Fréttablaðið - 17.02.2006, Blaðsíða 20

17. february 2006 FRIDAY20
fólkið í landinu
��������������
����������
Ekki eru allir Eyjapeyjar að vinna í slori. En
jafnvel þó menn komi ekki nálægt síld,
kolmunna, loðnu eða þeim gula þá er
afkoman yfirleitt háð því hvernig veiði og
vinnsla gengur.
Á Strandvegi í Heimaey er tölvutækja-
verslunin Tölvun en þó fer mun meira þar
fram en ætla mætti í fyrstu en verslunin
lætur ekki mikið yfir sér.
„Við vorum hér áður með reiknistofu
fyrir frystihúsin hér í bænum en þegar þau
sameinuðust árið 1993 þá stofnuðum við
okkar eigið fyrirtæki,“ segir Davíð Guð-
mundsson eigandi. „Við tókum þá alveg
yfir tölvurekstur frystihúsanna og buðum
jafnframt upp á internetþjónustu. Svo leiddi eitt af öðru og við fórum að
selja tölvur og fleira þeim tengt. Svo erum við mikið í gagnaflutningum
og settum upp örbylgjunet fyrir bæinn árið 1996 sem er eitt af fyrstu
örbylgjunetunum á landinu. Við tengdum allar stofnanir bæjarins við
örbylgju og svo á síðasta ári höfum við
verið að færa okkur yfir í ljósleiðara,“
segir eigandinn.
Guðmundur Ingi Jóhannesson
stendur vaktina í versluninni en eina
aðra slíka er að finna í þessum fjögur
þúsund manna bæ. „Við finnum mjög
vel fyrir því hvernig vertíðin er,“ segir
hann. „Ef útlit er fyrir að hún verði ekki
nógu góð halda menn að sér höndum
en svo kemur holskeflan þegar vel-
heppnuð vertíð er nýafstaðin og menn
hafa meiri peninga og tíma.“
Þó segja þeir kollegar að markað-
urinn í Eyjum nægi ekki einn og sér og
því hafa þeir fært út kvíarnar. Þeir hafa meðal annars komið bændum,
bæjarbúum og sumarbústaðaeigendum á Suðurlandi í þráðlausa net-
tengingu. Því fylgir mikið umstang og því eru þeir með starfsmann uppi
á landi, stóru eyjunni sem er við Vestmannaeyjar.
ATVINNUREKANDINN: TÖLVUN
Viðskiptin eru háð vertíðinni
Íbúafjöldi í desmeber 2005: 4.175
Íbúafjöldi í desember 1991: 4.923
Íbúafjöldi í desember 1973: 5.303
Helstu atvinnufyrirtæki: Vinnslustöð-
in, Ísfélag Vestmannaeyja, Útgerðin
Bergur-Huginn, Útibú Hitaveitu Suður-
nesja, Hótel Þórshamar.
Skólar: Framhaldsskólinn í Vestmanna-
eyjum, Grunnskólarnir Hamarsskóli og
Barnaskólinn, Listaskóli Vestmannaeyja,
Visku-, fræðslu- og símenntunarstöð.
Fjórir leikskólar eru í bænum.
Vegalend frá Reykjavík: 51 kílómetri
til Þorlákshafnar og sigling þaðan með
Herjólfi tekur tvær klukkustundir og
þrjú korter.
Vestmanna-
eyjar
Það er glaðasólskin í Vest-
mannaeyjum og skyggni
svo gott að engu er líkara
en Eyjafjallajökull standi í
túnfæti Eyjamanna. Það er
hægur vindur en þó hefur
flugferðin hrist upp í Jóni
Sigurði Eyjólfssyni og Har-
aldi Jónassyni þegar þeir
stíga fæti á eyjuna fögru
sem á eftir að hrista enn
meira upp í tvímenningun-
um.
Það er mikið um að vera í Vest-
mannaeyjum enda loðnuvertíðin í
algleymingi. Drekkhlaðin loðnuskip
liggja við festar og bíða löndunar og
fiskvinnslufólk hefur ekki undan að
koma aflanum í frystingu. Það er
glatt yfir fólki enda þyngir vertíðin
pyngju flestra Eyjamanna, jafnvel
þeirra sem koma ekki nálægt slor-
inu.
En þó tíðin sé góð um þessar
mundir minnast Eyjamenn betri
tíðar með miklum söknuði þegar
verbúðirnar fylltust af fólki sem
kom allstaðar að af landinu. Þeir
sem ekki upplifðu þessa sælu hafa
þó eflaust fengið nasasjón af henni
í myndinni Nýtt líf þar sem fylgst
var með Þór og Danna sem skelltu
sér á vertíð í Eyjum, Víglundi
verkstjóra til mikillar mæðu. Við
tvímenningarnir komumst þó að
því að verbúðarlífið er ekki með
öllu horfið, hjá sumum að minnsta
kosti.
Á vertíð blómstraði menningin
„Það er ekki hægt að líkja þessu
saman hvernig þetta var fyrir svona
tuttugu árum og hvernig þetta er
núna,“ segir Tryggvi Sigurðsson,
vélstjóri á Frá, en hann sótti margan
gleðskapinn í verbúðirnar hér áður.
„Þá komu svona um 1.500 manns í
bæinn og þegar böll voru haldin var
allt fullt enda mörg hundruð manns
að skemmta sér.
Svo voru partíin flott á verbúð-
unum. Reyndar lenti maður nokkuð
oft í Frímanni húsverði í verbúð-
inni á Vinnslustöðinni þegar hann
var að reyna að skakka leikinn.
