Morgunblaðið - 11.04.2003, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. APRÍL 2003 33
ÁGÆT grein Guðmundar Þorsteins-
sonar bónda á Skálpastöðum í Morg-
unblaðinu á miðvikudag vakti athygli
mína á grein Jóhanns Ársælssonar frá
1. apríl, þar sem hann skýrir stefnu
Samfylkingarinnar í landbúnaðar-
málum. Ekki er stefnan trúverðug,
enda er það undirliggjandi, að Samfylk-
ingin vill aðild að Evrópusambandinu,
sem myndi þrengja mjög kosti bænda.
Jóhann Ársælsson leggur út frá því
krataguðspjalli, að mismunun felist í því
að styrkja sérstaklega mjólkurfram-
leiðslu og sauðfjárrækt. Ég kannast við
tóninn síðan ég var landbúnaðarráð-
herra í samsteypustjórn með Alþýðu-
flokknum. Mér þykir rétt að rifja upp
hvaða rök liggja að baki stuðningnum.
Fljótlega upp úr 1940 voru teknar upp
niðurgreiðslur á mjólk og kindakjöti í
tengslum við kjarasamninga til að koma
til móts við barnafjölskyldur og þá, sem
lægst höfðu launin. Síðan hefur þessi
stuðningur haldist í grófum dráttum.
Mjólkin er heilsudrykkur og væri mjög
vanhugsað að hækka hana í verði á
sama tíma og heilbrigðisyfirvöld hafa
áhyggjur af of mikilli neyslu gos-
drykkja. Lambakjötið er þjóðarréttur
og sauðfjárbændur eru útvörður byggð-
ar í harðbýlustu sveitunum.
Jóhann talar fyrir því að innleiða
sama ástand í mjólkurframleiðslunni og
á kjötmarkaðnum. Það er þokkalegur
boðskapur á sama tíma og bændur
standa frammi fyrir því að þurfa að að-
laga sig nýjum og strangari alþjóða-
samningum, sem fela í sér minnkandi
stuðning við landbúnaðinn og meiri
samkeppni erlendis frá. Það eru inn-
antóm orð að tala um nýliðun í þessum
greinum undir þessum kringumstæðum
og undir formerkjum Jóhanns Ársæls-
sonar. Bændur eiga ekkert traust í
Samfylkingunni í þeim samninga-
viðræðum sem nú standa yfir innan Al-
þjóðaviðskiptastofnunarinnar og leidd-
ar verða til lykta á næsta kjörtímabili.
Með því að láta Jóhann Ársælsson
kynna fyrir bændum stefnu sína í land-
búnaðarmálum hefur Samfylkingin
hlaupið 1. apríl.
Samfylkingin hleypur 1.
apríl í landbúnaðarmálum
Eftir Halldór
Blöndal
„Það eru innantóm orð að tala
um nýliðun í þessum greinum
undir þessum kringumstæð-
um og undir formerkjum Jó-
hanns Ársælssonar.“
Höfundur er 1. þingmaður Norðurlands
eystra.
AÐALRITARI féll fram á landsfundi
Flokksins og bað um grið í fjögur ár.
Lengur ætlaði hann ekki að sitja sem
forsætisráðherra. Sló þó varnagla, sem
vonlegt var. Þessi beiðni um grið gilti
auðvitað einnig um formann Fram-
sóknar, enda allt unnið fyrir gýg ef
hann yrði stífður, eins og Reykvíkingar
virðist hafa í hyggju.
Grið í fjögur ár til þess að:
I. Festa í sessi stjórnskipulag fisk-
veiða sem gengur senn af flestum
byggðum landsins dauðum; færa lung-
ann úr þjóðarauði á örfáar hendur;
ganga frá aðalfiskistofni; neyða veiði-
menn til stjórnlauss brottkasts fisks;
hindra endunýjun stéttar fiskimanna og
útiloka með öllu frjálsa samkeppni.
II. Hannes Hólmsteinn geti haldið
áfram að stjórna efnahagsmálum
þjóðarinnar í anda Thatcher hinnar
ensku.
Grið í guðs bænum til þess að:
III. Halda áfram einkavinavæðingu,
þar sem styrktarmenn stjórnarflokk-
anna ganga fyrir, samanber sölu Lands-
banka og Búnaðarbanka, en fjárreiður
flokkanna í lokuðum hirzlum Finns og
Kjartans.
