Réttur - 01.06.1952, Page 54

182
RÉTTUR
Þorvaldssyni eftir Örlygsstaðafund. Rúmlega tvítugur er hann
einn í trúnaðarmannasveitinni, sem Þórður kakali felur á hendur
ríki sitt. Það mætti því ætla, að honum hafi komið nokkuð undar-
lega fyrir þær aðgerðir Sturlu, sem hann hefur sennilega mest
metið þeirra bandamanna, þegar hann hefur allt í einu snúizt til
sætta, vináttu og venzla við þá Þorgils og Gissur, sem með kon-
ungsbréfum gera kröfur til þeirra ríkja, sem Þórður hafði falið
þeim til varðveizlu. Og það er eins og Hrafn verði miður sín um
skeið út af þessum óvæntu aðförum. Hann þykist ekkert fast hafa
undir fótum, og í framkomu hans kennir ósjálfræðis. Hann er
svo undir áhrifum Sturlu, að hann gengur til sættanna og tekur
boði þeirrar Gissurar í brúðkaupið. En hann hlustar á fyrirætlanir
fyrri samherja sinnna um að ráðast á Gissur að brúðkaupinu og
gefur þeim ekki ákveðnara afsvar um þátttöku en það, að þeir
senda til hans öðru sinni, áður en brúðkaupinu lýkur. Hann
drekkur tvímenning heilan dag með syni Gissurar í brúðkaupinu,
og þeir „minntust við jafnan um daginn“. Hann getur ekki stillt
sig um að gefa Gissuri í skyn með hálfkveðnum orðum, að
hætta sé á ferðum. En svo tekur hann þann kostinn, þessi gunn-
reifi æskumaður, sem barizt hafði fyrir ríki Þórðar kakala frá
15 ára aldri, að ganga í vandræðin með fyrri samherjum sín-
um í trúnaðarmannabandalagi síns herra. Aldrei verður ósjálf-
ræði hans þó greinilegra en þegar hann flýr úr Þverárbardaga,
hermaðurinn, sem aldrei áður hafði hvikað, rennur nú fyrstur
úr bardaga, þegar hann stendur sem hæst. Þá var framganga
hans önnur í Flóabardaga. Skýringu þessa sé ég helzt þá, að hon-
um hafi reynzt ofraun að ganga til vígs gegn Sturlu. Þegar Hrafn
fer síðan að berjast gegn yfirgangi kirkjunnar að hætti fyrri höfð-
ingja, þá er hann aftur kominn heim til sín.
Vinátta Sturlu við Þorgils og Gissur virðist ekki verða árang-
ursrík. En sú er þó staðreynd málsins, að um leið og vinátta og
mægðir hafa tekizt með Gissuri og Sturlu, þá hefur Heinrekur
biskup snúið fjandskap sínum á Gissur, skýtur skjólshúsi yfir
ódæðismenn brennunnar og lýsir Gissur 1 bann út af hefndarvíg-
um hans, svo að hann þykist ekki geta við unað og fer enn einu
sinni utan. Og Þorgils er veginn af fyrri samherja, þegar veldi
hans stóð um alt Norðurland. En um leið og Gissur kemur til
landsins aftur og þá með jarlstign yfir ríkjum konungs, þá
veitir Sturla honum enn brautargengi. Hann ríður með hon-
um til þings með sveit manna, ríður með honum austur yfir
ár til reikningsskila við Þórð Andrésson út af fjörráðum hans
við Gissur í sambandi við bréfið til Brandssona, „og skildust