Morgunblaðið - 14.12.2005, Blaðsíða 8

Ræða stjórnar-
myndunina 1980
LANDSSAMBAND sjálfstæðis-
kvenna og vefritið Tíkin standa fyr-
ir hádegisfundi um stjórnarmynd-
un Gunnars Thoroddsens og
klofning Sjálfstæðisflokksins árið
1980. Fundurinn fer fram í dag,
miðvikudag, kl. 12, á Kaffi Sóloni,
Bankastræti 7a, efri hæð.
Fundarstjóri verður Ásta Möller,
alþingismaður og formaður Lands-
sambands sjálfstæðiskvenna. Fram-
sögumaður verður Guðni Th. Jó-
hannesson sagnfræðingur. Um-
ræður í pallborði leiða, ásamt
Guðna, Björn Bjarnason dóms-
málaráðherra og Þorsteinn Páls-
son, lögfræðingur og fyrrverandi
formaður Sjálfstæðisflokksins.
RAGNAR Aðalsteinsson hæsta-
réttarlögmaður segir að talsmenn
Falun Gong-iðkendanna, sem ætl-
uðu að koma til Íslands sumarið
2002, séu að íhuga viðbrögð við
nýju áliti umboðsmanns Alþingis.
Hann segir að þeir séu að sjálf-
sögðu ánægðir með álitið, svo langt
sem það nái. Sjálfur kveðst hann
gera athugasemdir við einstaka
þætti þess.
„Það virðist vera byggt á því í
þessari niðurstöðu umboðsmanns
að svarti listinn, sem svo var kall-
aður, hafi verið tekinn saman af ís-
lenskum stjórnvöldum. Það er ekki
rétt. Íslensk stjórnvöld fengu hann
frá kínverskum stjórnvöldum.“
Umboðsmaður komst að þeirri
niðurstöðu að lög heimiluðu ekki
íslenskum stjórnvöldum að biðja
Flugleiðir að banna þekktum Fal-
un Gong-iðkendum að fljúga hing-
að til lands í júní 2002, meðan á op-
inberri heimsókn forseta Kína
stóð. Í álitinu tekur umboðsmaður
þó fram að það yrði að vera verk-
efni dómstóla að skera úr um það
hvort íslenska ríkið hefði með
framgöngu sinni bakað sér skaða-
bótaskyldu gagnvart þeim sem
hlut áttu að máli.
Ragnar segir aðspurður að eng-
in ákvörðun hafi verið tekin um
næstu skref, á grundvelli álitsins.
Verið sé að ræða það, á meðal
þeirra sem hagsmuna hafa að gæta
í málinu.
Falun Gong-iðkendur um álit umboðsmanns
Íhuga næstu skref
Morgunblaðið/Þorkell
8 MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Gífurleg aukning hef-ur orðið á undan-förnum árum á
svokölluðum óumbeðnum
pósti sem berst inn á heim-
ili landsmanna en í þann
flokk fellur m.a. ýmis kon-
ar mark- og auglýsinga-
póstur auk fréttablaða sem
dreift er inn á heimili án
endurgjalds. Þykir mörg-
um sem áreitið keyri úr
hófi í aðdraganda jólanna
og segir Ögmundur Ein-
arsson, framkvæmdastjóri
Sorpu bs., að ávallt beri
nokkuð á kvörtunum en þeim hafi
fjölgað mikið að undanförnu, fólk
segist ekki komast yfir að lesa allt
það sem berst og varla hafa við að
bera pappírinn út í grenndargáma.
Ögmundur segir skýrar vísbend-
ingar um að aukið pappírsmagn
streymi inn á heimilin og m.a. hafi
innihald pappírs í húsasorpi aukist
um sex til sjö prósent frá síðasta
ári. „Það segir þó ekki alla söguna
því aukningin er jafnvel enn meiri í
söfnun í grenndargáma sem taka
dagblöð og tímarit,“ segir Ög-
mundur og telur tilkomu ókeypis
blaða stærsta þáttinn í þessari
miklu aukningu en innflutningur á
dagblaðapappír hefur aukist úr
átta þúsund tonnum á árinu 2000 í
15 til 16 þúsund tonn á árinu í ár.
