Morgunblaðið - 19.06.2003, Blaðsíða 26

LISTIR
26 FIMMTUDAGUR 19. JÚNÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
FASTEIGNA
MARKAÐURINN
ÓÐINSGÖTU 4. SÍMI 570 4500, FAX 570 4505. OPIÐ VIRKA DAGA KL. 9–17.
Netfang: fastmark@fastmark.is - Heimasíða: http://www.fastmark.is/
Jón Guðmundsson, sölustjóri, lögg. fasteigna- og skipasali.
Glæsilegt einbýli í Laugardalnum
Glæsilegt einbýlishús við Sunnuveg. Húsið
er 255 fm með innbyggðum bílskúr og skipt-
ist í forstofu, hol m. mikilli lofthæð, samliggj-
andi stofur auk arinstofu, eldhús, þvotta-
herb. með nýlegum innréttingum, nýlega
endurnýjað gestaw.c., fimm svefnherbergi,
fataherb. og baðherb. innaf hjónaherbergi og
baðherbergi á svefngangi. Vandaðar innrétt-
ingar og gólfefni. Stórar suðursvalir. Falleg ræktuð lóð. Frábær staðsetning á kyrr-
látum og fallegum stað í Laugardalnum. Húsið er teiknað af Vífli Magnússyni arki-
tekt. Allar nánari upplýsingar veittar á skrifstofu.
„BJARTIR dagar“ nefnist lista-
og menningarhátíð sem nú stendur
yfir í Hafnarfirði og er haldin í tilefni
af því að 95 ár eru liðin síðan bærinn
hlaut kaupstaðarréttindi. Á hátíðinni
er boðið upp á ýmsa listræna við-
burði, tónleika, dans, leikrit, kvik-
myndir og myndlistarsýningar.
Menningarmiðstöð Hafnarfjarðar,
Hafnarborg, á einnig 20 ára afmæli
og í því tilefni er sýning í aðalsal
menningarmiðstöðvarinnar á hluta
af þeim listaverkum sem Hafnarborg
hefur áskotnast á tímabilinu. Um 20
íslenskir og erlendir listamenn eiga
verk á sýningunni sem spanna rúm-
lega hálfrar aldar tímabil. Lítið hefur
verið sýnt úr safneign Hafnarborgar
og velti ég því fyrir mér hvort sýn-
ingin sé lýsandi dæmi um þá tegund
myndlistar sem þar sé að finna eða
hvort áþekk verk hafi sérstaklega
verið valin saman. Mikið til eru þetta
listaverk byggð á abstrakt express-
jónískum grunni og norrænni lands-
lagshefð. Verkin eru jarðbundin og
formföst og tjáningarmiðlar hefð-
bundnir, mestmegnis málverk að
undanskildri „Tímavél“ Braga Ás-
geirssonar frá árunum 1972–78, sem
er aðallega gerð úr tilbúnum hlutum,
og fáeinum höggmyndum úr grjóti,
steypu og marmara. Steinsteypus-
kúlptúr Sóleyjar Eiríksdóttur,
„Staða“, þykir mér bera af högg-
myndunum, en af málverkunum vil
ég nefna „Komposisjón“ eftir Karl
Kvaran frá árinu 1952, drungalegt
en skrautlegt málverk án titils eftir
Jón Óskar Hafsteinsson frá 1991
sem kallast svo á við mjúkar hvítar
línur í Byobu skerm frá 2001 eftir
Yoichi Onagi og tvö málverk eftir Ei-
rík Smith vekja einnig athygli mína.
Annað þeirra er abstrakt frá árinu
1964, sem forvitnilegt er að skoða í
samhengi við málverk Bjarna Sigur-
björnssonar, „Óskilgreint ekkert“,
frá árinu 2000. Hitt verkið er frá
árinu 1969 og tilheyrir stuttu tímabili
í myndlistarferli Eiríks þegar hann
er að færast frá abstraksjóninni yfir í
fígúrasjónina.
Sýningin er hin prýðilegasta. Sam-
setning á listaverkum heilsteypt og
hrynjandi þéttur og óbrotinn.
Fjölbreytt en mistækt
Sömu sögu er ekki að segja um
heildarmynd sýningarinnar „Ram-
belta“ sem er á jarðhæð Hafnarborg-
ar, í Sverrissal og Apóteki. Níu
myndlistarmenn af „yngri kynslóð-
inni“, þau Erling T.V. Klingenberg,
Högni Sigurðsson, Elva Dögg Krist-
insdóttir, Þóra Þórisdóttir, Gunnar
Þór Víglundsson, Guðný Rósa Ingi-
marsdóttir, Úlfur Grönvold, Ólafur
Árni Ólafsson og Libia Pérez de Siles
de Castro, eiga verk á sýningunni.
