Morgunblaðið - 03.01.2003, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. JANÚAR 2003 35
og ekki rétt af mér að tjá mig um
það nú. Með hliðsjón af reynslu
nýrra eigenda í alþjóðlegu við-
skiptaumhverfi þá tel ég þó líklegt
að ein áherslubreytingin verði sú að
auka þátt bankans í alþjóðavæð-
ingu. Einnig hafa þeir lýst því yfir
að þeir séu tilbúnir að taka þátt í
umbreytingarferlinu á innlenda
markaðnum. En þetta kemur betur
í ljós þegar nýtt bankaráð hefur
farið yfir málin eftir að hinir nýju
fjárfestar hafa komið formlega að
rekstrinum sem gerist á næstum
vikum,“ segir Halldór J. Kristjáns-
son, bankastjóri Landsbankans.
atriðum í samræmi við markaðs-
verð,“ segir Halldór. Hann telur
rétt að fram komi að þessar við-
ræður kaupenda og seljenda um
virði hlutafjár í viðskiptunum varða
ekki bankann beint. Málið snúist um
mat á framtíðarvirði bankans í ljósi
tiltekinna efnahagsstærða og ekki
sé um neina gagnrýni á reiknings-
skil bankans sjálfs að ræða.
Starfsfólk Landsbankans er að
sögn Halldórs mjög jákvætt í garð
þeirra breytinga á eignarhaldi
bankans sem nú eru orðnar að veru-
leika. „Það er of snemmt að segja til
um hvaða áherslubreytingar verða
aðstæður sem eru á fjármálamörk-
uðum að það geti verið mismunandi
mat á tilteknum eignaliðum og að
nokkurn tíma hafi tekið fyrir kaup-
anda og seljanda að jafna áherslu-
mun um verð á bankanum. Það er
því í þessu ljósi sérstaklega ánægju-
legt að ríkið og Samson hafi komið
sér saman um leið til þess að ljúka
þessum viðskiptum við þær að-
stæður sem eru á mörkuðum. End-
urskoðunarákvæðið sem um er
samið er mjög góð leið til þess og
réttlát að mínu mati. Endanlegt
gengi í viðskiptunum getur því ver-
ið á bilinu 3,7 til 3,9 sem er í aðal-
pendur geti
ð því í bank-
r, traust
alþjóðleg
á til að ná
il framtíðar.
narákvæði
og Sam-
ór að farsæl
á þeim
m mat á til-
Hafa ber í
ur engin stór
kum tekist á
ti sérfræð-
emst vegna
er að meta
og fjármála-
sveifla er í
u tilraunir
á Norð-
hafa ekki
a ágreinings
íkt árferði á
að við þær
t
Morgunblaðið/Kristinn
Það fór vel á með bankastjóranum og ráðherranum þegar samningur um sölu á hlut ríkisins í Landsbankanum var
undirritaður. Að baki ráðherra þakkar Björgólfur Thor starfsmanni einkavæðingarnefndar fyrir samstarfið.
VIÐ náðum ágætissamningi
og það ríkti mikil gleði á
gamlársdag í Þjóðmenning-
arhúsinu. Ég get ekki betur
séð en að þjóðin sé bara til-
tölulega ánægð með þetta,“
segir Valgerður Sverr-
isdóttir, iðnaðar- og við-
skiptaráðherra. „Við fáum
verð sem er mjög gott. Ég tel
glæsilegt að hafa náð þess-
um árangri. Þeir aðilar sem
kaupa bankann eru þekktir í
viðskiptalífinu og margverð-
launaðir á árinu 2002.“
Hún segir þá breytingu
sem orðið hefur á gengi doll-
ars gagnvart krónu engu
breyta um það verð sem rík-
ið fær fyrir hlut sinn í Lands-
bankanum. „Þetta breytir
engu því þessir peningar
koma aldrei inn í landið.