„Okkur mælist til að um það bil
75% af því pappírsmagni sem inn á
heimilin berst sé óumbeðinn póst-
ur.“
Verkefnið „Pappírsfjallið“
Á árinu 2003 stóð Sorpa fyrir
verkefni sem nefndist „Pappírs-
fjallið“ og miðaði að því að fá skýra
hugmynd um hvað bærist, og í
hvaða magni, inn á heimilin. Mæl-
ingar stóðu yfir frá 1. janúar til
áramóta og tóku tólf heimili þátt í
þeim. Sjö á höfuðborgarsvæðinu,
þrjú á Norðurlandi og tvö á Suður-
landi. Niðurstöður mælinganna
bentu til þess að um 100 kg af
pappír, óumbeðnum og dagblöðum
í áskrift, bærist að meðaltali á
hvert heimili en ljóst er að sú tala
hefur hækkað verulega.
Oft er sá mælikvarði notaður að
skoðað er það magn sem flutt er
inn af pappír en á árinu 2002 var
innflutningurinn í kringum 12 þús-
und tonn, tveimur árum síðar var
magnið komið í 15 til 16 þúsund
tonn. Í ár hefur innflutningur á
pappír svo enn aukist og er talin
verða á bilinu 18 og 20 þúsund
tonn.
Sá pappír sem berst til Sorpu er
sendur til Svíþjóðar og þar endur-
unninn. „Við fáum 150 krónur á
tonnið þegar búið er að bagga það
og setja í gám. Það er örlítið meira
en flutningskostnaður og dugir
fyrir flutningnum og örlitlu meir,“
segir Ögmundur og bætir við að
það sé betra en að urða pappírinn,
en magnið sé að aukast mikið og þá
aukist jafnframt sá hluti sem fer í
ruslakörfuna.
Breytingar á lögum
um úrvinnslugjald
Gríðarlegur kostnaður fylgir því
að farga öllum þessum pappír og
hefur Samband íslenskra sveitar-
félaga ákveðið að óska eftir því við
umhverfisráðherra að lögum um
úrvinnslugjald verði breytt, svo
hægt sé að leggja slíkt gjald á
pappír. Í greinargerð með tillög-
unni kemur fram að aukning á frí-
dreifingu dagblaða og tengdu efni
hafi vaxið um 77% á þessu ári og
að kostnaður vegna meðhöndlun-
ar og förgunar þess úrgangs fari
ört vaxandi. Ætlað er að kostnað-
ur sveitarfélaganna við söfnun,
móttöku og förgun 18 til 20 tonna
af pappír sé um 350 milljónir
króna. „Því er rétt, eðlilegt og
nauðsynlegt að horft verði á þenn-
an stóra lið og á hann lagt úr-
vinnslugjald til að skapa nauðsyn-
legan hagrænan hvata til
sérstakrar flokkunar, söfnunar og
meðhöndlunar þessarar úrgangs-
tegundar,“ segir í greinargerðinni.
Frá áramótum verður lagt úr-
vinnslugjald á allar umbúðir úr
pappa, pappír og plasti en Alþingi
samþykkti nýverið lög þess efnis.
Álagningin er í samræmi við
mengunarbótaregluna, þ.e. að sá
sem mengar ber kostnaðinn af
menguninni og á gjaldið að standa
undir úrvinnslu umbúða. Úr-
vinnslugjald verður innheimt í tolli
af innfluttum umbúðum og hjá
skattstjórum við sölu á innlendri
framleiðslu og áætlað er að inn-
heimtar verði um 320 til 340 millj-
ónir árlega.
Framleiðendur
taki á sig ábyrgð
Ögmundur Einarsson telur að
það sama geti gengið með prent-
mál. „Ég veit ekki betur en að
hver sem er geti gefið út hvað sem
hann eða hún vill ef þeir standa
ábyrgir fyrir því sem þar kemur
fram. Ég spyr því hvort þeir séu
ekki jafn ábyrgir fyrir því að taka
efni sitt til baka? Af hverju ekki að
setja úrvinnslugjald á prentmál-
ið?“
Ögmundur telur einnig að aðrar
leiðir gætu virkað en þær að setja
á skatta og gjöld. Hann segir að
hægt sé að ná samningum um að
prentiðnaðurinn taki þátt í kostn-
aðinum af fúsum og frjálsum vilja,
það hafi gengið í Noregi þar sem
samkomulag náðist á milli prent-
iðnaðarins og sveitarfélaganna um
ábyrgð og greiðslur.
Fréttaskýring | Mun meira af pappír berst
inn á heimili landsmanna en áður
Mælt með úr-
vinnslugjaldi
Um 75% af öllu pappírsmagni sem berst
inn um bréfalúgur er óumbeðinn póstur
Endurunninn pappír er sendur til Svíþjóðar.
