Tíminn - 01.07.1973, Blaðsíða 39

Tíminn - 01.07.1973, Blaðsíða 39
Sunnudagur 1. júli 1973 TÍMINN 39 O Diane mamma. — Undrandi sagði frú Bauer: — Hvað áttu við með „nýju, litlu systur”? Eins og hér væri ákveöið mál á ferðinni, sem ekki þyrfti að rökræða um, svaraði barnið: — Jú, þegar ég kom til að fá nýja, litla systur i jölagjöf. Þetta var i febrúar 1970, og á þeim tima var frú Bauer hvorki ófrisk, né vænti þess að verða það. En i april komst hún að þvi, að hún var orðin ófrisk, og á jóla- kvöld, 1970 eignaöist hún dóttur. A fyrsta jóladag, eins og Diawe hafðisagt 10 mánuðum áður, kom hún ásamt föður sinum á sjúkra- húsið að heimsækja móðurina og sjá litla barnið. Ekki löngu siðar gerðist það, að Diane nam staðar á horni mikillar umferðargötu, þar sem hún var á ferö i fylgd með móður sinni. Um leið og hún nam staðar sagðihún— Það hefur orðið slys. Það liggur barn i göturæsinu, dáið. Fyrri atburöir höfðu kennt frú Bauer að skeyta um það, sem barnið sagði. Hún gekk til lög- regluþjóns þar nálægt og bað hann að sjá um, að eftirlit yrði eflt á þessu ákveðna götuhorni þar sem hún óttaðist, að þar yrði slys. Lögreglan sagði., áð á þessu horni væru umferðarljós, og að lögreglan gæti ekkert frekar gert til að iryggja umferðina. Tiu dögum seinna ók fólksbill yfir gatnamótin á rauðu ljósi og lenti á minni bil, sem gereyðilagðist. Einn karlmaður og tvær konur fórust á staðnum, og litið barn, er verið hafði i öðrum bilnum, kastaðist út úr honum og fannst látið á götunni. Fyrir skömmu lét sál- fræðingurinn frú Sokol svo um- mælt, að enn væri ekkert vitað um, hvaða gáfu eða hæfi- leika Diane litla væri gædd. — Við höfum athugað málið og komizt aö raun um, að I öllu hefur verið greint satt og rétt frá upp- lifunum Diane litlu. Vegna þess hve barnið er ungt, viljum við að málið verði sem minnzt auglýst. Foreldrar hennar algjörlega mótfallin þvi, aö hún verði ljós- mynduð eöa haftviðhana viðtal. Við erum þeim alveg sammála. Þegar viö höfum lokið rannsókn okkar til fullnustu, munum við gefa Itarlega skýrslu um allt þetta mál, segir frú Selma Sokol að lokum. (lausl. þýtt —Stp) Tristan Alls voru þetta 262 manneskjur. Geysifjöldi blaðamanna og borg- ara var samankomin til að taka á móti þeim. Frá höfninni fór fólkið með bil til Pendell Camp, sem vera átti heimili þess, þar til eitt- hvað betra fengist. Fjölmiðlar voru i stöðugu sam- bandi við fólkiö og það var rann- sakað á allan hátt, bæði andlega og likamlega. Mál þess var tekið upp á segulband og greint og aldrei var endir á viðtölum. Það sem fólki fannst merkilegast, var að meðal alls þessa fólks frá Tristan, voru ekki til nema sjö ættarnöfn: Green, Glass, Hagen, Lavarello, Swain, Rogres og Repetto. Brezk yfirvöld litu á það sem mikið verkefni að koma Tristön- um fyrir I nútimanum og mikið var á sig lagt til að kenna þeim að aölaga sig sem bezt. Þeir voru kynntir fyrir velferðarþjóðfélag- inu.heilsuvernd, umferðareglum, lögreglu og atvinnuleysisbótum. Margir voru forvitnir um, hvort þetta fólk úr einangruninni gæti yfirleitt aðlagað sig nútimanum. Ekki leiö á löngu þar til svarið lá ljóst fyrir. Þegar Tristanir voru spurðir, hvort þeir vildu heldur vera i Bretlandi eða fara heim, svöruðu allir nema fjórtán, að þeir vildu snúa aftur heim. Breytingin vargeysileg og til að nefna dæmi, má geta þess, að á Tristan er ekkert til, sem heitir hægri og vinstri. Það er bara talað um austur- og vesturenda borðsins, hússins eða eyjarinnar. En þó voru ýmsar hliðar á menningunni, sem verra var að venjast. Til dæmis glæpir. A Tristan hafði verið til einn einasti riffill, læstur niðri i kistu og öllum kom saman um, að aldrei yrðu