Morgunblaðið - 01.08.2003, Blaðsíða 27

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. ÁGÚST 2003 27
GJARNAN er sagt að sókn sé
besta vörnin og má það oft til sanns
vegar færa. Þannig held ég að hátti
nú þegar Banda-
ríkjamenn hafa
ákveðið að flytja
herþotur og þyrlur
frá Íslandi. For-
sætisráðherra hefur
réttilega sagt að þá
geti ekki talist vera
hér trúverðugar loftvarnir og best
sé að herinn fari með manni og mús.
Það er ábyrgðarlaust og ástæðu-
laust að skapa ótta vegna breyt-
ingar sem leitt geta til góðs fyrir ís-
lenskt samfélag. Áfram verða
Íslendingar í NATO sem tryggir
vernd allra okkar nágrannaþjóða
fari svo ólíklega í framtíðinni að á
okkur verði ráðist. Hugmyndir um
heimavarnarlið eru að mínu mati
óskynsamlegar.
Óttinn blindar
Óttinn um brotthvarf hersins hef-
ur læst sig um samfélagið og menn
sjá ekki til sólar fyrir þessu skýja-
þykkni sem safnast hefur upp á
Suðvesturhorninu. Um 1,5% af þjóð-
artekjum Íslendinga koma með
hernum þannig að það er óumdeilt
að snöggar breytingar hafa veruleg
áhrif í viðbót við eitt mesta atvinnu-
leysi á Suðvesturlandi í langan tíma.
Það þýðir ekki að óttast þetta, við
þessu þarf að bregðast. Nú er lag að
Íslendingar taki einu sinni frum-
kvæðið í samskiptum við Banda-
ríkjamenn, þakki þeim fyrir komuna
og kveðji þá með virktum. Full
ástæða er til að þakka þeim sér-
staklega frækileg björgunarstörf á
landi og sjó.
Ný sókn
Samhliða verði settar af stað víð-
tækar áætlanir um atvinnuuppbygg-
ingu á Suðurnesjum. Ég legg til að
eftirfarandi kostir verði skoðaðir
með opnum huga. Í lok sumars verði
öllum meiriháttar vegafram-
kvæmdum á landsbyggðinni frestað
um tvö til þrjú ár á meðan góð, bein
og greið hraðbraut verði lögð frá
Reykjanesbæ og að Hafnarfirði eða
helst að Mjóddinni. Samhliða verði
fjárveitingar auknar um nokkra
milljarða til Landhelgisgæslunnar
til kaupa á fullkominni björgunar-
og eftirlitsþyrlu og varðskipið sem
aldrei varð annað en teikning, nú
sett í smíði. Þá verði kannaður sá
möguleiki að Landhelgisgæslan
flytji alla helstu starfsemi sína til
Reykjanesbæjar. Víkingasveit lög-
reglunnar verði efld frá því sem nú
er og aðstaða fyrir Víkingasveit og
Landhelgisgæslu sköpuð á Mið-
nesheiði. Þarna verði engan veginn
látið staðar numið því að með hrað-
brautinni til Reykjanesbæjar og
Leifsstöðvar opnast nýr möguleiki á
flutningi Reykjavíkurflugvallar til
Keflavíkur. Þannig væri strax geng-
ið í að teikna og hefja gerð nýrrar
flugstöðvar við hlið Leifsstöðvar
sem sinnti innanlandsfluginu. Um-
svif innanlandshluta Keflavík-
urflugvallar mundi hafa í för með
sér umtalsverða atvinnusköpun í
Reykjanesbæ. Á sama tíma væri
nýtt deili- og aðalskipulag gert fyrir
Reykjavík þar sem byggðar væru
íbúðir fyrir þúsundir manna í Vatns-
mýrinni og alvöru þekkingarþorpi
þar komið upp um leið og miðbær
höfuðborgarinnar fengi þá vítamíns-
sprautu sem hann nauðsynlega þarf.
Að þessu mikla verkefni þyrftu helst
að koma öll sveitarfélög á höfuð-
borgarsvæðinu, á Reykjanesi ásamt
með ríkinu. Meginatriðið yrði það að
með þessari breytingu yrði svæðið
allt frá Reykjanestá að Mosfellsbæ
eitt atvinnusvæði.
