Fréttablaðið - 17.03.2007, Blaðsíða 30

G
estasýning Þjóðleik-
hússins er rómuð
uppfærsla leikstjór-
ans Arthurs Nauzyc-
iel á Ímyndunarveik-
inni eftir höfuðskáld franskra
leikbókmennta, Molière, en sýn-
ingin markar jafnframt upphaf-
ið að samstarfi Þjóðleikhússins
og Nauzyciels sem mun setja upp
glænýtt verk þar á næsta leikári.
Brynhildur Guðjónsdóttir leik-
kona útskýrir að bakland þess-
arar uppfærslu sé í harmrænni
fjölskyldusögu leikskáldsins sem
Nauzyciel vinnur markvisst með í
uppfærslu sinni sem ekki er grót-
eskur gamanleikur eins og vant
er þegar verk Molières eru leik-
in. Leikritið ber þannig lengri
titil sem vísar til einþáttungs
ítalska leikskáldsins Giovanni
Macchia sem bætt hefur verið við
verk Molières svo það heitir nú
„Ímyndunarveikin eða Þögn Moli-
ères“. „Þetta er verulega persónu-
leg sýning fyrir leikstjórann,“ út-
skýrir Brynhildur og bendir á að
hann leiki sjálfur í verkinu sem
og faðir hans, fullorðinn fyrrum
starfsmaður grænmetismarkaðar,
sem ekki hefur gert sig gildandi
á leiksviði fyrr. „Hann er þögull
með syni sínum á sviðinu af ein-
skærri löngun þess fyrrnefnda
sem vill fá að sjá hann leika. Leik-
stjórinn heimfærir verkið á sig og
fólkið í kringum hann. Ekkert í
þessari sýningu er tilviljun,“ segir
leikkonan. Í sama mund fer bruna-
varnarkerfi hússins í gang. „Þetta
er allt í lagi – þetta er alltaf að ger-
ast,“ segir hún hughreystandi.
Fjölskyldutengslin eru þunga-
miðja verksins en Brynhildur
leikur dóttur leikskáldsins í verk-
inu og flytur nútímatextann eftir
Macchia auk þess að leika senu á
móti persónu Molières. „Ímynd-
unarveikin fjallar um kolklikkað-
an mann sem haldinn er ímynd-
unarveiki. Líkt og fleiri aðalpers-
ónur Molières er hann sjúklega
afbrýðisamur og snarklikkað-
ur – eins og margir halda að leik-
skáldið hafi sjálft verið. Hann
var í það minnsta maníudepress-
ívur og með rosalegar skapsveifl-
ur.“ Saga Molière-fjölskyldunn-
ar er skrautleg og í raun æsilegri
en nokkurt leikverka hans. Bryn-
hildur útskýrir að öll fjölskyldan
hafi verið leikarar nema dóttirin
Esprit Madelene sem hún leikur
í verkinu – stúlkan sú rauf fjöl-
skylduhefðina og vildi ekki leika
heldur gekk í klaustur. „Á þessum
tíma voru leikarar úrhrök, eins og
sígaunar sem lifuð á jaðri samfé-
lagins. Það var gasprað um sifja-
spell, að móðir stúlkunnar hefði
einnig verið dóttir Molières og þá
synd þurfti hún að bera allt sitt líf.
Þessi stúlka var ofboðslegur töff-
ari en með mikinn sársauka og
byrðar.“
Brynhildur fer öll á flug þegar
hún ræðir um einþáttunginn og
þessa hádramatísku fjölskyldu-
sögu. „Þessi nútímatexti er upp-
gjör stúlkunnar við föður sinn.
Hún er sjö ára þegar hann deyr
en hann hafði skrifað handa
henni leiktexta sem hún neitaði
að flytja. Hennar líf er þögnin en
þarna opnar hún sig. Eftir það at-
riði í verkinu vaknar Molière og
þau leika saman senuna sem hann
hafði skrifað handa henni – það er
friðþægingin, eins konar leikhús-
kaþarsis.“ Þá senu leikur Bryn-
hildur á frönsku ásamt leikaran-
um Jean-Philippe Vidal sem leikur
Molière. „Það kom leikstjóranum á
óvart að ég kynni að tala frönsku,“
segir Brynhildur glettnislega, „og
það dýpkaði samskipti okkar að-
eins. Annars er mikill heiður að fá
að vinna með þessu fólki og Nauz-
yciel er afar fær leikstjóri. Þetta
er í þriðja sinn sem þau endur-
vekja sýninguna og í annað sinn
sem franska leikkonan, sem vana-
lega leikur dótturina, er skilin
eftir heima því verkið hefur líka
verið sýnt í Rússlandi og þá var
einþáttungurinn fluttur á rúss-
nesku.“
Brunaboðinn gellur aftur og
Brynhildur ýjar líka að því að
næsta verkefni Nauzyciel fyrir
Þjóðleikhúsið, leikritið Sædýra-
safnið sem skrifað er fyrir húsið
af franska leikskáldinu Marie
Darrieussecq, verði algjör flug-
eldasýning. „Þetta er umsetinn
leikstjóri og hann hefur valið með
sér afburðafólk. Mér skilst að
Barði í Bang Gang muni sjá um
tónlistina og kannski muni Gabrí-
ela Friðriksdóttir sjá um leikmynd-
ina. Svo er Sjón að þýða verkið.“
Unnendur leikhússins eiga því lík-
lega á góðu von en þess má geta að
skáldkonan og verk hennar verða
einnig kynnt á frönsku menning-
arhátíðinni sem nú stendur yfir en
hún mun koma hingað um miðjan
apríl.
