Morgunblaðið - 09.12.2004, Qupperneq 2
2 FIMMTUDAGUR 9. DESEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SÁTT NÆST Í ÚKRAÍNU
Stjórnarsinnar og stjórnarand-
stæðingar á þingi Úkraínu náðu í
gær sátt um málamiðlun til að leysa
stjórnmálakreppuna sem ríkt hefur í
landinu síðustu vikur. Þingið sam-
þykkti umbætur á kosningalögum
og breytingar á stjórnarskránni.
Félag um olíuleit við Ísland
Stofnað hefur verið félagið Geysir
Petroleum hf. hér á landi af norsk-
um og skoskum aðilum. Markmið og
tilgangur fyrirtækisins er að vinna
að rannsóknum og olíuleit við Ísland
og Færeyjar.
Upplausn blasir við í Darfur
Ástandið í Darfur-héraði í Súdan
hefur ekkert batnað og blasir þar
ekki við annað en algert stjórnleysi,
að því er fram kemur í nýrri skýrslu
Sameinuðu þjóðanna.
Laun bankamanna hækka
Nýr kjarasamningur Sambands
íslenskra bankamanna, SÍB og SA,
sem undirritaður var í gær felur í
sér 15-19% launahækkun fé-
lagsmanna á samningstímanum sem
er til 1. október 2008. Mestu skilar
samningurinn fyrir félagsmenn í
lægstu launahópunum með minna en
250 þúsund kr. mánaðarlaun.
Y f i r l i t
Í dag
Sigmund 8 Viðhorf 34
Erlent 14/16 Umræðan 34/37
Minn staður 18 Bréf 37
Höfuðborgin 22 Minningar 38/45
Akureyri 22 Dagbók 50/52
Austurland 23 Myndasögur 50
Suðurnes 24 Staður og stund 52
Landið 24 Fólk 56/61
Listir 26/27, 53/54 Bíó 58/61
Daglegt líf 28/29 Ljósvakamiðlar 62
Neytendur 30/31 Veður 63
Forystugrein 33 Staksteinar 63
* * *
Kynningar – Morgunblaðinu fylgir
auglýsingablaðið Smáralind í jóla-
skapi. Einnig fylgir auglýsingablaðið
Akureyri.
Morgunblaðið Kringlunni 1, 103 Reykjavík. Sími 5691100 Innlendar fréttir frett@mbl.is Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Erlendar fréttir Ásgeir Sverrisson, fréttastjóri,
asv@mbl.is Viðskipti vidsk@mbl.is Agnes Bragadóttir, fréttastjóri, agnes@mbl.is Úr verinu Hjörtur Gíslason, fréttastjóri, hjgi@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Orri Páll Ormarsson, ritstjórnarfulltrúi,
orri@mbl.is Skarphéðinn Guðmundsson, skarpi@mbl.is Umræðan|Bréf til blaðsins Magnús Finnsson, fulltrúi ritstjóra, magnus@mbl.is Hallur Þorsteinsson, hallur@ .is Minningar minning@mbl.is Hilmar P. Þormóðsson, Stefán Ólafsson Dagbók|Kirkjustarf
Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp|Sjónvarp Auður Jónsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl
!
"
#
$
%&' (
)***
Á AUKAFUNDI framkvæmda-
stjórnar Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunarinnar (WHO), sem hefst í
Reykjavík í dag, verður fjallað um
áhrif ólíkra þátta á lýðheilsu í heim-
inum á komandi árum. Davíð Á.
Gunnarsson, formaður fram-
kvæmdastjórnar stofnunarinnar,
segir mikilvægt fyrir stofnunina að
reyna að búa sig undir þau heilbrigð-
isvandamál sem hún kemur til með
að fást við í framtíðinni.
Þetta er í fyrsta skipti sem fram-
kvæmdastjórn stofnunarinnar held-
ur fund hér á landi en Davíð Á.
Gunnarsson, ráðuneytisstjóri í heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneyt-
inu, var kjörinn formaður fram-
kvæmdastjórnarinnar fyrr á þessu
ári. Hann er fyrsti Íslendingurinn
sem gegnir þessu starfi og fyrsti
Norðurlandabúinn sem kosinn er í
framkvæmdastjórnina í fjörutíu ár.
