Morgunblaðið - 04.12.2002, Blaðsíða 27

ið í
horf
bóka- og viskíbar fái nýtt nafn, Silfurtungl-
ið, með vísan í samnefnt leikrit Halldórs
Laxness. Eyþór segir að ætlunin sé að
prýða veggi með munum og myndum sem
tengjast Halldóri Laxness, persónu hans
og skáldaferli, í þeim anda sem gert var
þegar Jóhannesarstofa var hönnuð á sínum
tíma.
Einnig er stefnt að því að endurvekja
gamla vínkjallarann, „leyniherbergið“, í
kjallara hótelsins sem myndi nýtast undir
smærri veislur.
Eyþór undirstrikar að unnið verði að
breytingunum í nánu samstarfi við hót-
elstjórnendur enda hafi starfsemin of oft
verið slitin úr samhengi við hótelið sjálft.
Þá eru uppi hugmyndir um að stækka
hótelið og í leigusamningum er kveðið á um
að rekstraraðilar veitingasala fái afnot af
nýja rýminu þegar það verður tekið í notk-
un.
Rætt um að stækka hótelið
Páll Halldórsson er stjórnarformaður
Hótel Borgar ehf. sem er í eigu Lands-
banka Íslands, Sjóvá-Almennra, Tómasar
Tómassonar og fleiri aðila.
Að sögn Páls eru uppi hugmyndir um að
byggja við hótelið, baka til, og tvöfalda þar
með gistirými þess, í liðlega 100 herbergi
og jafnvel byggja bílageymslu undr hót-
elinu. Hér yrði um milljarðaframkvæmd að
ræða. Páll undirstrikar að engin ákvörðun
hafi verið tekin þar að lútandi og að ekkert
formlegt erindi hafi verið sent borgaryf-
irvöldum vegna málsins.
„Byggingarrétturinn er þarna til staðar
og við sjáum þarna ákveðna möguleika á að
gera eininguna hagkvæmari með því að
nýta þann byggingarrétt.“
Hann bendir á að hótelið sé á besta stað í
bænum og ekki margir aðrir staðir betur
til þess fallnir að byggja hótel á.
Fyrir liggur hinsvegar að breytingar
verða gerðar á efstu hæð hótelsins sem
verður lyft og þakinu breytt. Þar verða
settar svítur og turnsvítunni verður sömu-
leiðis breytt. Ekki liggur fyrir hvenær ráð-
ist verður í þær framkvæmdir en Páll von-
ast til að hægt verði að gera það á næsta
ári. Kostnaður við breytingarnar verður í
kringum 90–100 milljónir króna.
reytingar á veitingasölum Hótel Borgar
Morgunblaðið/Golli
al sem verður framvegis nefndur
úar og mun nýtast matar- og
Nýir rekstraraðilar hyggjast endurvekja nýársdansleiki Borgarinnar frá áramótum.
Ljósmynd/Pétur Thomsen
Um áratugaskeið voru allar opinberar veislur haldnar á Hótel Borg. Myndin er tekin í
veislu til heiðurs Lyndon B. Johnson, þáverandi varaforseta Bandaríkjanna, sem heim-
sótti Ísland í byrjun sjöunda áratugarins.
Ljósmynd/Hótel Borg
Gyllti salurinn á fjórða áratug síðustu aldar. Meðal þess sem núverandi rekstraraðilar
hyggjast kanna er hvort hægt sé að bjarga freskunum á veggjunum sem í dag eru undir
lögum af málningu. Þá er stefnt að því að fjölga dyrunum á nýjan leik sem tengja salinn
við bakherbergin. Einnig er í athugun að láta smíða nákvæma eftirlíkingu af upp-
runalegu stólunum, svo dæmi séu nefnd.
kristjan@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER 2002 27
ár
nn við bygginuna. Óli á Reynisvatni
úrverkið og Einar gamli Einarsson
míðina. Þeir voru báðir víkingar til
n það þurfti sína aðferðina við
þess að hvetja þá. Við Einar
ar best að vera fúll og ónotalegur.
fði reynt þá aðferð við Óla á Reyn-
efði hann lagt frá sér múrskeiðina
mér að fara til helvítis. Við hann
að ræða í léttum tón, taka undir
num og segja honum eina eða tvær
ögur áður en ég vék að erindinu
að sem því líður, þá opnaði ég veit-
Hótel Borgar 18. janúar 1930, og
ð opnaði ég 25. maí um vorið, 18
m eftir að grunnurinn undir húsið
inn – en verðið komst líka upp í 1,3
.“
berar veislur og fræg andlit
atugaskeið voru allar opinberar
ér á landi haldnar á Hótel Borg.
orgin ómissandi áfangastaður fjöl-
frægra persóna sem sóttu landið
933 gistu m.a. Charles Lindbergh
ur og eiginkona hans á hótelinu,
n Marlene Dietrich gisti þar árið
ndaríski leikarinn Tyrone Power
7 og hljómsveitin Kinks árið 1964,
i séu nefnd.
a leitað uppi gamla muni úr sögu
og haft hönd í bagga með hug-
nu. Ýmislegt hefur fundist og ný-
st rúmlega 70 ára gömul ljósa-
si við Tjarnargötu sem er hluti af
gum ljósabúnaði hótelsins.
an er nú kominn upp að nýju og
gestum í Jóhannesarstofu.
rtungl Halldórs Laxness
n Eyþórs er hugmyndin að fólk
m tyllt sér niður á Borginni og
r kaffisopa líkt og tíðkast hefur
saman og verður gamli Pálma-
mvegis nefndur Café Borg. Á hót-
ur enn fremur Á la carte mat-
r og ráðstefnuherbergi en í
við breytingarnar hefur Karl
Stefánsson verið ráðinn rekstr-
eitingasala og Árni Björn Helga-
verið ráðinn veitingastjóri. Báðir
mikla reynslu úr veitingahúsa- og
num og hafa meðal annars starf-
ngastaðnum Argentínu og Hótel
uppi hugmyndir um að salirnir
Skuggabar var áður og nú er
„MEST kom á óvart að
finna strax á fyrsta upp-
graftarárinu leifar mann-
virkja frá fyrstu tíð bisk-
upsstólsins á Hólum, sem
var settur á fót 1106,“ seg-
ir Ragnheiður Trausta-
dóttir fornleifafræðingur
um Hólarannsóknina í
sumar, einhverja umfangs-
mestu fornleifarannsókn
sem ráðist hefur verið í á
Íslandi.
