Morgunblaðið - 24.05.2003, Blaðsíða 17

ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. MAÍ 2003 17
TROÐFULL veitingahús og aukin
sala í verslanamiðstöðvum eru
greinileg merki um að efnahagur
Argentínu sé farinn að rétta úr kútn-
um eftir mestu kreppu í sögu lands-
ins. Nestor Kirchner, sem tekur við
embætti forseta Argentínu á morg-
un, sunnudag, stendur þó frammi
fyrir mörgum og erfiðum úrlausn-
arefnum.
„Við misstum mikinn kraft og
mikla peninga. Það verður mjög erf-
itt að koma lífinu aftur í eðlilegt
horf,“ sagði Anilia Solla, fimmtugur
leikskólastjóri, sem segir að fjöl-
skylda sín hafi þurft að herða sult-
arólina í kreppunni. Fjölskyldan
þurfti m.a. að selja einbýlishúsið sitt
og flytja í fjölbýlishús eftir að eig-
inmaðurinn, sem er ljósmyndari,
varð atvinnulaus. Þótt fjölskyldan
neiti sér enn um ýmislegt, sem hún
hafði vanist fyrir kreppuna, hefur
hún losað örlítið um sultarólina að
undanförnu.
Hjó skarð í millistéttina
Argentínumenn hreyktu sér áður
af því að vera rík þjóð með fjölmenn-
ustu millistéttina í Rómönsku Am-
eríku. Tekjurnar minnkuðu hins
vegar í kreppunni og atvinnuleysið
jókst þegar mörg fyrirtæki urðu
gjaldþrota og gengi pesóans, gjald-
miðils landsins, lækkaði um 66%.
Margir þeirra sem töldust til milli-
stéttarinnar eru nú á meðal þeirra
sem lifa undir fátæktarmörkum, en
þeir eru nú um 60% þjóðarinnar.
Nestor Kirchner var lýstur sig-
urvegari forsetakosninganna í Arg-
entínu eftir að helsti keppinautur
hans, Carlos Menem, fyrrverandi
forseti, ákvað að gefa ekki kost á sér
í síðari umferðinni sem átti að fara
fram um sl. helgi. Kirchner hefur
heitið því að grundvalla stefnu sína á
efnahagsaðgerðum fráfarandi
stjórnar sem tókst að rétta efnahag-
inn við þegar landið rambaði á barmi
gjaldþrots.
Ljóst er að hans bíða tröllaukin
verkefni, því að skuldir landsins eru
gífurlegar og reynst hefur erfitt að
efla bankana og auka á ný traust
fjárfesta á efnahagnum.
„Ég reif kreditkortin
mín í sundur“
Til að tryggja frekari efnahags-
bata er meðal annars mikilvægt að
fá argentínska neytendur til að eyða
meiri peningum. Það verður þó ekki
auðvelt þar sem kaupmátturinn hef-
ur minnkað um 40% og neytend-
urnir forðast að taka lán eða nota
kreditkort.
„Ég reif kreditkortin mín í sund-
ur. Ég varð fyrir svo miklum
skakkaföllum í kreppunni að það
hvarflar ekki að mér að taka lán,“
sagði Solla.
Maria Jose Gonzalez, fertugur
dýralæknir í Buenos Aires, sagði að í
kreppunni hefði hún lært að bera
saman verð í verslunum. „Ég var
vön að kaupa það sem ég þurfti án
þess að taka eftir verðinu,“ sagði
hún. „Núna hika ég ekki við að
ganga langa leið til að kaupa vörur á
tilboðsverði.“
Eiginmaður hennar var atvinnu-
laus í rúmt ár en hefur nú fengið
vinnu í mötuneyti sjúkrahúss.
Tekjur hjónanna eru um 1.500–2.000
pesóar á mánuði, andvirði 38.000–
51.000 króna. Hún segir að þetta séu
bærilegar tekjur í landi þar sem
meðaltekjurnar eru um 512 pesóar,
eða 14.000 krónur.
Enginn fagurgali
Jose segir að lífskjörin hafi verið
betri þegar Carlos Menem var for-
seti en telur að kreppan eigi rót sína
að rekja til óráðsíu hans. Menem
einkavæddi flest ríkisfyrirtækin,
tengdi pesóann við dollarann á föstu
gengi og tók há lán hjá alþjóðlegum
lánardrottnum. Þetta leiddi til mikils
hagvaxtar en hann reyndist skamm-
vinnur.
Kirchner segist hins vegar ætla að
fara hægt í sakirnar. „Við ætlum að
stjórna með hægfara og varanlegum
aðgerðum,“ sagði hann á dögunum.
„Við ætlum að gera margt en ekki
með fagurgala farandsalans og gylli-
boðum sem myndu aðeins koma okk-
ur í ný vandræði.“
Merki um
efnahagsbata
í Argentínu
Nýs forseta bíða þó tröllaukin verkefni
Reuters
Nestor Kirchner, verðandi forseti Argentínu, og eiginkona hans, Cristina
Fernandez, við Perito Moreno-jökulinn í Santa Cruz-héraði í Argentínu.
Buenos Aires. AFP.
’ Við ætlum að geramargt en ekki með
fagurgala farandsal-
ans og gylliboðum. ‘
Njósnir um
gereyðingarvopn
Gögn um
Írak endur-
skoðuð
Washington. AFP.
BANDARÍKJAMENN telja að ger-
eyðingarvopn eða búnaður til að
hanna slík vopn hafi verið á um 600
stöðum í Írak en hafa aðeins náð að
rannsaka um 120 staði, að sögn
Douglas Feith, aðstoðarráðherra
varnarmála í Bandaríkjunum. Feith
skýrði frá þessu í yfirheyrslum hjá
þingnefnd á fimmtudag. Hann sagði
að tekið gæti marga mánuði og jafn-
vel nokkur ár að rannsaka umrædda
staði.
Ólögleg gereyðingarvopn Íraka
voru í orði kveðnu aðalástæða þess
að Bandaríkjamenn og Bretar réð-
ust inn í landið en engin vopn hafa
enn fundist. Bandaríska leyniþjón-
ustan, CIA, er nú að endurskoða öll
eldri gögn sín um gereyðingarvopn
stjórnar Saddams Husseins, að sögn
The New York Times, og bera nið-
urstöðurnar saman við veruleikann
eftir stríðið. Blaðið hefur eftir emb-
ættismanni að ekki sé um neinar
nornaveiðar að ræða; markmiðið sé
að endurbæta gagnasöfnun.
Ljóst er þó að sú staðreynd að
vopnin hafa ekki fundist gerir endur-
skoðunina enn brýnni en ella.
Embættismenn hjá CIA, sem ekki
vilja láta nafns síns getið, saka varn-
armálaráðuneytið um að hafa í að-
draganda stríðsins oftúlkað í póli-
tískum tilgangi ýmsar vísbendingar
um gereyðingarvopn. Sama eigi við
um gögn sem bentu til beinna
tengsla Saddams við al-Qaeda-
hryðjuverkasamtökin.