Morgunblaðið - 26.06.2005, Qupperneq 4

4 SUNNUDAGUR 26. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SAMKEPPNISRÁÐ hefur fallist á
að Esso, Olís og Shell haldi áfram
að reka sameiginlega Eldsneytisaf-
greiðsluna á Keflavíkurflugvelli, að
uppfylltum ákveðnum skilyrðum. Í
ákvörðun ráðsins segir að rekstur
eldsneytisafgreiðslu fyrir flugvélar
sé afar kostnaðarsamur og að með
rekstri einnar stöðvar sé hámarks-
hagkvæmni náð.
Þegar samkeppnisráð úrskurðaði
um ólögmætt samráð olíufélaganna
í fyrra beindi það þeim fyrirmælum
til félaganna þriggja að leggja af
samvinnu í tengslum við rekstur
Eldsneytisafgreiðslunnar. Olíufé-
lögin óskuðu eftir undanþágu á
grundvelli 16. greinar samkeppn-
islaga en þar segir m.a. að hægt sé
að veita undanþágu frá banni við
samkeppnishamlandi starfsemi ef
hún stuðlar „að bættri framleiðslu
eða dreifingu á vöru eða þjónustu
eða efli tæknilegar og efnhagslegar
framfarir“ og veiti neytendum
sanngjarna hlutdeild í ávinningi
sem af þeim hlýst.
Starfsemi stöðvarinnar felst ann-
ars vegar í afgreiðslu við samnings-
bundna viðskiptavini olíufélaganna
og hins vegar við ósamningsbundna
viðskiptavini sem kaupa eldsneyti
endrum og sinnum.
Svipað fyrirkomulag í Evrópu
Hingað til hefur ósamnings-
bundnum viðskiptavinum einungis
staðið til boða eitt staðgreiðsluverð
hjá eldsneytisstöðinni sem olíufé-
lögin hafa ákveðið sameiginlega.
Í ákvörðun samkeppnisráðs segir
að ljóst sé að olíufélögin þrjú séu
keppinautar og að öll samvinna
þeirra á milli dragi úr samkeppni.
Á hinn bóginn tók ráðið tillit til
þess að rekstur eldsneytisaf-
greiðslustöðvarinnar kallaði á um-
talsverða fjárfestingu í sérhæfðum
tækjabúnaði auk þess sem hún yrði
að vera opin allan sólarhringinn.
Kostnaður við stöðina væri því
mikill og ljóst væri að ein stöð
stuðlaði að hámarkshagkvæmni. Þá
er bent á að í Evrópu sé bróð-
urparturinn af flugvélaeldsneyti af-
greiddur í gegnum sameiginlegar
eldsneytisstöðvar.
Ráðið féllst því á samreksturinn
með skilyrðum, m.a. þeim að rekst-
urinn yrði aðskilinn frá rekstri olíu-
félaganna, settar voru takmarkanir
á tengsl stjórnarmanna í stöðinni
við olíufélögin og tengd félög og
stöðinni gert skylt að annast elds-
neytisafgreiðslu fyrir aðra en olíu-
félögin. Fleiri skilyrði voru sett.
Þegar samkeppnisráð tók
ákvörðunina sátu fund ráðsins þau
Kirstín Flygenring, Atli Freyr
Guðmundsson, Ragnheiður Braga-
dóttir, Karitas Pálsdóttir og Sig-
urbjörn Þorbergsson.
Reka áfram eina elds-
neytisafgreiðslustöð
Samkeppnisráð hefur fallist á ósk Esso, Olís og Shell
Telur að ein stöð stuðli að hámarkshagkvæmni
ÍBÚAKOSNING um deiliskipulag á Sel-
tjarnarnesi hófst kl. níu í Valhúsaskóla í
gær, laugardag. Um fimmtíu manns höfðu
kosið fyrsta klukkutímann, að sögn Péturs
Kjartanssonar, formanns kjörstjórnar.
Kjörsókn hefði því verið heldur dræm í
upphafi.
Tæplega fjögur hundruð greiddu at-
kvæði utan kjörfundar. Allir Seltirningar,
18 ára og eldri, voru á kjörskrá, eða rúm-
lega 3.300 manns.
Pétur gerði ráð fyrir því að fyrstu tölur
lægju fyrir strax þegar kjörstað yrði lokað
kl. 22. Hann vonaðist til þess að úrslitin
yrðu ljós fyrir miðnætti á laugardags-
kvöld.
Morgunblaðið/Sigurður Jökull
Kosið var um deiliskipulag Hrólfsskálamels og Suðurstrandar á Seltjarnarnesi á laugardag.
Kosningar
fóru rólega
af stað
VALGERÐUR Sverrisdóttir, iðnað-
ar- og viðskiptaráðherra undirritaði
á föstudag gagnkvæman samning
við Mexíkó um vernd fjárfestinga.
Valgerður hefur undanfarna daga
farið fyrir sendinefnd íslenskra at-
hafnakvenna sem nú er stödd í
Mexíkó. Fyrir hönd Mexíkó undirrit-
aði samninginn Fernando Canales,
efnahagsmálaráðherra.
Samkvæmt tilkynningu frá iðnað-
arráðuneytinu tryggir samningurinn
að fjárfestar njóta jafnréttis og svo-
nefndra bestukjara í báðum löndum.
Einnig eru ákvæði um skjótvirka
lausn deilumála milli ríkjanna,
ákvæði um eignarnám og eignar-
námsbætur og ákvæði um frjálsa
fjármagnsflutninga.