Kostnaður sveitarfélag-
anna um 350 milljónir

Innflutningur á pappír fyrir
árið 2005 er á milli 18 og 20 þús-
und tonn en til samanburðar
voru um 16 þúsund tonn flutt inn
í fyrra og 12 þúsund tonn árið
2002. Kostnaður sveitarfélag-
anna vegna meðhöndlunar og
förgunar dagblaðapappírs og
pappírs til prentunar hefur því
aukist mikið á undanförnum ár-
um og er áætlað að fjárhæðin
geti numið um um 350 milljónum
króna í ár.
Eftir Andra Karl
andr@mbl.is
Nú bjóðum við síðustu sætin í sólina
til Kanaríeyja í janúar á frábærum
kjörum. Þú bókar og tryggir þér sæti
og 4 dögum fyrir brottför færðu að
vita hvar þú gistir.
Skógarhlíð 18 • sími 595 1000 • www.heimsferdir.is
Stökktu til
Kanarí
17. janúar
frá kr. 29.990
Munið Mastercard
ferðaávísunina
Síðustu sætin
Verð frá kr.29.990
Netverð á mann, m.v. hjón og 2 börn, 2-11
ára, í íbúð í viku 10. eða 17. janúar. Innifalið:
Flug, skattar, gisting og íslensk fararstjórn.
Verð frá kr.39.990
Netverð á mann, m.v. 2 í herbergi/íbúð/stúdíó
í viku 10. eða 17. janúar. Innifalið: Flug,
skattar, gisting og íslensk fararstjórn.
10. janúar
Uppselt - aukaflug
JÓLASVEINARNIR tóku tæknina í sína þjónustu
þegar þeir komu við á jólaballi Landhelgisgæslu Ís-
lands um síðustu helgi, og kom það krökkunum á
óvart að sjá annan tveggja jólasveinanna lenda þyrl-
unni sinni fullkomlega, enda jólasveinar ekki þekktir
fyrir að vera sérlega færir í meðhöndlun á nútíma-
tækjum.
Með jólasveinunum tveimur voru Birta og Bárður
úr Stundinni okkar, og skemmtu yfir 300 krakkar og
fullorðnir sér vel við að dansa í kringum jólatré,
syngja og sprella. Jólaballið bar einmitt upp á afmæl-
isdag flugdeildar Landhelgisgæslunnar, en 50 ár
voru þá síðan gæslan fékk fyrstu flugvélina, sem var
Katalínaflugbátur með einkennisstafina TF-RAN.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Jólasveinarnir flugu þyrlunni
ÞÓR Sigurgeirs-
son hefur ákveðið
að gefa kost á sér
í prófkjöri sjálf-
stæðisfélaganna
á Seltjarnarnesi
fyrir bæjarstjórn-
arkosningarnar
næsta vor og
sækist eftir 2.
sæti listans. Prófkjörið fer fram
laugardaginn 4. febrúar nk.
Þór er 38 ára gamall, borinn og
barnfæddur Seltirningur, sonur
hjónanna Sigurgeirs Sigurðssonar,
fyrrverandi bæjarstjóra, og Sigríðar
Gyðu Sigurðardóttur myndlistar-
konu. Eiginkona Þórs er María
Björk Óskarsdóttir viðskiptafræð-
ingur. Þau eiga dæturnar Söru
Bryndísi 7 ára og Örnu Björk 5 ára.
Þór starfar sem ráðgjafi á fyrir-
tækjasviði Sjóvár og hefur starfað
við sölu- og markaðsmál undanfarin
15 ár. Áherslumál Þórs eru uppeldis-
og skólamál, skipulagsmál, m.a.
markviss uppbygging íþróttamann-
virkja, æskulýðs- og íþróttamál, mál-
efni aldraðra ásamt því að tryggja
ráðdeild í rekstri bæjarfélagsins,
bæjarbúum til hagsbóta.
Gefur kost á
sér í 2. sæti
Maður með
hníf tekinn
LÖGREGLAN í Reykjavík hafði af-
skipti af manni á sextugsaldri um
hádegisbil í gær sem hafði farið inn í
tvær verslanir í miðborg Reykjavík-
ur og tekið þar upp hníf. Að sögn
lögreglunnar stafaði engin ógn af
manninum sem er sjúklingur og lít-
ur lögreglan málið ekki alvarlegum
augum.
Lögregluþjónar lögðu hald á hníf-
inn og komu manninum til hjálpar.