Morgunblaðið - 19.06.2003, Blaðsíða 14

ERLENT
14 FIMMTUDAGUR 19. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
02
-
IT
M
90
47
V. Fellsmúla • S. 588 7332
Opi›: Mán. - föst. 9-18,
Laugardaga 10-14
Ba›innréttingar
Græn vi›aráfer›
Breidd 130 sm
Kirsuberja fulning
Breidd 120 sm
Græn vi›aráfer›
Breidd 90 sm
Kirsuberja fulning
Breidd 90 sm
Hvít fulning
Breidd 90 sm
Mahóní fulning
Breidd 80 sm
Ávalur ölur
Breidd 90
• Takmarka›ur
fjöldi
Dúndur sumartilbo›
Uppgefnar breiddir mi›ast vi›
ne›ri skápa, ekki heildarbreidd.
Allar innréttingar til afgrei›slu af lager
• 30-50% afsláttur
af völdum innréttingum
2 3 4 5 6 71
PALESTÍNUMENN eruvantrúaðir á að Ariel Shar-on, forsætisráðherra Ísr-aels, hafi í reynd áhuga á
því að ná samkomulagi um frið. Þó að
hann hafi skrifað upp á Vegvísinn til
friðar skorti mikið á að hann hafi sýnt
vilja sinn í verki hvað þetta varðar.
Omar Sabri Kittmitto, sendiherra
heimastjórnar Palestínumanna á Ís-
landi, segir hins vegar að það verði að
láta á það reyna hvort Sharon er al-
vara, eða hvort afstaða hans sé ein-
faldlega leikur í pólitískri refskák.
Kittmitto hefur aðsetur í Noregi en
var viðstaddur hátíðahöldin hér á
landi vegna þjóðarhátíðardagsins 17.
júní. Í samtali við Morgunblaðið í gær
lagði hann áherslu á að menn yrðu
áfram að reyna að hrinda Vegvísinum
í framkvæmd. Það geti þó ekki gerst
nema Ísraelar virði þær skuldbind-
ingar sem þeir hafi tekist á hendur.
„Þegar í kjölfar leiðtogafundarins í
Aqaba í Jórdaníu [í byrjun mánaðar-
ins] gerðu Ísraelar tilraun til að
drepa einn leiðtoga Hamas-
samtakanna, á sama tíma og við átt-
um í viðræðum við samtökin um
vopnahlé. Ísraelar gerðu okkur því
ekki auðvelt fyrir, enda kom á daginn
að Hamas hefndi fyrir árásina; sem
var vissulega slæmt líka.
Staðan er sú að við höfum núna
pólitíska forystu [í Palestínu] sem er
hlynnt friðarumleitunum og Vegvís-
inum, sem nú er unnið eftir. Við eig-
um hins vegar við að etja andstöðu
innan eigin raða. Í Ísrael eru síðan við
völd menn sem frá byrjun hafa verið
á móti friðarumleitunum,“ segir Kitt-
mitto og er þar einkum að vísa til
Sharons forsætisráðherra.
Kittmitto ítrekar að nógu erfitt sé
að eiga við að etja andstöðu í eigin
röðum, þó að Ísraelar geri Palest-
ínustjórn síðan ekki einnig óleik eins
og í liðinni viku. Palestínustjórn vilji
stöðva hryðjuverk öfgahópa eins og
Hamas en Sharon verði að skapa þær
aðstæður, að henni sé það kleift.
Ekki gangi að tala um frið op-
inberlega en grípa síðan til aðgerða
sem stuðli að ófriði.
Kittmitto segir raunar ávallt hafa
verið erfitt að trúa því að Sharon, sem
hugmyndafræðilega sé andvígur
samningum við Palestínumenn, væri
nú allt í einu orðinn hlynntur Vegvís-
inum. „Þetta er ekki eins og með
[Yitzhak] Rabin [fyrrverandi for-
sætisráðherra Ísraels]. Rabin var
ekki á sínum tíma hlynntur samn-
ingum við Palestínumenn en afstaða
hans tók breytingum og það var hægt
að sjá þróun skoðana hans, hvernig
hann á endanum varð sá maður sem
skrifaði undir samninga við Palest-
ínumenn [í Ósló 1993]. En hvað Shar-
on varðar, að þessi maður skuli á
einni nóttu komast að þeirri nið-
urstöðu að tími sé kominn til að deila
landi með Palestínumönnum; þessu
er einfaldlega erfitt að trúa,“ segir
Kittmitto.
En hvað um ummæli Sharons, sem
voru umdeild í röðum hans stuðnings-
manna, um að hernámi Ísraela á
heimastjórnarsvæðum Palest-
ínumanna verði að ljúka? Eru þau
ekki til marks um að skoðanir Shar-
ons kunni að vera í þróun?
„Ég viðurkenni að hann lét þessi
ummæli falla. En ég vil sjá hann
breyta í samræmi við þessi ummæli.
Ég get ekki séð að Sharon hafi fram
að þessu gert neitt nokkuð sem bendi
til að hann hyggist hrinda Vegvís-
inum í framkvæmd. Á hinn bóginn er
ég ekki að segja að við eigum að
hunsa þessi ummæli – ég tel auðvitað
að það verði að láta reyna á það hvort
Sharon sé alvara með svona ummæl-
um.“
Vopnahlésviðræður standa yfir
Kittmitto segir það ekki rétt að
heimastjórn Palestínumanna sé ófær
um að uppræta Hamas-samtökin.
Slíkt myndi hins vegar kosta mikið
blóðbað, þar sem Palestínumenn
bærust á banaspjótum. Það komi
ekki til greina af hálfu palestínsku
heimastjórnarinnar að hætta á borg-
arastríð meðal Palestínumanna, „en
mig grunar að það sé það sem Ísrael-
ar vilji helst að gerist. Við munum
hins vegar ekki gera þeim það til
geðs“.
