Morgunblaðið - 15.06.2004, Blaðsíða 22

LANDIÐ
22 ÞRIÐJUDAGUR 15. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Sauðárkrókur | Fyrsta skrefið í
uppbyggingu stofnunar sem ber
nafn Guðbrandar Þorlákssonar var
tekið sl. þriðjudag með formlegri
stofnun hennar, sem fram fór í
hinni nýju Auðunnarstofu, aðsetri
Hólabiskups.
Jón Aðalsteinn Baldvinsson
vígslubiskup bauð gesti velkomna
og sagði ánægjulegt að nú yrði það
skref stigið, sem marka mundi
tímamót í glæstri uppbyggingu
Hólastaðar þar sem menntun, trú
og menning mundu saman renna í
einum farvegi.
Guðrún Helgadóttir tók þessu
næst til máls og rakti undirbúning
að því að Guðbrandsstofnun var
sett á laggirnar, en vilji heima-
manna var til þess að tengja saman
fræðastörf, sögu og helgi Hóla-
staðar, og þótti einsýnt að til þess
væri best, að koma á fót stofnun
kenndri við einn þekktasta biskup
staðarins, sem allt var í senn, trú-
maður, vísindamaður og listamað-
ur.
Samkomulag varð á milli Hóla-
skóla og embættis biskups, að leita
eftir samvinnu við Háskóla Íslands,
sem komið varð á, og var Einar
Sigurbjörnsson tilnefndur fulltrúi
Háskólans í stjórn auk vígslubisk-
ups Jóns A. Baldvinssonar og Skúla
Skúlasonar rektors.
Sagði Guðrún að vonast væri til
að auk ýmiskonar fræða og menn-
ingarstarfs mundi Guðbrands-
stofnun sinna útgáfustarfi, og
stæðu vonir til að starf stofnunar-
innar yrði orðið svo mótað að hún
yrði í lykilstöðu á 900 ára afmæli
skólastarfs á Hólum árið 2006.
Þá setti stjórnarformaður, Jón A.
Baldvinsson biskup, fyrsta stjórn-
arfund, en fyrir lá aðeins eitt mál,
en það var stofnun Guðbrands-
stofnunar og undirskrift samstarfs-
samnings varðandi hana, sem allir
stjórnarmenn undirrituðu.
Stjórnarformaður afhenti Stein-
unni Jóhannesdóttur rithöfundi og
fræðimanni lykil að Auðunnar-
stofu, en Steinunn er fyrsti fræði-
maðurinn sem hefur aðsetur og
vinnuaðstöðu þar. Kristín Halla
Bergsdóttir fiðluleikari flutti þessu
næst verk eftir Grieg.
Leiðarsteinar
Guðbrandsstofnunar
Í Hólaskóla var haldið málþing
um Guðbrand Þorláksson og hlut-
verk stofnunar hans. Skúli Skúla-
son setti málþingið og sagði vel við
hæfi að fjallað væri um hinn merka
biskup sem verið hefði sameining-
artákn sögu, menningar og helgi í
lífi þjóðarinnar.
Þakkaði Skúli undirbúnings-
hópnum vel unnin störf, en síðan
tók til máls Einar Sigurbjörnsson.
Benti Einar á að rætur bæði Hóla-
skóla og Háskóla Íslands lægju
djúpt í sögu þjóðarinnar. Rakti Ein-
ar sögu háskólastarfs hérlendis, en
undirstöður Háskóla Íslands væri
að finna á hinum fornu bisk-
upsstólum að Hólum og Skálholti,
en stólsskólarnir voru lagðir niður
um aldamótin 1800 og sameinaðir í
Reykjavík þar sem æðsta mennta-
stofnun þjóðarinnar hefur verið æ
síðan. Þá ræddi hann bókaútgáfu
Guðbrandar, en alls gaf hann út um
eitt hundrað bækur, var sjálfur
höfundur allmargra, og þýddi enn
fleiri. Óskaði Einar þess að grunn-
gildi Guðbrandar Þorlákssonar það
er: hið sanna, fagra, góða, gæsku-
ríka og fullkomna, mættu verða
þeir leiðarsteinar sem mörkuðu
spor Guðbrandsstofnunar.
Hjalti Hugason fjallaði um Guð-
brand Þorláksson sem biskup og
mann, þá ræddi hann mörg mynd-
verk sem til eru af Guðbrandi og
hvað þau gætu sagt okkur um
hann.
Hjalti gerði að umtalsefni það, að
ef til vill væri íslensk tunga og rit-
mál ekki til í dag ef Guðbrandar
hefði ekki notið við, en þá vildi
hann einnig minna á þróun lands-
kirkju hérlendis, sem á margan
hátt hefði verið frjálsari og sveigj-
anlegri en kirkjan í nágrannalönd-
unum, en í þessari þróun sagði
hann Guðbrand hafa átt mjög ríkan
þátt, um leið og hann hefði lagt
meira en flestir aðrir til íslenskrar
kirkjusögu.
Sagði hann Guðbrand ekki ein-
asta hafa verið guðfræðilega
menntaðan heldur hafi hann verið
fjölmenntaður vísindamaður, og
þannig ættu aðstandendur hinna
ýmsu vísindagreina að eiga góðan
umræðugrundvöll innan vébanda
Guðbrandsstofnunar.
Síðast á málþinginu tók til máls
Steinunn Jóhannesdóttir og fjallaði
um það verkefni sem hún nú vinnur
að, en það er í raun framhald af
bók hennar um Guðríði Sím-
onardóttur, en nú fjallar hún um
Guðríði og síðari mann hennar
sálmaskáldið Hallgrím Pétursson.
