Morgunblaðið - 17.12.2002, Blaðsíða 44

MINNINGAR
44 ÞRIÐJUDAGUR 17. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Margrét Sigurð-ardóttir fóstra
fæddist á Hauka-
brekku á Snæfells-
nesi 5. júlí 1917. Hún
lést á hjúkrunar-
heimilinu Skjóli 10.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Sigurður
Eggertsson skip-
stjóri, ættaður frá
Hvallátrum við
Látrabjarg, og Ingi-
björg Pétursdóttir
frá Fróðá á Snæfells-
nesi. Systkini Mar-
grétar, sem enn eru á lífi, eru Þor-
kell, Pétur og Halldór Eggert, en
Guðríður, Þórarinn og hálfbróðir,
Guðmundur, eru látin.
Margrét giftist Ásgeiri Markús-
syni frá Ólafsdal í Dalasýslu 10.
október 1944. Börn þeirra eru:
Einar Torfi, f. 1948, maki Lind
Völundardóttir, þau skildu, þau
eiga þrjú börn og fjögur barna-
börn; Sigurður Ingi, f. 1950, maki
Sigríður Lóa Jónsdóttir, þau eiga
eitt barn; og Sigríður Anna, f.
1961.
Margrét ólst upp á Suður-Bár í
Grundarfirði og var í námi við
Héraðskólann í Reykholti 1935–
1937. Hún starfaði á
barnaheimilinu
Tjarnarborg í
Reykjavík á stríðsár-
unum og hélt síðan
til Svíþjóðar þar sem
hún lauk fóstruprófi
1947. Á árunum
1947-1957 bjó hún
ásamt fjölskyldu
sinni á Akureyri.
Frá árinu 1958 hefur
fjölskyldan búið í
Álfheimum 42 í
Reykjavík. Margrét
starfaði að barna-
verndarmálum bæði
á Akureyri og í Reykjavík. Hún
veitti forstöðu fyrsta leikskólan-
um sem settur var á stofn á Ak-
ureyri 1955. Hún var félagsmála-
fulltrú hjá Félagsmálastofnun
Reykjavíkurborgar frá árinu 1972
og síðar deildarstjóri dagvistar-
deildar barna á einkaheimilum
hjá Dagvistun barna. Margrét sat
á þingi sem varaþingmaður Al-
þýðubandalagsins á árunum
1960–1963. Hún var í stjórn kven-
félags sósialista og Menningar- og
friðarsamtaka kvenna.
Útför Margrétar verður gerð
frá Áskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
Þegar ég minnist Margrétar
tengdamóður minnar kemur upp í
huga mér mynd af fallegri og heil-
steyptri konu með djúpa réttlæt-
iskennd. Hún lét sér fátt mannlegt
óviðkomandi og tók jafnan einarð-
lega afstöðu til málefna líðandi
stundar. Það gat verið erfitt að
vera ósammála henni í slíkum mál-
um þar sem hún rökstuddi skoð-
anir sínar jafnan af mikilli leikni.
Tilfallandi skoðanaágreiningur
spillti þó aldrei vináttu og vænt-
umþykju.
Á yngri árum fann Margrét sér
farveg í pólitíkinni. Hún tók virkan
þátt í Kvenfélagi sósíalista og sat
sem varamaður á þingi fyrir Al-
þýðubandalagið í nokkur skipti í
byrjun 7. áratugarins. Þar lagði
hún fram frumvarp um fæðingaror-
lof, en það var henni ætíð hugleikið
hvernig mætti sem best hlúa að
uppvexti og viðurværi ungra barna.
Starfsvettvangur Margrétar var
líka á því sviði, en ung að árum hélt
hún til Svíþjóðar til þess að afla sér
menntunar sem fóstra. Þegar ég
kynntist Margréti fyrir rúmlega 30
árum síðan starfaði hún á Félags-
málastofnun Reykjavíkur. Hún
hafði þar umsjón með vistun barna
hjá dagmæðrum auk þess sem hún
skipulagði og sá um námskeið fyrir
þær.
