Morgunblaðið - 12.02.2003, Blaðsíða 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. FEBRÚAR 2003 11
OD
DI
H
F

J
37
55
/2
Nóatúni 4 • 105 Reykjavík • Sími 520 3000 • www.sminor.is
Nú eru kjarakaupadagar hjá okkur. Gerðu reyfarakaup hvort sem þig
vantar lampa í svefnherbergin eða stofuna, þráðlausan síma eða
farsíma, prentara eða faxtæki, sísogandi ryksugu, kaffivél, brauðrist
eða matvinnsluvél, eldunargræjur, svalan kæliskáp, hljóðláta og lúsiðna
uppþvottavél eða velvirka og vinnusama þvottavél.
• Öll heimilistæki í eldhúsið frá Siemens. Eldunartæki, kæli- og
frystiskápar, uppþvottavélar og smátæki af ýmsu tagi.
• Þvottavélar og þurrkarar frá Siemens sem snúast í þína þágu.
• Öflugar Siemens ryksugur á skotsilfursparandi kostakjörum.
• Ótrúlega, já hreint lygilega ódýr smátæki frá Bomann.
• Þráðlausir símar og farsímar frá Siemens á firnagóðu verði.
• Tölvuprentarar frá Olivetti á hláturtaugakitlandi kostaverði.
• Mikið úrval glæsilegra og vandaðra lampa. Ýmis sértilboð og
útsala á mörgum lampagerðum. Gerðu frábær kaup.
Láttu sjá þig. Við tökum vel á móti þér.
Engum flýgur sofanda steikt gæs í munn!
Gerðu reyfarakaup hjá okkur
fram að þorralokum
Kjarakaupadagar
Friðgeir. Hann bendir á að sl. 30 ár
hafi það verið aðalregla í héraðs-
dómstólum landsins að taka
skýrslur aðila og vitna upp á seg-
ulband og hafi hlotist af því mikið
vinnuhagræði, tímasparnaður auk
þess sem það hefur tryggt betur
réttaröryggi. Með hljóðritunum eigi
ekki að fara milli mála hvað sá sem
gefur skýrslu sagði fyrir dómi. „Ég
er þeirrar skoðunar að sama hljóti
að eiga við um yfirheyrslur lögreglu
og víst er að væru til upptökur af því
sem sakborningar og vitni sögðu við
yfirheyrslur lögreglu þyrfti ákæru-
valdið og ákærðu ekki að standa í
deilum um það hvað sagt var á þeim
tíma, þegar mál eru komin til dóm-
stólanna.“
Freyr Ófeigsson, dómstjóri við
Héraðsdóm Norðurlands eystra,
tekur í sama streng og segir það
hafa verið rætt hjá sínum dómstól
að til bóta væri ef lögregluyfir-
heyrslur væri hljóðritaðar í örygg-
isskyni ef á þyrfti að halda í dóms-
málum. Bæði Freyr og Friðgeir vísa
til skýrslu Evrópunefndar um varn-
ir gegn pyndingum og ómannlegri
eða vanvirðandi meðferð eða refs-
ingu. Skýrslan kom út árið 1994 og
var send ríkisstjórn Íslands. Segir
nefndin það mikilvægt öryggisatriði
fyrir þá sem handteknir hafa verið,
að yfirheyrslur yfir þeim séu hljóð-
ritaðar, og sé það einnig til hagræðis
fyrir lögreglu. Nefndin leggur til að
íslensk stjórnvöld athugi möguleika
á að gera hljóðritun á lögregluyfir-
heyrslum að fastri starfsreglu. Sú
tilhögun sem upp væri tekin ætti að
DÓMSTJÓRAR þriggja héraðs-
dómstóla legga misþunga áherslu á
mikilvægi þess að lögregla hljóðriti
yfirheyrslur sínar, en leitað var álits
þeirra í kjölfar harkalegra við-
bragða ríkissaksóknara á gagnrýni
sem lögreglan sætti í nýlegum dómi
Héraðsdóms Reykjavíkur fyrir að
hljóðrita ekki yfirheyrslur sínar.
Dómstjórar í Reykjavík og Akureyri
eru á því að lögregla hljóðriti allar
yfirheyrslur sínar en dómstjóri Hér-
aðsdóms Reykjaness telur nægilegt
að hljóðrita í stærri málum og ganga
enn lengra með því að taka þær upp
á myndband.
Bogi Nilsson ríkissaksóknari,
sagði við Morgunblaðið fyrir
skömmu, að gagnrýnin væri bæði
heimildar- og tilhæfulaus. Umrædd-
ur dómari, Pétur Guðgeirsson hjá
Héraðsdómi Reykjavíkur, tjáir sig
ekki um orð ríkissaksóknara.
