Morgunblaðið - 03.05.2003, Page 49

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. MAÍ 2003 49
✝ Vilhelmína Sól-gerður Jónsdótt-
ir fæddist á Seyðis-
firði 15. nóvember
1906. Hún lést á
Sjúkrahúsi Seyðis-
fjarðar 22. apríl síð-
astliðinn. Foreldrar
hennar voru Ragn-
hildur Marteinsdótt-
ir, húsfreyja á Seyð-
isfirði, f. á Klepp-
járnsstöðum á Völl-
um 28. apríl 1872, d.
20. júlí 1909, og Jón
Erlendsson, tré-
smiður á Seyðisfirði
og í Reykjavík, f. í Hala 8. október
1864, d. 28. janúar 1941. Systkini
Vilhelmínu voru: Ragnheiður, f.
22. ágúst 1897, d. 6. júlí 1981, Þor-
geir Guðjón, f. 3. október 1899, d.
5. nóvember 1977, Hjálmar Gísli
Ingólfur, f. 15. september 1902, d.
13. febrúar 1985, Unnur, f. 12.
ágúst 1905, d. 4. ágúst 1996, og
Ragna, f. 2. júlí 1909, d. 5. október
1989. Hálfbræður hennar sam-
feðra voru Erlendur, Ólafur og
Sigurður en þeir eru allir látnir.
Fósturforeldrar Vilhelmínu
as Eiríksson, skólastjóri á Eiðum
og síðar bóndi á Breiðavaði í
Eiðaþinghá, f. á Skriðuklaustri
17. júní 1851, d. 19. ágúst 1924.
Börn Vilhelmínu og Gunnlaugs
eru: 1) Áslaug, f. 23. nóvember
1932, gift Hjalta Nielsen, f. 7. des-
ember 1924, d. 2. ágúst 1967.
Börn þeirra: Gunnlaugur f. 19.
júní 1953, Kristín Theodóra f. 2.
maí 1955, Vilhelmína f. 9. sept-
ember 1957, Þóra Lind f. 26. mars
1963, Axel Emil f. 6. júní 1965 og
Hjalti f. 20. nóvember 1967. 2)
Jónas, f. 7. mars 1935, kvæntur
Margréti Pétursdóttur, f. 14.
ágúst 1937. Börn þeirra eru: Elín
f. 30. júlí 1956, Ragnhildur f. 20.
nóvember 1957, Sigríður f. 16. júlí
1961 og Gunnlaugur f. 30. sept-
ember 1968. 3) Hallfríður, f. 23.
janúar 1939, gift Bjarna Þor-
steinssyni, f. 10. júní 1939. 4) Lár-
us, f. 16. ágúst 1942, kvæntur
Höllu Ragnheiði Gísladóttur, f.
21. apríl 1942. Börn þeirra eru:
Sigríður Aðalheiður, f. 12. apríl
1968, Jón Gísli f. 15. júní 1969 og
Vilhjálmur f. 5. júlí 1972. 5) Jón, f.
31. maí 1946, kvæntur Pálínu
Ingibjörgu Karlsdóttur, f. 16. júní
1945. Börn þeirra eru: Anna
Björg, f. 24. október 1965, Gunn-
laugur, f. 17. júní 1967, Vilhelm-
ína, f. 20. apríl 1979, og Margrét,
f. 31. mars 1981.
Útför Vilhelmínu verður gerð
frá Seyðisfjarðarkirkju laugar-
daginn 3. maí og hefst athöfnin kl.
14.
voru Hallfríður
Brandsdóttir, ljós-
móðir á Seyðisfirði, f.
að Einholti á Mýrum
22. nóvember 1865, d.
25. janúar 1950, og
Magnús Sigurðsson,
bóndi á Fossi, f. 19
maí 1853, d. 14. des-
ember 1926. Börn
þeirra hjóna og upp-
eldissystkini hennar
voru: Guðbrandur
Sigurður, f. 15. febr-
úar 1887, d. 13. júlí
1974, Bjarni Þorgeir,
f. 10. ágúst 1891, d. 7.
mars 1933, Guðbjörg Gróa, f. 24.
júní 1897, d. 3. maí 1991, Skúli
Jón, f. 22. maí 1904, d. 13. sept-
ember 1963, Valgeir, f. 4. október
1912, d. 27. ágúst 1959.