Dóttir mín, sem átti sinn fasta
sess hjá Margréti ömmu, hafði ein-
hvern tíma á orði að hún væri
svona „ekta amma, alltaf svo hlý og
góð“. Ósjáldan kom Margrét fær-
andi hendi með spennandi leikfang
sem hentaði ungviðinu vel. Heima í
Álfheimum kom hún upp dótakassa
sem barnabörnin kunnu vel að
meta og bætti líka einni og einni
barnabók í safnið, en þar átti hún
sjálf sína uppáhaldshöfunda. Mar-
grét passaði líka alltaf upp á að
eiga eitthvað gott í hornskápnum í
stofunni.
Margrét var mikil bókakona.
Þegar hún var einu sinni að rifja
upp bernsku sína með mér, minnt-
ist hún sérstaklega allra notalegu
stundanna heima á Syðri Bár þeg-
ar hún gat „legið í bókum“ eins og
hún orðaði það. Á jólunum var
bókastaflinn sem hún fékk jafnan
býsna hár. Margrét kveið ekki
starfslokum, þar sem hún sá fyrir
sér næg verkefni að honum loknum
fyrir utan það að hafa betri tíma til
þess að sinna fjölskyldu og vina-
fólki. Hún sá m.a. fyrir sér að
stússast í bókunum sínum og benti
mér einu sinni á einn bókaskápinn
þar sem hún ætlaði að koma fyrir
bókum sem fjölluðu eingöngu um
konur eða væru eftir konur. Hún
hafði líka ofan af fyrir sér með
hannyrðum og sund var fastur lið-
ur hjá henni eins lengi og heilsan
leyfði.
Þegar Margrét varð áttræð fór
fjölskyldan ásamt henni og Ásgeiri
á bernskuslóðirnar. Það var
ánægjulegt að geta gist á Syðri-
Bár þar sem Margrét ólst upp, en
þar hafði þá verið komið upp ferða-
þjónustu. Þó skammtímaminnið
væri farið að bresta verulega, rifj-
uðust löngu liðnar stundir upp fyrir
Margréti þar sem þekkt kennileiti
blöstu við, eins og Kirkjufellið í
allri sinni tign. Margrét fjarlægðist
okkur og daglegan eril smátt og
smátt síðustu árin. Í takt við það
axlaði Ásgeir sífellt meiri byrðar
sem tengdust daglegri umönnun og
heimilishaldi. Það var aðdáunar-
vert að sjá hve vel hann annaðist
Margréti sína. Þrautseigja hans og
styrkur gerði Margréti kleift að
dvelja heima svo lengi sem raun
bar. Margrét lést á hjúkrunarheim-
ilinu Skjóli þar sem hún naut frá-
bærrar umönnunar síðustu tvö
æviárin. Ég færi starfsfólkinu þar
bestu þakkir fyrir hlýhug í garð
Margrétar og þeirra sem stóðu
henni næst. Einnig vil ég þakka
vinkonum Margrétar, þeim Öddu
Báru Vigfúsdóttur og Guðrúnu
Árnadóttur, fyrir þá tryggð sem
þær sýndu henni með reglulegum
heimsóknum og samverustundum.
Sigríður Lóa.
Margrét, elskuleg móðursystir
mín, er látin. Fyrstu minningar
mínar um Margréti eru þegar hún
á þrítugsaldri bjó í Reykjavík og
vann á barnaheimilinu Tjarnar-
borg. Hún var frænkan, sem fylgd-
ist svo grannt með uppvexti okkar
systkinabarnanna.