IV. Áhangendur Thatcherismans í
röðum ungra sjálfstæðismanna í heil-
brigðismálum komi fram stefnu sinni í
heilbrigðismálum um greiðslu sjúklinga
fyrir sjúkrahúsvist, húsnæði, mat og lyf,
en öryrkjar vandir af leti og aldraðir af
ómennsku.
V. Sanna að fátækt sé hugarburður, en
skorti fólk einhver lífsgæði sé óreglu um
að kenna, sem ungir Súsarar vilja leysa
með því að selja brennivín með mjólk og
brauði því alfrelsi eigi að ríkja á öllum
sviðum nema í sjávarútvegsmálum.
Í guðanna bænum grið í fjögur ár til
þess að:
VI. Afgreiða styrk til deCODE upp á
tuttuguþúsund- milljónir strax 12. maí
og svo ábót út griðatímann eftir þörfum
fyrirtækisins og Vatnsmýringa.
Grið, grið, kjósendur góðir til þess að:
VII. Koma fyrir kattarnef mönnum,
fyrirtækjum og stofnunum sem hafa í
frammi leiðinlega og óábyrga fram-
komu og látast ekki vita hver ræður;
láta hjá líða að leita leyfis Æðsta ráðs,
en bjóða yfirvöldum birginn í tíma og
aðallega ótíma, þegar þjóðin öll á að
sýna samheldni og staðfestu, en stað-
festa er mikilvægust innanlands og utan
nú um stundir stríðsátaka.
Sturla Sighvatsson bað sér líka griða
á Örlygsstöðum og kom fyrir ekki, enda
unnið sér til óhelgi í Apavatnsför. Hætt
er við að hinum nýju Sturlungum verði
pólitísk grið torsótt eftir Íraksför.
Grið!
Eftir Sverri
Hermannsson
„Þessi beiðni um grið gilti auðvit-
að einnig um formann Fram-
sóknar, enda allt unnið fyrir gýg ef
hann yrði stífður, eins og Reykvík-
ingar virðist hafa í hyggju.“
Höfundur er alþingismaður Frjálslynda
flokksins.
Á MORGUN fögnum við því að 50 ár eru
liðin síðan Menntaskólinn að Laug-
arvatni hóf starfsemi sína.
Á þessum merku tímamótum óska ég
forsvarsmönnum og nemendum Mennta-
skólans hjartanlega til hamingju með
hálfrar aldar afmæli skólans. Um leið og
við minnumst þess góða starfs sem for-
verar og frumkvöðlar hafa unnið eru nú-
verandi starfsmenn hvattir til dáða við
áframhaldandi uppbyggingu skólastarfs
að Laugarvatni.
Laugarvatn er okkur Sunnlendingum
afar kær staður enda hafa mörg okkar
sótt þangað menntun og þroska. Með til-
komu Héraðsskólans á Laugarvatni og
síðar Menntaskólans opnaðust fjölda
landsbyggðarfólks leiðir til menntunar.
Þeir eru því margir sem hafa sterkar
taugar til skólanna á Laugarvatni og
vilja veg staðarins sem mestan og best-
an. Þetta á auðvitað einnig við um
Íþróttafræðisetur Kennaraháskóla Ís-
lands sem starfar á Laugarvatni. Upp-
bygging nemendagarða á vegum Banda-
lags íslenskra sérskólanema eru
táknræn fyrir stórhug og áhuga fólks á
að festa starfsemi þessarar háskólastofn-
unar í sessi á staðnum. Nemendagarðar
eru hluti af nauðsynlegri undirstöðu há-
skólanáms.
Ánægjulegt er að peningar hafa fengist
til viðhalds og endurbyggingar Mennta-
skólans því vissulega hefur húsnæði mikið
að segja þegar nemendur velja sér skóla
til framhaldsnáms þó að vissulega hafi hið
innra starf alltaf mest að segja. En betur
má ef duga skal. Aukin aðsókn að skól-
anum skiptir framtíð hans miklu máli.
Einnig hafa breytingar á námsstyrkjum
(dreifbýlisstyrkjum) og aukið fjármagn til
þeirra mikið að segja. En á þessu kjör-
tímabili hafa verið gerðar jákvæðar
breytingar á úthlutunum styrkjanna og
brýnt að gera enn betur í þeim efnum.
