Fréttablaðið - 18.11.2005, Blaðsíða 81

56 18. nóvember 2005 FÖSTUDAGUR
Víns‡ningin 2005 ver›ur haldin
í Vetrargar›inum í Smáralind,
19.-20. nóvember.
Markmiðið með sýningunni er að veita gestum betri innsýn
í heim vínsins og verður hún stórglæsileg í hvívetna. Meðal
þátttakenda eru allir helstu vínbirgjar landsins sem kynna
meðal annars vín sem henta með hátíðarmatnum. Að auki
verður gestum boðið að bragða dýrindis mat með vínunum.
Opi› frá kl. 13.00 til 18.00
Mi›aver› 1.000 kr.
20 ára aldurstakmark
19.-20. nóv.
VÍN
S†NINGIN
2005
í Smáralind
ALLT SEM fiÚ VILT VITA UM LÉTTVÍN
Þrátt fyrir að aldrei hafi verið
eins dýrt fyrir stórfyrirtæki að
gera samstarfssamninga við
knattspyrnufélög í úrvalsdeild-
um Evrópu standa þau í röðum
og slást um félögin. Evrópska
knattspyrnan hefur aldrei verið
vinsælli og talið að velta hennar
sé hátt í 1000 milljarðar íslenskra
króna á ári, samkvæmt samantekt
endurskoðendafyrirtækja undan-
farin ár.
Heildartekjur félaganna í fimm
stærstu deildum Evrópu; þeirri
ensku, spænsku, ítölsku, þýsku og
frönsku, námu um 500 milljörðum
króna á síðasta ári, sem var tveggja
prósenta aukning frá árinu áður
samkvæmt úttekt Deloitte. Enska
úrvalsdeildin er langstærst með
156 milljarða. Ítalska deildin var í
2. sæti með 91 milljarð en spænska
deildin í 3. sæti með 75 milljarða,
sem var þrettán prósenta aukning
frá leiktíðinni á undan.
Rekstur íslenskra félaga
tekið stakkaskiptum
Meðalrekstur á knattspyrnudeild í
Landsbankadeildinni virðist vera í
kringum fimmtíu milljónir króna
en teygir sig allt frá þrjátíu millj-
ónum og upp í hundrað þar sem
fjármagnið er mest, eftir því sem
næst verður komist.
Formenn og framkvæmda-
stjórar knattspyrnuliða á Íslandi
sem haft var samband við segja
rekstur félaganna hér hafa tekið
stakkaskiptum undanfarin fimmt-
án ár.
Geir Þorsteinsson, fram-
kvæmdastjóri KSÍ, tekur undir
það.
„Áhugamennskan réði ríkjum
að stærstum hluta fyrir fimmtán
árum á Íslandi. Í dag fyrirfinn-
ast leikmenn sem hafa lifibrauð
sitt af stórum hluta af að spila
knattspyrnu. Rekstur félaganna
er miklu faglegri enda gerðar
strangari kröfur af hálfu KSÍ. Ég
fullyrði að jafnvægið í rekstri
félaganna er betra og ég vænti
þess að kollsteypum fari fækk-
andi,“ segir Geir.
Formaður í félagi í Lands-
bankadeildinni, sem ekki vill láta
nafns síns getið, segir að því miður
sé ennþá eitthvað um svartar
greiðslur í fótboltanum, sérstak-
lega til útlendinga sem helst vilja
fá greitt í evrum eða dollurum.
Langstærsti hluti bókhaldsins hjá
félögunum sé uppi á borði en til
séu félög sem séu með allt sitt á
hreinu. Í dag er skilyrt af hálfu
KSÍ að til þess að félög fái keppn-
isleyfi í Landsbankadeild þurfi
ársreikningur að vera samþykkt-
ur af löggiltum endurskoðanda.
„Þróunin er sú að reksturinn
hjá flestum er í járnum. Félög-
in eru ekki að græða peninga,
umfangið hefur margfaldast en
samt ekki þessi skuldasöfnun sem
vissulega var,“ segir Geir.
