Fréttablaðið - 27.09.2006, Blaðsíða 74
27. september 2006 MIÐVIKUDAGUR26
menning@frettabladid.is
! Kl. 12Pólska tónskáldið Krzysztof
Penderecki heldur stutta
kynningu á eigin tónlist í
Listaháskólanum. Pender-
ecki stýrir Sinfóníuhljóm-
sveit Íslands á tónleikum á
morgun í tilefni af Pólskum
menningardögum.
> Dustaðu rykið af...
smásögum Ástu Sigurðardótt-
ur. Ein þekktasta saga hennar
Sunnudagskvöld til mánu-
dagsmorguns birtist fyrst í
tímaritinu Líf og list árið 1951.
Hagþenkir, félag höfunda
fræðirita og kennslugagna,
úthlutaði nýlega starfs-
styrkjum til ritstarfa árið
2006. Liðlega sjötíu manns
sóttu um styrkina en alls
var úthlutað 6,7 milljónum
til ýmissa verkefna sem
nýtast munu fróðleiksfúsu
fólki í framtíðinni.
Félagið heitir eftir riti Jóns Ólafs-
sonar frá Grunnavík sem út kom
árið 1737 og fjallaði um „almennt
stand á Íslandi“, lærdóm og bók-
iðnir. Allt frá stofnun þess árið
1983 hefur markmiðið verið að
auðvelda fólki að nálgast og nota
fræðirit og kennslugögn en gæta
þess jafnframt að höfundar efnis-
ins fái greitt fyrir sitt framlag.
Hagþenkir auglýsir eftir starfs-
styrkjum ár hvert og er öllum höf-
undum fræðirita og kennslugagna
frjálst að sækja um.
Jón Yngvi Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri Hagþenkis, útskýr-
ir að úthlutun styrkjanna sé jafn-
an gerð á breiðum grundvelli. „Í
úthlutunarnefndinni eru þrír sér-
fræðingar af ýmsum fræðasvið-
um en leitast er við að styrkja ólík-
ar greinar en einnig er haft til
hliðsjónar að verkefnin séu ekki
eingöngu grunnrannsóknir heldur
líka námsefni fyrir öll skólastig og
endurspegli þannig fræðiritaút-
gáfu í landinu.“
Að spegla fjölbreytni
Fjármunir þeir sem félagið hefur
úr að spila eru höfundarréttar-
greiðslur fyrir fjölföldun efnis
sem Hagþenkir fær í gegnum
samninga Fjölís, hagsmunasam-
tök höfundarrétthafa, við íslenska
ríkið. „Við veitum síðan peningun-
um áfram og viljum þar af leið-
andi endurspegla breiddina sem
fyrir er,“ segir Jón Yngvi og
kveðst mjög ánægður með hversu
vel hefur tekist til við það undan-
farið.
Hæsta styrkinn að þessu sinni,
400.000 krónur, hlaut Guðrún
Sveinbjarnardóttir til að gefa út
bók um fornleifarannsóknir í
Reykholti 1987-89 og 1997-2003.
Meðal þeirra sem hlutu 300.000
króna styrk eru Björn Hróarsson
sem hlaut styrk til að vinna að
alþýðlegu fræðiriti um hraun-
rennsli og hellafræði; Anna Guð-
rún Júlíusdóttur og Sigríður Ólafs-
dóttur sem hlutu styrk til gerðar
námsefnis sem nefnist „Ég vil
læra íslensku“, og Ármann Jak-
obsson sem hlaut styrk til fræði-
legrar útgáfu Morkinskinnu.
Auk fyrrgreindra starfsstyrkja
úthlutaði Hagþenkir einnig þókn-
unum fyrir ljósritun og ferða-
styrkjum til félagsmanna sinna.
Alls nema styrkir og þóknanir
Hagþenkis á þessu ári 14,2 millj-
ónum króna.