Margrét ólst upp í Suður-Bár í
Eyrarsveit á Snæfellsnesi, næst-
yngst 6 systkina. Snemma þurfti
hún að standa á eigin fótum, því
hún var aðeins fimm ára, þegar
faðir hennar lést. Strax á barns-
aldri varð ljóst, að Margrét hafði
meira andlegt atgervi en líkamlegt
var enda meira hneigð fyrir bók-
legan fróðleik en hefðbundin
sveitastörf. Hún vildi leita sér
menntunar, þótt fjárhagsaðstæður
fjölskyldunnar væru henni ekki
hagstæðar í þeim efnum. Samt
komst hún í tvo vetur 1935-7 í Hér-
aðsskólann í Reykholti. Á árunum
1941-5 starfaði hún á barnaheim-
ilinu Tjarnarborg í Reykjavík og
eftir stríðslok árið 1946 fór hún til
Norrköping í Svíþjóð til þess að
læra starf fóstru og þaðan útskrif-
aðist hún eftir tveggja ára nám.
Margrét mun hafa verið ein af
þeim fyrstu hér á landi, sem til-
einkuðu sér þá menntun.
Margrét var ræktarsöm við
frændfólk sitt og sem dæmi vil ég
nefna lítið atvik, sem ekki hefur lið-
ið mér úr minni. Í hópi systkina-
barna hennar erum við þrjár, sem
allar erum jafn gamlar og allar
heitum eftir ömmu okkar Ingi-
björgu, móður Margrétar. Við
komu Margrétar frá Nörrköping
færði hún okkur öllum að gjöf
handmálaða kistla, sem hún hafði
valið af mikilli smekkvísi.
Margrét giftist Ásgeiri Markús-
syni, verkfræðingi, árið 1944. Þau
fluttust til Akureyrar árið 1948, en
þá tók Ásgeir við starfi bæjarverk-
fræðings þar. Ég stend í mikilli
þakkarskuld við þau hjón. Þau
buðu mér að búa á heimili sínu á
Akureyri og gáfu mér kost á skóla-
göngu, sem mér hefði ekki ella
staðið til boða. Auðvitað tók ég
boðinu með þökkum og hjá þeim
hjónum dvaldi ég í góðu yfirlæti í
fjóra vetur. Allan þann tíma var
Margrét mér sem umhyggjusöm
móðir.
Margrét var skemmtileg, fróð,
víðlesin og afar vel ritfær. Það var
gott að vera í návist hennar. Ég
kveð frænku mína með ást og virð-
ingu. Fjölskyldu hennar votta ég
mína dýpstu samúð.
Ingibjörg Hallgrímsdóttir.
Amma mín, Margrét Sigurðar-
dóttir, fæddist 5. júlí árið 1917 á
Haukabrekku í Fróðahreppi. Hún
var dóttir Sigurðar Eggertssonar
og Ingibjargar Pétursdóttur og var
hún næstyngst sex alsystkina. Hún
gekk í Héraðsskólann í Reykholti
og menntaði sig síðar í uppeldis-
fræðum í Svíþjóð.
Sem ung kona var amma mín
stórglæsileg. Hún vakti fyrst at-
hygli afa míns, Ásgeirs Markússon-
ar verkfræðings á Akureyri, fyrir
stríð þar sem hún var að vinna á
matsölustað. Ekkert varð þó af
frekari kynnum þeirra á milli fyrr
en í kringum 1943 en þá hittust þau
á balli á Laugum. Það tókust með
þeim ástir og ári síðar voru þau gift
og hófu búskap í Reykjavík en
fluttust síðar til Akureyrar. Á með-
an þau bjuggu þar tók amma mín
þátt í því að stofna fyrsta leikskól-
ann á Akureyri og átti hún alla tíð
eftir að láta dagvistunar- og leik-
skólamál sig miklu varða.
Árið 1957 fluttust þau hjónin til
Reykjavíkur að Álfheimum 42 og
þar býr afi minn enn.
Amma og afi eignuðust þrjú
börn, þau Einar Torfa, föður minn,
Sigurð Inga og Sigríði Önnu.
Minningar mínar um ömmu eru
margar og allar góðar. Þegar ég
var lítil stelpa hlakkaði ég alltaf til
þess að fara að heimsækja ömmu
og afa í Álfheimunum, sérstaklega
ef ég mátti að gista hjá þeim því þá
fékk ég að leika mér í háhæluðu
skónum hennar ömmu. Amma átti
það líka til að setja í mig rúllur og
gera mig fína. Amma var sú eina
sem að ég hleypti nálægt hárinu
mínu þar sem ég var afar hársár og
hún var einstaklega mjúkhent.