En maður reyndi að leika á hann,
sérstaklega ef það voru einhverj-
ar stelpur sem maður vildi komast
til þá var ýmsum brögðum beytt.
Svo lék hann Frímann sjálfan sig í
myndinni Nýtt líf,“ segir Tryggvi
og lifnar allur við endurminning-
una. „Annars er þetta allt saman
ein verbúð hérna og við þessir inn-
fæddu erum komnir af verbúðar-
jöxlum sem hefur dagað hér uppi,“
segir hann og hlær.
Verbúðarjaxl í 30 ár
Gömlu verbúð Vinnslustöðvarinnar
hefur verið lokað en þó eru verbúð-
arjaxlarnir ekki með öllu horfnir
því enn er Vinnslustöðin með ver-
búð í svokölluðu Sælahúsi. Þar býr
meðal annara Sigurður B. Ágústs-
son en hann hefur búið í verbúð
síðan 1976.
Verbúðarlífið í Sælahúsi er þó
öllu rólegra en hann átti að venjast
í gömlu verbúðinni. „Já, það var
mikið fjör þarna,“ segir Sigurður
sem þekkist vart undir öðru nafni
en Siggi easy meðal Eyjapeyja.
„Bubbi var þarna meðal annara.
Eitthvað var hann nú að gutla á gít-
arinn en hann var náttúrlega ekk-
ert orðinn frægur á þessum tíma.
En þetta var orðið ansi rólegt undir
lokin og síðustu árin var ég þarna
ásamt nokkrum gömlum körlum,“
segir Siggi.
Þór Vilhjálmsson, starfsmanna-
stjóri, segir að þegar mest var í ver-
búðinni hjá Vinnslustöðinni hafi um
150 til 170 manns búið þar. Fljótlega
eftir að kvótakerfið var sett á fór
að halla undan fæti og um 1990 var
orðið afar fámennt. Loks var stóru
verbúðinni lokað árið 1996 og Siggi
easy fór þá í Sælahúsið.
Hefðunum verður ekki haggað
Eyjamenn eru fastheldnir á hefð-
irnar og getur það komið aðkomu-
mönnum í opna skjöldu. Til dæmis
mega konur ekki koma með á
lundaveiðar og því missa þær af
heilmiklu húllumhæi sem slegið
er upp að kvöldi veiðidags í úteyj-
unum. Eins heldur netaverkstæðið
Net árlega sviðaveislur í desember
og hefur gert frá árinu 1963. Engin
kona er til frásagnar um það sem
þar fer fram enda er þetta karla-
veisla. Nokkrar konur, þar á meðal
landsþekktur rithöfundur, hafa látið
reyna á þessa hefð en var umsvifa-
laust snúið á þröskuldinum.
Einnig er rík hefð fyrir
gælunöfnum í bænum. Jafnvel svo
að Eyjapeyjar kannast ekki við
manninn sé hann nefndur sínu eig-
inlega nafni eins og Jón Sigurður
og Haraldur komust að þegar þeir
leituðu eftir Sigurði B. Ágústssyni
sem fæstir kannast við nema undir
nafninu Siggi easy. Ekki þarf mikið
til að menn fái slík gælunöfn. Til
dæmis vildi svo til fyrir mörgum
árum að einn Eyjapeyi sem venju-
lega fór aldrei neitt þurfti í tvö
skipti með stuttu millibili að sækja
erindi til Reykjavíkur. Síðan þá
hefur hann gengið undir nafninu
Jón flækingur. Sömu meðhöndlun
fékk maður nokkur sem brá sér
út á lífið og endaði sú skemmtan í
Kaupmannahöfn. Nú hefur orðinu
„danski“ verið skeytt við nafn hans.
Önnur slík viðskeyti sem menn
hafa fengið við nöfn sín eru beikon,
skinka og rauði en of flókið mál er
að útskýra tilurð þeirra.
Jón Sigurður og Haraldur
ákváðu því að halda heim á leið áður
en þeir yrðu fyrir þessari áráttu
Eyjamanna og yrði um aldur og
ævi minnst með hlægilegum viður-
nefnum sem minntu á hremmingar
þeirra, útlit eða einkenni. ■
Verstöðin Vestmannaeyjar
DAVÍÐ GUÐMUNDSSON OG GUÐMUNDUR INGI JÓHANNESSON
STAÐURINN
TÖLUR OG STAÐREYNDIR
TRYGGVI SIGURÐSSON VÉLSTJÓRI Tryggvi
horfir um öxl með söknuði á verbúðarlífið
meðan það var og hét Eyjum.
GAMLA VERBÚÐIN Í VINNSLUSTÖÐINNI
Þarna var kvikmyndin Nýtt líf tekin upp að
miklu leyti en verbúðinni var lokað 1996.
SIGURÐUR B. ÁGÚSTSSON Á HAUSARAN-
UM Siggi easy, eins og hann er kallaður í
Eyjum, hefur búið í verbúðum frá 1976.
SJAFNAR GUNNARSSON SPRANG-
ARI Ekki er sprangað mikið að
vetrarlagi í Heimaey en þó stóðst
Sjafnar ekki mátið og sprangaði
um klettinn. Að sumarlagi láta
ungir sem aldnir ekki sitt eftir
liggja við þessa glæfralegu iðju,
að því er aðkomumönnum þykir.
FRÉTTABLAÐIÐ/HARI.