Pressan - 19.12.1991, Blaðsíða 35

FIMMTUDAGUR PRCSSAN 19. DESEMBER 1991
35
I-:
AÐFANGADAGUR
Rjúpur
8 hamflettar rjúpur
1 tsk. steytt einiber
Salt
Pipar
Vatn
Smjör
Höggvið lærin frá búknum, skerið á
fóarnið og tæmið það. Hreinsiö einn-
ig hjörtu og lifur. Brúnið innyflin
ásamt lærunum og stráið einiberjum,
salti og pipar yfir. Setjið í stóran pott
og helliö sjóðandi vatni yfir. Sjóðið í
klukkustund. Gott er að láta soðið
kólna áður en bringurnar eru soðnar.
Brúnið bringurnar i smjöri. Látið suð-
una koma upp í pottinum og leggið
bringurnar ofan á það sem í honum
er þannig að þær sjóði undir loki í
gufunni í um klukkustund. Þannig
verður sósan kraftmikil án þess að of
mikil suða spilli bringukjötinu.
Sósa
1 I rjúpnasoð
50 g smjör
50 g hveiti
2 dl rjómi
Sósulitur
Síið soðið. Bræðið smjörið í potti,
bætið hveitinu í. hellið soðinu smátt
og smátt út í og hrærið vel á meðan.
Setjið hæfilega mikinn sósulit út í sós-
una og bragðbætið hana með salti,
pipar og einiberjum. Þeytið rjómann
og hrærið hann varlega út í sósuna.
Brúnaðar kartöflur
1 kg karöflur
50 g smjör
5 msk sykur
Sjóöið og flysjið smáar kartöflur. Kæl-
ið þær svo þær verði þéttar í sér. Lát-
ið kalt vatn renna á þær áður en þær
eru brúnaðar. Bræðið smjörið á
pönnu og stráið sykrinum yfir, en
hrærið ekki. Þegar sykurinn byrjar
að freyða eru kartöflurnar látnar á
pönnuna og hrært gætilega í þeim
með spaða uns þær eru Ijósbrúnar
með jöfnum gljáa.
JÓLAÁBÆTIR
Hrísgrjónarönd
4 dl mjólk
3 msk. hrísgrjón
3 msk. strásykur
'h vanillustöng
'A I rjómi
3 blöð matarlím
Leggið matarlímið í bleyti í kalt vatn.
Setjið mjólkina í pott og hitið. Kljúfið
vanillustöngina og skafið úr henni
kornin út í mjólkina. Látið suðuna
koma upp á mjólkinni. Bætið hrís-
grjónunum út í og hrærið vel í grautn-
um öðru hverju. Látið grautinn sjóða
við vægan hita í 40 mínútur. Takið
hann þá af hitanum. bætið matarlím-
inu útí, hrærið og kælið síðan graut-
inn. Þeytið rjómann og blandið hon-
um varlega í grautinn þegar hann er
orðinn kaldur en áður en hann fer að
stífna að ráði. Skolið hringmót að inn-
an með köldu vatni og hellið rjóma-
grautnum í það. Lokið mótinu og lát-
ið standa á köldum stað þar til röndin
er orðin stíf. Röndinni er steypt úr
mótinu þannig að fyrst er hmfsoddi
rennt meðfram brúnum. Síðan er
mótinu brugðið snöggt í heitt vatn.
Þá má hvolfa röndinni á fat. Sósunni
er svo hellt yfir.
Karamellusó&a
200 g strásykur
Vh dl sjóðandi vatn
2 dl rjómi
Bræðið sykurinn á pönnu og hellið
vatninu út á þegar hann byrjar að
freyða. Látið blönduna krauma við
vægan hita uns hún er orðin að jafnri
og seigfljótandi kvoðu. Þá er hún lát-
in kólna á pönnunni. Þeytið rjómann
og blandið sykurkvoðunni saman við
hann. í karamellusósu má hafa meiri
eða minni rjóma eftir smekk. Líka má
sleppa honum en þá er haft meira af
vatninu þannig að sósan sé vel fljót-
andi.
JÓLADAGUR
Soðið hangikjöt
Hangikjötslæri um 2 kg
Vatn
1—2 msk. sykur
Burstið kjötið vel í köldu rennandi
vatni. Hægast er að sjóða kjötið í
djúpri ofnskúffu ef ekki er til pottur
sem rúmar það. Þá er 1—2 lítrar af
köldu sykurvatni látið með kjótinu í
skúffuna og henni síðan lokað meö
álþynnu. Ofninn er stilltur á 160
gráða hita og er kjötið þá soðið eftir
2 klukkustundir. Eigi/að snæða kjötið
kalt er slökkt á ofninum eftir hálfa
aðra klukkustund og það síðan látið
kólna þar. Sé kjötið soðið í potti er
það látið í kalt sykurvatn, sem síðan
er hitað hægt að suðumarki. Sé ætl-
unin að bera kjötið fram heitt er því
haldið við suöu í stundarfjórðung en
eigi að borða það kalt er slökkt undir
pottinum um leið og suðan kemur
upp. Síðan er það látið kólna í soðinu.