Amma vann hjá Dagvistun barna
fram til ársins 1987. Þangað kom
ég oft að heimsækja hana, við feng-
um okkur kaffi saman og amma gaf
mér kringlu til þess að dýfa ofan í.
Síðustu ár ævi sinnar þjáðist
amma mín af alzheimer og undir
lokin var sjúkdómurinn allsráð-
andi. Ein af síðari minningum mín-
um um ömmu áður en að hún veikt-
ist er sú að hún gaf mér fallega
rauða bók sem að hún sagði mér að
skrifa hugsanir mínar í og það hef
ég gert samviskusamlega síðan.
Þó að amma mín hafi átt langt og
gott líf og ég sem fullorðin mann-
eskja geri mér grein fyrir því að
það er óhjákvæmilegt að lífið taki
enda er alltaf sárt að kveðja fólk
sem hefur fylgt manni alla tíð og er
stór hluti af sögu manns og rótum.
Tilvera ömmu minnar hefur alltaf
verið sjálfsagður partur af lífi mínu
en núna þegar hún er horfin geri
ég mér en meiri grein fyrir vægi
hennar og þeirra sem á undan mér
komu.
Þegar ég lít í spegilinn sé ég
augun hennar ömmu og með því
geri ég mér grein fyrir því að part-
ur af henni lifir í mér, börnunum
mínum og komandi kynslóðum.
Hvíldu í friði, elsku amma mín.
Þín sonardóttir
Perla Torfadóttir.
MARGRÉT
SIGURÐARDÓTTIR
 Fleiri minningargreinar um Mar-
gréti Sigurðardóttur bíða birtingar
og munu birtast í blaðinu næstu
daga.
Innilegar þakkir fyrir auðsýndan hlýhug og
virðingu við fráfall hjartkærs eiginmanns, föður,
tengdaföður og afa,
HJALTA PÁLSSONAR,
Ægisíðu 74,
Reykjavík.
Ingigerður Karlsdóttir,
Karl Óskar Hjaltason, Kristín Ólafsdóttir,
Guðrún Þóra Hjaltadóttir,
Páll Hjalti Hjaltason, Steinunn Erla Sigurðardóttir
og afabörn.
Innilegar þakkir færum við öllum sem sýndu
okkur samúð og hlýhug við andlát og útför ást-
kærrar dóttur minnar, systur, mágkonu og
frænku,
ÞÓRHILDAR MAGNÚSDÓTTUR,
Lyngmóum 1,
Garðabæ.
Sérstakar þakkir færum við séra Sigfinni
Þorleifssyni fyrir allan stuðning og hlýhug.
Guðrún Sigurðardóttir,
Sjöfn Lárusdóttir,
Hólmfríður Magnúsdóttir, Sverrir Albertsson,
Þorlákur Magnússon, Þórhildur Pétursdóttir,
Guðrún Þóra Magnúsdóttir, Óskar Knudsen
og systkinabörn.
Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur
samúð og hlýhug við andlát og útför elskulegs
eiginmanns, föður, tengdaföður, afa og lang-
afa,
HÁKONAR Í. JÓNSSONAR
málarameistara,
Hraunbæ 103.
Ólafía Árnadóttir,
Bára Hákonardóttir,
Sjöfn Hákonardóttir, Jón Sigurjónsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Innilegar þakkir til hinna fjölmörgu sem veittu
okkur styrk með hluttekningu og vinsemd við
andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar,
sonar míns og tengdasonar,
VALTÝS ÞÓRS VALTÝSSONAR,
Búhamri 42,
Vestmannaeyjum.
Ingunn Lísa Jóhannesdóttir,
Valur, Erna og Aron Valtýsbörn,
Erla Gísladóttir,
Guðfinna Stefánsdóttir, Jóhannes Tómasson.