Tíminn - 02.03.1975, Blaðsíða 14

14
TÍMINN
Sunnudagur 2. marz 1975
Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla
er ekki stofnaður formlega fyrr
en 1938 og hann starfaði til 1945.
Þetta var Kling Klang-kvintett-
inn, sem varð landsþekktur á sin-
um tíma.
— Var ekki talsvert starf i
kringum þetta?
— Jú, við þurftum að æfa tölu-
vert. Fyrst tíyrjuðum við á þvi að
syngja lög, sem við höfðum æft i
kórnum. Þau höfðu verið raddsett
þar og við æft þau saman. Nú,
fljótlega kemur Carl Billich, sá
mikli snillingur til okkar og við
njótum góðrar leiðsagnar hans
fram að þvi, er Bretarnir komu
og hernámu landið. Billich útsetti
fyrir okkur og æfði með okkur af
krafti. Hann var þá með hljóm-
sveitina á Hótel lsland og við
sungum nokkur lög þar. Aður en
Billich kom til sögunnar sló ég
undir á gitarinn, en meðan hans
naut við, gerði ég litið af þvi. Nú,
eftir að Billich hvarf frá okkur
um tima, var ég með gitarinn um
skeið, en svo fengum við ágætan
pianista til okkar, Arna Björns-
son, tónskáld. Hann fór með okk-
ur i konsertferðalög.
— Fóruð þið viða?
— Já, nokkuð, Kling-Klang
skemmti viða á skemmtistöðum
og við fórum þó nokkuð i konsert-
ferðalög. Við sungum lika dálitið i
útvarp,og inn á einar tvær plötur.
En konsertferðalögin voru eftir-
minnilegust. Það byrjaði þannig,
að i nóvember 1943 höldum við
konserta i Gamla biói, fengum
alveg topp-aðsókn og virkilega
góöar móttökur. En þá gekk
hérna inflúenza, sem setti okkur
alveg út af laginu. Við héldum
samt einn konsert eftir að inflú-
enzan var gengin yfir, og það
gekk ágætlega. En svo förum við
áriö eftir i söngferð til Norður-
landsins. Þrjá konserta héldum
viö á Akureyri og svo sungum við
á Dalvik, og loks á Siglufirði. Við
hittum á landlegu á Siglufirði, og
þar sungum viö trekk i trekk fyrir
troðfullu húsi. Þetta var anzi
mikill og skemmtilegur túr, og
það var sem sagt Arni Björnsson,
sem þjálfaði okkur fyrir hann og
lék undir hjá okkur. Seinna lék
svo Jónatan ólafsson undir hjá
okkur.
Magga með pilsa-
slætti og hún
Pálina
— Hverjir voru i Kling klang-
kvintettinum?
— Það voru þeir Guðmundur
Sigurðsson og Björgúlfur Bald-
ursson, sem áður er getið, Jón
Guöbjartsson, Gisli Pálsson og
svo ég sjálfur. Eins og sjá má af
myndum af okkur, var þetta anzi
léttur flokkur, Gisli var talsvert
stærri en við hinir og hafði þenn-
an svaka bassa, enda var hann
notaður sem eins konar Goliat á
móti okkur hinum. Guðmundur
Sig. var vel hagmæltur og hann
orti marga texta, sem við sung-
um, eins og Magga með pilsa-
slætti, sem við kölluðum alltaf
svo, en heitir i rauninni Og sorgin
flaug, en það voru mörg lög, sem
viö vorum með, eins og Violetta,
og svo erfiljóð Pálinu, en Pálina
kerlingin hafði þá verið kvenna
vinsælust um skeið, og þar átti ég
nú lika svolitinn hlut að máli.
— Blessaður, segðu mér af þvi.
— Jú, þannig var, að i stidös-
byrjun eitthvað 1939-1941 stofnuð-
um við þrir saman svokallað Blá-
stakkatrió, sem var mjög vinsælt
þessi tvö-þrjú ár, sem það starf-
aði. Við Gunnar Ásgeirsson unn-
ir hérna á helztu hótelunum, og
Jack Quinnet stjórnaði hljóm-
sveitinni á Borginni. Hann fékk
okkur til að syngja niðri á Hótel
Borg. Við stóðum uppi á borði á
milli salanna og sungum. Það var
Quinnet, sem sá um útgáfuna á
Pálinu-visum. Það var stór mynd
af Blástakkatrióinu og honum
framan á, og þetta rann út eins og
heitar lummur.
Var þetta fyrsti
kabarettinn?
— Þú hefur haft i nógu að snú-
ast, meðan Blástakkatrióið Kling
klang og þið Sveinbjörn voruð i
fullum gangi að skemmta?
