Fréttablaðið - 30.07.2005, Blaðsíða 22

22 30. júlí 2005 LAUGARDAGUR
Hulda Parrish flutti fimm ára gömul til Ástralíu
ásamt foreldrum sínum og bræ›rum. Fyrir sex mán-
u›um var› henni ljóst a› hún myndi lúta í lægra
haldi fyrir krabbameini. Hún ákva› flá a› láta hinstu
ósk sína rætast, sem var a› koma til Íslands og hitta
ömmu sína. Edda Jóhannsdóttir fór og hitti Huldu
og fjölskyldu hennar.
ÁHrafnistu er líf og fjörþegar mig ber að garði. Sól-in skín og gamla fólkið sit-
ur úti í blíðunni og býður glaðlega
góðan daginn. Ég er með herberg-
isnúmerið á hreinu og held rak-
leiðis þangað eftir að hafa skipst á
nokkrum orðum við stúlkuna í af-
greiðslunni. Það er opið inn í her-
bergið og þegar ég gægist inn sé
ég að gömul kona, vafin inn í
teppi, situr á stól rétt við dyrnar.
Hún steinsefur. Ég geri ráð fyrir
að þetta sé Hulda Guðjónsdóttir,
amman sem Hulda yngri þráði
svo heitt að hitta. Hulda Parrish
staðfestir þetta þegar hún kemur
skömmu síðar ásamt föður sínum,
dóttur og litlum afastrák, og öll
vefja þau ömmu sína örmum.
Gamla konan bregst þó varla við.
„Hún er orðin svo lasburða
eftir að hún tvífótbrotnaði fyrir
tveimur árum. Í framhaldi af því
varð hún þunglynd og nú er eigin-
lega enginn lífsneisti lengur.
Amma, sem var alltaf svo hress
og kát. Hún kom nokkrum sinnum
og heimsótti okkur til Ástralíu og
þá var hátíð. Hún vílaði ekki fyrir
sér að labba langar leiðir og smit-
aði okkur með lífsgleði sinni. Nú
er hún á lyfjum sem gera hana
sljóa og erfitt að ná sambandi við
hana,“ segir Hulda og horfir ást-
úðlega á ömmu sína. „Það er líka
erfitt fyrir mig að nálgast hana af
því hún skilur ekki enskuna mjög
vel og ég tala orðið enga íslensku
lengur. Ég er næstum búin að
gleyma öllu sem ég lærði þegar ég
kom hingað 18 ára. Samt fór ég í
kvöldskóla þá til að læra ís-
lensku,“ segir hún hlæjandi.
En Hulda skilur þó heilan hell-
ing í íslensku þó hún sé feimin að
tjá sig á málinu. Og gamla konan
fylgist vel með því sem gerist í
kringum hana þó hún segi ekki
margt.
Hreinskilnislegur dauðadómur
Það eru aðeins fjórir dagar síðan
Hulda kom með litlu fjölskylduna
sína til Íslands: dóttur sína, Sue-
Anne, 20 ára, og dóttursoninn Log-
an, fjögurra ára. Pabbi hennar,
Jón Parrish, kom nokkrum dögum
áður. Þegar hann heyrði að Hulda
ætlaði til Íslands ákvað hann að
slást í förina og sjá móður sína í
síðasta sinn, en gamla konan verð-
ur 84 ára í ágúst. Jón reiknar ekki
með að sjá móður sína aftur eftir
að hann snýr heim til Ástralíu.
Ferðalangarnir eru alsælir með
ferðalagið hingað til.
„Ég var svo spennt að koma
með dóttur mína og barnabarn
hingað og sýna þeim það sem ég
mundi best frá Íslandi,“ segir
Hulda. „Ég get ekki lýst því
hvernig mér leið þegar við stig-
um út úr flugvélinni. Ég var
spennt en líka óskaplega ham-
ingjusöm. Þetta var langt og
krefjandi ferðalag og fyrsta
hugsunin var auðvitað að komst í
sturtu og skipta um föt. Nú erum
við búin að vera hér í fjóra daga
og fórum í gær að Gullfossi,
Geysi og á Þingvelli og Laugar-
vatn með frænkum og frændum
úr móðurfjölskyldunni minni.
Það var alveg yndislegt.“
Ferðalög eru þó ekki bara ynd-
isleg fyrir Huldu því hún þarf að
taka á öllu sem hún á og úthaldið
er lítið. Þegar við hittumst er hún
þjáð af verkjum en jákvæð og
glöð og ber sig vel. Hún er búin að
sætta sig við veikindin, fara í
gegnum reiðina, sorgina og sjálfs-
vorkunnina. „Ég var á tímabili
mjög upptekin af spurningunni af
hverju ég? Svo fór ég að hugsa af
hverju ekki ég? Þegar ég greind-
ist með krabbamein í legi fyrir ári
voru læknarnir bjartsýnir. Ég fór
í skurðaðgerð og legið var tekið,
og svo tóku við geislar og lyf.
Eftir það allt saman kom í ljós að
meinið hafði breiðst út og það
voru komin meinvörp í lungun.
Það var svo kvenlæknir sem sagði
mér hreint út að ég væri að deyja.