Vilhelmína giftist 19. desember
1931 Gunnlaugi Jónassyni, bú-
fræðingi, bankagjaldkera og for-
seta bæjarstjórnar á Seyðisfirði,
f. á Eiðum 18. janúar 1895, d. 10.
nóvember 1991. Foreldrar hans
voru Guðlaug Margrét Jónsdóttir,
húsfreyja, f. á Eiríksstöðum 30.
júní 1853, d. 26. maí 1906, og Jón-
Móðuramma mín, Vilhelmína
Sólgerður Jónsdóttir, lést þriðju-
daginn 22. apríl síðastliðinn í hárri
elli. Amma fæddist í upphafi síð-
ustu aldar og var aðeins 2 ára göm-
ul þegar móðir hennar lést aðeins
nokkrum dögum eftir fæðingu
yngstu systurinnar. Faðir hennar
stóð því einn eftir með barnahópinn
sinn, en á þeim tíma var ekki
margt til bjargar við slíkar aðstæð-
ur. Börnunum varð að koma fyrir
og fóru þau meira og minna til
vandalausra. Faðir þeirra reyndi
þó alla tíð eftir bestu getu að fylgja
þeim eftir og þeim þótti alla tíð
ákaflega vænt um hann þó að fjöl-
skylduböndin rofnuðu. Þrátt fyrir
að systkinunum væri tvístrað héldu
þau alla tíð sambandi sín á milli og
fylgdust hvert með öðru.
Amma var afar lánsöm því ljós-
móðirin, Hallfríður Brandsdóttir,
tók hana með sér heim og fóstraði
hana upp frá því með ástúð og ör-
yggi sem sína eigin dóttur. Hall-
fríður var mikilhæf merkiskona og
ljósmóðir Seyðfirðinga til 50 ára en
hún bjó ásamt manni sínum, Magn-
úsi Sigurðssyni, á bænum Fossi á
hjallanum fyrir ofan Vestdalseyri.
Þau eignuðust sjálf fimm börn sem
komust á legg og var amma ætíð
meðhöndluð sem litlasystir fóstur-
bræðra sinna og fóstursystur.
Ömmu þótti afskaplega vænt um
fósturforeldra sína og þau töldu
hana alltaf til sinna eigin barna.
Minntist amma jafnan þessa æsku-
heimilis síns með mikilli hlýju og
þar leið henni vel undir verndar-
væng fóstru sinnar, sem lét meitla
bænir sínar í bergstálið fyrir ofan
bæinn svo enn má greina í dag orð-
in: „Guð blessi Foss.“
Amma stundaði nám við Kvenna-
skólann í Reykjavík og nam þar
húshald og matseld svo sem til siðs
var á þeim árum. Dvaldi hún einnig
um tíma hjá Bjarna fósturbróður
sínum og hans fjölskyldu, en hann
var þá fluttur suður til Reykjavík-
ur. Þessi tími var henni ákaflega
minnisstæður og talaði hún oft um
þá dýrðardaga sem hún átti með
Bjarna, Helgu konu hans og börn-
um þeirra í sumardvöl við Fífu-
hvamm í Kópavogi. Alla hluti gerði
amma vel og ævinlega var fallegur
dúkur á borði á matmálstíma hvort
sem aðeins heimafólk eða gestir
sátu til borðs. Hún var eftirsótt til
að annast húshald og matreiðslu og
var meðal annars eftir heimkomuna
um tíma ráðskona hjá Ara Arnalds,
sýslumanni á Seyðisfirði.
Amma kynntist afa þegar hann
vann við verslun og fiskverkun hjá
Benedikt bróður sínum á Vestdals-
eyri en þangað flutti hann 1915 of-
an af Héraði. Á Vestdalseyri var þá
mikið umleikis við verslun og aðra
þjónustu, en Héraðsmenn og Jök-
uldælingar sóttu þangað í ríkum
mæli. Vorið 1931 réðst afi síðan
sem gjaldkeri og bókhaldari hjá
Útvegsbanka Íslands inn á Öldu og
starfaði þar í full 30 ár áður en
hann gerðist skrifstofustjóri hjá
Síldarverksmiðjum ríkisins til árs-
ins 1968 þá 73 ára gamall. Bæj-
arfulltrúi var hann í tæp 30 ár, þar
af forseti bæjarstjórnar rúman
helming þess tíma og forseti Fjórð-
ungsþings Austfirðinga í 20 ár.
Amma og afi gengu í hjónaband í
árslok 1931 og bjuggu fyrstu hjú-
skaparár sín á efri hæð bankans.