Jafningur
40 g smjör
40 g hveiti
Grænmetissoð
Mjólk eða rjómi
Salt og pipar
Ögn af múskati
Bræðið smjörið í potti og stráiö hveit-
inu út á. Hrærið vel og bætið smátt og
smátt út í grænmetissoði og mjólk
eða rjóma þar til jafningurinn er
hæfilega þykkur. Bragðbætið með
salti og pipar. Gott er að láta örlítið
múskat í jafninginn. Líka má bragð-
bæta hann með 1—2 tsk. af strásykri.
EFTIRRÉTTUR
Trlffli
Botninn
100 g makkarónur
1 dl sérrí
l'/2 dl rabarbarasulta eða önnur sulta
Myljið makkarónurnar ofan í skál og
bleytið í þeim með sérríi. Jafnið sult-
unni yfir eða dreifið úr þeim ávöxtum
sem notaðir eru.
Búðingurinn
3 dl mjólk
1 dl rjómi
3 eggjarauður
2 msk. sykur
4 blöð matarlím
'h vanillustöng
Leggið matarlímið í kalt vatn. Þeytið
egg og sykur vel saman. Kljúfiö van-
illustöngina og setjið hana í pott
ásamt rjómablandinu. Hitið að suðu.
Takið vanillustöngina upp úr og hell-
ið eggjafroðunni saman við mjólkina.
Hrærið vel og hitið að suðumarki en
látið ekki sjóða. Bætið matarlíminu
út í eggjamjólkina og hrærið vel. Kæl-
ið eggjajafninginn og hellið honum
varlega yfir sultulagið þegar hann
byrjar að stífna. Skreytið trifflið með
þeyttun rjóma og rifnu súkkulaði
þegar búðingurinn er orðinn stífur.
Blanda má stífþeyttum eggjahvítum í
eggjajafninginn áður en honum er
hellt yfir sultuna. Þá verður hann létt-
ur og froðukenndur.
ANNARí JÓLUM
Fiskisalat
7—800 g kalt heilagfiski
4 egg
Hálf gúrka
1 sítróna
Blaðsalat
Grænar piparfylltar ólífur
Fiskurinn er snöggkældur í soðinu
með þeim hætti að kalt vatn er látið
renna á pottinn þegar fiskurinn er
fullsoðinn. Fjarlægið roðið og öll
bein, þó þannig að stykkin verði sem
heillegust. Sjóðið eggin í 7 mínútur
og skerið hvert þeirra í fjóra báta.
Þekið stórt fat með salatblöðum og
raðið fiskstykkjunum þar á. Látið
svolitla sósu ofan á hvert stykki og
skreytið síðan fatið með eggjum.
þunnskornum sítrónusneiðum og
ólífusneiðum. Berið fram með sós-
unni, brauði og smjöri.
Sósa
2 dl majónsósa
2 dl sýrður rjómi
1 msk. sítrónusafi
1 tsk. salt
'A—'h tsk. hvítur pipar
2 tsk. sinnepsduft
Hræriö saman majónsósu, rjóma.
sinnepsdufti og sítrónusafa. Bragð-
bætið sósuna með salti og pipar.
EFTIRRÉTTUR
Rjómaís
'h I rjómi
4 eggjarauður
4 msk. flórsykur
Korn úr vanillustöng
Stífþeytið rjómann. Þeytið saman
eggjarauður og flórsykur ásamt van-
illu. Blandið rjómanum varlega í
eggjahræruna. Hellið í mót og frystið
í 3—4 klukkustundir. ísinn verður
léttari ef þeyttum eggjahvítum er
blandað í hann. Hæfilegt er að hafa
hvíturnar tvær í þennan skammt.
Þær eru þá stífþeyttar með einni mat-
skeið af sykrinum og blandað í síðast.
Súkkulaðisósa
1 dl kakó
2 dl sykur
1 dl vatn
Blandið öllu saman í pott. hrærið vel
saman og sjóðið við vægan hita í 3—4
mínútur. Sósuna má bragðbæta með
vanillu eða 1—2 matskeiðum af kon-
íaki áður en hún er borin fram heit
með ísnum. Þessi súkkulaðisósa er
nokkuð bragðsterk. Milda má bragð-
ið meö því að auka vökvann eöa kæla
sósuna og bæta í hana þeyttum
rjóma.
l