Meðal þeirra sem sækja fundinn í
Reykjavík er forstjóri Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar, dr. Lee
Jong-wook frá Suður Kóreu. Hann
tók við starfi forstjóra stofnunarinn-
ar af Gro Harlem Brundtland í maí á
síðasta ári eftir að hafa starfað hjá
stofnuninni um 20 ára skeið
Davíð sagði að á fundinum yrði
farið yfir nokkrar af helstu forsend-
um fyrir heilsufari og velferð í heim-
inum næstu 10–15 árin. „Aðaltil-
gangur fundarins er að skoða
hvernig Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunin getur reynt að tryggja að
þúsaldarmarkmiðin, sem Sameinuðu
þjóðirnar hafa sett fram, nái fram að
ganga. Á fundinum verða m.a. lagðar
fram þrjár mismunandi spár um
hvað gæti gerst á næstu 10–15 árum.
Í því sem kalla má versta kostinn er
talað um hvað gerist ef upp koma
erfiðar drepsóttir eins og hafa komið
upp, eins og spænska veikin og svarti
dauði. Í besta kostinum er lýst hvað
gerist ef menn halda áfram að vinna
árangursríkt að vandamálum sem
við stöndum frammi fyrir og ef þjóð-
ir heims setja fjármuni í að berjast
gegn eyðni í Afríku og A-Evrópu.“
Davíð sagði að mikilvægi fundar-
ins fælist ekki síst í því að á honum
væri ætlunin að horfa lengra fram í
tímann en að jafnaði væri gert á
þingum og stjórnarfundum. Með því
að horfa lengra fram í tímann væri
verið að reyna að aðlaga stofnunina
og þar með fjárlög hennar þeim
vandamálum sem blasa við, svo að
árangurinn yrði meiri.
Á meðan framkvæmdastjórn Al-
þjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar
dvelur hér á landi mun hún hitta Ólaf
Ragnar Grímsson, forseta Íslands,
og Halldór Ásgrímsson forsætisráð-
herra. Þá mun Jón Kristjánsson heil-
brigðisráðherra ávarpa fram-
kvæmdastjórnina í upphafi
fundarins og í lok fundarins á morg-
un, föstudag, verður flutt ávarp ut-
anríkisráðherra, Davíðs Oddssonar.
Aukafundur framkvæmdastjórnar Alþjóðaheilbrigðismálastofnunarinnar
Ræða heilsufarsvanda-
mál næstu 10–15 ára
Morgunblaðið/Sverrir
Jón Kristjánsson, dr. Lee Jong-wook, Ólafur Ragnar Grímsson, Dorrit
Moussaieff og Davíð Á. Gunnarsson í móttöku á Bessastöðum.
EINN maður hefur fengið réttar-
stöðu grunaðs manns vegna rann-
sóknar lögreglunnar á Sauðárkróki á
eldsvoðanum á laugardag. Hann
fékk þessa réttarstöðu í lok skýrslu-
gjafar hjá lögreglu í gær og var
sleppt að því loknu.
Eldurinn kom upp á laugardags-
morgun og beið einn maður bana í
eldsvoðanum.
Björn Mikaelsson, yfirlögreglu-
þjónn á Sauðárkróki, segir að þótt
maðurinn hafi réttarstöðu grunaðs
manns vegna eldsvoðans, sé hann á
þessu stigi ekki grunaður um að hafa
vísvitandi kveikt í, né sé heldur búið
að slá því föstu að um íkveikju hafi
yfirleitt verið að ræða. Vegna rann-
sóknar málsins hafi á hinn bóginn
þótt rétt að veita manninum réttar-
stöðu grunaðs manns ef síðar yrði
skorið úr um að kveikt hefði verið í
húsinu. Björn segir að samkvæmt
framburði sem liggi fyrir í málinu
hafi maðurinn verið síðastur út úr
stofunni þar sem eldurinn kviknaði.
Hann er talinn hafa verið í húsinu
þegar eldurinn kom upp þar sem
hann var sótugur þegar lögregla
kom á vettvang. Maðurinn segist
ekkert muna eftir atburðum morg-
unsins en hann var mjög ölvaður.
