Tíminn - 20.09.1973, Blaðsíða 24

TÍMINN
24
Hans Fallada:
Hvaðnú,ungi maður?
83
r
Þýðing Magnúsar Asgeirssonar
þýðir ekki neitt. Bara að við hefð-
um hitamæli”.
Pinneberg svarar ekki. Hverju
ætti hann lika að svara? Eins og
þau hafi nokkurn tima mátt sjá af
peningum til að fá sér hlut, sem
ekki var bráðnauðsynlegri hvers-
dagslega en hitamælir? Þú þegir
Dengsi, en það liður ekki á löngu
þangað til hann rekur upp org aft-
ur. Hann heldur áfram i sifellu.
Nú kemur það ekki lengur að
neinu haldi þótt Pússer vaggi
honum I örmum sér og gangi
raulandi með hann fram og aftur
um stofugólfið i næturkuldanum.
Allt i einu nemur hún staðar
frammi fyrir manni sinum.
„Gerðu það nú fyrir mig, Hannes,
að fara i rúmið. Þú verður að
reyna að sofna ofurlitiö. Það hefir
enga þýðingu, að við vökum bæði.
Viö getum hvort sem er ekkert
gert fyrr en dagar, og hægt er að
fara með hann- til læknis”.
En Pinneberg maldar i móinn.
Hann vill alls ekki sofna, jafnvel
þótt hann gæti það. Og Pússer
hlýtur að sjá það sjálf, að ekki
getur verið um neinn svefn að
ræða, meðan barnið hljóðar
svona.
Svo kynlegt sem það kann að
virðast þá er eins og Dengsi hafi
skilið það, sem faðir hans sagði.
Hann lækkar allt i einu röddina og
hinar háværu hrinur verða að
kjökurlegu kveini. Hann kveink-
ar sér eins og sært dýr.
Pússer reynir að láta sem þessi
breyting hafi ekki gert hana enn
hræddari en hún var áður.
„Svona, Hannes”, segir hún og
reynir að brosa, „nú heyrir þú
sjálfur að hann er að verða ró-
legri. Þú verður að leggja þig
dálitið, annars heldur þú ekki út
allan daginn á morgun. Það er
annað mál með mig, sem verð
heima”.
Pinneberg lætur telja sér trú
um að það versta sé um garð
gengið. „Jæja”, segir hann „en
þú verður að lofa því að kalla á
mig, ef ég get hjálpað þér eitt-
hvað”.
En það verður ekki neitt úr
neinum svefni. Barnið hljóðar og
kveinar. Pinneberg er óðar kom-
inn á fætur til að leysa Pússer af
hólmi. Og rétt á eftir er hún kom-
in fram á gólfið til að taka við af
honum. Þau ganga fram og aftur,
þau verkjar i handleggina, en þau
vagga og vagga i örmum sér
barninu, hljóðandi, kjökrandi,
kveinandi.
„Þetta er voðalegt”, segir
Pússer, „að svona litið barn skuli
kveljast svona mikið”.
Pússer fer allt i einu að gráta.
„Það voðalegasta af öllu er, að ég
skuli ekki geta hjálpað honum”.
Hún þrýstir barninu að sér, og
hrópar með röddu, sem er alveg
óþekkjanleg vegna grátstafa og
örvæntingar: „Litla barnið mitt,
elsku litla barnið mitt, get ég
nokkuð gert fyrir þig?”
Þetta riður baggamuninn hjá
Pinneberg. Honum er það ofraun
að sjá Pússer og Dengsa kveljast
svona lengur. „Nú fer ég eftir
lækni”, segir hann og fer að klæða
sig i skyndi.
„Við höfum engan sjúkraseð-
il”.
„Hann getur fengið hann á
morgun. Hann hefir ekki leyfi til
að neita að koma af þeirri ástæðu.
Kannske barnið ætti að kveljast
þangað til vegna þess?”
„Það fer enginn læknir út
klukkan fimm. Þegar þeir heyra
að samlagssjúklingar eigi i hlut,
segja þeir alltaf að þeir geti beðið
til morguns”.
„Ég skal nú sýna að ég kem
með hann”. Pinneberg, þessi
hógværi smáborgari, er þegar
allur kominn i uppnám við þá
tilhugsun, að komast i kast við
einn af fulltrúum yfirvaldanna.
Hann veit af sárri reynslu, að þó
að sagt sé að allir borgarar séu
jafnir fyrir lögunum, þá sæta þeir
ákaflega misjafnri meðferð.
Pússer hefir alvarlegar áhyggjur
af þvi að Pinneberg kunni að
ganga nokkuð langt i þetta skipti.
„Heyrðu nú, Hannes. Ef þú ferð
nú að draga lækni hingað upp og
hann sér hænsnastigann og þetta
allt saman, þá verður bara reki-
stefna út af þvi. Þú verður að
muna að við búum hérna i óleyfi
heilbrigðislögreglunnar. — —
Annars dettur mér ekki i hug að
þú fáir hann til að klifra hérna
upp. Hann myndi halda að þú
ætlaðir að leiða sig i gildru og
setja siðan skammbyssu við
gagnaugað á honum”.