Carlsberg og Wimbledon
Stór hluti tekna hjá öllum knatt-
spyrnufélögum er í gegnum sam-
starfssamninga við fyrirtæki.
En hvers vegna leggja fyrirtæki
svona mikið upp úr því að auglýsa
sig í gegnum knattspyrnuna?
Árið 1988 var sölustjóri dans-
ka bjórfyrirtækisins Carlsberg á
heimleið úr vinnunni þegar fulltrúi
Wimbledon hringdi í hann. Wimb-
ledon komst þá um vorið mjög
óvænt í úrslitaleik ensku bikar-
keppninnar þar sem andstæðing-
urinn var stórlið Liverpool. Spurt
var: Er Carlsberg tilbúið að greiða
15.000 pund (1.700 þúsund krónur)
fyrir að setja merki fyrirtækisins
framan á búninginn í bikarúrslita-
leiknum?
„Þetta er líklega besta fjár-
festingin okkar,“ segir Keld Stru-
dahl, markaðsstjóri Carlsberg, við
sænska blaðið GP. Leikurinn vakti
mikla athygli, ekki síst fyrir þær
sakir að Wimbledon vann Liver-
pool afar óvænt og varð bikar-
meistari. Yfirmenn Carlsberg sáu
einfaldlega á sölutölum hve gríð-
arlega góð auglýsing þessi leikur
var fyrir fyrirtækið og síðan þá
hefur það að mestu leyti einbeitt
sér að markaðssetningu í tengsl-
um við knattspyrnu en einnig
aðrar íþróttir. Í dag er Carlsberg
helsti styrktaraðili Liverpool og
auglýsir framan á búningnum líkt
og undanfarin þrettán ár. Carls-
berg greiðir hálfan milljarð á ári
fyrir það.
Carlsberg hefur verið einn af
aðalstyrktaraðilum Evrópumóts-
ins í knattspyrnu síðan 1988. Á EM
í Portúgal 2004 þurfti fyrirtækið
að greiða 1.200 milljónir króna
fyrir EM-pakkann. Carlsberg var
með eigin „stúku“ á vellinum
til þess að þjónusta gesti sína.
Carlsberg var með hvorki fleiri
né færri en 300 manns í vinnu í
tengslum við EM 2004. Þá hefur
Carlsberg keypt úrslitaleikinn í
Evrópukeppni félagsliða.
„Stórviðburðir í fótbolta eru
úrvals tækifæri til þess að bjóða
bæði okkar stærstu viðskiptavin-
um og lykilpersónum víða að því
þeir vilja allir sjá fótbolta,“ segir
Strudahl, markaðsstjóri Carls-
berg, sem hefur úr rétt tæpum
fimm milljörðum króna úr að spila
í markaðssetningu á ári.
Flestir hefðu haldið að stóru
klúbbarnir í Evrópu biðu með
rauða dregla fyrir markaðsstjóra
Carlsberg en þeir eru einfaldlega
ekki einir um hituna.
„Áður fyrr komu félögin í
röðum til okkar. Í dag hefur þró-
unin snúist við. Við þurfum alltaf
að vera á staðnum til að hitta réttu
persónurnar,“ segir Strudahl og
bendir á að Meistaradeildin hafi
langmesta aðdráttaraflið.
Danir og Rosenborg til fyrir-
myndar
Uppgangur fótboltans á síðasta
áratug síðustu aldar var ævintýra-
legur. Peningastreymið í íþróttina
virtist engan endi ætla að taka
með sjónvarpspeningum og sam-
starfssamningum, sérstaklega
árin 1994-2000. Norðurlöndin fóru
ekki varhluta af þessari þróun.
Sænska liðið IFK Gautaborg velti
800 milljónum metárið 1994 en þar
af voru tekjur vegna Meistara-
deildarinnar 630 milljónir! Á tíu
árum þrefölduðust tekjur sænskra
félaga, frá tveimur milljörðum í
sex, aðallega vegna þátttöku í Evr-
ópukeppnum og sölu á leikmönn-
um. Á þremur árum tvöfölduðust
laun í sænsku úrvaldeildinni og
sömu sögu er að segja af Noregi
en Danir hafa verið í fararbroddi
hvað varðar tekjuöflum.