Einhverjir ráku upp stór augu þegar
veitt var fé á fjárlögum til endurbygg-
ingar gamla íþróttahússins og gufubaðs-
ins á Laugarvatni og reyndu að gera þá
úthlutun tortryggilega. Þetta er í sjálfu
sér ekkert til þess að undrast yfir því saga
þessara bygginga er í raun mjög merk í
sögu staðarins og um leið þjóðarinnar
allrar. Þess vegna erum við sem að þess-
ari fjárveitingu stóðum stolt af því að ýta
verkefninu úr vör. Upphaf þessarar sögu
er að gamla íþróttahúsið var flutt til
Laugarvatns eftir þjóðhátíðina á Þing-
völlum 1930 og endurreist þar. Fyrir
skömmu voru Hollvinasamtök gufubaðs-
ins á Laugarvatni stofnuð og stjórn
mynduð. Ástæða er til að hvetja alla þá
sem hafa áhuga á framgangi og endur-
uppbyggingu Laugarvatns að ganga í
þessi samtök og styðja þannig við áform
um að endurreisa þessar merku bygg-
ingar.
Í framhaldi af þessu átaki verðum við
á sama hátt að beita okkur fyrir því að
gamla héraðsskólahúsið verði lagfært og
nýtt á viðeigandi hátt en segja má að það
sé í raun tákn fyrir sögu skólans og al-
menningsmenntun í landinu.
Það er metnaðarmál okkar Sunnlend-
inga að skólarnir á Laugarvatni eflist og
dafni því framtíðin er þeirra þjóða sem
eiga bestu skólana.
Merk tímamót í skólastarfi
að Laugarvatni
Eftir Ísólf Gylfa
Pálmason
„Fyrir skömmu
voru Hollvina-
samtök gufu-
baðsins á Laug-
arvatni stofnuð.“
Höfundur er alþingismaður.
g að kvótanum er einungis
ns árs í senn. Breytingar á
a sífellt yfir vegna sífelldrar
rýstings á stjórnmálamenn.
hefur enda úrskurðað að Al-
enær sem er, breytt kerfinu
m fyrirvara.
in hefur líka lagt áherslu á
kmarkaða til að fiskverk-
flað sér hráefnis án þess að
n útgerð svo hver gæti ein-
ví sem hann er bestur í. Sala
arkaði tryggir líka meiri
a um þann hluta kjara þeirra
g verkföll og dómar hafa
ndanförnum árum. Okkar
leg til að skapa viðunandi
eildstæð og byggist á mark-
rá úthlutun kvóta til sölu
efur þeim tækifæri sem hafa
u til að hasla sér völl í grein-
Heildstæð auðlindastefna
Það mun ekki nást viðunandi sátt í
sjávarútvegi fyrr en Samfylkingin leiðir
það mál. Sjálfstæðisflokkurinn hefur sýnt
hvað hann getur. Hann telur sig kominn á
enda með veiðigjaldi sínu. Um það gjald
var þó ekki sátt við neinn nema e.t.v.
LÍÚ, enda stendur til að aflétta kostn-
aðargjöldum af útgerðinni á móti. Og for-
maður Sjálfstæðisflokksins gat ekki
vegna ágreinings í eigin flokki staðið við
það fyrirheit að þjóðaeign á sameig-
inlegum auðlindum yrði staðfest með
ákvæði í stjórnarskrá. Honum var þó ljóst
að hin svokallaða sátt auðlindanefnd-
arinnar hvíldi á þessu atriði.
Samfylkingin telur líka óeðlilegt að ein-
ungis sjávarútvegurinn greiði fyrir að-
gang að sameiginlegri auðlind eins og rík-
isstjórnin virðist stefna að. Við viljum
heildstæða auðlindastefnu þar sem hið
sama á við um alla þá sem fá að nýta þær
takmörkuðu auðlindir sem nú eru skil-
greindar í ríkiseign eða ríkisforsjá, svo
sem vatnsréttindi til orkuframleiðslu eða
fjarskiptarásir. Okkar stefna á að tryggja
jafnræði milli fyrirtækja og milli atvinnu-
greina, stöðugleika og viðunandi sátt þar
sem eigandi auðlindarinnar fær líka sinn
réttláta skerf.
sátt
ndi
Höfundur er þingmaður Samfylkingar.
