Tíminn - 23.06.1974, Blaðsíða 32

36
TÍMINN
Sunnudagur 23. júnl 1974
sens annars stýrimanns. 1 bilnum
var blaðamaður, og með honum
var Ole Siem, en honum hafði
verið boðið að hitta fyrrverandi
starfsbróður sinn. Sjómennirnir
voru nú orðnir 92 og 93 ára
gamlir. Báðir áttu að baki sér
ævintýralegt lif, og báðir höfðu
þeir hlotið orðu Ölafs helga fyrir
framlag sitt til föðurlandsins.
Þegar ekið var upp að
heimilinu stóð Johannes á
stéttinni og tók á móti gestunum.
Hann var svolitið stirður, enda
hafði hann lærbrotnað fyrir einu
ári, en augnaráðið og tilsvörin
voru ekkert farin að slævast.
Fyrst tókust menn i hendur, en
siðan féllust gömlu mennirnir i
faðma. Það var langt siðan þeir
sáust siðast. Þeir höfðu um margt
að tala fjölskyldur sinar og allt
sem á dagana hafði drifið. Sam-
talið hé!t áfram á meðan menn
gæddu sér á svinasteik og súrkáli
og drukku bjór með.
— Ég munstaði mig á þetta
heimili fyrir átta mánuðum, og fæ
far heim til Lyngör á hverju
sumri, segir Jóhannes. Þá get ég
brugðið mér á sjó, og fengið aö
anda að mér söltu sjávarloftinu.
Nú draga þeir fram myndir af
börnum og barnabörnum.
Johannes á dóttur, sem býr i
London. Ole á fjögur börn. Þeir
tala og tala, og blaðamaðurinn
lætur þá óáreitta.
Nokkrum klukkustundum
siðar, og eftir að hafa drukkið all-
marga bolla af kaffi, fær blaða-
maðurinn loksins að heyra
söguna um Norwegia og sigling-
una til Cardiff veturinn 1899.
Lærðu fljótt að standa
Norwegia lagði upp frá Lyngör
um mánaðamótin janúar og
febrúar. Skútan var falleg, hvit-
máluð og hin snyrtilegasta, hvar
sem á hana var litið. En sjó-
hæfnin var ekki i réttu hlutfalii
við útlitið. Hún var flatbotna og
létt, og komst ekki sérlega hratt.
Áhöfnin var tólf manns, og þeir
sem ekki höfðu lært að fóta sig á
þilfari, áður en þeir komu á
Norwegia, voru fljótir að læra það
þar, enda komust þeir ekki
auðveldlega af án þess, eins illa
og skipið fór i sjó.
1 sjóganginum, sem skipið lenti
i fyrir utan Risör, fór þilfars-
farmurinn að mestu i sjóinn, og
þá fór einnig fyrir borð Arendals-
skekta, sem verið hafði á bátaþil-
fari.
Ole: — Mér var svo sem sama
um það, þótt ég yrði að hýrast um
borð, þótt vistin væri ekki sem
bezt, vegna þess að ég hafði
gengið um atvinnulaus i Arendal
frá þvi um jól, og var þess vegna
þeirri stundu fegnastur, þegar ég
fór að vinna mér inn peninga. Það
hefði verið heldur slæmt að þurfa
að snúa heim -eftir aðeins fjóra
mánuði á sjó, en ég hefði svo sem
ekki getað það heldur, þar sem ég
átti enga peninga.
Jóhannes: — Ég fór fyrst á sjö
14 ára gamall, og var einmitt að
ljúka við sjómannaskólann,
þegar ég skráði mig á Norwegia.
Hið vonda veður gaf okkur gott
tækifæri til þess að þjálfa mann-
skapinn, og fljótlega voru allir
farnir að vinna eins og þeir
hefðu verið saman til sjós frá
upphafi vega. Þessi góða sam-
æfing átti eftir að koma að góðum
notum siðar.
ll.marzvar Norwegia stödd á
Doggerbank, eftir sæmilega ferð,
en svo fór að hvessa á nýjan leik.
Seglabúnaðurinn fór allur i hnút
og nú þurfti að koma öllu á réttan
kjöl á nýjan leik. Það hafði svo að
segja tekizt, þegar 8-vaktin kom
til starfa á sunnudagsmorguninn.
Ole: — Ég átti ekki stýrisvakt
fyrsta klukkutimann, svo að ég
notaði þann tima, sem ég var
laus, til þess að þvo mér. Ég hafði
einmitt fengið vatnssopann minn,
og var að byrja. Ég var hálf-
klæddur og i tré'skónum.
Jóhannes: — Nú var það, sem
ég kallaði, að fara þyrfti upp til
þess að laga siðasta seglið. Veðrið
var orðið miklu betra, og við urð-
um að nota tækifærið, þvi nógu
mikill timi var þegar farinn til
spillis. Það var þitt verk að gera
þetta, þar sem þú varst yngsti
maður um borð. Ég man að ég
varaði þig við að fara upp i tré-
skónum. Þú hlustaðir ekkert á
það.
Ole: — Ég man, að einhver að-
varaði mig, en ég var allt of ung-
ur og óreyndur til þess að taka
nokkurtmark á þvi. Ég flýtti mér
i skyrtuna og flýtti mér af stað
upp. Enn var töluvert hvasst, os
öldurnar voru háar. Ég
reyndi að gera það sem til var
ætlazt, en allt i einu flæktust
böndin i seglinu. Ég ætlaði að
Eftir 75 ár hittust sá,
sem féll í sjóinn,
og sá, sem stjórnaði
björguninni
hafði lægt. í
rúma viku hafði hann
leikið sér að skútunni
Norwegia, en nú var
timi til kominn að reyna
að komast eitthvað
áleiðis til Cardiff.
Norðursjórinn átti þó
eftir að reynast mönn-
um erfiður.
Ole Siem léttadrengur komst illi-
lega að raun um það, þegar hann
var kominn hálfa leið upp i
mastrið. Hann sá eftir að hafa
ekki losað sig við tréskóna, þegar
honum var skipað að fara upp i
reiðann og fella segl. Nú var það
orðið um seinan. Þessi 17 ára
gamli piltur var yngsti maðurinn
á vaktinni, og hann fann hvernig
augu félaganna eins og stungu
hann i bakið. Hann reyndi að flýta
sér eins og hann gat.
Brátt var hann kominn alla leið
upp. Hann sá smádepla niðri á
þilfarinu, einn þeirra var
Johannes Christophersen, annar
stýrimaður, sem gaf honum
skipanir með hárri, ákveðinni
röddu.
Ole varð að fara út á eina rána
til þess að leysa flækju. Tré-
skórnir voru hálir, og það var
erfitt að ná fótfestu. Allt i einu
kastaðist Norwegia til, og um leið
rann Ole til á ránni, rann niður
eftir seglinu, og siðan féll hann
tuttugu metra.
Sjötíu og fimm árum
siðar
Þetta atvik átti sér stað, að
morgni 12. marz, 1899. 75 árum
siðar sátu tveir menn saman I bil,
sem var á leiðinni til Evebakke-
elliheimilisins i Sogne i Noregi.
Þeir voru á leið til Christopher-