Jón Yngvi segir að styrkirnir
borgi sjaldnast heil verkefni en
þeir skipti fræðimenn miklu máli
því þeir reki smiðshöggið á ein-
stök verkefni þeirra og geri fólki
kleift að ganga frá þeim, gefa þau
út og að höfundurinn fái jafnvel
eitthvað fyrir sinn snúð. „Við
vildum gjarnan að þetta væru
hærri upphæðir ár hvert, nú erum
við að úthluta 6,7 milljónum sem
er álíka há upphæð og ríkið úthlut-
ar í Menningarsjóð,“ segir Jón
Yngvi.
Stafræn miðlun
Hann vonast til þess að styrkirnir
hækki á næstu árum þegar samið
verður um þá „stafrænu fjölföld-
un“ sem þegar á sér stað, til dæmis
í háskólunum þar sem höfundar-
réttarvörðu efni er dreift á staf-
rænu formi án þess að búið sé að
semja um dreifinguma. „Fjárhæð-
irnar sem við úthlutum fara að
sjálfsögðu alfarið eftir því hversu
mikið við fáum inn því félagið
nýtur engra styrkja,“ útskýrir
hann og bendir á að hægt gangi í
samningaviðræðum við ríkið
vegna þessarar tegundar fjölföld-
unar. Þrátt fyrir nýja miðla og
möguleika í tækni breytist hlut-
verk Hagþenkis lítið en Jón Yngvi
segist merkja fjölgun styrkbeiðna
til verkefna sem eingöngu eru
gefin út stafrænt og að þessu sinni
voru veittir fimm styrkir til verk-
efna sem gefin verða út á staf-
rænu formi.
Félagar í Hagþenki eru nú lið-
lega 460 og þeim fer fjölgandi.
„Við gætum þó verið fleiri, það er
töluvert af fólki úti í samfélaginu
sem vel ætti heima í okkar félags-
skap, fólk sem á höfundarrétt að
verja þótt það sé ekki rithöfundar
að aðalstarfi,“ segir Jón Yngvi.
Nánari upplýsingar um starf-
semi félagsins má finna á heima-
síðunni www.hagthenkir.is.
kristrun@frettabladid.is
Fræðin í framtíðinni
STYRKÚTHLUTUN HAGÞENKIS 2006 Öllum höfundum fræðirita og kennslugagna er frjálst að sækja um en að þessu sinni fengu
38 verkefni styrk frá félaginu. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
JÓN YNGVI JÓHANNSSON
Framkvæmdastjóri Hagþenkis
segir úthlutun styrkjanna
spegla fjölbreytni íslenskra
fræðirita.
Nú er hátíð í bæ því í kvöld
hefst djassveisla í höfuðborg-
inni. Jazzhátíð Reykjavíkur
stendur til 1. október og verð-
ur formlega blásið til hennar í
Ráðhúsinu kl. 18 í dag.
Alls eru skipulagðir rúm-
lega tuttugu viðburðir og
tónleikar í tengslum við Jazz-
hátíðina og sem fyrr er von á
góðum gestum. Bill Holmann
ríður á vaðið og stýrir Stór-
sveit Reykjavíkur á tónleikum
á skemmtistaðnum Nasa í
kvöld kl. 20.30. Síðar mæta
félagarnir Han Bennink og
Tobias Delius og leika með
íslenskum djasstónlistar-
mönnum, kvartettinn Laser
frá Svíþjóð treður upp og
pólska tríóið Jagodzinskis
einnig. Að öðrum ólöstuð-
um er skrautfjörður ársins ef
til vill djasssöngvarinn Kurt
Elling sem heldur tónleika
ásamt Laurence Hobgood
Trio í Austurbæ næstkom-
andi laugardagskvöld.
Í kvöld leikur íslenska
tríóið Lasúr á Q-bar við Ing-
ólfstorg en að þessu sinni
fara tónleikar Jazzhátíðar-
innar fram þar, í sal FÍH við
Rauðagerði, Austurbæ og
í svonefndum Víkingasal á
Hótel Loftleiðum.
Dagskrána og upplýsing-
ar um miðaverð má nálgast
á heimasíðunni www.jazz.
is.
Jazzhátíð í Reykjavík hefst
BILL HOLMANN Stýrir Stórsveit Reykjavíkur
í kvöld.
550 5000
AUGLÝSINGASÍMI