Lengst af bjuggu þau þó á Aust-
urvegi 48, en húsið hinum megin
götunnar varð síðar æskuheimili
mitt. Varð þeim fimm barna auðið
sem öll eru á lífi, barnabörnin eru
17 og barnabarnabörnin orðin 30.
Heimili þeirra varð fljótt mitt ann-
að æskuheimili og ekki síður garð-
urinn þeirra sem mér fannst
óhemjustór, eiginlega heill heimur
útaf fyrir sig enda tré há og skóg-
urinn þéttur sem óx upp af fræjum
sem þau lögðu í jörð. Þar ræktuðu
þau einnig matjurtir af ýmsu tagi,
bæði hefðbundnar matjurtir en svo
ekki síður tegundir sem maður sér
enn þann dag í dag einungis í stór-
mörkuðum landsins. Í þessum
draumaheimi dvaldi ég ungur
drengur löngum stundum þar til
hungrið svarf að, en þá var farið
inn til ömmu sem mér fannst elda
þann besta mat sem hægt væri að
fá. Inni ríkti kyrrð og friður enda
sá amma til þess að afi fengi það
næði sem hann þyrfti til að stunda
sínar tónsmíðar og ritstörf.
Löngum stundum sat ég á stól við
píanóið og hlustaði á afa spila lögin
sín meðan ég maulaði nýsteiktar
kleinurnar hennar ömmu. Svo oft
og svo lengi dvaldi ég í faðmi
þeirra að amma var eiginlega farin
að telja mig með sonum sínum.
Ósjaldan kom fyrir ef hún vildi tala
við mig, fyrsta barnabarnið sitt, að
hún kallaði á mig með nöfnum
drengjanna sinna allra, hverju á
fætur öðru, áður en hún gerði sér
grein fyrir að þetta var bara ég
sem var hjá henni. Ekki vildi ég
skipta á þessum æskuárum mínum
og nokkrum öðrum, þarna hjá þeim
átti ég mínar bestu stundir og ekki
síður þegar ég fékk að dvelja með
þeim í Bankaselinu inni í dal eða
með þeim og Emil bróður afa í
sumarbústað sem Landssími Ís-
lands átti þá í Egilsstaðaskógi.
Þegar halla tók undan fæti fyrir
afa, sjónin bilaði og of erfitt var að
ferðast um bratta stigana í þrílyftu
húsinu við Austurveg, festu þau
amma árið 1990 kaup á nýbyggðri
þjónustuíbúð við Múlaveg. Ekki
náðu þau að búa þar lengi saman
því afi dó ári síðar, þá orðinn 96
ára gamall og saddur lífdaga.
Amma var þá 85 ára gömul og nú
kveður hún líka þennan heim á
sama aldursári og afi eftir lang-
vinna vanheilsu. Lárus sonur henn-
ar á miklar þakkir skyldar fyrir að
annast móður sína síðustu árin af
allri þeirri fórnfýsi og hjartahlýju
sem hann hlaut í lífsins arf frá
henni sjálfri. Starfsfólki Sjúkra-
húss Seyðisfjarðar eru einnig færð-
ar hugheilar þakkir fyrir þeirra
hjálp.
Nú er lokið langri ævi ömmu
minnar, vegferð sem hófst í upphafi
síðustu aldar. Arfleifð hennar og
áhrif á mig get ég seint fullþakkað.
Megi algóður Guð geyma hana.
Gunnlaugur Nielsen.
Okkur systkinin langar hér í ör-
fáum orðum að minnast elsku
ömmu okkar sem lést á sjúkrahús-
inu á Seyðisfirði 22. apríl síðastlið-
inn, þá níutíu og sex ára.
Amma okkar fæddist á Seyðis-
firði 15.11. 1906 í litlu húsi sem
stóð úti á strönd undir snarbröttum
hlíðum Strandatinds, þar sem hún
ólst upp hjá fjölskyldu sinni til
tveggja ára aldurs, en þá varð hún
fyrir þeirri miklu sorg að missa
móður sína, sem lést um aldur
fram aðeins 37 ára að aldri. Við
þetta leystist fjölskyldan upp og
amma var tekin í fóstur af mynd-
arhjónum sem bjuggu að Fossi á
Vestdalseyri, þeim Hallfríði
Brandsdóttur ljósmóður og Magn-
úsi Sigurðssyni, þar sem hún bjó
ásamt börnum þeirra hjóna og var
alltaf talin sem ein af fjölskyldunni.
Amma sagði okkur oft frá því hvað
gaman var að alast upp á Fossi,
hvað hún hefði haft það gott og
verið ánægð með að búa á þar.