not fyrir hann. 1 Bretlandi kom það fyrir, að ráðist var á einn Tristana og átti að ræna hann. Þar sem hann hafði enga peninga, tóku árásarseggirnir, sem voru unglingar, það til bragðs, að taka af honum úrið og j brjóta það. Maðurinn fékk tauga- áfall, þvi Tristanir hafa aldrei beitt valdi til nokkurs. Margir þeirra fóru ekki út úr fyrir húsdyr lengi eftir þetta. Löngunin til að snúa aftur jókst stöðugt og eftir ákafar fortölúr, féllst rlkisstjórnin á aö nokkrir skyldu fá að fara til baka til að athuga málið. Fyrst fóru opinber- ir fulltrúar og þegar þeir skýrðu frá þvi. að fjallið heföi hægt um sig fékk 51 maöur leyfi til að fara heim. Þeir sendu svo góðar frett- ir, að næstum allir ákváðu að fara. Það undarlega var,að eld- gosið hafði ekki eyðilagt mikið og auk þess hafði eyjan stækkað. En þrátt fyrir þetta voru vandamálin ekki úr sögunni. Mengun hafsins hafði leitt til þess, að humarinn var svartur og útlit er fyrir, að fiskiðnaöurinn sé að fara á höfuðið. Sjúkdómar alls konar gera vart við sig og það versta af öllu: úrkynjun, sem er afleiðing af of litlu nýju blóði. En nú eru ibúar Tristan da Cunha staðráðnir i að þola hvað sem er. bEinn þeirra sagði: — Þó fjallið gjósi aftur, förum við ekki fyrr en hraunið skolar okkur út á sjó. Hvað sem gerist, munu Tristanir ekki flýja heimili sin i skelfingu framar. —SB. Barnatími okkur voða hrædd. En nt strýkur þú vonandi ekki ac heiman aftur? Sigga: Nei, aldre nokkurn tíma. Ég vil verí heima hjá pabba oc mömmu, en ekki hjc dvergunum. Pabbi: Hvað segirðu varstu hjá dvergunum? Sigga (gætir að, hvor hún sjái dvergana í nánd Já, þeir vildu fá mig mec sér inn í f jallið og gera mic að fósturdóttur sinni. Oc þau ætiuðu að láta mig éte illgresi og orma og mýs. Mamma (lítur hrædd i kring um sig): Já, það er eitthvaðóhreint við þennar stað. Komið þið, við skul- um flýta okkur heim. Sigga (heldur í hönd pabba síns): Aumingja kisa. — Pabbi: Jæja,ertu nú farin að segja það. Sigga: Já, úr því að mér féll svona illa að eiga að éta illgresi og mýsog verða að dvergþá get ég hugsað mér, að henni hafi þótt vont að eiga að éta gras og verða að kú. Pabbi: Já, þarna sérðu. Sigga (lítur við, um leið k VEITINGAHÚSIÐ Lækjarteig 2 Rútur Hannesson og félagar Fjarkar Opið til kl. 1 og hún fer út til vinstri með foreldrum sínum. Veifar til hægri): Vertu sæll, Búmpi minn. Þú ert nú samt allra bezti dvergur. Búmpi (rekur höfuðið út úr runna og nýr augun með annarri hendinni): Vertu sæl, litla mannstúlka. (Þegar Sigga og foreldrar hennar eru horfin, koma allir dvergarnir inn á sviðið og horfa með raunasvip til vinstri) Dvergapabbi: Fer hún þá ekki þarna heim með for- eldrum sínum, sem eru þó svo vond við hana. Og þó gat henni liðið svo vel hérna hjá okkur. Dvergamamma: Já, því- lík heimska! Búmpa: Ja, því líkt og annað eins! (Tjaldið) Þjórsárbrú hinn bóginn þurfum við á traustri brú aö halda vegnan fram- kvæmdanna við Sigöldu og annarra hugsanlegra virkjana. Við þurfum til dæmis að koma sjötiu tonna spennubreyti upp að Sigöldu. Stundum höfum við bjargað okkur með þvi að fara yfir á þurrum eða mjög vatnslitl- um farvegi, en á sumrin er svo mikið i ánni, að það er ekki hægt. Það hefði út af fyrir sig ekki komið sér neitt verr fyrir Lands- virkjun að reisa brúna neðar — jafnvel verið þægilegra að þvi leyti, að þá hefðu orðið færri brekkur á leiðinni. Þetta strandaði bara á þvi, að það heföi orðið dýrara að gera brú við Þjórsárholt — annars vegar hefði þurft að leggja i töluverðan kostnað við vegagerð og hins vegar eru aðstæður þannig þar að ekki kemur til greina annað en hengibrú, en brúin við Sandafell verður reist á stöplum, sem er