Morgunblaðið - 07.12.2004, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. DESEMBER 2004 33
UMRÆÐAN
..
Hafnarstræti 5 - sími 551 6760 • www.veidihornid.is • Síðumúla 8 - sími 568 8410
Sendum samdægursMunið gjafabréfin
Mesta úrval landsins af veiðivörum
ProLogic jakki
Vatnsheldur Max4 jakki með
útöndun. Fleece windstop
jakki fylgir. Aðeins kr.
21.900
ProLogic buxur
Vatnsheldar Max4 buxur
með útöndun.
Aðeins 15.900
Ron Thompson
vöðlur og jakki
Neopren vöðlur og
vatnsheldur jakki með
útöndun frá Ron Thomp-
son. Frábært verð.
Aðeins 19.900
Sage fluguveiðisett
Grafit 2 flugustöng með diska-
bremsuhjóli og uppsettri flugu-
línu. Aðeins kr. 29.900
Dr. Slick
hnýtingaverkfæri
Vönduð amerísk flugu-
hnýtingaverkfæri í hand-
hægu boxi. Frábært verð.
Aðeins kr. 3.995
Dr. Slick hnýtingastöð
Fyrir fluguhnýtarann.
Allt í röð og reglu.
Aðeins kr. 9.480
Fyrir veiðimanninn
í fjölskyldunni þinni
Ron Thompson
nestistaska
Nestistöskur í útileguna,
fellihýsið eða veiðitúrinn.
Aðeins kr. 4.995
Leirdúfukastari
Leirdúfukastari fyrir 1 eða 2
leirdúfur. Frábært verð.
Aðeins kr. 5.990
Olíumengun
í íslensku viðskiptalífi
Neytendasamtökin halda opinn fund um ólögmætt
verðsamráð olíufélaganna og afleiðingar þess
á íslenskt efnahagslíf og fyrir neytendur.
Fundurinn verður haldinn þriðjudagskvöldið
7. desember kl. 20:00
á Grand Hótel Reykjavík við Sigtún.
Dagskrá:
Í hverju fólst ólögmætt samráð olíufélaganna
og hver voru áhrif þess á almenning?
Ólafur Darri Andrason, hagfræðingur hjá ASÍ, fer í stuttu máli yfir í hverju samráð
olíufélaganna fólst og hvert varð tjón neytenda af þess völdum, bæði beint og óbeint.
Eiga olíufurstarnir að bera ábyrgð á verðsamráðinu
og hvernig hindrum við slík brot?
Jón Magnússon, hæstaréttarlögmaður, fer yfir ábyrgð stjórnenda olíufélaganna og gerir
grein fyrir hvernig breyta verður ákvæðum samkeppnislaga til að fæla fyrirtæki frá
verðsamráði.
Er hægt að sækja bætur til þeirra sem smurðu á reikninginn?
Eggert B. Ólafsson, héraðsdómslögmaður, veltir fyrir sér möguleikum almennra borgara
til að sækja bætur vegna tjóns, sem olíufélögin hafa valdið þeim með ólöglegu samráði.
Fyrirspurnir og umræður.
Neytendur, sýnum andúð okkar á verðsamráðinu
í verki og fjölmennum á fundinn.
Vinna fyrir þig
Á UNDANFÖRNUM misserum
hefur verið mikil gróska í uppbygg-
ingu háskóla hér á landi. Aldrei hafa
fleiri nemendur stund-
að nám við íslenska
háskóla og ekkert
bendir til þess að nem-
endafjöldi muni drag-
ast saman á komandi
árum sbr. niðurstöður
Ingjalds Hannibals-
sonar, prófessors við
HÍ, sem rannsakað
hefur þróun háskóla-
menntunar hér á landi
og erlendis.