Spennandi tækifæri
Ímyndarlega væri Ísland betur
sett en nokkru sinni fyrr. Kjörorðin
Iceland Naturally, ættu aldrei betur
við í herlausu, friðsömu ríki sem
verði þjóðartekjum sínum í upp-
byggingu menntunar, velferðar og
áhugaverðs mannlífs. Í landi þar
sem náttúran og gott mannlíf væru í
fyrirrúmi. Þessu til viðbótar þyrfti
að gera frekara átak í atvinnu-
málum á Suðurnesjum og mögulega
styðja með opinberu fé margar góð-
ar fyrirætlanir um atvinnuuppbygg-
ingu verði það til að flýta fram-
kvæmdum. Stöndum upprétt
andspænis Bandaríkjamönnum í
þessu máli og hættum að láta óttann
ráða för. Áfram verðum við í nánu
samstarfi við Bandaríkjamenn eins
og aðrar þjóðir en horfumst í augu
við að kalda stríðinu er lokið,
hryðjuverkahætta er hér lítil sem
engin en hér getur verið upphafið að
nýjum og spennandi tímum og tæki-
færum fyrir Íslendinga.
Úr vörn í sókn
Eftir Sigurstein Másson
Höfundur er framkvæmdastjóri.
UNDIRRITUÐ hefur verið fram-
kvæmdastjóri dagvistar- og end-
urhæfingarmiðstöðvar MS-
sjúklinga (d&e MS)
frá upphafi eða síðan
1986 og formaður
MS-félags Íslands í
fjórtán ár (1984–
1998). Fyrir tæpum
tveimur árum
greindist ég með
krabbamein á alvarlegu stigi og
neyddist því til að fara í veik-
indaleyfi um ófyrirséðan tíma.
Ég tel nauðsynlegt að upplýsa og
útskýra fyrir þeim er láta sig mál-
efni MS varða um brotthvarf mitt
og sjónarmið mín á rekstri d&e MS
síðan ég fór í leyfi, og þeirri óheppi-
legu atburðarás sem hefur fylgt í
kjölfarið. Ég hef þó reynt að halda
mig frá allri opinberri umræðu um
málefni d&e MS þennan tíma vegna
þess að ég taldi það ekki þjóna
hagsmunum þess. Það get ég ekki
lengur gert vegna þess hvernig nú-
verandi stjórn hefur, markvisst að
því er virðist, vegið að æru minni og
starfsheiðri, með vísvitandi rang-
færslum. Einnig tel ég mér skylt að
vekja athygli á því rótleysi sem nú
ríkir hjá d&e MS og veldur því að
starfsmenn til margra ára segja upp
(eða er gert ókleift annað) og sjúk-
lingar fara á mis við þá þjónustu og
umönnun sem þeir þarfnast og fyll-
ast öryggisleysi gagnvart ástandinu.
Á þeim árum sem undirrituð hef-
ur verið framkvæmdastjóri og for-
maður MS-félags Íslands hefur
samstarf við opinbera aðila gengið
afar vel. Allt frá upphafi hefur gagn-
kvæmt traust ríkt milli félagsins og
hins opinbera, sem hefur aftur leitt
til aukins velvilja, virðingar og
skilnings á þeim rekstri sem við höf-
um staðið fyrir og innt af hendi.
Ýmis líknarfélög hafa einnig lagt
okkur lið.
Eftir að mér varð ljós alvara veik-
inda minna, sem báru mjög brátt að,
var algjör óvissa um hvenær ég hæfi
störf á nýjan leik. Ég hafði samt
ekki ástæðu til annars en að ætla að
ég kæmi aftur til vinnu. Í ljósi þess
taldi ég eðlilegast að nánasti sam-
starfsmaður minn, forstöðumaður
dagvistarinnar, leysti mig af á með-
an, enda taldi ég engan hæfari til
þess en hana. Við gerðum skriflegt
samkomulag, 2. janúar 2002, um að
forstöðumaður fengi greitt álag fyr-
ir að bæta við sig störfum fram-
kvæmdastjóra á meðan veik-
indaleyfi stæði. Samkomulagið bar
ég ekki undir stjórn d&e MS frekar
en flestar aðrar ákvarðanir sem ég
hef tekið, enda bar þáverandi stjórn
fullt traust til minna starfa og hlut-
aðist aldrei í mínar ákvarðanir.