Var umfjöllun Steinunnar stór-
skemmtileg og fjallaði að mestu um
ár séra Hallgríms á Hólum og
tengsl hans við frænda sinn Guð-
brand Þorláksson. Varpaði hún
fram spurningunni: Hvað gerir
mann að skáldi – og skáld að stór-
skáldi?
Leitaðist Steinunn við að svara
þessari spurningu í máli sínu og
benti á afgerandi þætti í lífi Hall-
gríms sem gætu hafa markað hon-
um braut sem einu ástsælasta
skáldi Íslendinga.
Að málþingi loknu var helgi-
stund í dómkirkjunni á Hólum.
Unnið að stofnun Guðbrandsstofnunar á Hólum
Samstarfssamninginn undirrituðu Einar Sigurbjörnsson prófessor (lengst
til vinstri), Skúli Skúlason rektor og Jón A. Baldvinsson vígslubiskup.
Morgunblaðið/Björn Björnsson
Jón A. Baldvinsson vígslubiskup afhenti Steinunni Jóhannesdóttur rithöf-
undi lykil Auðunnarstofu, en hún vinnur að bók Guðríðar Símonardóttur.
Húsavík | Framhaldsskólanum á
Húsavík var slitið á dögunum við
fjölmenna og hátíðlega athöfn í
Húsavíkurkirkju. Að þessu sinni út-
skrifuðust 15 stúdentar, 14 nemend-
ur af almennum námsbrautum og 1
af uppeldisbraut. Þetta var í 17. sinn
sem skólanum var slitið og hafa þá
457 nemendur lokið námi við skól-
ann. Þar af eru 250 stúdentar, 62 af
iðnbrautum og 162 af ýmsum starfs-
náms- og undirbúningsbrautum.
Í ræðu sinni kom skólameistari,
Guðmundur Birkir Þorkelsson, m.a.
inn á samstarf skólans við Félags-
og skólaþjónustu Þingeyinga og
Heilbrigðisstofnun Þingeyinga um
heildstæða endurhæfingu öryrkja
sem þótti takast mjög vel en 9 nem-
endur útskrifuðust af þeirri braut.
Gunnar Baldursson aðstoðarskóla-
meistari fór yfir starf skólans á
skólaárinu og Björgvin Leifsson
stjórnaði brautskráningu og verð-
launaafhendingu. Að venju var boðið
uppá tónlistaratriði í kirkjunni og
söng Kristján Þ. Halldórsson við
undirleik Juliet Faulkner. Hilmar
Valur Gunnarsson flutti ávarp fyrir
hönd nýstúdenta.
Viðurkenningar fyrir góðan
námsárangur og störf að félagsmál-
um voru veittar.
Framhalds-
skólinn
brautskráði
stúdenta
Morgunblaðið/Hafþór
Útskriftarhópurinn ásamt Guðmundi Birki Þorkelssyni skólameistara.
Siglufjörður | Siglfirðingar efndu til
sjómannastundar í Siglufjarðar-
kirkju fyrir skömmu. Um var að
ræða sambland af skemmti- og
menningardagskrá þar sem fjöldi
bæjarbúa leggur hönd á plóginn til
gera þetta sem ánægjulegast þó svo
að óumdeilanlega hvíli mestur und-
irbúningur á herðum sóknarprests-
ins séra Sigurðar Ægissonar og
Sveins Björnssonar, formanns sjó-
björgunarsveitarinnar.
Það er mikið um söng í sjómanna-
stundinni en ýmsar frásagnir tengd-
ar sjómennsku á milli söngatriða.
Þarna komu fram kirkjukórinn,
karlakór Siglufjarðar, kvennakórinn
og ennfremur sönghópurinn Dyfr-
urnar sem skipaður er fjórum ung-
um konum. Gylfi Ægisson var mætt-
ur og flutti þrjú af sínum kunnustu
lögum. Allt tónlistarfólkið fékk frá-
bærar undirtektir. En það tónlistar-
atriði sem mest kom á óvart var tví-
mælalaust gömul upptaka með söng
Ágústs Gíslasonar sem þjóðin þekkir
undir nafninu Gústi Guðsmaður.
Þessa upptöku hafði séra Sigurður
Ægisson grafið upp en þar flutti
Gústi gamlan bænasálm. Miðað við
að Gústi mun hafa verið um áttrætt
þegar söngur hans var tekinn upp
var rödd hans ótrúlega tær og sterk.
Við athöfnina voru ein sjómanns-
hjón heiðruð. Það voru Sveinn
Sveinsson og Björg Friðriksdóttir
sem bæði eru Siglfirðingar að upp-
runa. Sveinn hefur stundað sjósókn
á bátum og togurum frá Siglufirði í
liðlega 40 ár og fer enn túr og túr
sem vélstjóri á togurum Þormóðs
ramma. En Sveinn var liðtækur
skíðamaður á yngri árum, m.a. Ís-
landsmeistari í skíðagöngu og var
það rifjað upp í ágætu ávarpi sem
Sveinn Björnsson flutti þegar hann
afhenti þeim hjónum blóm og viður-
kenningarskjal af þessu tilefni.
Sveinn flutti einnig upprifjun frá
því að hann var að byrja sinn sjó-
mannsferil fyrir 40 árum við gjör-
ólíkar aðstæður og nú tíðkast. Var
saga hans fróðleg, ekki síst fyrir þá
sem alast upp við lög og reglugerðir
um alla hluti. Þá varð hann og skips-
félagar hans að gera sér að góðu að
fá verulegan hluta af vetrarkaupinu
greiddan í fatnaði.
Morgunblaðið/Örn Þórarinsson
Björg Friðriksdóttir og Sveinn Sveinsson voru heiðruð fyrir störf sín.
Hlustuðu á söng
Gústa Guðsmanns