Amma naut ekki langrar skóla-
göngu frekar en aðrir sem ólust
upp á þessum tíma, þó var hún til
viðbótar barnaskólanámi einn vetur
við nám í Kvennaskólanum í
Reykjavík, sem taldist til forrétt-
inda að stúlkur fengju að gera á
þessum tíma.
Amma kynntist afa Gunnlaugi á
Vestdalseyri, en þau unnu bæði hjá
Benedikt bróður afa, sem stundaði
verslun þar. Þau giftu sig 19. des-
ember 1931 og fluttu fljótlega inn í
bæ, (eins og sagt var á Vestdals-
eyri ef menn fóru inn í kaupstað),
en afi hafði þá verið ráðinn sem
gjaldkeri hjá Útvegsbanka Íslands
á Seyðisfirði, þar sem þau bjuggu
fyrstu árin í íbúð á efstu hæð bank-
ans.
Amma og afi fluttu árið 1936 í
húsið að Austurvegi 48, þar sem
þau bjuggu lengst af og ólu þar
upp börnin sín fimm þau Áslaugu,
Jónas, Hallfríði, Lárus, og Jón.
Það var í þessu háreista húsi að
Austurvegi sem við systkinin
kynntumst ömmu okkar, en for-
eldrar okkar ráku heildverslun á
neðstu hæð í sama húsi. Þar vorum
við nánast daglega með mömmu, en
hún vann þar, svo við vorum hálf-
gerðir heimagangar hjá ömmu á
hæðinni fyrir ofan. Þar var oft glatt
á hjalla og gaman að hlusta á
ömmu og afa rifja upp minningar
frá fyrri tíð samfara því að miðla
okkur af viskubrunni sínum, sem
þau voru óspör á. Við krakkarnir
vissum líka að amma átti nær alltaf
eitthvað nýbakað með kaffinu, sem
við sóttum í og vorum við alltaf vel-
komin. Á góðviðrisdögum á sumrin
var bakkelsið oftast borið fram úti í
garði, sem var einn af fallegustu
görðunum í bænum með fallegum
grenilundi sem þau gróðursettu
1942 og var þeim afar kær. Líf
ömmu og afa var samofið og máttu
þau vart af hvort öðru sjá, því varð
það ömmu mikill missir þegar afi
lést 10. nóvember 1991, en hver
veit nema amma okkar og afi hitt-
ist fyrir hinum megin og geti þá í
gleði sinni gengið Austurveginn,
sem þau bjuggu svo lengi við.
Þegar amma var komin langt á
níræðisaldur fór að bera á minn-
istapi hjá henni sem ágerðist frek-
ar hratt þannig að hún varð ekki
fær um að halda heimili. Var hún
lögð inn á Sjúkrahús Seyðisfjarðar
þar sem hún dvaldi um níu ára
skeið við gott atlæti, frábæra
umönnun starfsfólks sem umgekkst
hana af mikilli góðmennsku og
virðingu allt til síðustu stundar.
Viljum við þakka öllu starfsfólki
sjúkrahússins fyrir að hafa annast
ömmu okkar svona frábærlega í
hennar erfiðu veikindum.
Megi góður guð geyma ömmu
okkar og afa.
Sigríður, Gísli og Vilhjálmur.
Þegar ég lít til baka og hugsa til
þeirra samverustunda sem ég átti
með ömmu Mínu, renna minning-
arnar allar saman. Eftir situr þægi-
leg minning þar sem alltaf er sól og
alltaf er gaman. Þar er amma með
nýbakaðar skonsur eða rúgbrauð
sem hún bakaði í stórum staukum
undan lyftidufti, ef ég man rétt.
Annað eins brauð og bakkelsi hef
ég ekki fengið síðan. Þegar ég kom
inn, illa út leikinn eftir einhverja
svaðilförina upp í Botna eða út á
bryggju var hún ætíð tilbúin með
plástur og oftast fylgdi súkku-
laðimoli með til að lina þjáning-
arnar. Ef enginn var til að leika
með, sátum við tímunum saman og
spiluðum kasínu, vist eða ólsen og
mér voru sagðar sögur af Vestdals-
eyri og frá Breiðavaði.
Ég minnist þessa fallega heimilis
sem hún hélt á Austurveginum.
Þar var hverjum hlut svo fallega
komið fyrir og hvergi rykkorn að
sjá. Samt var alltaf nægur tími til
að sinna barnabarni sem komið var
í heimsókn.