Of lítil tækni- og
verkfræðimenntun
á Íslandi
Hátt menntahlutfall þjóða er ná-
tengt farsæld og hagvexti. Þrátt
fyrir þá jákvæðu þróun sem hefur
átt sér stað og að ríflega 15.000
nemendur stundi nú nám við há-
skóla hér á landi, vekur það athygli
að hlutfall þeirra sem útskrifast í
tækni- og verkfræði er lægra hér á
landi en á hinum Norðurlöndunum,
eða um 7%. Þetta er allt of lágt hlut-
fall í ljósi þess að framtíð fyrirtækja
á Íslandi mun í auknum mæli byggj-
ast á því hvort þau búa yfir starfs-
kröftum sem geta beislað tækninýj-
ungar og markaðssett þær
alþjóðlega sem arðbærar vörur og
þjónustu. Í skrifum sínum hefur
Þorsteinn Þorgeirsson, hagfræð-
ingur hjá Samtökum iðnaðarins,
margoft bent á þetta. Einnig hafa
kannanir Samtaka iðnaðarins og
viðtöl við forsvarsmenn íslenskra
fyrirtækja staðfest mikilvægi þess
að fjölga tækni- og verkfræðingum
hér á landi. Sameiginlegt verkefni
háskóla sem bjóða nám
í þessum greinum er
því að auka áhuga ungs
fólks á tækni- og raun-
vísindum og fjölga
þeim sem útskrifast
með háskólapróf í
tækni- og verkfræði.
Brýn þörf á auknu
námi og rann-
sóknum í verkfræði
Fram hefur komið að
sameinaður háskóli
Tækniháskóla Íslands
og Háskólans í Reykja-
vík mun leggja mikla áherslu á
tæknifræði og verkfræði. Fyrir
Marel og önnur hérlend tæknifyr-
irtæki er þetta mikið fagnaðarefni.
Marel á rætur sínar að rekja til Há-
skóla Íslands og þekkir því mik-
ilvægt hlutverk háskóla í rann-
sóknum og þróun nýrra fyrirtækja.
Marel þarf marga tugi starfsmanna
hér á landi og erlendis með fjöl-
breytilega tækni- og verkfræði-
menntun. Um þessar mundir starfa
um 140 tækni- og verkfræðimennt-
aðir starfsmenn hjá Marel og dótt-
urfélögum þess. Íslendingar eiga nú
þegar mörg áhugaverð útrásarfyr-
irtæki, en þau þyrftu að vera enn
fleiri. Ég tel að skortur á tækni- og
verkfræðimenntuðu starfsfólki
standi íslenskum hátækniiðnaði fyr-
ir þrifum. Það hefur að mínu mati
háð verkfræðimenntun á Íslandi að
aðeins einn háskóli hefur sinnt
þessu námi og rannsóknum af ein-
hverjum krafti. Það hefur skort á
aukna breidd og samkeppni í
menntun tækni- og verkfræðinga
hér á landi
Aukin fjölbreytni og gæði náms
Aukin fjölbreytni í námsframboði og
kennslufyrirkomulagi í tækni- og
verkfræði, aukin kynning og nánara
samstarf háskóla við tæknifyrirtæki
mun hvetja ungt fólk til þess að
velja tækni- og verkfræðigreinar í
auknum mæli. Fjölgun nemenda
sem leggja stund á þessar greinar
er sjálfstætt og mikilvægt markmið
en jafnframt þarf að gæta þess sér-
staklega að fjölgun nemenda sé ekki
á kostnað gæða í kennslu og rann-
sóknum. Gæði kennslu og rann-
sókna í tækni- og verkfræði mun að
öllum líkindum aukast enn frekar
með tilkomu nýrrar deildar í sam-
einuðum háskóla með sama hætti og
reynslan hefur verið með lögfræði-
og tölvunarfræðinám hér á landi eft-
ir að fleiri háskólar en Háskóli Ís-
lands buðu menntun á þessum svið-
um. Háskóli Íslands hefur notið
„fjarlægðarverndar“ í samkeppni
við verkfræðiskóla erlendis. Þegar
annar innlendur verkfræðiskóli
verður til mun námsframboð og
samkeppni aukast. Aukin sam-
keppni verður einnig um rannsókn-
arfé, sem úthlutað er úr samkeppn-
issjóðum, sem enn eykur á kröfur,
gæði og fjölbreytni. Það skref sem
hér er verið að stíga með samein-
ingu Tækniháskóla Íslands og Há-
skólans í Reykjavík að frumkvæði
menntamálaráðherra og samtaka í
atvinnulífinu er því mikið framfara-
spor í tækni- og verkfræðinámi á Ís-
landi.