— Já, það er alveg óhætt að
segja það, og ég man, að eitt
kvöldið var ég á fjórum stöðum,
fyrst með þessum félögum min-
um og loks einsamall með gitar-
inn. Svona var nú „traffikin” þá!
— Varstu nokkuð með i reviun-
um á þessum tima?
— Ég söng i einni þeirra, Hver
maður sinn skammt, lagið Við
Tjarnarbrúna, það er gamla
danska lagið Du gamle maane.
Ég lék ofsalegan sjarmör! Visan
var um fólk sem var á leið heim
af balli, og þekkt söngkona lék á
móti mér, og ég með mina veiku
rödd. — En þetta var þokkalegt
atriði.
— En ég var með i einum af
fyrstu kabarettunum, sem haldn-
ir voru hérna. Það var eitthvað i
kringum 1940. Það var Músik-
kabarettinn. Aðalhvatamaður að
honum var óttarr Möller, en
þeir léku báðir prýðisvel á
harmonikur, hann og Jóhann
bróðir hans. Þarna voru þó nokk-
uð mörg ágæt skemmtiatriði, Sif
Þórz dansaði listdans með pianó-
undirleik Jóninu Pálsdóttur og
svo var söngur! 1 fyrra skiptið
fórum við upp á Akranes og svo
þaöan til Borgarness, þá vorum
við Sveinbjörn með, en i siðara
skiptið, þegar kabarettinn fór til
Keflavikur, fór Blástakkatrióið
með. Þessi kabarett kom aldrei
fram i Reykjavik, en aðeins á
þessum stöðum þennan vetur.
Svo var ha’dið ball á eftir, og þeir
Óttar og Jóhann léku fyrir
dansinum. Þetta var á sjálfra
okkar vegum, og skilaði góðum
aröi. Ég efast um, að þetta hafi
veriö auglýst i blöðum. Ég held,
að þaðhafi bara verið festar upp
auglýsingar á staurum á stöðun-
um. Aðsóknin var ágæt, og einum
má ég ekki gleyma, sem þarna
var, söngvarinn Kjartan Sigur-
jónsson, sem gerði mikla lukku.
Já, þessi kabarett var alveg sér-
stakt fyrirbæri, og ferðalagið
skemmtilegt. Með skipi upp á
Akranes og boddibil til Borgar-
ness.
— Voru efnisskrárnar likar hjá
ykkur?
— Nei, þetta var hvað með sin-
um svip og prógrömin öll frá-
brugðin hvert öðru. Hjá okkur
Sveinbirni var þetta eiginlega
visna- eða þjóðlaasöngur, Kling
Klang var með vel æfð sönglög,
og Blástakkátrióið byggðist mikið
á hljóðfæraleiknum. Við sungum
yfirleitt islenzka texta, en þó kom
fyrir, að við brugðum út af venj-
unni. 1 Blástakkatrióinu vorum
við með enska lagið „One night
the moon was so mellow” og i
Kling Klang sungum viö
Harmonika-Tango á dönsku
meðal annrs. Danslögin frá þess-
um tima sungum við ekki mikið,
enda heyrðust þau litið utan dans-
staðanna fyrr en danshljómsveit-
um þs hja Jóhannþ Olafeayni og L* En1'taí 2
þ,6 varð úr, a6 viö fengum Syein® “Sv™i.
Bjomsson með okkur 1 þetta tnó.
Þeir voru báðir með mandólin og
ég með gitarinn, og til að byrja
með sungum við nú ekki mikið.
En svo fór þetta meir og meir inn
á þaö svið, að við sungum með, og
þá var annar þeirra með bala-
laika. Við fórum að syngja radd-
að, og aðallagið hjá okkur var
Pálinuvisurnar, sem i rauninni
voru rauði þráðurinn i gegnum
allar „upptroðslurnar”. Þær voru
komnar úr sænsku, og ég held, að
Sveinn hafi átt aðalheiðurinn af
að þýða þær, þó að Gunnar legði
honum gott lið. Nú svo voru
Pálinu-visurnar gefnar út á nót-
um. Þá voru útlendar hljómsveit-
farið að endursyngja mikið af
þessum lögum, eins og til dæmis
Hann bað min um daginn hann
Bjössi á Hól, sem við Sveinbjörn
vorum mikið með.
Krækja sér í
ritstjóra...
— Á þessum árum er blómatimi
gamanvisnanna. Höfðuð þið ekki
eitthvað af þeim á efnisskránni
ykkar?
— Eiginlega ekki. Það verður
að gera greinarmun á söngvurun-
um þá, það var mikið sungið af is-
lenzkum lögum annars vegar, og
svo voru hins vegar grinistar eins
og Reinhold Richter, Alfreð
Andrésson og Brynjólfur Jó-
hannesson, sem voru eingöngu
með grinvisur. Við vorum eigin-
lega mitt á milli. Við vorum með
kátlegar visur eins og:
Bændurnir þeir dætur sinar
senda suðri Vik
sjálfsagt til að læra að
þræða saman flik.