Þegar ég rifja upp þessar æsku-
minningar frá Seyðisfirði, sé ég
ömmu og afa standa saman á
tröppunum að veifa í kveðjuskyni
um leið og ég sest upp í bíl á leið í
flug.
Þau hjónin voru aldrei langt frá
hvort öðru og ég gæti best trúað,
að nú þegar hún er farin úr þessum
heimi sameinist þau aftur í eilífð-
inni.
Að endingu vil ég votta börnum
hennar, tengdabörnum og öðrum
aðstandendum samúð mína.
Gunnlaugur Jónsson.
VILHELMÍNA
SÓLGERÐUR
JÓNSDÓTTIR
Í dag kveðjum við
okkar ástkæra afa,
Björn Þorgeirsson.
Minningarnar
hrannast upp á svona
stundum.
Það fyrsta sem kemur upp í hug
okkar er heimsóknirnar á Sólvalla-
götuna, þar sem tekið var á móti
okkur með hlýlegu viðmóti og var
lífsgleðin ávallt til staðar. Þar sem
hann sagði okkur um lífið og til-
veruna, einnig allar þær ferðir sem
við fórum saman um landið, þar
sem við vorum fræddar um landið
okkar.
Og þar var engillinn hún amma,
(eins og hann kallaði hana alltaf),
honum við hlið, það var alveg ein-
stakt samband á milli ömmu og afa,
hún var líf hans og yndi og fyrir
hana og alla aðra vildi hann allt
gera.
BJÖRN
ÞORGEIRSSON
✝ Björn Þorgeirs-son fæddist á
Helgafelli í Helga-
fellssveit 27. júlí
1917. Hann lést á
Droplaugarstöðum
19. apríl síðastliðinn
og var útför hans
gerð frá Dómkirkj-
unni 2. maí.
Lífsgleði og ham-
ingja einkenndi líf afa
okkar og var hann allt-
af í góðu skapi og átti
auðvelt með að koma
öðrum í gott skap.
Nú biðjum við góð-
an guð að styrkja
ömmu á þessari erfiðu
stundu.
Á kveðjustund
þökkum við þér af al-
hug samfylgdina, elsku
afi og minninguna um
þig munum við varð-
veita í hjörtum okkar
um ókomna tíð.
Og vertu nú sæll. Það fer vel um þig nú,
og vorgyðjan o’n á þig breiði,
og sætt er það þreyttum að sofa’ eins og
þú
með sólskin á minning og leiði.
(Þorsteinn Erlingsson.)
Íris og Hildur Harðardætur.
Í dag er kvaddur traustur og
mætur maður, Björn Þorgeirsson.
Margs er að minnast og margt að
þakka eftir langt og gott samstarf
og einstaka hollustu. Björn kom
ungur að árum til Reykjavíkur og
hóf störf hjá heildversluninni Eddu
hf. Starfaði hann þar óslitið til 75
ára aldurs eða í rúma hálfa öld. Má
með sanni segja að hann hafi helg-
að alla sína starfskrafta þessu fyr-
irtæki sem hann unni sem það væri
hans eigið.
Fyrstu árin starfaði hann nær
eingöngu við útkeyrslu, en síðar
sem sölumaður og átti það starf
ákaflega vel við Björn sem var elsk-
aður og virtur jafnt af húsbændum
sem viðskiptavinum. Hann var
heillandi maður með einstaklega
létta skapgerð, ógleymanlegur þeim
sem honum kynntust. Glaðlyndi
hans var smitandi enda segist sam-
starfsfólk Björns úr Eddunni aldrei
muna hann skipta skapi og segir
það ekki lítið um manninn og þann
happafeng sem það var fyrir fyr-
irtækið að hafa á að skipa slíkum
liðsmanni í öll þessi ár.
Einungis gæfumenn hafa útgeisl-
un sem Björn og sannarlega er það
gæfa að hafa kynnst manni sem
honum, notið starfskrafta hans og
vináttu, en þau eru ekki mörg fyr-
irtækin sem geta þakkað starfs-
mönnum fyrir svo dygg störf í svo
langan tíma. Við hjónin þökkum
jafnframt fyrir yndislegar stundir
sem við áttum með þeim hjónum
Ragnhildi og Birni á heimili þeirra
og á mannamótum.
Fyrir hönd fjölskyldunnar færum
við eiginkonu Björns, börnum og
fjölskyldu okkar innilegustu sam-
úðarkveðjur. Guð blessi minningu
hans.
Dóra og Þór Þorsteins.