Listaverkin eru fjölbreytt og mörg
hver hin ágætustu. En listamennirn-
ir eru misjafnlega virkir í myndlist-
inni og metnaður að baki verkanna
misræmur. Engar upplýsingar liggja
fyrir um hvers vegna þessi tiltekni
hópur listamanna er saman kominn á
sýningu í tilefni af lista- og menning-
arhátíð í Hafnarfirði. Í fréttatilkynn-
ingu segir reyndar að listamennirnir
eigi það sameiginlegt „að hafa öll
sest á sína fyrstu rambeltu í Hafn-
arfirði“, en það segir mér óskaplega
lítið.
Verk Þóru Þórisdóttur er nokkuð
umfangsmikið á sýningunni. Það
nefnist „Kirkja með 2.000 augu“ og
er smíðað í Noregi á árunum 1998–
1999. Umfangið er 25 fermetra rými
sem sýningargestur getur gengið inn
í og þá lokað sig af ásamt 2.000 fjöl-
földuðum vatnslitaaugum. Hefur
Þóra límt augun á þríhyrningsform,
sbr. heilög þrenning í kristni og
þriðja augað í búddisma. Hjá Forn-
Egyptum táknaði auga á þríhyrningi
geymslustað guðs og er það elsta
merking þessa tákns, svo vitað sé.
Þess má geta að táknið er einnig að
finna á bandarískum dollaraseðlum.
Þóra hefur komið fyrir speglum í
stað augasteina á augunum 2.000
sem vísar til þess að guð sé að finna í
manneskjunni sjálfri eða þá að aug-
un séu spegilmynd sálarinnar, eða
svo túlka ég skilaboð hennar. Lýs-
ingin í sýningarsalnum er þó allt of
dimm til þess að maður nemi vel
speglun eða endurvarp nema í sum-
um augasteinunum svo að flest aug-
un virka flöt og hálfdauð. Með góðri
lýsingu hefði verkið vafalaust tekið á
sig líflegri mynd, en þá hefði mynd-
bandsverk Guðnýjar Rósu sem er
varpað á vegg til hliðar við kirkjuna
líklega horfið. Með málamiðlunarlýs-
ingu glittir þó í óskýrt myndskeið
sem sýnir konu þvo upp leirtau og
landslagsmálverk. Ekki mundi ég
skipa myndbandinu í hóp bestu lista-
verka sem ég hef séð frá listakon-
unni, en ljósmyndir sem hún sýnir í
Sverrissalnum eru mun áhrifaríkari.
Þær hafa líkamlegan áþreifanleika,
ekki ólíkan þeim sem finna má í verk-
um belgíska listamannsins Michel
Francois nema að þau hafa með
veruleika kvenna að gera. Skemmti-
legt mótvægi myndast því á milli
verka hennar og Erlings T.V. Kling-
enbergs. Erling hefur raðað klump-
um af sjálfharðnandi leir á stöpla. Á
hverjum klumpi eru fingraför eftir
grip tveggja handa og ein hola sem
gefur til kynna að skúlptúrarnir hafi
verið skapaðir af mikilli karl-
mennsku. Reyndar þarf karl-
mennskan að vera ofurmannleg til
þess að bora sig í gegnum massa af
blautum leir, en alltént er þetta sú
tilvísun sem mér sýnist vera lista-
manninum efst í huga í þessum eð-
alskúlptúrum, hvort sem hann hugs-
ar þá út frá styttum af nöktum
konum eftir Rodin eða „The Comp-
act woman“ sem fæst í kynlífsbúð-
um.
Þjóðlegt uppgjör
Í Kling og Bang galleríi sýnir
Ragnar Kjartansson myndbands-
verkið „Kolonisering“ sem hann
sýndi nýverið á samsýningu átta ís-
lenskra myndlistarmanna í Gallery
Stalke, Kirke Sonnerup í Danmörku.
Er listamaðurinn að gera upp tilfinn-
ingar sínar gagnvart þessum fyrr-
verandi drottnurum okkar og fjallar
verkið um kúgun og níðingsverk er
Danir frömdu á forfeðrum okkar á
tímum einokunarverslunarinnar.
Myndbandið á þó ekki bara við um
tilfinningar Ragnars heldur snertir
það líka íslenska þjóðarsál sem/og
danska. Þjóðerni áhorfandans hefur
því bein áhrif á viðbrögð hans og
upplifun á listaverkinu og ekki
skemmir tímasetningin fyrir, þ.e.
fram yfir 17. júní.