Pinneberg sezt á rúmstokkinn
alveg bugaður og ráðalaus. „Já,
það getur verið eitthvað til I þvi.
Það er annars ástand á okkur
hérna! Það eru svo margir
smámunir, sem maður hugsar
ekkert út I fyrir fram, en undir
eins og maður er giftur vaxa þeir
manni yfir höfuð”.
En Pússer vill ekki láta draga
úr sér kjarkinn með eintómri
bölsýni. „Það dugir ekki að lita
svona á þetta. Þó að allt sýnist
öfugt og snúið þessa stundina, þá
lagast þetta allt, bara ef við sjálf
missum ekki kjarkinn”.
Pinneberg heyrir ekki til henn-
ar. Þessi dapurlega, skuggalega
morgunstund hefir gætt hann
skarpskyggni, sem ægir honum
sjálfum. „Mesta ógæfan er sú”,
segir hann, „að fólk eins og þú og
ég á hvergi heima i stétt eða
flokki. Við eigum ekki samstöðu
með neinum. Verkamennirnir lita
niöur á okkur af þvi að við viljum
vera „finni” en þeir, en erum þó
oftast enn ver stæð en þeir. Og
borgararnir — þeir fyrirllta okk-
ur ennþá meira en þeir
nokkurntima fyrirlita venjulega
verkamenn. 1 raun og veru erum
við hvorki fugl né fiskur! Ef ég
væri verkamaður, þá hefði ég
ekki aðeins stéttarfélagið mitt á
bak við mig, heldur lika félaga
mina. Ef þú værir verkamanns-
kona, fengir þú alltaf ráðlegging-
ar eða hjálp frá öðrum verka-
mannakonum-----”. Þó að Púss-
er eigi svo fullt i fangi með
Dengsa, að hún heyri illa til hans,
finnur hún þó á sér að hún verður
að reyna að beina hugsunum
hans i aðrar áttir. Einhver innri
rödd segir henni, að ef hann á
annað borð byrji á svona heila-
brotum, geti auðveldlega farið
svo, að allt fari út um þúfur hjá
þeim. Svo brosir hún og hristir
höfuðið. „Vertu nú ekki að segja
mér neitt um samheldnina hjá
verkamönnunum. Þá dýrð kann-
ast ég nú alla við siðan ég var
heima og heyrði pabba og bróður
minn rifast um stjórnmál. 1 raun-
inni varþað svo, að enginn þeirra
verkamanna, sem ég þekkti,
hreyfði hönd eða fót til að hjálpa
stéttarfélögum sfnum. Það var
ekkert nema glamur og gifuryrði
allt saman”.
„Ég veit auðvitað vel, að
verkamennirnir eru engir englar
og nákvæmlega eins eigingjarnir
og annað fólk, en þeir geta þó að
minnsta kosti leyft sér að vera
þekktir fyrir fátækt sina. Við hin-
ir erum neyddir til að láta eins og
við séum rikisbubbar, þótt við
eigum ekki spjarirnar utan á okk-
ur”.
Dengsi kjökrar, lágt og
aumingjalega. Sólin kemur upp.
Það birtir i stofunni. Þau lita
hvort á annað, og hvoru um sig .
ofbýður hvað hitt þeirra er fölt,
vesaldarlegt og úrvinda. Þetta
hefir verið þeim báðum löng og
voðaleg nótt.
„Hannes!” segir Pússer með
grástafinn i kverkun-
um. „Pússer!” segir Pinne-
berg og tekur fast i hönd hennar.
„Þetta gæti þó allt hafa verið
miklu verra”, segir Pússer.
„Já”, segir Pinneberg. „Við
eigum þó hvort annað að”.
Pússer litur á klukkuna. Hana
vantar kortér i sex. „Þegar
klukkan er orðin sjö, er opnað á
barnahjúkrunarstöðinni. „Þú
verður að vera kominn þangað
strax og opnað er og biðja og
biðja þangað til einhver systirin
verður látin farameð þér. Þær
hafa margar hverjar meira vit á
ungbörnum en fíestir læknar”.
