Morgunblaðið - 26.11.2003, Blaðsíða 14

ERLENT
14 MIÐVIKUDAGUR 26. NÓVEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Klapparstíg 44,
sími 562 3614
6 tegundir
Verð
KR. 1.500
Nýkomin aftur skurðarbretti

  

      
    
       
!
 "     

 

 

 

  

TYRKNESKUR dómstóll ákærði í
gær níu menn í tengslum við rann-
sókn á tveimur sprengjutilræðum í
Istanbúl í vikunni sem leið. Breska
utanríkisráðuneytið gaf út viðvörun
þar sem Bretar í Tyrklandi voru
hvattir til að vera á varðbergi vegna
hættu á fleiri hryðjuverkum á næst-
unni, einkum í Istanbúl og Ankara.
Átta menn voru ákærðir fyrir að-
ild að ólöglegum samtökum og sá ní-
undi fyrir að aðstoða ólögleg sam-
tök. Verði þeir fundnir sekir eiga
þeir allt að fimm ára fangelsi yfir
höfði sér.
Þrír aðrir menn voru yfirheyrðir
vegna málsins en látnir lausir.
Hinir ákærðu eru grunaðir um að
hafa verið í vitorði með mönnum sem
urðu 29 manns að bana þegar þeir
sprengdu pallbíla, sem voru hlaðnir
sprengiefni, við bresku ræðismanns-
skrifstofuna og breskan banka í Ist-
anbúl á fimmtudaginn var. Fimm
dögum áður létu 25 manns lífið í
sjálfsmorðsárásum á tvö samkundu-
hús gyðinga í miðborg Istanbúl.
Embættismenn í Tyrklandi sök-
uðu fjölmiðla landsins um að hafa
hindrað rannsóknina á hryðjuverk-
unum með því að birta nöfn tveggja
manna sem voru grunaðir um aðild
að árásunum á samkunduhús gyð-
inga. Fjölmiðlarnir sögðu síðar að
mennirnir tveir hefðu gert sprengju-
árásirnar á bresku ræðismanns-
skrifstofuna og breska bankann.
Dagblaðið Vatan sagði í gær að
bílarnir, sem voru notaðir í árásun-
um á bresku skotmörkin, hefðu verið
keyptir á bílaverkstæði í Istanbúl
15. nóvember, daginn sem árásirnar
á samkunduhús gyðinga voru gerð-
ar. Kaupendurnir hefðu notað fölsuð
skilríki.
Netkaffihús rannsakað
Athygli tyrknesku lögreglunnar
og breskra lögreglumanna, sem að-
stoða við rannsóknina, beinist eink-
um að bænum Bingol í austurhluta
Tyrklands, heimabæ að minnsta
kosti tveggja tilræðismannanna.
Fréttastofan Anatolia hafði eftir
heimildarmönnum í lögreglunni að
hún hefði rannsakað tölvur og skjöl í
netkaffihúsi sem var áður í eigu
Azads Ekinci, manns sem fjölmiðl-
arnir segja að sé grunaður um að
hafa skipulagt tilræðin. Lögreglan
leitar enn að Ekinci og tölvu hans.
Tyrknesk yfirvöld vonast til þess
að finna tölvugögn sem geti varpað
ljósi á meint tengsl tilræðismann-
anna við alþjóðleg hryðjuverkasam-
tök á borð við al-Qaeda.
Tyrknesk yfirvöld segja að tveir
Tyrkir, Mesut Cabuk og Gokhan
Elaltuntas, hafi gert sjálfsmorðs-
árásirnar á samkunduhús gyðinga.
Grunur leikur á að þeir tengist al-
Qaeda og hermt er að þeir hafi dval-
ið um tíma í Pakistan, Afganistan og
fleiri löndum.
Áður höfðu sex menn verið
ákærðir fyrir aðild að árásunum á
samkunduhús gyðinga. Þeir voru all-
ir félagar í Beyyiat el-Imam, lítt
þekktri hreyfingu sem stofnuð var í
þjálfunarbúðum al-Qaeda í Afganist-
an, að sögn tyrkneskra fjölmiðla.
Ekki var ljóst í gær hvort mennirnir
níu, sem ákærðir voru í gær, tengd-
ust þessari hreyfingu.
Níu ákærðir vegna
tilræðanna í Istanbúl
Reuters
Tveir menn færðir fyrir rétt í Istanbúl þar sem þeir voru ákærðir fyrir aðild að sprengjutilræðum í borginni.
Bretar óttast að
fleiri hryðjuverk
séu yfirvofandi
Istanbúl. AFP, AP.
KOSNINGARNAR á Norður-
Írlandi fara fram í pólitísku tóma-
rúmi því að öllu óbreyttu er ólíklegt
að nýtt heimastjórnarþing verði kall-
að saman að kosningunum loknum.
Ekki er nefnilegt tryggt að þingið
gæti myndað nýja heimastjórn –