Þeir verða notaðir til þess að
greiða niður skuldir. Hins
vegar verða aðrir peningar
notaðir í framkvæmdir hér á
Íslandi.“ Hún segir að geng-
ið hafi verið út frá því að
þeim peningum sem koma í
hlut ríkisins vegna sölunnar
verði ekki skipt í krónur,
enda væri það ekki hagstætt
miðað við þá breytingu sem
orðið hefur á genginu.
Að sögn Valgerðar getur
kaupverðið lækkað um 700
milljónir króna í mesta lagi
vegna endurmats á eignum
bankans sem gert verður í
október á þessu ári. „Þetta
er vegna þess að það var
ekki algjör samstaða endur-
skoðenda bankans annars
vegar og Samsonar hins veg-
ar hvað varðar verðmæti
ákveðinna eigna. Það þótti
ástæða til að taka að ein-
hverju leyti tillit til þeirra
skoðana sem komu fram hjá
Samsonarmönnum í þessu
máli. Þess vegna var þetta
leyst á þann hátt að á seinni
hluta þessa árs verða
ákveðnar eignir metnar á
nýjan leik. Þá fer það eftir
því hver staða þeirra verður
hvort þetta verð stendur sem
gengið er út frá eða hvort
það lækkar, þó ekki um
meira en 700 milljónir
króna,“ segir Valgerður.
Hún telur þá kröfu Sam-
sonarmanna að fá leiðrétt-
ingu á kaupverðinu nái
S-hópurinn betri kjörum við
kaup á Búnaðarbanka ekki
vera stórmál. „Mér finnst
þetta ekki vera neitt stór-
mál. Engu að síður er þetta
inni í samningnum. Hugs-
unin hjá Samson er eflaust
sú að þar sem þeir séu búnir
að ryðja brautina þá vilja
þeir ekki að aðrir fái meira
út úr því en þeir sjálfir.
Þetta er einhvers konar
trygging sem þeir vildu setja
til að verja sína hagsmuni.“
Valgerður segir þetta
ákvæði engu breyta fyrir
ríkið því ekki sé ætlunin að
beita neitt öðrum vinnu-
brögðum við næstu einka-
væðingu sem væntanlega
verður sala Búnaðarbank-
ans. Að henni verði faglega
unnið eftir sem áður.
Gengið hefur
engin áhrif á
kaupverðið
AÐ sögn Ólafs Davíðssonar,
formanns framkvæmda-
nefndar um einkavæðingu,
gengu öll helstu atriði sam-
komulagsins sem gert var í
október á síðasta ári eftir.
„Öll meginatriði sem voru
ákveðin í október ganga eft-
ir. Meðalgengi á hlutabréf-
um er það sama og þá var
samið um og það hefur allt í
aðalatriðum gengið eftir
sem lagt var upp með. Við í
nefndinni erum mjög sáttir
við þessa niðurstöðu,“ segir
Ólafur.
Hann segist telja þá leið
að meta eignir bankans aft-
ur í október á þessu ári, til
að jafna ágreining kaupenda
og seljenda um matið, vera
góða. „Ég tel að þetta sé
mjög skýr aðferð sem þarna
er notuð og eðlileg í svona
tilvikum þar sem svona mis-
munandi mat á hlutum kem-
ur upp.“ Hann telur að í
raun snúist ákvæðið fyrst og
fremst um að kaupendur og
seljendur hafi komið sér
saman um aðferð til að meta
eignir bankans.
Þá kröfu Samsonar að
njóta sömu kjara við kaup á
Landsbankanum og S-hóp-
urinn kemur til með að njóta
við kaup á Búnaðarbank-
anum telur Ólafur eðlilega.
„Það má segja að það hafi
legið fyrir þegar auglýst var
eftir áhugasömum kaup-
endum að báðum bönkunum
í einu þá hafi það verið ljóst
að báðir bankarnir yrðu
seldir með svipuðum aðferð-
um og á svipuðum kjörum.
