Morgunblaðið - 02.04.2005, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. APRÍL 2005 25
MINNSTAÐUR
LANDIÐ
Vestmannaeyjar | Fyrirhugað er
að grafa upp hús sem stóðu við
Suðurveg sem lentu undir ösku í
eldgosinu árið 1973, og hefur deili-
skipulag fyrir svæðið verið aug-
lýst. Markmiðið er að koma upp
nokkurs konar gosminjasafni til að
auka fjölbreytni í ferðaþjónustu.
Vinnuheiti verkefnisins er
„Pompei norðursins“, sem vísar í
hina fornu borg Pompei á Ítalíu
sem grófst undir ösku í eldgosi í
eldfjallinu Vesúvíusi árið 73 eftir
Krist, en Pompei hefur að nokkru
leyti verið grafin upp á sl. 200 ár-
um.
Tæplega 400 hús fóru undir
hraun í Vestmannaeyjagosinu, en
10–14 hús við Suðurveg sluppu við
hraunið en grófust þess í stað und-
ir ösku, og þau er að líkindum hægt að grafa
upp, segir Kristín Jóhannsdóttir, menningar-
og markaðsfulltrúi Vestmannaeyja. Óvíst er
hvernig ástand húsanna er, en þau voru svo ný-
leg þegar þau grófust undir að menn gera sér
vonir um að þau séu svo heilleg að það sé mögu-
legt að grafa þau upp.
Kristín segir ljóst að uppgröfturinn geti haft
góð áhrif á ferðamannaþjónustuna í Vest-
mannaeyjum. Svæðið sé einstakt og það að
grafa upp hluta húsanna komi með algerlega
nýja sýn á gosminjarnar. „Bara fréttirnar um
að við ætlum að fara að gera þetta hafa vakið
gríðarlega athygli. Það sem við erum að fara að
gera þarna er einstakt, og ekki spurning að
þetta á eftir að vekja mikla athygli.“
Fyrrum íbúar áhugasamir
„Það er misjafnlega djúpt niður á húsin, en
við höfum hugsað þetta þannig að það verði
mjór stígur þarna inn og þetta verði eins og lítið
þorp og hlíðin allt í kring,“ segir Kristín. Hún
segir stefnt að því að hefjast handa þegar í maí
verði deiliskipulagið samþykkt og grafa upp
u.þ.b. þrjú hús. Framhaldið verði svo að ráðast
af því hvernig gangi að grafa og hvort fjármagn
fáist til verkefnisins.
Ekki er búið að ákveða nákvæmlega á hvaða
húsum verður byrjað, en rætt verður við fyrrum
íbúa í húsunum áður en hafist verður handa.
Kristín segir að í samtölum við fyrrum íbúa
húsanna hafi nær undantekningarlaust verið
tekið vel í að húsin verði grafin upp.
Aðspurð hver kostnaðurinn við verkið verði,
og hver borgi brúsann, segir Kristín að enn sé
of snemmt að meta kostnaðinn. Hún hafi þó
þegar rætt við ákveðna aðila sem hafi sýnt verk-
efninu áhuga og gætu haft hug á að styrkja það,
og Ferðamálaráð hafi styrkt verkefnið eitthvað
til að koma því af stað.
Til að skemma ekki húsin er lítið hægt að
beita tækjum við uppgröftinn, og segir Kristín
að reiknað sé með að nota vörubíl og gröfu sem
notuð voru við gosið 1973, en að öðru leyti verði
notaðar skóflur og handaflið til þess að grafa
niður á húsin og ná öskunni út úr þeim.
Ætla að grafa upp hús sem lentu undir öskunni
Pompei norðursins
Framtíðarsýn Sýn skopteiknarans og Eyjamannsins Sig-
mund á framtíð þessa verkefnis.
SEX sveitarfélög af ýmsum stærðum víðsvegar
af landinu fengu viðurkenningar fyrir fram-
sækni í starfi sínu á ráðstefnu á vegum Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga á Hótel Loftleið-
um í gær, og er markmiðið að hvetja til aukinnar
framsækni sveitarfélaga á landinu.
Sveitarfélögin sex, sem öll þóttu skara fram
úr að einhverju leyti í könnun sem gerð var á ný-
mælum sveitarfélaga fyrir stuttu, voru Akur-
eyri, Hafnarfjörður, Blönduós, Reykjanesbær,
Vatnsleysustrandarhreppur og Garðabær.
Í flokki stærstu sveitarfélaganna hlutu Ak-
ureyri og Hafnarfjörður viðurkenningu fyrir
heildstæð og umfangsmikil umbóta- og þróun-
arverkefni, en bæði sveitarfélögin endurskipu-
lögðu stjórnkerfi sitt með góðum árangri árið
2003. „Hjá báðum þessum sveitarfélögum hefur
átt sér stað umfangsmikil framþróun á öllum
þeim fjórum sviðum sem skoðuð voru og taldi
valnefndin ekki unnt að gera upp á milli þessara
sveitarfélaga,“ sagði Anna Guðrún Björnsdótt-
ir, sviðsstjóri þróunar- og alþjóðasviðs hjá Sam-
bandi íslenskra sveitarfélaga, þegar hún kynnti
hverjir voru verðlaunaðir í gær.
Blönduósbær þótti skara fram úr þegar kem-
ur að heildstæðum umbótum í hópi smærri
sveitarfélaga eftir viðamiklar breytingar á und-
anförnum árum. „Fæstar breytingarnar eru
einstæðar fyrir sveitarfélög. Hins vegar telur
valnefndin til fyrirmyndar, sérstaklega fyrir
smærri sveitarfélög, hvernig sveitarfélagið hef-
ur á markvissan og heildstæðan hátt staðið að
umbótastarfi sínu,“ sagði Anna.
Veittar voru tvær viðurkenningar fyrir fram-
sækni á ákveðnum sviðum. Sveitarfélögin
Reykjanesbær og Vatnsleysustrandarhreppur
fengu þessa viðurkenningu fyrir árangursríka
innleiðingu á nýjum árangursstjórnunaraðferð-
um. Að lokum fékk Garðabær viðurkenningu
fyrir að innleiða nýjar aðferðir til samráðs við
íbúana með því að opna fyrir vefinn Minn
Garðabær, þar sem íbúarnir geta skráð sig inn á
persónulegt vefsvæði, nýtt sér þjónustu sveitar-
félagsins og fylgst með því sem þar gerist.
Morgunblaðið/Eyþór
Viðurkenningar Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, formaður Sambands íslenskra sveitarfélaga,
afhenti Ásdísi Höllu Bragadóttur, bæjarstjóra Garðabæjar, viðurkenninguna.
Á að hvetja til framþróunar