Þegar klukkan slær sjö, kemur
ungur maður, fölur og ósofinn,
inn á barnahjúkrunarstöð bæjar-
ins i Móabit. Hann stendur niðri I »
forstofunni og athugar gaumgæfi- I
lega allar tilkynningar stöðvar- i
innar , sem þar eru festar upp, /
einkum hina ýmsu viðtalstíma. \
Og hann kemst brátt að þeirri í
1505
Lárétt
1) Tröll.- 5) Vindur.- 7) öfug
röð,- 9) Aða,- 11) Rani,- 13)
Yfirhöfn.- 14) Bragðefni.- 16)
Fréttastofa.- 17) Dýr.- 19)
Borg,-
Lóðrétt
1) Verður þögull,- 2) Eins,- 3)
Neyðarkall,- 4) Agóða.- 6)
Deyða,- 8) Dý,- 10) A flótta,-
12) Býsn,- 15) Sakfelld,- 18)
Tónn.-
Ráðning á gátu no. 1504
Lárétt
1) Asbest.- 5) Ýsa,- 7) Te,- 9)
Smýg.- 11) Arm.- 13) Ala.- 14)
Kröm.- 16) DÐ,- 17) Ropar,-
19) Skjóni,-
Lóðrétt
1) Aftaka.- 2) Bý,- 3) Ess,- 4)
Sama.- 6) Agaðri.- 8) Err,- 10)
Ýldan,- 12) Mörk,- 15) Moj,-
18) Pó,-
HVELL
G
Nú kemur það\ji
sem getur varðað
okkur. Villi.
3 Fjárs jóðurinn
sem grafinn er I
y hér, uæti eert
onum
5 . Þjóð min er 'L/ Svo enginn
kjörin til að gæta
hans.
dauðlegur
eti stolið
^Eg, 'l'umeka er ylir', V Svo lengi sem
< .. . - —-^ m Ó 1 m iirinn nn
Það er faðir minn
lika ogafi.
málmurinn er
óhreyfður mun
----------- /vildi að ^
Já, herra ée hef xég gæti hringt
beöið eftir yður. /-» i hann.M
O :
5 Spurðirðu |
< piltinn? ‘
Allt i laei. Seeði.i hnnum að hann
sé kominn í sveitina. Én ’ 1'"' ~.
hafðu bó auga með
honum
Fimmtudagur 20. september 1973
liil I
|
I
FIMMTUDAGUR
20. september
7.00 Morgunútvarp. Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Sigurður Gunnarsson
heldur áfram að lesa „Sög-
una af Tóta” eftir Berit
Brænne (8). Tilkynningar
kl. 9.30. Létt lög á milli liða.
Morgunpopp kl. 10.25: The
Marshall Tycker Band leik-
ur og syngur. Fréttir kl.
11.00 HljómplötusafniO
(endurt. þáttur G.G.)
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 A frivaktinni. Margrét
Guðmundsdóttir kynnir
óskalög sjómanna.
14.30 Siðdegissagan: „Hin
guilna framtíð” eftir Þor-
stein Stefánsson Kristmann
Guðmundsson les (4).
15.00 Miðdegistónleikar:
Gömui tónlist. Roger Lord
og hljómsveitin St. Martin-
in-the-Fields leika óbó-
konsert i Es-dúr eftir Bell-
ini, Neville Marriner stj. St.
Martin-in-the-Fields hljóm-
sveitin leikur Concerto
grqsso op. 6 nr. 1 eftir
Corelli, og Kenneth Heath
leikur með hljómsveitinni
Sellókonsert i e-moll eftir
Vivaldi, Marriner stj.
Auréle Nicolet og Hátiða-
hljómsveitin i Luzern leika
Flautukonsert i G-dúr eftir
Tartini, Rudolf Baumgartn-
er stj. Gerda Schimmel og
Kammersveitin I Berlin
leika Hörpukonsert op. 4 nr.
6 eftir Hándel, Herbert
Haarth stj.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
16.16 Veðurfregnir.
16.20 Poppphornið.
17.05 Tónleikar. Tilkynning-
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Evrópubikarkeppni i
knattspyrnu IBV —
Borussia Mönch engladbach
á Laugardalsvelli. Jón
Asgeirsson lýsir.
.9.45 Daglegt mál. Helgi J.
Halldórsson cand.mag.
flytur þáttinn.
19.50 Landslag og leiðir.
Sverrir Pálsson skólastjóri
á Akureyri flytur síðari
hluta erindis sins um
Bárðardal.
20.15 Eingöngur i útvarpssal:
Sigriður E. Magnúsdóttir
syngur lög eftir Mozart,
Beethoven, Schubert,
Brahms, Mahler, Wolf og
Richard Strauss og ariur úr
óperum-eftir Saint-Saéns og
Verdi. Jónas Ingimundar-
son leikur á píanó.
20.40 Leikrit: „Vist ertu
skáid, Kristófer” eftir Björn
Erik Höijer. (Aður útv. i
október 1961). Þýðandi:
Þorsteinn ö. Stephensen.
Leikstjóri: Helgi Skúlason.
Persónur og leikendur:
Kristófer: Þorsteinn ö.
Stephensen. Kona hans:
Helga Valtýsdóttir.
Johanson: Gisli
Halldórsson. Kona hans:
Helga Bachmann. Litli
Hendrik: Guðmundur Páls-
son
21.30 Kvöld í Prag.Tékknesk-
ir listamenn flytja dans-og
dægurlög. (Hljóðritun frá
tékkneska útvarpinu).
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Eyja-
pistill.
22.35 Manstu eftir þcssu? Tón-
listarþáttur i umsjá Guð-
mundar Jónssonar pianó-
leikara.
23.20 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.