Tekjubomba varð einnig í
íslenskum fótbolta og þrjú félög
stofnuðu hlutafélag.
Bæði norsk og sænsk félög líta til
Danmerkur sem fyrirmyndar í að
auka tekjur, sérstaklega á leikdegi.
Þá eiga dönsk félög leikvangana og
hafa hannað þá í þeim tilgangi að
leigja út til að drýgja tekjurnar. FC
Kaupmannahöfn datt í lukkupott-
inn með byggingu Parken. Félagið
malar gull með útleigu og á þeirri
þjónustustarfsemi sem fram fer í
húsinu. Þrátt fyrir það gengur dan-
ska stórfélaginu ekki að komast í
riðlakeppni Meistaradeildarinnar.
Það hefur hins vegar norska liðið
Rosenborg gert ár eftir ár og spil-
að skynsamlega úr fjármununum. Í
bankanum á félagið mörg hundruð
milljónir króna og hefur selt ófáa
leikmenn í gegnum tíðina. Eftir
þrettán meistaratitla í röð kom bak-
slag í ár en flestir eru á því að nor-
sku kóngarnir verði á meðal þeirra
bestu á næsta ári.
Ítalska deildin á hausnum
Á síðustu leiktíð voru ensk og þýsk
félagslið mörg hver rekin með
hagnaði á meðan ítölsk og frönsk
lið berjast í bökkum fjárhagslega.
Fjármálasérfræðingar segja að
verði ekkert að gert stefni ítalska
úrvalsdeildin í gjaldþrot en upp-
safnað tap ítölsku liðanna frá árinu
1995 er um 120 milljarðar króna.
Hlutfall launa og tekna skiptir
öllu máli í rekstri knattspyrnu-
félaganna. Flest reyna þau að
halda launakostnaði undir fimm-
tíu prósentum af veltu en fari
launakostnaður yfir sjötíu prósent
er hætta á ferðum.
Ekki kemur á óvart að Chelsea
greiddi hæstu launin í fyrra, um
þrettán milljarða. Um áttatíu prósent
af tekjunum fara í launakostnað.
Í mörg hafa hafa sérfræðingar
haldið að veltan í Evrópuboltan-
um hefði náð hámarki. Á hverju
ári slær hún öll met og enn sér
ekki fyrir endann á peningalegum
vexti knattspyrnunnar.
Fótboltaiðnaðurinn:
1000 milljarða virði
Evrópska knattspyrnan hefur aldrei verið vinsælli þar sem Meistaradeild Evr-
ópu dregur vagninn. Stórfyrirtæki bíða í röðum og slást um að gera samstarfs-
samninga við stærstu félögin.
ÍTALIR Á HAUSNUM Lazio er eitt þeirra liða á Ítalíu sem hafa glímt við mikla fjárhagsörðug-
leika á undanförnum árum. Félagið hefur farið óhefðbundnar leiðir hvað varðar auglýsingar
á keppnisbúningum sínum og meðal annars auglýst vörur sem eingöngu voru ætlaðar fyrir
markað í Suður-Ameríku. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY IMAGES
ÁRANGURSRÍK SAMVINNA Carlsberg-
auglýsingin er orðin órjúfanlegur hluti af
Liverpool-búningnum.
BESTA AUGLÝSINGIN Danski bjórframleiðandinn Carlsberg tók áhættuna fyrir bikarúrslita-
leikinn 1988 þegar þeir gerðu samning við Wimbledon sem mætti Liverpool í úrslitum. Sá
samningur átti heldur betur eftir að borga sig. FRÉTTABLAÐIÐ/GETTY IMAGES
ÍÞRÓTTIR
ÞORSTEINN GUNNARSSON
Knattspyrna í nýju ljósi – 2. hluti