Krækja sér i skóara og kannski
lika i prest,
kannski lika i ritstjóra, og
það er alíra bezt.
Þetta lag kemur svo fram aftur
löngu siðar i poppinu, og þá er það
með smátilfæringum og sagt vera
eftir Bitlana! En svo voru
textamir hans Guðmundar Sig.
sem við sungum i Kling Klang.
Þeir voru margir anzi léttir, enda
Guðmundur skáld gott.
— Það er i kringum 1945, sem
þú hættir mikið til að koma fram.
Voru einhverjar sérstakar ástæð-
ur til þess?
— Það má nú kannski segja
það. Ég gifti mig nefnilega um
þetta leyti. Þú sérð, að það hefði
verið ómögulegt fyrir mig að
standa i öllu þessu, nema af þvi
að ég var laus og liðugur, og var
sem sagt ekki að taka tima frá
neinum.
Óformlegur kvart-
ettsöngur i útvarp
— Og hættirðu alveg að koma
fram eftir það?
— Nei, ekki alveg. Ég var með i
kvartett eftir þetta. Það var svo-
litið skritinn kvartett. Hann söng
eingöngu i útvarp, utan hvað við
sungum einu sinni á skemmtun
uppi i Hlégarði. Þetta var
Tryggvi Tryggvason og félagar,
sem söng i útvarpiö i nokkur ár.
Viö byrjuðum i upptökusalnum
uppi á Klapparstig. Þetta átti að
fyrirstilla menn, sem kæmu sam-
an i heimahúsum til að taka lagið,
svona óformlega. Við komum
bara saman til að syngja þetta.
Það var ekkert æft, nema á staðn-
um rétt fyrir upptöku. Við vorum
nokkuð margir til að byrja með,
égvar með gitarinn og einhvr var
með harmóniku. Svo tók hver
sina rödd, og þetta var ósköp
huggulegt á að hlýða. En svo varð
þetta fastara i forminu, og hann
Þórarinn Guðmundsson lék undir
á pianóið, og ætli við höfum ekki
sungið 50-100 lög i allt. Siðast voru
þarna tenórarnir Erlingur Vig-
fússon, Jóhann Guðmundsson,
Tryggvi Tryggvason og Friörik
Eyfjörð svo við i bassanum. tvar
Helgason, Þorst. Helgason og ég.
Það er svo einkennilegt, að það
var dálitið neyðarlegt, sem kom
öllum saman. Það stóð til einu
sinni, en það fórst einhvern veg-
inn fyrir, svo að mynd er engin til.
En það var reglulega gaman að
taka þátt i þessu, þó að ég geri ráð
fyrir, að þetta hafi verið upp og
ofan.
Að láta hvislara
slá sig út
— Frá þessum timum hlýturðu
að eiga skemmtilegar endur-
minningar. Kom ekki eitthvað
fyrir, sem þú brosir að i dag?
— Jú, það kom stundum ýmis-
legt smáskritið fyrir. Það henti
okkur Sveinbjörn að syngja
stundum á stjórnmálafundum og
svoleiðis samkomum. Ég man, að
viö sungum einu sinni i Keflavik,
og það voru fleiri skemmtiatriði
þar. Meðal annars sungu þeir dú-
etta Ámi frá Múla og Pétur Jóns-
son, óperusöngvari, feiknarlegir
raddmenn og ósviknir söngvarar.
Svo skeður það, að það er klappað
meira fyrir okkur en þeim, af þvi
náttúrulega að þetta var svona
léttara hjá okkur, og þá heyrum
við inn á sviðið, að annar
söngvarinn segir úti i tjöldunum :
„Helviti er það hart að láta svona
hvislara slá sig út!” Já, við sung-
um viða, við Sveinbjörn, og það
var dálitið neytarlegt, sem kom
einu sinni fyrir. Við vorum að
syngja i tjaldi austur á Rangár-
bökkum, og það var nú ekkert
sérstakur hljómburður, eins og
þú getur imyndað þér, moldin
Framhald á bls. 31
BlástakkatrlóiO: Sveinn Björnsson, Gunnar Ásgeirsson og ólafur Bein-
teinsson.
Vel búnir feröagarpar. Myndin er tekin þegar þeir Sveinbjörn og ólaf-
ur komu úr siðasta söngferðaiagi sinu, en þá höfðu þeir verið að
skemmta norður I Koilafirði I Strandasýslu. Þetta var sumarið 1944.
Hér eru þeir Biástakkar vafalaust að syngja um hana Pálinu, enda
uppábúnir á grimuballi.
Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla daga? Manstu gamla
<«