mun ódýrara. Um aðstæður upp frá er það að segja, að snjóþyngsli eru ekki til baga, — auk þess er þægilegt að brúa ána þarna, þvi að við getum veitt henni i burtu á meðan á brúar- smiðinni stendur. Það er lika búið að veita ánni i einn ál til þess að minnka kælflöt hennar og þar með ismyndun. Hitt er svo annað mál. að við skiljum vel, að urgur sé i bændum — við höfum frétt af þessari óánægju og skiljum full- komlega sjónarmið þeirra, en það er ekki við okkur að sakast — þetta er fjárhagslegt atriði. Vegagerðin bundin af vegaáætlun Að siðustu snerum við okkur til Vegagerðar rikisins og hittum Sigurð Jóhannsson vegamála- stjora að máli. — Þetta mál er svo vaxiö, sagði Sigurður, aö vegna samgangna á milli Búrfells og Sigöldu verður Landsvirkjun, að fá brú þarna upp frá , hvað, sem tautar og raular, þott hún þurfi ekki að vera sérlega veigamikil. Hefði sá kostur verið valinn að reisa minni háttar brú við Sandafell, þyrfti að brúa ána annars staðar vegna þungaflutninga, en það eina, sem Landsvirkjun vildi leggja í hugsanlega brú við Þjórsárholt var sá munur, sem orðiö hefði á brú fyrir létta og þunga umferð. Hann hefði verið svona 5-10 milij. króna og það sér hver maður, aö sú upphæð hefði hvergi nærri hrokkið til. Vegagerðin getur ekki greitt muninn, þvi að við erum bundnir upp á krónu af Vega- áætlun Alþingis, þótt sumir virðist halda að við höfum fjár- veitingavaldið i okkar höndum. Þjórsárholtsbrú er ekki á vega- áætlun og þess vegna getum við ekki borgað hana. — Af Landvegi er sömu sögu að segja það kemur til kasta Alþingis að ákveða hvað gert verður i þvi máli, þegar Vegaá- ætlun verður endurskoðuð næsta vetur. Spurningin er hér eins og annars, hvernig eigi að skipta kökunni. — Aætlanir Vega- gerðarinnar um vegasamband við Sigölduvirkjun frá vegamót- um Suðurlandsvegar og Hruna- mannavegar sýna, að leiðin upp Skeið og Þjórsárdal aö Sanda- felli og þar yfir Þjórsá á Sprengisandsveg er miklu ódýrari en þær tvær leiðir aðrar, sem til greina koma. © Landsþing uppeldismálum, svo aö uppeldis- hlutverkið verði foreldrum auð- veldara, enda eðlilegast að upp- eldi barna fari að mestu leyti fram á heimilunum. Landsþingið varar viö sivax- andi neyzlu unglinga á áfengi og fiknilyfjum, sem stundum virðist mega rekja til óeðlilega mikilla fjárráða. 5) 20. landsþing Kvenfélaga- sambands Islands þakkar dag- skrárstjórum sjónvarps og hljóð- varps fyrir ágæta fræðsluþætti um uppeldis- og fræðslumál, sér- staklega ber að þakka þættina um mannslikamann, almenna kyn- fræöslu og um viðhald og þróun lifsins. Landsþingið óskar eftir áframhaldandi fræöslu á þessum sviðum og telur hana til mjög mikils gagns við uppeldisstörf heimilanna. Landsþingið þakkar- einnig aðra fræðsluþætti, svo sem um garðyrkju, almenna húsmæðra- fræöslu o.fl., og væntir þess, að árlega verði fluttir slikir þættir. Landsþingið óskar eindregið eftir að þessi fræðsla verði aukin að mun i samráði við Leiðbeininga- stöð húsmæðra og Heimilisiðnað- arfélag Islands, þar sem þaö tel- ur, að slik fræðsla nái til allflestra heimila i landinu. 6) Landsþing K.í. leggur til, að lögð verði aukin áherzla á vernd- un sögustaða og merkingu þeirra, sem og náttúruvernd. 7) Landsþing K.t lýsir af gefnu tilefni óánægju sinni með dreif- ingu mjólkur og mjólkurafurða á ýmsum stöðum landsins og tel- ureðlilegtað þær verzlanir, sem uppfylla sett skilyrði geti haft á boöstólum sem fjölbreyttastar mjólkurvörur i aðgengilegum umbúðum. 