Eftir er að fullgilda samninginn og
öðlast hann gildi að því loknu. Við-
ræður milli Íslands og Mexíkó um
fjárfestingasamninginn hófust árið
2000, um leið og fríverslunarviðræð-
ur EFTA-ríkjanna og Mexíkó stóðu
yfir.
Valgerður Sverrisdóttir viðskiptaráðherra og Fernando Canales Clariond,
ráðherra efnahagsmála í Mexíkó, við undirritun samningsins.
Samningur um
vernd fjárfestinga
MEGINTILGANGUR upp-
græðsluaðgerða á svæðum umhverf-
is Keflavíkurflugvöll á undanförnum
árum hefur verið að fæla máva frá
varpi í nágrenni flugbrautanna, en
árekstrar flugvéla og stórvaxinna
fugla á borð við máva er vel þekkt
ógn við flugöryggi.
Þetta segir dr. Aðalsteinn Sig-
urgeirsson, skógerfðafræðingur, en
hann er þessa dagana við mælingar á
gróðri á Miðnesheiðinni ásamt dr.
Dennis Riege, skógvistfræðingi, sem
annast hefur framkvæmd rannsókn-
anna. Morgunblaðið fjallaði nýlega
um rannsóknir á hvort beita megi
tófum til að sporna gegn útbreiðslu
og fjölgun sílamáva á þessu svæði.
Verpa bara ef þeir sjá frá sér
Dennis segir að mávarnir hafi
verpt mjög nálægt norðurenda flug-
vallarins en eftir að grasi og lúpínu
hafi verið plantað þar, hafi fuglarnir
fært varp sitt um nokkra kílómetra
og ekki haldið sig þarna síðan. Upp-
græðslan hefur þannig átt mikinn
þátt í að hrekja hluta mávanna fjær
flugvellinum. „Mávar eru hræddir
við rándýr og verpa bara þar sem
þeir sjá frá sér. Með því að koma
upp gróðri sem byrgir þeim sýn má
koma í veg fyrir varp,“ segir Dennis
og þeir félagar eru ánægðir með nið-
urstöðurnar.
Skjólskógar bæti flugöryggi
Aðalsteinn segir marga hafa hald-
ið að trjágróður yxi ekki á heiðinni,
eða á nesinu almennt vegna veð-
urfars, loftslags eða safnvinda, en að
tilraunirnar hafi leitt í ljós að til-
tölulega auðvelt sé að koma upp
skjólskógum í kringum flugvall-
arsvæðið. Þannig megi bæta flug-
öryggi en ein helsta ógnunin við það
séu hliðarvindar á svæðinu sem gott
sé að hefta með skjólbeltum.
„Næringarskortur í jarðvegi er
aðalvandamálið, en þar nýtist lúp-
ínan vel þar sem hún vinnur köfn-
unarefni úr lofti og veitir plöntunum
skjól. Gallinn er þó að hún er hávax-
in svo gefa þarf plöntunum forskot á
hana svo þær gefi sig ekki í sam-
keppni við lúpínuna um ljós, til
dæmis ef plönturnar kelur. Teg-
undir eins og sitkagreni og jörvavíð-
ir hafa staðið sig vel hér og birki má
nota með vissum aðferðum, svo sem
jarðvinnslu eða að þekja með
plasti.“ Aðalsteinn segir að bæði
markmiðin hafi því náðst, að beita
lúpínu gegn varpi mávanna og
rækta síðan skóg til skjóls í lúp-
ínubreiðunum. Skógurinn og breið-
urnar munu síðan enn frekar hjálpa
við að beita tófum gegn varpi máv-
anna, því í þéttum gróðri hefur tófan
betra búsvæði og getur nært sig á
hagamúsum þegar mávar eru ekki á
svæðinu.
Umhverfisdeild Varnarliðsins á
Keflavíkurflugvelli, Rannsóknastöð
Skógræktar ríkisins á Mógilsá og
Suðurlandsskógar standa sameig-
inlega að rannsóknunum, en svæðið
sem upphaflega var sáð í er um 660
hektarar, sem er helmingi stærra en
Breiðholt og Seljahverfi til samans.
Öðrum aðferðum hefur einnig
verið beitt til að sporna gegn máv-
um á svæðinu, svo sem að hræða þá
með hræðsluhljóðum máva og skjóta
þá, en gallinn er að fuglarnir læra
fljótt inn á slíkt.
Ljósmynd/Atli Már Gylfason
Dr. Dennis Riege og dr. Aðalsteinn Sigurgeirsson mæla vöxt og viðgang plantna í lúpínubreiðu á Miðnesheiðinni.
Uppgræðsla
hefur gefist vel
Margþættar aðgerðir til að sporna við fjölgun máva við flugbrautirnar á Keflavíkurflugvelli
Eftir Hrund Þórsdóttur
hrund@mbl.is
SAMKEPPNISRÁÐ hefur bannað
Hálendingunum ehf. að nota orðið
Highlanders sem erlent heiti, vöru-
merki og lénsnafn en annað ferða-
þjónustufyrirtæki, Fjallafari sf.,
hafði áður tekið upp orðið High-
lander sem vörumerki.
Það voru raunar Hálendingarnir
sem upphaflega kvörtuðu til sam-
keppnisráðs yfir notkun Fjallafara
á léninu highlander.is og bentu á að
Hálendingarnir hefðu árið 2001
eignast orðmerkinguna Highland-
ers og highlanders.is.
Í niðurstöðu samkeppnisráð er
bent á að Fjallafari hafi notað heit-
ið Highlander frá árinu 1996. Taldi
ráðið að Fjallafari hefði meiri rétt
til að nota orðið og að Hálendingum
hefði átt að vera ljós ruglings-
hættan þegar þeir tóku heitið upp.
Highlander eða
Highlanders?