Ég tel að þetta sé bara eðli-
legt framhald af þeirri
ákvörðun.“
Hann segir það hafa verið
ákveðið þegar í október að
gera allan samninginn í
dollurum til að uppfylla
þarfir beggja aðila. „Það
var hægt af hálfu ríkisins
því í raun getur ríkið geng-
istryggt sig með því að
tengja greiðslurnar fyrir
bankann við afborganir af
erlendum lánum.“
Aðspurður hvort það
hefði sett pressu á samn-
ingsaðila að þurfa að klára
fyrir áramót segir Ólafur
svo ekki vera. „Það var ekk-
ert gert í flýti þarna og
ekkert sem gerði það nauð-
synlegt að klára samninga
fyrir áramót. Báðir aðilar
sáu það að morgni gaml-
ársdags að við vorum
komnir það nálægt lokum
málsins að við gátum klárað
það. Þess vegna var farið í
þennan lokaáfanga á gaml-
ársdag og málið klárað.
Annars hefði það þá bara
frestast fram yfir áramót,
það hefði ekki breytt
neinu.“
Greiðslurnar
tengdar við
afborganir
Verðið sem samið var um er ríf-
lega 10% yfir markaðsverði á bank-
anum eins og það var að meðaltali í
desember 2002 sem var 3,5–3,6
krónur á hlut. Komi til þess að nýta
þurfi endurskoðunarákvæðið að
fullu og verð fyrir hlut ríkisins í
Landsbankanum lækki verður
gengið í þessum viðskiptum 3,70
krónur á hlut í stað 3,91 krónu á
hlut. Eftir sem áður er kaupverðið
5% yfir markaðsverði Landsbank-
ans. Í júní sl. seldi ríkissjóður 20%
hlut sinn í Landsbankanum en
gengi bréfa í þeim viðskiptum var
3,50 krónur á hlut.
Að sögn talsmanns Samsonar er
þessi krafa gerð vegna þess að þær
viðræður sem átt hafa sér stað á
síðustu mánuðum hafi mótað einka-
væðingarferlið. Að baki liggi þekk-
ing og reynsla Samsonarmanna,
sem einkavæðingarnefnd hafi notið
og þeir geti ekki sætt sig við að aðr-
ir sigli í kjölfarið og fái betri kjör.
„Sú ákvörðun ríkisstjórnarinnar að
selja bankana báða í einu hefur taf-
ið mjög ferlið fyrir sölu Landsbank-
ans og þannig skaðað hagsmuni
Samsonar. Þetta hefur sett þeirra
áætlanir úr skorðum og telja þeir
eðlilegt að nú sé tekið tillit til þeirra
hagsmuna,“ segir talsmaður Sam-
son.
greint var í október sl. Samson hafi
lýst því yfir að andvirði vafasamra
krafna verði endurfjárfest í bank-
anum í formi hlutafjár og verði það
öllum hluthöfum Landsbankans til
hagsbóta, en um 14.500 einstakling-
ar og fyrirtæki eru í hópi þeirra.
Sætta sig ekki við
að aðrir fái betri kjör
Annað ákvæði í samningnum er
sú krafa Samsonar að nái S-hóp-
urinn eða annar aðili í hans stað
hagstæðari greiðslukjörum um
kaup á hlut ríkisins í Búnaðarbanka
Íslands hf. áskilji Samson sér rétt
til að endurskoða kaupsamninginn
um hlut ríkisins í Landsbankanum.
ið lækkaði þó
700 milljónir
haflegar for-
anlegt verð á
ndsbankanum
til 12,3 millj-
fyrir
kunar
mson segir að
daga um mis-
a og seljenda
bankans vilji
m að seljandi,
rgst farsæla
m óvissa ríki
ð sama og til-
nkinn seldur
Morgunblaðið/Kristinn
aráðherra, Valgerður Sverrisdóttir og Björgólfur Thor Björgólfsson lesa samninginn yfir áður en ritað er undir. Magnús Guð-
r Guðmundsson sitja fjær en að baki standa starfsmenn einkavæðingarnefndar og aðrir sem unnu að gerð samningsins.
eyrun@mbl.is