Stjórn MS-félags Íslands fór að
huga að breyttu rekstrarfyrir-
komulagi d&e MS. Nú þótti betur
henta að félagið stýrði dagvistinni,
eins og verið hafði fram til ársins
2000 þegar dagvistin var gerð að
sjálfseignarstofnun. Í lögum d&e
MS er einungis hægt að snúa til
baka í fyrra horf hafi meiriháttar
fjármálaóreiða átt sér stað. Því
lögðust tveir byggingarnefnd-
armenn MS-félags Íslands yfir bók-
haldsgögn og reyndu eftir fremsta
megni að koma höggi á mín fyrri
störf. Í kjölfarið krafðist MS-félag
Íslands uppsagnar stjórnarfor-
manns því henni fannst hann ekki
vinna með hag MS-félags Íslands að
leiðarljósi.
Stjórnarformaður d&e MS lét af
störfum í lok janúar 2003, en áður
var gert samkomulag á stjórn-
arfundi 28. janúar 2003 um að for-
stöðumaður gegndi áfram þeim
störfum sem hún hafði gegnt að
þangað til. Á stjórnarfundi 3. febr-
úar 2003 er nýr stjórnarformaður
kynntur og yfirlýsing gefin út um að
það sé einróma vilji beggja stjórna,
þ.e.a.s. MS-félags Íslands og d&e
MS, að ráða formann MS-félags Ís-
lands sem framkvæmdastjóra d&e
MS án þess að færa það í tal við mig
áður, eða kynna sér mína stöðu.
Þetta gat forstöðumaður sem leysti
Hefur MS-félagið
gengið til góðs?
Eftir Gyðu J. Ólafsdóttur
Höfundur er fv. formaður MS-félags
Íslands og framkvæmdastjóri d&e MS
(í veikindaleyfi).
mig af ekki við unað út frá faglegum
forsendum og sagði starfi sínu lausu
7. febrúar 2003.
Hin nýja stjórn fór þá að velta sér
upp úr samkomulagi okkar og taldi
að ekki hefði verið staðið rétt að
málum. Á fundi með dagvistarfólki
og starfsmönnum 14. febrúar upp-
lýsti stjórn d&e MS að hjá dagvist-
inni ríkti óreiða í bókhaldi og fjár-
dráttur hefði átt sér stað. Á
stjórnarfundi sama dag er bókað að
leita skuli álits fagaðila varðandi
álagsgreiðslur til forstöðumanns.
Ekki var haft samband við stétt-
arfélag viðkomandi heldur fékk for-
stöðumaður bréf frá lögfræðingi
stjórnar d&e MS dagsett 18. febr-
úar þar sem hún er sökuð um fjár-
drátt og í framhaldi af því hótað lög-
reglurannsókn ef hún ekki skili
álagsgreiðslum til baka innan viku-
tíma.
Fyrrverandi forstöðumaður ósk-
aði eftir sáttum og afsökun frá
stjórn d&e MS en hefur ekki heyrt
orð frá þeim þótt liðnir séu tæpir 6
mánuðir. Þess skal getið að heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneyt-
inu var kunnugt um gang mála áður
en þetta leiðindamál komst í fjöl-
miðla.
Í framhaldi af þessum uppá-
komum fór heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytið fram á að Rík-
isendurskoðun yfirfari bókhald og
stjórnsýslu d&e MS. Ríkisendur-
skoðun hefur gefið út yfirlýsingu
um að ekkert hafi verið athugavert
við bókhaldið, enda verið haldið ut-
an um það af virtum endurskoðanda
og allir ársreikningar verið sam-
þykktir öll þau ár sem ég var við
stjórnvölinn. Ennfremur komast
þeir að þeirri niðurstöðu varðandi
samkomulag mitt við fyrrum for-
stöðumann orðrétt: „ …þá er það
mat Ríkisendurskoðunar að ekki sé
hægt að líta svo á að um sjálftöku sé
að ræða sem varði við hegningarlög.
