingum. Einnig
er mikilvægt fyrir hjúkrunar-
fræðinga að læra að nýta sér
þessa tækni til að að-
stoða skjólstæðinga
sína við leit að áreiðan-
legum upplýsingum á
Netinu.“
– Hvernig gekk að
setja efni á síðuna fyrir foreldr-
ana?
„Það gekk í sjálfu sér vel. Það
var lítið til af fræðsluefni fyrir
þennan hóp foreldra á íslensku.
Eftir að ég hafði rætt við foreldr-
ana og greint hvaða efni ætti er-
indi á heimasíðuna, hófst vinna við
hönnun hennar. Stuðst var að
hluta til við fræðsluefni sem unnið
var af hjúkrunarfræðingum á
Landspítala – háskólasjúkrahúsi,
í tengslum við gerð krabbameins-
dagbókar. Í allt eru um eitt
hundrað prentaðar síður á heima-
síðunni, svo að þar er að finna
mikinn fróðleik.“
– Það hlýtur að auka tengsl for-
eldra við sjúkrahúsið að hafa síðu
eins og þessa.
„Já, sannarlega getur það gert
það. Íslendingar eru í fararbroddi
þjóða heims í notkun upplýsinga-
tækninnar og er ég sannfærð um
að foreldrar sem og aðrir munu
nýta sér fræðsluvefsíðuna.
Heimasíða eins og þessi hefur
ekki verið hönnuð og prófuð áður
svo vitað sé hér á landi. Í fram-
haldi af þessari vinnu vonum við
að aðrar deildir spítalans opni
svipaða fræðsluvefi fyrir fleiri
sjúklingahópa.“
– Hvað tekur nú við í þínu rann-
sóknastarfi að loknu meistara-
prófinu?
„Með rannsókn þessari hefur
verið gert átak er varðar hönnun á
fræðsluefni fyrir foreldra barna
og unglinga með krabbamein hér
á landi. Þannig að nú hef ég,
ásamt Erlu Kolbrúnu leiðbein-
anda mínum og Sigrúnu Þórodds-
dóttur hjúkrunarfræðingi á dag-
deild krabbameinsveikra barna,
farið af stað með nýja rannsókn.
Foreldrum barna og unglinga
sem hafa nýlega
greinst með krabba-
mein er boðið að taka
þátt í að prófa heima-
síðu þessa sem hefur
verið þróuð nánar, auk
þess verður foreldrunum boðið
upp á stuðning í formi viðtala.
Foreldrarnir hafa aðgang að
heimasíðunni í tvo mánuði. Tak-
markið er að heimasíðan verði op-
in öllum foreldrum krabbameins-
veikra barna og unglinga. Það
verður gert um leið og við teljum
síðuna endurspegla þarfir for-
eldra fyrir fræðslu og stuðning af
þessu tagi.“
Anna Ólafía Sigurðardóttir

Anna Ólafía Sigurðardóttir er
fædd á Ísafirði 1959. Hún lauk
stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum á Ísafirði 1979, B.S.
prófi í hjúkrunarfræði frá Há-
skóla Íslands 1983 og M.S. prófi
frá sama skóla vorið 2002. Anna
Ólafía hefur starfað á Barnaspít-
ala Hringsins í 15 ár, verið hjúkr-
unardeildarstjóri á barnaskurð-
deild 13E í 9 ár. Síðastliðin 4 ár
hefur hún unnið sem verk-
efnastjóri notendaþáttar ný-
byggingar Barnaspítala Hrings-
ins. Anna Ólafía er gift Stefáni
Hrafnkelssyni framkvæmda-
stjóra Betware h/f og eiga þau
þrjú börn, þau Hrafnkel, Arndísi
Rós og Sigurð Davíð.
Fræðsla eykur
öryggi
foreldra
SIGMUND er farinn í sumar-
fríi og munu því ekki birtast
teikningar eftir hann í Morg-
unblaðinu næstu vikurnar.
Sigmund í
sumarfrí
SENN hallar sumri og haustið er á næsta leiti. Styttast
fer í haustjafndægur og margir eru farnir að líta til
berja eins og vera ber á þessum árstíma. Ekki er þó víst
að haust og berjatínsla hafi verið ofarlega í huga pars-
ins sem naut sumarsólar á einum margra garðbekkja
borgarinnar í vikunni. Engin ástæða er heldur til að af-
skrifa sumarið enda ræður þessi árstíð enn ríkjum hvað
sem tautar og raular.
Morgunblaðið/Jim Smart
Slakað á í sólinni
SAMTÖK ferðaþjónustunnar (SAF)
telja hugsanlegt að mistök hafi verið
gerð við talningu ferðamanna í sum-
ar. SAF hafa boðað til fundar vegna
þeirrar óvissu sem ríkir um talningu
erlendra ferðamanna en mörgum í
ferðaþjónustunni þykir tölur úr taln-
ingu Ferðamálaráðs á Keflavíkur-
flugvelli ekki í samræmi við upplýs-
ingar frá öðrum, t.d. Flugleiðum. Því
ákvað SAF að boða fulltrúa Flug-
leiða, Flugmálastjórnar, Sýslu-
mannsembættisins á Keflavíkurflug-
velli og Ferðamálaráðs til fundar.
Fundurinn verður haldinn í næstu
viku og munu menn með öllum til-
tækum ráðum reyna að meta hver
þróunin hefur í raun orðið á þessu ári
og ennfremur að kanna hvort og þá
hvað hefur farið úrskeiðis í talning-
unni sem framkvæmd er nú. Í sam-
bandi við þetta er verið að kanna nú
hvernig gengið hefur hjá fyrirtækj-
um innan SAF um land allt það sem
af er sumri.
Óvissa um
talningu
ferðamanna