Ragnar útskrifaðist frá Listahá-
skóla Íslands árið 2001. Hann hefur
verið virkur í sýningarhaldi síðan og
vakið þónokkra athygli fyrir verk
sín. Í þeim myndlistarverkum sem
ég hef áður séð eftir Ragnar hefur
hann verið að skapa nokkurskonar
leikhúsgjörninga sem er ekki mikið
notað myndlistarform hér á landi, en
er nokkuð algengt erlendis. Heldur
hann uppteknum hætti í Kling og
Bang með rýmisinnsetningu sem
hann nefnir „Nýlenduna“. Umrætt
myndbandsverk er fókuspunktur
sýningarinnar, en að auki sýnir lista-
maðurinn blýantsteikningar af segl-
skipum sem hanga á veggjum gall-
erísins líkt og betrekk og skemmt
mjöl þekur hluta af gólfinu og leiðir
huga manns bæði að skipsfarmi og
lagergeymslu kaupmanns. Mynd-
bandið „Kolonisering“ er í 12 mín-
útur og sýnir danskan kaupmann
misþyrma íslenskum sveitamanni
sem aldrei rís upp sér til varnar þótt
Daninn uppnefni hann, sparki í hann,
hræki á hann og flengi. Ragnar leik-
ur Íslendinginn en Benedikt Erl-
ingsson fer með hlutverk „købm-
and“. Í myndbandinu styðst lista-
maðurinn við ofleik, B-mynda blóð
og sviðslega leikmynd sem hann
skapaði sjálfur. Myndskeiðið er
skoplegt frekar en alvarlegt, en gam-
anið fer þó aldrei yfir strikið þannig
að það snúist í andhverfu sína.
Finnst mér listamaðurinn því halda
sjálfum sér innan nokkuð öruggs
svæðis og hittir uppgjörið því ekki al-
veg í mark að mínu mati. Ég get þó
ekki annað en tekið ofan fyrir honum
að hafa látið Danina hafa það óþvegið
á heimasvæði þeirra og ímynda mér
að það hafi verið gott „kikk“ fyrir
listamanninn, eflaust í líkingu við að
sigra þá á útivelli.
Horft til baka
Nýlenda Ragnars Kjartanssonar í Kling og Bang.
MYNDLIST
Hafnarborg – Aðalsalur
Opið alla daga nema þriðjudaga frá 11–
17. Sýningu lýkur 4. ágúst.
ÚR SAFNEIGN ÍSLENSKIR OG ERLENDIR
MYNDLISTARMENN
Hafnarborg – Sverrissalur og
Apótek
Opið alla daga nema þriðjudaga frá 11–
17. Sýningu lýkur 30. júní.
ÝMSIR MIÐLAR
NÍU MYNDLISTARMENN
Kling og Bang
Opið fimmtudaga–sunnudaga frá 14–18.
Sýningu lýkur 22. júní.
MYNDBAND, TEIKNINGAR OG MJÖL
RAGNAR KJARTANSSON
Steinsteypuskúlptúrinn „Staða“ eftir Sóleyju Eiríksdóttur og málverk eftir
færeyska listmálarann Trond Patursson úr safneign Hafnarborgar. Verk Erlings T.V. Klingenbergs á sýningunni „Rambelta“.
Jón B. K. Ransu
Minjasafn Austurlands, Egils-
stöðum Listútskurður úr ýsubein-
um kl. 13–17. Gestir geta reynt sig
við útskurðinn.
Í DAG
 Sjá einnig Staður og stund á mbl.is
STARKAÐUR Barkar-
son bar sigur úr býtum í
smásagnasamkeppni
Menningarsamtaka
Norðurlands og tíma-
ritsins Heima er best,
fyrir söguna Litlu prins-
essuna. Hallberg Hall-
mundsson varð í öðru
sæti með söguna Dagur
eins og hver annar.
Hallberg hefur getið sér
orð fyrir ljóðaþýðingar og frum-
samin ljóð auk þess að skrifa um
íslenskar bókmenntir í tímaritið
World Literature Today. Ágúst
Borgþór Sverrisson
varð í 3. sæti með sög-
una Fyrsti dagur fjórðu
viku. Ágúst Borgþór
hefur gefið út fjögur
smásagnasöfn og nýlok-
ið því fimmta og er verð-
launasagan úr því hand-
riti. Ágúst Borgþór varð
í öðru sæti í síðustu
smásagnakeppni ME-
NOR, sem haldin var ár-
ið 2000.
Verðlaunasögurnar munu
birtast í tímaritinu Heima er
best í sumar.
Starkaður sigraði í
Menor-keppninni
Starkaður
Barkarson
Í GAMLA bókasafninu í Mjósundi í
Hafnarfirði (nú hús Regnbogabarna)
stendur yfir myndlistarsýningin
Ferskt ungnautahakk og er sýningin
á dagskrá menningarhátíðarinnar
Bjartra daga. Á sýningunni eru verk
16 nýútskrifaðra myndlistarmanna.
Sýningin stendur til 23. júní. Opið
alla daga kl. 17–19.
Ungir myndlist-
armenn sýna