Eins og áður kom fram hafði hún
gert samning við framkvæmda-
stjóra d&e MS um þessar álags-
greiðslur. Forstöðumaður mátti
ætla að framkvæmdastjóri d&e MS
hefði fullt umboð til að gera slíkan
samning. Enn fremur var samning-
urinn eðlilegur miðað við þær auknu
skyldur sem forstöðumaður tók sér
á herðar vegna veikinda fram-
kvæmdastjóra.“
Nú finnst mér tímabært að stjórn
MS-félags Íslands skorist ekki leng-
ur undan því að halda fund með fé-
lagsmönnum sem ítrekað hafa farið
fram á það, en stjórn neitað á þeim
forsendum að bíða verði eftir nið-
urstöðum Ríkisendurskoðunar.
Ekki er nóg fyrir stjórn d&e MS
að skýra frá úrskurði Ríkisend-
urskoðunar heldur ber henni að
biðja fyrrverandi forstöðumann op-
inberlega afsökunar vegna þeirra
þungu ásakana sem bornar voru á
hann. Fyrir þá sem áhuga hafa vil
ég benda á heimasíðu MS-félgs Ís-
lands þar sem greinargerð
Ríkisendurskoðunar er birt í heild
sinni, slóðin er msfelag.is.
Ég harma að svona skuli komið
fyrir því fjöreggi sem dagvistin hef-
ur verið félagsmönnum okkar og
létt mörgum róðurinn, bæði MS-
einstaklingum og aðstandendum
þeirra. Það er einlæg ósk mín að fé-
lagsmönnum beri gæfa til að mynda
samstillta stjórn svo hægt verði að
endurreisa þann góða stað sem d&e
MS hefur verið gegnum árin með
heiðarleika og mannvirðingu að leið-
arljósi. Ég mun að sjálfsögðu leggja
krafta mína fram í þágu MS-
sjúklinga og félagsins okkar hér eft-
ir sem hingað til.
ÝMSIR frístundalögfræð-
ingar efast nú um hæfi ríkislög-
reglustjóra vegna þess að hann
hefur ekki hafið eigin rannsókn
af sjálfsdáðum áður en Sam-
keppnisstofnun hefur kært mál-
ið til hans eða vísað því þangað
með öðrum hætti. Það er eins
gott að mönnum hefur ekki
dottið þetta verklag í hug áður í
skattsvikamálum þar sem
ákveðin verkaskipting hefur
ríkt um áratugaskeið lögum
samkvæmt – og enginn fundið
að jafnvel þótt upp hafi komið
stór mál. Alþingi ætti sem fyrst
að íhuga hvort ekki sé rétt að
huga að svipaðri verkaskiptingu
og þar tíðkast áður en þeir sem
aðhyllast ringulreiðina ná að
setja mark sitt á framkvæmd
samkeppnislaga. – Væri ekki
ráð að kenna lítt sigldum þing-
mönnum sitthvað úr fræðum
Björns heitins á Löngumýri um
framgang vitleysunnar eða jafn-
vel að hugsa stundum áður en
þeir tala?
Lögreglurannsókn
á olíumálinu
Höfundur er hæstaréttarlögmaður.
Einar S. Hálfdánarson
flísar
Stórhöfða 21, við Gullinbrú,
sími 545 5500.
www.flis.is
netfang: flis@flis.is
Allt fyrir baðherbergið
www.markid.is • Sími: 553 5320 • Ármúla 40
H
ön
nu
n:
G
un
na
r
S
te
in
þ
ór
ss
on
/
M
ar
ki
ð
/
08
. 2
00
3
Reiðhjól 10-40% afsláttur
-21 gíra fjallahjól frá kr. 14.900
Golfvörur 10-70% afsláttur
- Járnasett frá kr. 9.900
Sportfatnaður og íþróttaskór 20-70% afsláttur
Hlaupahjól aðeins kr. 6.900, áður 11.900
Regnfatnaður 20% afsláttur
Sundfatnaður frá kr. 500
Rólur og rennibrautir 20% afsláttur
Fótboltaskór barna frá kr. 990
®
Dúndur!

afsláttu
r

af öllu
m vörum