Morgunblaðið - 02.10.2005, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2. OKTÓBER 2005 31
Við lifum á tímum þar semlíkamsræktarkennararhafa meiri áhrif en prestar.Hún var einhvern veginn
svona málsgreinin sem vakti mesta
athygli mína í Lesbók Morgunblaðs-
ins um miðjan september. Að sjálf-
sögðu voru
þetta engin ný
sannindi á tím-
um yfirborðs-
mennsku og út-
litsdýrkunar en
mér þótti það
undarleg tilvilj-
un að hún birt-
ist sama dag og presturinn minn lést,
maðurinn sem létti mér erfiðasta
skeið lífsins og reyndist nánum vini
bjargvættur úr myrkviði sorgar.
Greinin, sem þessi óbeina tilvitnun
er tekin úr, var eftir Jón Kalman
Stefánsson og fjallaði raunar um
bókmenntaumræðu. Þar sýndi höf-
undur með skondnum dæmum
hversu ófrjó sú umræða væri og lág-
kúruleg og tæki jafnvel mið af afleit-
um lestrarvenjum Victoríu Beck-
ham! Prestar komu aðeins við sögu í
dálitlu framhjáhlaupi en þó mátti
draga þá ályktun af greininni að þeir
hefðu kannski meiru að miðla en
einkaþjálfarar líkamsræktarstöðv-
anna.
Vitaskuld hafa prestar mismikið
fram að færa. Einn þeirra sagði ný-
lega í hálfkæringi að fólk væri farið
að líta á stéttina sem eins konar
helgitækna, samanber ræstitækna.
Prestar þættu punta svolítið upp á
athafnir, t.d. þegar par léti pússa sig
saman eða gæfi barni sínu nafn þótt
ekki væri skylt að njóta þar atbeina
kirkjunnar. Þá væru þeir iðulega
beðnir að stilla orðum sínum í hóf og
blanda Guði almáttugum og Jesú
Kristi sem minnst inn í dæmið.
Presturinn minn var ekki helgi-
tæknir. Miklu fremur hefði mátt
líkja honum við einkaþjálfara en
starf hans fór fram á gresjum guð-
dómsins.
Hann var slíkur boðberi kærleik-
ans að svæsnustu efasemdamönnum
fataðist röksemdarfærslan and-
spænis honum. Með trú sinni, visku
og umburðarlyndi bar hann smyrsl á
sár og bægði frá sálarháska. Hann
var líka skemmtilegur og hefði bros-
að í kampinn yfir rislítilli bók-
menntaumræðu eða bágbornu
menningarstigi Victoríu Beckham en
tæplega sett sig í dómarasæti. Við
sem nutum verka hans eigum um
sárt að binda.Vonandi berum við
gæfu til að ávaxta það pund sem
hann lét okkur í té af gresjunum guð-
dómlegu.
Victoría Beckham
og gresjur
guðdómsins
HUGSAÐ
UPPHÁTT
Eftir Guðrúnu
Egilson
gudrunu
@verslo.is
ÞAÐ er allt að því óhugsandi en
hvarflaði að mér, er maður þá ekki
bara kominn úr barbaríinu og poms
inn í siðmenninguna aftur þegar
keyrt er um nótt frá flugvellinum í
Jerevan í Armeníu og inn í borgina
því hvert spilavítið af öðru blasir
þar við ljósum skrýtt og prýtt. En
af því ég er sammála þeirri hugsun
góðs ferðafélaga að maður eigi ekki
að bera saman lönd, heldur taka
hvert á eigin forsendum, hætti ég
að hugsa á þessa leið og ákvað að
Armenía mætti ómögulega gjalda
íranskra töfra.
Og þeir reyndust vera nægir
næstu dagana. Samt fannst mér
líka margt fyndið, ungar armenskar
stúlkur gera mikið af því að labba
arm í arm eins og ég man að við
vinkonurnar gerðum á táningsaldr-
inum upp úr miðri síðustu öld. En
svo fór ég að skilja ástæðuna, þær
ganga á svo ofboðslega mjóum og
háum hælum að það er ekki vanþörf
á stuðningi. Þær eru sömuleiðis
voða fínt klæddar þó virkir dagar
séu og hafa gaman af því að snur-
fusa sig í framan.
Jerevan er náttúrulega að mörgu
leyti sovésk enda ekki langt síðan
sjálfstæði fékkst frá Sovétríkjunum.