Aðspurður segir Kittmitto að enn
standi yfir viðræður við Hamas um
vopnahlé. „Ég er vongóður um að það
skili árangri, svo lengi sem Ísraelar
gera ekkert heimskulegt [sem gæti
stefnt þeim tilraunum í hættu].“
Arafat á útleið?
Kittmitto er spurður um þá afstöðu
Bandaríkjastjórnar að vilja ýta Yass-
er Arafat, leiðtoga Palestínumanna,
til hliðar. Hann segir Arafat ekki á út-
leið úr stjórnmálum en hann sé sam-
þykkur því að Mahmud Abbas hafi
tekið að sér nýtt hlutverk forsætis-
ráðherra, sem ábyrgur sé fyrir frið-
arumleitunum af hálfu Palest-
ínumanna. Samband þessara manna
sé gott. „Ég tel þessa breytingu af
hinu góða. Forseti minn þarf á því að
halda að geta farið sér hægar. Hann
hefur verið undir miklum þrýstingi.
Ég tel þó ekki að nokkuð það sam-
komulag, sem lagt verði fram, nái
fram að ganga án þess að Arafat
skrifi þar undir.“
Leggur Kittmitto áherslu á að
menn verði að átta sig á því að palest-
ínska þjóðin beri Yasser Arafat á
höndum sér. Hann sé leiðtogi hennar
og njóti fulls stuðnings. Arafat sé aft-
ur á móti fyllilega ljóst að sú stund
muni renna upp að hann víki sem
leiðtogi Palestínumanna. Mikilvægt
sé að honum verði gert kleift að
draga sig í hlé með fullri sæmd.
Munum ekki hætta
á borgarastríð
Morgunblaðið/Jim Smart
Omar Sabri Kittmitto er tengdur
Íslandi tryggðarböndum því sonur
hans, sem er hálfnorskur, á ís-
lenska konu. Brúðkaupið fór fram á
Íslandi og nú á sendiherrann eins
árs gamalt hálfíslenskt barnabarn.
Kveðst hann afar ánægður með
þessi tengsl.
’ Forseti minn þarf á því að halda
að geta farið sér
hægar. Hann hefur
verið undir miklum
þrýstingi. ‘
david@mbl.is
Sendiherra Palestínumanna segir að
ekki megi gefa vonina um frið upp á
bátinn. Davíð Logi Sigurðsson ræddi
við Omar Sabri Kittmitto um
stöðu mála í Mið-Austurlöndum.
UM 80 alþjóðlegar hjálpar- og
mannréttindastofnanir í Afganist-
an hafa sent frá sér ákall þar sem
NATO og Sameinuðu þjóðirnar
eru beðnar um að senda fleiri frið-
argæsluliða til landsins því þeir
séu allt of fáir. Mikið óöryggi ríkir
í landinu sérstaklega utan höfuð-
borgarinnar Kabúl, þar sem stríðs-
herrar, eiturlyfjabarónar og
hryðjuverkaforingjar ráða ríkjum í
mörgum tilvikum. Árásir ofbeldis-
manna eru daglegt brauð og segj-
ast stofnanirnar óttast að verði ör-
yggi ekki aukið í landinu sé
stjórnkerfið í hættu og stjórnleysi
og borgarastyrjöld geti skollið á.
Mun ástandið vera svo slæmt að
sífellt fleiri borgarar segjast farnir
að sakna talibananna þrátt fyrir að
þeir hafi verið harðstjórar, eftir
því sem fram kemur á fréttavef
BBC.
Vantar friðargæslu
utan höfuðborgarinnar
Alþjóðlega öryggissveitin, ISAF,
stjórnar nú friðargæslustarfi en
NATO mun taka við stjórninnni í
ágúst. Á vegum stofnunarinnar
eru nú 4.600 friðargæsluliðar í
Kabúl en 11.500 bandarískir her-
menn elta uppi talibana og al-
Quaeda-menn vítt og breitt um
landið. Utan höfuðborgarinnar er
hins vegar engin friðargæsla og
óöryggið því mikið.
Nefna má að samkvæmt könnun
sem CARE International hefur
gert var einn friðargæsluliði á
hverja 48 íbúa í Kosovo, einn á
hverja 86 á Austur-Tímor en í Afg-
anistan einn á hverja 5.380 íbúa.
Það er lægra hlutfall en í nokkru
öðru landi þar sem uppbygging fer
fram með hjálp alþjóðastofnana
eftir stríðsátök.
Sprengjur hafa fundist víðsveg-
ar í höfuðborginni undanfarna
daga, t.d. fannst ein við grunn-
skóla í borginni á mánudag og
önnur hús varnarmálaráðherrans í
fyrradag en það er þriðja tilræðið
við hann á stuttum tíma.
Sameinuðu þjóðirnar hafa gefið
út viðvörun til starfsmanna sinna á
svæðinu um yfirvofandi sjálf-
morðsárásir á næstu dögum þar
sem japanskir bílar eða vélhjól
verði notuð.
AP
Afganskir karlmenn í landamærabænum Spin Boldak lesa bækling þar
sem segir að stríðsmenn talibana hafi myndað sjálfsmorðssveitir til að
drepa afganska embættismenn. Í slíkum bæklingum er fólk hvatt til að
taka þátt í heilögu stríði og koma stjórn forsetans, Hamid Karzai, frá.
Afganar biðja
um aukna
friðargæslu
Sífellt fleiri afganskir borgarar
segjast jafnvel sakna talibananna
Kabúl. AFP.