Búið er að ræða við fjölda manns
vegna rannsóknarinnar. Björn segir
að nú sé beðið eftir niðurstöðu
tæknideildar lögreglunnar í Reykja-
vík um efni sem fundust á vettvangi
og hvort rannsókn geti skýrt atvik.
Bruninn á Sauðárkróki á laugardag
Með réttarstöðu
grunaðs manns
RÍKISSAKSÓKNARI telur ungan
mann sem ákærður er fyrir tilraun
til manndráps með öxi á veitinga-
staðnum A. Hansen í Hafnarfirði í
haust ekki eiga sér neinar málsbæt-
ur. Sex ára fangelsi sé hæfileg refs-
ing miðað við þau dómafordæmi sem
hafa verið gefin fyrir álíka sakir.
Maðurinn er ákærður fyrir átta
líkamsárásarbrot gegn ákveðnum
fjölda fólks, allt frá kýlingum til beit-
ingar axar með því að höggva tvo
menn í höfuðið, á veitingastaðnum A.
Hansen.
Við flutning málsins fyrir Héraðs-
dómi Reykjaness sagði Sigríður Jós-
efsdóttir, fulltrúi ríkissaksóknara,
það vera hendingu að ekki skyldi
fara verr þegar ákærði hjó fórnar-
lömb sín. Hlyti ákærða að vera það
ljóst hvaða afleiðingar þessi vopn-
beiting hefði í för með sér. Hefði
árásin og hin ofbeldisbrotin beinst
gegn mikilvægum hagsmunum og
verið ófyrirleitin og tilefnislaus.
Sjö vitni voru leidd fyrir dóminn
og breytti eitt þeirra framburði sín-
um fyrir dómi frá lögregluskýrslu á
þann veg að það hefði heyrt en ekki
séð þegar ákærði hjó 2–3 sinnum
með öxinni.
Lífsýnarannsókn
á öxinni hæpin
Kristján Stefánsson, verjandi
ákærða, krafðist sýknu af ákærunni
sem fjallar um axarárásina, svo og
langflestum hinna ákæranna. Gagn-
rýndi hann rannsókn málsins og sak-
aði lögreglumenn um að brjóta frið-
helgi heimilis ákærða í tengslum við
einn þátt málsins sem sneri að því
þegar hann kýldi fullorðinn mann í
magann eitt sinn. Þá gagnrýndi hann
að ákærði hefði verið settur í gæslu-
varðhald án skýrslutöku á undan.
Varðandi öxina tók verjandinn
fram að lífsýnarannsókn á henni
hefði ekki tengt verkfærið við meint
brot ákærða á A. Hansen. Víst hefði
öxi fundist heima hjá ákærða og ver-
ið tekin af honum en ekki eitt einasta
vitni hefði séð ákærða fara með öxi
út af veitingastaðnum, hvað þá séð
hann koma með slíkt vopn inn. Hefði
ákærði komið inn á staðinn og lent í
átökum við mann sem hann þekkti
og var þar á ferð einstaklingur sem
hefði beitt ákærða ofbeldi fyrr.
Mundi ákærði eftir því að hafa tekið
af honum áhald og beitt því í sjálfs-
vörn, skelfingu lostinn. Slíkt hjálp-
ræði ætti mönnum að vera leyft.
Krafist fangelsis fyrir manndrápstilraun með öxi
Ófyrirleitnar og
tilefnislausar árásir
HREFNA, sem merkt var í Faxaflóa
hinn 27. ágúst er nú komin í Kanarí-
strauminn, um 1000 km norðvestur
af Grænhöfðaeyjum, samkvæmt því
sem fram kemur á vef Hafrann-
sóknarstofnunar. Sjö hrefnur voru
merktar í Faxaflóa í sumar en ekki
hefur frést til hinna dýranna frá 8.
október. Þann 17. nóvember bárust
merki frá hrefnunni um gervitungl
og var hún þá stödd yfir Mið-
Atlantshafshryggnum, um 500 sjó-
mílur vestur af Norður-Spáni. Bár-
ust sendingar síðan 23. nóvember
en þá hafði dýrið farið 700 km suð-
ur á bóginn og var við Azoreyjar.
Íslensk
hrefna í
hitabeltinu
Morgunblaðið/Ómar