Ég yrði bara að nota vel þann
stutta tíma sem eftir væri. Mér
fannst þetta miskunnarlaust og
ósanngjarnt fyrst, en svo ákvað
ég að eyða ekki dýrmætri orku í
að vera svekkt og leið yfir því
sem ég gæti ekki breytt. Það var
þarna sem ég fann hvað Ísland og
ekki síst amma voru mikilvægir
þættir í lífi mínu og ákvað að
koma einu sinni heim áður en ég
dæi.“
Hindranir á veginum
Þegar ákvörðunin um ferðina
hafði verið tekin tók við undirbún-
ingur en þá rakst Hulda á ótal
hindranir. „Það voru náttúrlega í
fyrsta lagi peningar, ég átti ekki
of mikið af þeim,“ segir hún. „En
pappírsmálin voru þó mesta
strögglið. Ég er íslenskur ríkis-
borgari og kom til Ástralíu á sín-
um tíma á vegabréfi mömmu. Ég
fékk reyndar vegabréf þegar ég
kom til Íslands 18 ára, en það var
útrunnið. Til að fá nýtt þurfti að
finna gögn áratugi aftur í tímann,
eða frá því við fluttum út, og allt
þess háttar tekur tíma í Ástralíu.
Þá þurfti ég líka áritun til að kom-
ast aftur inn í landið. Þegar ég var
loksins búin að fá öll gögn og af-
henda þau í íslenska sendiráðinu
úti gekk þetta fljótt og vel fyrir
sig. Þá sögðu læknarnir hins veg-
ar að ég gæti ekki farið. Mér
skildist að þeir ætluðu að hefja
nýja meðferð og svo vildu þeir
meina að ég þyldi ekki ferðalagið.
Það varð hins vegar ekkert úr
meðferðinni og ég ákvað að láta
ekkert stoppa mig. Við fengum öll
flensu um það leyti sem við lögð-
um af stað, en það var minnihátt-
ar og nú erum við hér,“ segir hún
og ljómar af gleði.
Í þeim orðum töluðum mætir
ljósmyndarinn og heilsar öllum
með virktum, ekki síst gömlu kon-
unni, sem hefur ekki haggast í
stólnum sínum fram að þessu.
Hún kann þó greinilega vel að
meta hvað ljósmyndarinn er kátur
og skemmtilegur og samþykkir að
koma með út í sólina og sitja fyrir
á mynd.
Alein á ströndinni í Sydney
Á meðan spjalla ég örlítið við Jón,
sem talar enn góða íslensku þrátt
fyrir rúmlega 35 ára fjarveru.
Hann segist hafa verið búinn að fá
sig fullsaddan af Íslandi þegar
hann flutti á sínum tíma. „Ég
hafði tekið lán sem áttu að gera
fólki auðveldara að eignast hús-
næði, en þegar til kom réð enginn
neitt við neitt vegna verðbólgunn-
ar. Ég fæ enn gæsahúð þegar ég
hugsa um það,“ segir Jón, sem var
einn fjölmargra Íslendinga sem
tóku sig upp með fjölskyldur sín-
ar á árunum 1968 og ‘69 og héldu
ýmist til Svíþjóðar eða Ástralíu í
leit að betra lífi.
„Ég er prentmyndasmiður að
mennt og vann við það til að byrja
með. Við byggðum okkur hús og
gekk bara ágætlega að aðlagast.
Það var auðvitað margt sem
þurfti að venjast, allt önnur menn-
ing, eða ómenning liggur mér við
að segja, og þeir sem töluðu ekki
ensku voru ekki vel séðir. Þeir
voru kallaðir wog, sem þýðir trú-
lega western oriental gentleman.
En krakkarnir voru fljótir að ná
málinu, kannski á kostnað íslensk-
unnar, og við kunnum fljótlega
mjög vel við okkur. Ég var hvort
sem er hundsvekktur á Íslandi og
saknaði til að byrja með einskis.
Seinna saknaði ég matarins og nú
fáum við okkur eina með öllu á
hverjum degi. Ég var líka svo sæll
með veðráttuna þarna og náttúr-
una,“ segir hann hlæjandi og rifj-
ar upp fyrsta dag fjölskyldunnar í
Sydney. „Við fórum beinustu leið
á ströndina og skildum ekkert í
því að við höfðum hana alveg út af
fyrir okkur. Skýringin var auðvit-
að sú að það var hávetur og ekki
nokkur Ástrali sem lætur sjá sig á
ströndinni í 20 stiga hita“.
Með búgarð í Ástralíu
Myndatökunni er lokið og Huldurn-
ar tvær komnar aftur inn í fylgd
Sue-Anne og Logans. Það hefur
greinilega hýrnað yfir gömlu kon-
unni. „Við ætlum bara að slaka á
hérna með ömmu í dag,“ segir
Hulda. „Ég þarf líka að hugsa vel
um mig og ætla mér ekki um of.“
Í Ástralíu býr Hulda á búgarði
Hinsta óskin rætist á Íslandi
HULDA PARRISH Kom til Íslands til að kveðja í hinsta sinn. Hún elskar landið og nýtur hér hverrar mínútu með fjölskyldu sinni.
FIMM KYNSLÓÐIR Sue-Anne, dóttir Huldu, Logan, barnabarn hennar, Hulda yngri ,
Hulda eldri og Jón. 80 ár eru á milli þess yngsta og elsta.
ÖMMUSTRÁKUR Logan, fjögurra ára barnabarn Huldu Parrish, kom með henni alla leið
til Íslands frá Ástralíu. Hann er yfir sig hrifinn af fjöllunum á Íslandi og uppáhaldsfjallið
hans og ömmu er Esjan.