Friðgeir Björnsson, dómstjóri við
Héraðsdóm Reykjavíkur, segir það
rétt hjá ríkissaksóknara að dómarar
hafi ekki afskipti af rannsókn lög-
reglu nema þeir séu beðnir um það
og lagaheimild sé fyrir hendi til
þeirra afskipta. En séu rannsókn-
argögn lögð fram sem skjöl í dóms-
máli, samkvæmt aðalreglu, ber
dómara bæði réttur og skylda til að
taka afstöðu til þeirra, sönnunar-
gildis þeirra og aðferðanna sem not-
aðar hafa verið við öflun þeirra. „Á
þessum forsendum er ekkert við því
að segja að mínum dómi þótt dómari
tjái sig í dómi um rannsóknarað-
ferðir lögreglu, enda hefur það tíðk-
ast af og til í áranna rás,“ segir
fela í sér allar viðeigandi öryggis-
ráðstafanir s.s. að nota tvö segul-
bönd, annað innsiglað í viðurvist
hins handtekna en hitt haft sem
vinnueintak.
Freyr segir að í yfirgnæfandi
meirihluta dómsmála sé að vísu ekki
nauðsyn á að fá upptökur af yfir-
heyrslum fyrir dóm, en alltaf komi
eitt og eitt slíkt tilvik upp og því sé
réttlætanlegt að taka yfirheyrslur
upp á band eins og nefndin leggur
til. Ólöf Pétursdóttir dómstjóri við
Héraðsdóm Reykjaness segir að
skoða verði ýmsa þætti ef ákveðið
yrði að hljóðrita lögregluyfir-
heyrslur. Væri sú stefna tekin að
hljóðrita yfirheyrslur í öllum tilvik-
um þyrfti að líka ákveða hvað gert
yrði í framhaldinu s.s. hvort líka
ætti þá að vélrita skýrslur hinna yf-
irheyrðu og sömuleiðis upptökurn-
ar. Spyr hún jafnframt hvort lög-
regla eigi að láta nægja að senda
eingöngu frá sér upptökur af yfir-
heyrslum eða láta þær fylgja með
skriflegri skýrslu. Lýsir hún þeirri
skoðun að í öllum minniháttar mál-
um séu hljóðritanir óþarfar. „En
mér finnst alveg sjálfsagt að athuga
það í stærri málunum. Ég tel að það
geti ekki aðeins verið nauðsynlegt
að hljóðrita yfirheyrslur í stærri
málunum, heldur líka að taka þær
upp á myndband,“ segir hún. Vísar
hún í þessu sambandi til dæma úr
erlendum sakamálum þar sem sýnt
hefur verið fram á falskar játningar
sakbornings með athugunum á
myndbandsupptökum af lögregluyf-
irheyrslum.
Leggja misþunga
áherslu á hljóðritanir
FLUGVIRKJAR Landhelgisgæsl-
unnar eru að framkvæma svokall-
aða 500 tíma skoðun á minni þyrlu
stofnunarinnar, TF SIF. Slitfletir,
gangverk, þar með talið aflvélar,
þyrilblöð, gírkassar og burðarvirki
vélarinnar eru yfirfarin og lagfærð
eftir því sem nauðsyn krefur. Skoð-
un sem þessi er framkvæmd á u.þ.b.
tveggja ára fresti. Gert er ráð fyrir
að skoðunin muni taka 3–4 vikur. Að
henni lokinni verður vélin prófuð og
henni reynsluflogið til að ganga úr
skugga um að öll kerfi hennar starfi
eðlilega.
SIF er af gerðinni Aerospatiale
SA365N. Hún kom til landsins ný ár-
ið 1985 og er því nokkuð komin til
ára sinna. Vélinni hefur verið flogið
um 6.000 flugstundir á þeim tíma.
Björgunarþyrlan TF-
SIF í 500 tíma skoðun
RÍKISSTJÓRNIN hefur samþykkt
að leggja fram á Alþingi frumvarp til
laga um breytingu á tollalögum sem
felur í sér að Kópavogshöfn, sem til
þessa hefur verið tollhöfn, verði gerð
að aðaltollhöfn. Frumvarpið var rætt
á ríkisstjórnarfundi í gærmorgun.
Verði frumvarpið samþykkt hefur
það í för með sér að skip í millilanda-
siglingum geta lagst þar að bryggju
og fengið tollafgreiðslu, án þess að
sækja um sérstakt leyfi tollyfirvalda.
Frumvarpið verður lagt fyrir þingið
á næstu dögum.
Kópavogshöfn
verði aðaltollhöfn