Brynhildur Guðjónsdóttir er ann-
áluð tungumálakona og fékk
einnig að sýna það á leikferða-
lagi til Bretlands á dögunum en
þar sýndi Þjóðleikhúsið tíu sýn-
ingar á uppfærslu Baltasars Kor-
máks á ljóðleiknum Pétri Gaut
eftir Ibsen. „Það var mjög gaman
að fara aftur til Bretlands og leika
á ensku,“ segir Brynhildur en þar
var hún sannarlega á heimavelli
því hún lærði í London, í Guild-
hall School of Music and Drama
sem er í Barbican Center þar sem
hópurinn setti upp Pétur Gaut við
frábærar undirtektir. „Það var
líka reglulega gaman að hitta fólk-
ið aftur og hreinlega fatta hvað
maður á ótrúlega góða vini – hjart-
ans vini. Maður hreinlega táraðist
eftir hverja sýningu.“ Það virðast
þó engin takmörk fyrir því hvert
Pétur Gautur fer með fólk. Leik-
arar Þjóðleikhússins hafa einnig
farið með kappann á heimaslóð-
ir í Noregi og Brynhildur upplýs-
ir að búið sé að bjóða sýningunni
til Ástralíu og Japans. „Mér skilst
að það sé verið að skoða þau mál –
Japanarnir eru víst að bjóða okkur
árið 2010 en það víst ekki ráð nema
í tíma sé tekið,“ segir hún hlæj-
andi. „Pétur Gautur verður greini-
lega að fá sér ferðatösku.“
Brynhildur hefur verið fastráðin
í Þjóðleikhúsinu undanfarin átta
ár en sagði samningi sínum laus-
um fyrir stuttu. „Allt hefur sinn
tíma og þetta var bara komið gott.
Þetta er í raun bara eðlilegt fram-
hald á því sem ég hef verið að
gera og nú þarf ég að vera lausari
og geta stjórnað því hvar ég ætla
að vera. Ég er alls ekki hætt að
leika í Þjóðleikhúsinu ef mér bjóð-
ast hlutverk,“ segir hún og útskýr-
ir að til dæmis sé mikil binding
að taka þátt í barnaleikritum sem
taki mikinn tíma um helgar. Bryn-
hildur og hennar ektamaður Atli
Rafn Sigurðarson eiga saman sex
ára dóttur og hafa bæði verið að
leika í Þjóðleikhúsinu alla hennar
tíð. „Það er aldrei að vita hvað við
gerum – við verðum hér og þar og
alls staðar,“ segir hún brosandi. Til
dæmis stendur til að Brynhildur
leiki hjá Birni Hlyni Haraldssyni,
Vesturportsmanni og mótleik-
ara hennar í Pétri Gaut, sem mun
leikstýra verkefni í samvinnu við
Leikfélag Akureyrar. „Svo mun
ég líka feta í fótspor Benedikts
Erlingssonar og setja upp sýningu
á Sagnalofti Landnámssetursins í
Borgarnesi. Það er á stóra planinu
en engin dagsetning hefur verið
ákveðin ennþá,“ segir hún spennt.
Margir þekkja líka Brynhildi
af skjánum þar sem hún hefur
sprellað ásamt kollegum sínum í
gamanþættinum Stelpunum, en
hvað er að frétta af grínleikkon-
unni? „Hún er nú bara atvinnu-
laus í augnablikinu – fólk getur
bara hringt ef það hefur eitthvað
fyrir hana að gera,“ svarar Bryn-
hildur kankvís. „Þetta var allt allt
öðruvísi en að standa á sviði, mér
fannst æðislegt að fá tækifæri til
að skrifa, ég meina „kann ég eitt-
hvað að skrifa“ en svo kom í ljós
að maður hafði alveg fullt af inni-
stæðu í slíkt og það gekk ofsalega
vel. Við ruddum frá okkur frá-
bæru efni. En Stelpurnar eru leik-
stjóraveldi – þetta eru ekki bara
stelpur með stelpugrín, þetta var
ákveðið annars staðar. En það var
meiri háttar að vera með.“ Bryn-
hildur segir þó að ef hún taki þátt
í svona verkefni aftur þá vilji hún
fá að ráða meira um áherslurnar.
„Þetta var svolítið eins og að ferð-
ast í bíl – mann langaði rosalega til
að fá að stýra því maður vissi að
það væri alveg hægt að keyra hina
leiðina.“
En nú þarf leikkonan að leggj-
ast yfir textann því leikstjórinn
franski er væntanlegur til landsins
til að leggja lokahönd á sýninguna.
Brunaliðið og lögreglan líka eru
komin til að kanna hvort menning-
armusterið við Hverfisgötu standi
í ljósum logum en svo reynist sem
betur fer ekki þennan daginn.
Frönsk snilld og framtíðin
Það er franskt vor á klakanum þrátt fyrir kuldaköstin. Von er á virtu listafólki hingað til lands á
næstu dögum sem setur upp nýstárlega klassík í Þjóðleikhúsinu. Leikkonan Brynhildur Guðjóns-
dóttir tekur þátt í sýningunni og leikur þar bæði á íslensku og frönsku. Kristrún Heiða Hauksdóttir
ræddi við hana um sýninguna, Stelpurnar og frjálsari framtíð.
Mér fannst æðislegt að fá tæki-
færi til að skrifa, ég meina „kann
ég eitthvað að skrifa“ en svo kom
í ljós að maður hafði alveg fullt af
innistæðu í slíkt og það gekk ofsalega vel. Við
ruddum frá okkur frábæru efni.