samstjórn bæði mótmælenda og
kaþólikka – er uppfyllti skilyrði
friðarsamkomulagsins frá 1998.
Heimastjórn, sem mynduð var eft-
ir kosningarnar 1998, starfaði að vísu
um tíma en bresk stjórnvöld leystu
hana upp í fyrra eftir að hún var orð-
in óstarfhæf vegna deilna um af-
vopnun Írska lýðveldishersins
(IRA). Þær deilur hafa einfaldlega
ekki ennþá verið útkljáðar.
Samkvæmt ákvæðum friðarsam-
komulagsins fá flokkar ráðherra í
heimastjórn í samræmi við fylgis-
hlutfall sitt. Þetta þýðir að Sinn
Féin, stjórnmálaarmur IRA, á rétt á
ráðherrum, jafnvel forsætisráðherra
eða varaforsætisráðherra eftir kosn-
ingarnar núna, fari sem horfir að
flokkurinn bæti verulega við sig
fylgi. Sambandssinnar taka hins
vegar ekki í mál að endurreisa
heimastjórnina nema sannanleg af-
vopnun hafi átt sér stað af hálfu IRA.
Allt þetta þýðir að í stað þess að
nýtt þing taki þegar til starfa, eftir
kosningarnar í dag, er líklegt að efna
þurfi til viðræðna um hvernig
höggva megi á hnútinn. Er það sam-
dóma álit manna að þær viðræður
gætu reynst erfiðar, einkum ef þau
tíðindi gerast í röðum sam-
bandssinna að DUP, flokkur Ians
Paisleys, tryggi sér í fyrsta skipti
meira fylgi en UUP-flokkur Davids
Trimbles, forsætisráðherra í heima-
stjórninni á meðan hún var og hét.
Þannig háttar nefnilega til að
DUP hefur alla tíð verið andvígur
friðarsamkomulaginu frá 1998 og í
kosningabaráttunni núna hefur
flokkurinn sett á oddinn að samið
verði upp á nýtt. Má nokkurn veginn
ganga að því sem vísu að þær breyt-
ingar sem DUP myndi beita sér fyrir
yrðu óviðunandi fyrir flokka kaþól-
ikka, einkum og sér í lagi Sinn Féin.
Paisley ekki áberandi
Athygli hefur vakið hversu lítið
áberandi Paisley, hinn 77 ára gamli
leiðtogi DUP, hefur verið í kosninga-
baráttunni en Paisley hefur und-
anfarin fjörutíu ár staðið í eldlínu
stjórnmálanna. „Menn segja að ég sé
kominn með krabbamein. Menn
segja að ég sé dauðvona. Ég verð
hins vegar lengi að drepast,“ sagði
Paisley hins vegar í samtali við The
Irish Times á dögunum.
Paisley bar sig vel en ljóst er þó að
hann er engan veginn eins þróttmik-
ill og hann áður var. Telja margir
sennilegt að kosningarnar núna
verði þær síðustu sem klerkurinn
tekur þátt í og að hann dragi sig
senn í hlé. Er óhætt að fullyrða að
Paisley gæti vel hugsað sér að svana-
söngur hans á vettvangi stjórnmál-
anna færi þannig að DUP fengi
flesta fulltrúa kjörna á heimastjórn-
arþingið.
Svanasöngur
Paisleys?
david@mbl.is
Heimastjórnarkosn-
ingar fara fram á
Norður-Írlandi í dag
og ljóst að mjótt verð-
ur á munum. Davíð
Logi Sigurðsson tók
púlsinn á kosninga-
baráttunni í Belfast.
Morgunblaðið/Þorkell
Gamla brýnið Ian Paisley.
HAGVÖXTURINN í Bandaríkj-
unum á þriðja fjórðungi ársins var
8,2%, sá mesti í nítján ár og mun
meiri en búist hafði verið við.
Í síðasta mánuði áætluðu
bandarísk stjórnvöld að hagvöxt-
urinn frá júlí til september hefði
verið 7,2% á ársgrundvelli en
hann reyndist vera 8,2% sam-
kvæmt hagtölum sem birtar voru í
gær.
Á öðrum ársfjórðungi var hag-
vöxturinn 3,3% og því hafði verið
spáð að hann yrði um 6% á þeim
þriðja. Meginskýringarnar eru
þær að einkaneyslan á þriðja árs-
fjórðungnum jókst um 6,4%, út-
flutningurinn um 11% og fjárfest-
ingar fyrirtækja jukust um 14%.
Aukin einkaneysla í Bandaríkjun-
um er rakin til mikilla skattalækk-
ana og mjög lágra vaxta.
Bandarískir hagfræðingar
sögðu að tölurnar sýndu að efna-
hagur Bandaríkjanna væri kom-
inn á fullt skrið.
Hagvöxturinn 8,2%
í Bandaríkjunum
Washington. AFP.