8) Þá skoraði landsþingið á fjárveitinganefnd Alþingis að veita Kvenfélagsasambandi ts- lands þá fjárhæð til starfsemi sinnar, sem um er sótt fyrir næsta ár og minnir i þvi sambandi á ótal sjálfboðastörf, sem kvenfélög landsins leggja af mörkum i þjón- ustu menningar- og mannúðar- mála um land allt. 9) Landsþingið beinir þvi til fé- laga innan vébanda K.I., að þau stuöli að aukinni félagslegri að- stoð við foreldra vangefinna barna. 0Menn og mdiefni Liðsflutningar yfir Atlantshaf „Með tilliti til norska öryggis- hagsmuna beinist athyglin eink- um að áhrifum sovézka flotans á Norður-Atlantshafi á getu Banda- rikjanna til liðsflutninga á hættu- timum. Aukinn máttur Sovétrikj- anna og geta þeirra til að trufla samgöngur milli Bandarikjanna og Noregs mun að öllum likindum hafa áhrif á ákvörðunartöku á hættutimum, þegar flytja þarf bandariskt lið til Norður-Noregs. Tilraunir bandarisku fulltrúa- deildarinnar til að takmarka vald forsetans til að senda bandariskt herlið til baráttu erlendis kunna að gefa Rússum fleiri tækifæri til aö hafa áhrif á ákvöröunartöku i Washington með sýndaraðgerð- um til að rugla hættumat. Núver- andi ástand krefst skjótra að- gerða — til dæmis mætti koma þungum vopnum fyrir i Noregi á friðartimum, svo að flytja mætti liösstyrk i skyndi með flugvélum. Þá er einnig liklegt að efla þurfi varnir norskra flugvalla til að koma i veg fyrir eyðileggingu þeirra eða hertöku. Tiðar sigling- ar STANAVFORLANT og ann- arra flotadeilda NATO um Nor- egshaf eru til þess fallnar að minnka óttann af ferðum sovézku herskipanna. Ef til vill er nauðsynlegt að Itreka mikilvægi samvinnu Bandarikjanna, Bretlands, ts- lands og Noregs að eftirliti á haf- inu. Bretland, sem er eina raun- verulega flotaveldið i Vestur- Evrópu, gæti lagt mikið af mörk- um til varna Evrópu með þvi að einbeita sér að þvi að tengja Norður- og Mið-Evrópu saman með þátttöku i vörnum beggja. Ef Bretar tækju ákvörðun um það að fela Norður-herstjórn NATO varnir brezku eyjanna, hefði það vafalaust mikil pólitisk áhrif og gæfi til kynna, að friður verður að haldast á öllu þessu svæði. Tæki Bretland þetta hlutverk að sér, einkum i tengslum við Efnahags- bandalagið, væri mikilvægt skref stigið til tryggingar varanlegum friði i Evrópu.” Batnandisambúð Siðan Holst birti þetta yfirlit, hefur viðhorfiö á Noröur-Atlants- hafi breytzt mjög i friðarátt, þar sem risaveldin, sem þar ráöa rikjum, stefna mjög aö þvi, að bæta sambúð sina. Jafnframt hefur sambúöin á meginlandi Evrópu stórbatnað. Rússum virð- ist'full alvara I þvi, aö bæta sam- búðina og eru þvi næsta óliklegir til að gera nokkuð, — a.m.k. meöan sú stefna helzt, — sem gæti oröið til að auka tortryggn- ina að nýju. Athyglisvert er, að Holst minn- ist ekki á þann möguleika, aö Rússar reyni aö hertaka tsland. Hann talar eingöngu um, að Rússar kunni að reyna landgöngu á nálægum ströndum, þ.e. Norð- ur-Noregi. Hins vegar telur hann þá ættu geta vofað yfir Isiandi, að „gripið yrði til ótimabærra árása á bandarisku flugstöðina á ts- landi”, t.d. ef „tekin yrði upp sú stefna i sjóhernaði, sem einkenn- ist af einu kjarnorkuskoti”. Hin bætta sambúð Bandarikjanna og Sovétrikjanna dregur vafalaust úr þeirri hættu, og þó einkum, ef enginn her væri staðsettur á Keflavikurflugvelli. Eins og fram kemur hjá Holst, hafa Sovétrikin fyrst og framst eflt flota sinn á Norðurhöfum i varnarskyni eða vegna þess, að NATO-þjóðirnar hafa haft þar yfirburði. Það er hin gamla stefna, að keppa að svokölluðu jafnvægi. Vafalitið verður hin bætta sambúð til að draga úr þessu kapphlaupi, — enda er það einmitt fyrsta takmark hinna nýju samninga Bandarikjanna og Rússa að draga úr kjarnorkuvig- búnaöinum, — en hannn hefur verið hvað mestur á Norður-At- lantshafinu. Þ.Þ. Allar konur fylgjast með Tímanum

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.