Samt finnst mér hún opin, breið og
falleg og á öllum torgum eru glæsi-
legar styttur af skáldum, tónlist-
armönnum og öðru andans fólki og
eins rak ég augun í stóra brjóst-
mynd af Sovétmanninum Andrei
Sakharov. Hann var ekki Armeni,
en hann var vinur okkar og veitti
margvíslegan stuðning var mér
sagt.
Það er undursamlegt að fara um
sveitir Armeníu, hafi ég misst af
haustlitunum heima þetta árið fékk
ég góðan skammt í Armeníu. Um
fjórtán prósent landsins eru skógi
vaxin og þó svo hitinn væri við 30
stigin þegar heitast var á daginn er
Armenía land fjögurra árstíða og
trén voru með það á hreinu að bráð-
um kæmi haustið og voru að skipta
litum. Hvarvetna eru litlar og eld-
gamlar kirkjur, enda armenska
kirkjan sú elsta í heimi og Armenar
eru sannkristin þjóð, í góðri og
hlýrri merkingu þess orðs. Þeir
trúa á guð og þeir sækja kirkjur.
Og punktur. Og ekki vantar gest-
risnina, banki maður uppá á blá-
ókunnugum bæ er boðið í bæinn og
borið fram það besta sem til er þó
svo það þurfi að hlaupa í næstu hús
til að sækja það. Að ógleymdu því
að armenskt vatn er ákaflega gott.
Nú dettur mér ekki í hug að vera
óþjóðleg og segja að það sé betra en
það íslenska en það slagar altjent
ansi hátt upp í það.
Við þessar litlu og gömlu kirkjur
úti um sveitir Armeníu eru
vasaklútatrén, sum svo þakin marg-
litum klútum að þetta er eins og
blóm til að sjá. Sú er trú hér að
stúlkur skuli hnýta klút á tréð og
hvísla að því ósk sinni og hún mun
rætast áður en við er litið. Einkum
mun þetta tengjast rómantík og ósk
um að hitta hinn eina rétta en óska-
trén hlusta á allt og mér skilst að
þau greiði úr furðu mörgum teg-
undum óska.
Armenar rekja sig langt aftur í
aldir eins og liggur í augum uppi.
Þeir hafa oft og einatt búið við erf-
iðan hag og þó sjálfstæði væri feng-
ið frá Sovétríkjunum 1991 var sag-
an ekki á enda því þá sprakk allt í
loft upp út af Nagorno Karabach og
stríð braust út við Azerbajdan. Ter
nokkur Petrossian, umdeildur
náungi, var kosinn forseti en náði
ekki þeim árangri varðandi Karab-
ach sem ákjósanlegt var talið. Hann
sagði síðan af sér, einangraður og
fyrirlitinn 1998 og síðan hefur Kort-
sjarian stríðshetja verið forseti og
hann náði einhvers konar sam-
komulagi um málið þó það sé allt
hið viðkvæmasta. Það er einfalt að
ferðast til Nagorno Karabach nú þó
ég hafði ekki tíma til þess í þetta
skiptið. Azerar eru hinir verstu yfir
því að þeir hafa að mestu eða öllu
leyti reknir frá Karabach og
ástandið er því að sögn nokkuð eld-
fimt á þessu landsvæði.
Þó áhrif Sovétmanna séu veruleg,
m.a. tala allir rússnesku og sára
litla ensku eru Bandaríkjamenn
samt að hreiðra um sig þarna og
hafa nýlokið við að reisa stærstu
sendiráðsbyggingu í heiminum,
segja Armenar að minnsta kosti, og
eru beggja blands yfir þessu. Samt
sýna þeir málinu skilning, Banda-
ríkjamenn eigi í vök að verjast í
þessum heimshluta, Íran sé í næstu
grennd og ekki fyrirsjáanlegt að
þeir byggi mikið þar í bráð. Og svo
sé Bandaríkjamönnum í mun að
gera sitt til að minnka rússnesk
áhrif.
Því auðvitað er heimspólitíkin í
Armeníu. Eins og annars staðar.
Svo flissa þeir að þessu öllu saman.
Af óskatrjám og heimspólitík
Morgunblaðið/Einar Falur
Stúlkur á afmælishátíð í borginni Jerevan í Armeníu.
Dagbók frá Íran
Jóhanna Kristjónsdóttir skrifar