Aukin samkeppni til góðs
Með opnun háskólasamfélagsins og
með því að ýta undir eðlilega sam-
keppni innan þess hefur tekist að ná
fram góðum árangri í því að auka
fjölda þeirra sem stunda nám á há-
skólastigi og fjölga valkostum.
Fjölgun háskóla hefur aukið fjöl-
breytni og gæði námsins til hags-
bóta fyrir íslenskt atvinnulíf og ekki
skaðað, nema síður sé, þann sem
fyrir var þ.e. Háskóla Íslands. Sam-
runi einhverra háskóla er einnig
eðlilegur. Það er alltaf hættulegt að
halda að gæðin séu nóg og ekki sé
hægt að gera betur af því að þjóðin
sé svo lítil.
Innlend samkeppni er alltaf til
góðs. Samkeppni bankastofnana,
sjávarútvegsfyrirtækja, skipafélaga
og svo mætti áfram telja, hefur eflt
þessi félög og hefur oft verið lyk-
ilforsenda útrásar þeirra og góðs ár-
angurs hér á landi og erlendis. Þeim
sem fyrir eru líður oft illa með nýja
samkeppni, þótt fæstir vilji við-
urkenna það. Sama gildir um
menntastofnanir. Þau rök halda
ekki, ef nýr aðili kemur inn á mark-
aðinn t.d. með verkfræðinám, að þá
verði nám í báðum háskólunum lak-
ara en í þeim sem fyrir var. Þannig
hræðsluáróður er ekki boðlegur nú
á tímum og vonandi að þeir sem ótt-
ast samkeppni beiti almennt ekki
þessum rökum.
Mikilvægi aukinnar og bættrar
tækni- og verkfræðimenntunar
Dr. Hörður Arnarson fjallar um
tækni- og verkfræðimenntun ’Hátt menntahlutfallþjóða er nátengt far-
sæld og hagvexti.‘
Hörður Arnarson
Höfundur er forstjóri Marels hf.
Eftirfarandi greinar eru á
mbl.is:
Guðrún Lilja Hólmfríðardótt-
ir: „Ég vil hér með votta okkur
mína dýpstu samúð vegna
þeirrar stöðu sem komin er upp
í íslensku þjóðfélagi með skipan
Jóns Steinars Gunnlaugssonar
í stöðu hæstaréttardómara. Ég
segi okkur af því að ég er þol-
andinn í „Prófessorsmálinu“.“
Sveinn Aðalsteinsson: „Nýj-
asta útspil Landsvirkjunar og
Alcoa, er að lýsa því yfir að
Kárahnjúkavirkjun, álbræðsl-
an í Reyðarfirði og línulagnir
þar á milli flokkist undir að
verða „sjálfbærar“!“
Hafsteinn Hjaltason: „Landa-
kröfumenn hafa engar heimild-
ir fyrir því, að Kjölur sé þeirra
eignarland, eða eignarland
Biskupstungna- og Svínavatns-
hreppa.“
María Th. Jónsdóttir: „Á land-
inu okkar eru starfandi mjög
góðar hjúkrunardeildir fyrir
heilabilaða en þær eru bara allt
of fáar og fjölgar hægt.“
Guðmundur Hafsteinsson:
„Því eru gráður LHÍ að inntaki
engu fremur háskólagráður en
þær sem TR útskrifaði nem-
endur með, nema síður sé.“
Á mbl.is
Aðsendar greinar