örn sín í íþróttir eða annað
rf.
er orðið mikilvægur hluti
g skólastarfi auk þess að
g. En íþrótta- og tóm-
r ekki bara gagnlegt í sjálfu
félagsstarf ekki síður mik-
ndlega heilsu barna og ung-
rlindsson prófessor hefur
nir á fylgni milli þátttöku
inga í félagsstarfi og and-
is þeirra. Niðurstöður hans
ra sem unglingar stunda
mun minni líkur eru á að
kvíða, þunglyndi eða öðrum
da. Til dæmis var hlutfall
bekk sem haldnir voru
ðal þeirra sem töldu sig
þjálfun en mun lægra, eða
15% hjá þeim sem töldu sig í mjög góðri
þjálfun.
Þunglyndi tengist einnig mati nemenda
á eigin líkamsástandi. Ríflega 44% nem-
enda í 9. bekk sem eru í lélegri líkams-
þjálfun eru þunglynd en hlutfallið er hins
vegar 13,5% meðal þeirra sem eru í mjög
góðri þjálfun. Rannsóknir Þórólfs á fylgni
á milli íþróttaiðkunar og vímuefnaneyslu
sýna að þeir unglingar sem taka mikinn
þátt í íþróttum nota síður áfengi og hass
en þeir sem stunda íþróttir í minna mæli.
Einnig leiddi rannsóknin í ljós að svipuð
tengsl voru á milli íþróttaþátttöku og
reykinga.
Vinstrihreyfingin – grænt framboð hef-
ur einsett sér að veita íþrótta- og æsku-
lýðsfélögum fjárhagslegan stuðning til að
sinna barna- og unglingastarfi svo æf-
ingagjöld og annar kostnaður komi ekki í
veg fyrir að börn og unglingar geti stund-
að þær íþróttir og þá tómstundaiðju sem
þau óska. Með því móti væri öllum gefinn
kostur á að taka þátt í íþrótta- og tóm-
stundastarfi óháð efnahag foreldra og um
leið væri verið að efla forvarnarstarfið í
landinu. Þeim fjármunum yrði varla bet-
ur varið annars staðar.
ng
arf
u sér
ður
su
Höfundur er nemi í umhverfisverkfræði og
skipar 2. sæti á lista Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs í Suðvesturkjördæmi.
eytingum á óréttlátu kerfi
fur landsbyggðina grátt.
amsóknarflokksins hefur í
alla umræðu um fiskveiði-
reynt að drepa á dreif allri
málið og reynt að leiða
mræðuna út um víðan völl,
gsanlega aðild að Evrópu-
og skatta framtíðarinnnar.
að beri að fagna þessari
gmannsins sérstaklega, þar
viðurkennir að núverandi
óknarflokksins í sjávar-
sé ill og hafi stuðlað að
n.
geta að frambjóðandi
lokksins í 1. sæti í Norðvest-
u, Magnús Stefánsson, er
aður óréttláts kvótakerfis
vilja raunverulegar breyt-
ingar á kvótakerfinu er þar með ómögu-
legt að kjósa Framsóknarflokkinn í Norð-
vesturkjördæminu.
Kjósum Frjálslynda flokkinn
Vísasti vegurinn til að breyta núver-
andi kerfi er að kjósa Frjálslynda flokk-
inn. Sjávarútvegsstefna Frjálslynda
flokksins byggist á því að komast út úr
öngstræti vonlauss kvótakerfis og á því
að færa fiskveiðiréttinn aftur til fólksins í
landinu, þannig að þeir kraftmiklu ein-
staklingar sem vilja leggja þessa mik-
ilvægu atvinnugrein fyrir sig fái tækifæri
til að njóta sín á jafnréttisgrundvelli í
þessari undirstöðuatvinnugrein þjóð-
arinnar. Enginn vafi leikur á því að rétt-
urinn til fiskveiða umhverfis landið er
sjálf undirstaða búsetu meðfram strönd-
um Íslands. Stefnu Frjálslynda flokksins
í sjávarútvegsmálum er að finna á heima-
síðu flokksins xf.is. Ég hvet því Kristin H.
Gunnarsson jafnt sem alla aðra sem segj-
ast vilja réttlátar breytingar á fisk-
veiðistjórn Íslendinga til að kynna sér
stefnu Frjálslynda flokksins og setja x við
F 10. maí nk.
óknar
ugðist því
kstur þorsk-
mtalsvert
n fyrir daga
Höfundur er líf fræðingur og er í 2. sæti á lista
Frjálslynda flokksins í Norðvesturkjördæmi.