Ragnheiður Trausta-
dóttir segir að þar sem
minjasvæðið hafi allt verið
sléttað með jarðýtum um
miðja síðustu öld hafi verið
óttast að minjarnar hefðu
raskast mjög en annað
hafi komið á daginn.
Reyndar væru minjar frá
19. öld að mestu farnar en
eldri minjar væru óspillt-
ar. „Við fundum hús frá 11. eða 12.
öld sem er mjög spennandi fyrir
þær sakir að ekki hefur verið byggt
margoft ofan á það eins og önnur
mannvirki á rústasvæðunum.“
Verkefnið hófst í sumar og er
gert ráð fyrir að rannsókninni ljúki
árið 2007. Kristnihátíðarsjóður
lagði 11 milljónir króna í verkefnið
í ár og hefur ákveðið að verja jafn-
hárri upphæð til þess á næsta ári.
Ragnheiður segist hafa ákveðið
hvar ætti að hefja fornleifagröft
með hliðsjón af forkönnun á grund-
velli heimildakönnunar, s.s. á göml-
um túnakortum, fosfatgreiningum
og svonefndum fjarkönnunar-
aðferðum, þ.e. jarðsjármælingum,
viðnámsmælingum og leiðnimæl-
ingum.
„Við fundum leifar af húsum með
þessari tækni, opnuðum þar og
komum niður á minjar frá 17. og
18. öld, sem eru sennilega prent-
smiðjurústir. Elsta prentsmiðjan
er frá því fyrir 1600 og við erum
sennilega búin að grafa upp yngsta
hluta hennar,“ segir hún.
Viðamiklar rannsóknir
Grafið var á sex stöðum á Hólum
og auk þess voru kannanir á land-
námsbænum Hofi í Hjaltadal og á
hafnarstaðnum við ósa Kolku, sem
var höfn Hólastaðar fram á 16. öld.
„Til að skilja þýðingu Hólastaðar
þarf að skilja allan Hjaltadalinn,“
segir Ragnheiður og telur að Hof
sé lykillinn að því að bisk-
upsstólnum hafi verið valinn staður
á Hólum auk þess sem hafn-
arstaðan gæti hafa skipt máli. „Við
höfum líka kannað flestar fornar
leiðir að Hólum og sjáum að stað-
urinn hefur þótt mjög miðsvæðis á
miðöldum.“
Um 40 til 45 manns tóku þátt í
Hólarannsókninni í sumar, en að
henni standa Hólaskóli, Byggða-
safn Skagfirðinga og Þjóðminja-
safn Íslands auk þess sem samstarf
var við ýmsar stofnanir og háskóla
erlendis. Unnið var með öllum sér-
fræðingunum á vettvangi og segir
Ragnheiður að það hafi skilað mikl-
um árangri.
„Við fundum á fjórða þúsund
gripi,“ segir hún. „Mjög margir eru
frá 17. fram á 19. öld, en einnig
margir frá miðöldum. Meðal ann-
ars fundum við brot úr klébergs-
grýtu og bökunarhellu frá Noregi,
nokkrar perlur sem gætu verið úr
talnaböndum, útskorinn hníf, 550
krítarpípubrot frá 1600 til 1800 og
80 kíló af dýrabeinum.“
Vitað var um göng frá kirkjunni
yfir í híbýlin og fundust þau. „Það
var mikilvægt að finna þau til að
geta borið þau saman við úttekt-
irnar, því að þá getum við hugs-
anlega búið til heildarmynd af rúst-
unum án þess að grafa holur um
allt svæðið upp á von og óvon og
spilla minjum að óþörfu,“ segir
Ragnheiður.
Öskuhaugar mikilvægir
Næsta sumar verður vettvangs-
kennsla fyrir nýnema í forn-
leifafræði við Háskóla Íslands og
farið verður í neðansjávarrann-
sóknir við Kolkuós. Ragnheiður
segir að auk þess verði haldið
áfram að kanna prentsmiðjuhúsin
og skoða sérstaklega elsta húsið,
því að minnst sé vitað um elsta tím-
ann. Það hús sé undir geigvænlega
stórum öskuhaugi frá miðöldum,
sem sé 30 metrar á allar hliðar.
„Öskuhaugar eru með því mikil-
vægasta sem við skoðum því að þar
er hægt að sjá hver voru lífsskil-
yrði manna á hverjum tíma, við
hvaða kjör þeir bjuggu, hvað þeir
áttu og á hverju þeir nærðust og
þar fram eftir götunum, auk þess
sem skilyrðin þarna eru mjög góð
fyrir skordýra-, plöntu- og beina-
rannsóknir.“
Unnið að rannsóknum á svæðinu fyrir framan kirkjuna á Hólum.
Leifar mannvirkja
frá fyrstu tíð
biskupsstólsins
Mannvirki frá fyrstu tíð biskupsstólsins,
11. til 12. aldar.