Réttur


Réttur - 01.11.1962, Blaðsíða 42

Réttur - 01.11.1962, Blaðsíða 42
314 RETTDE tísks útópisma, voru án efa eitt máttugasta aflið að baki byltingar- innar og síðar umsköpunar hagkerfisins. Þessi nýju skipulagsform náðu meiri útbreiðslu og þróuðust miklu hraðar en nokkur gat séð fyrir, sér í lagi eftir að miðstjórn Kommúnistaflokksins hafði á fundi 29. ágúst lagt blessun sína yfir kommúnurnar sem nýtt form á samtökum sveitaalþýðunnar (gert var ráð fyrir, að í framtíðinni breiddust þær einnig út til borganna), sem sameinaði yfirstjórn landbúnaðar- og iðnaðarfram- leiðslu, stjórnarfarsleg, hernaðar- og uppeldishlutverk; sérkenni þeirra voru ennfremur talin þau, að hér væri fyrir hendi vísir að eignarhaldi allrar alþýðu á framleiðslutækjunum og kommúnurnar gætu því gegnt höfuðhlutverki í umsköpun þjóðfélagsins á komm- únískum grundvelli. Samþykkt miðstjórnarinnar um þessi efni bar annars greinilega svip af hinum venjulegu starfsaðferðum flokksins: að byggja sem mest á reynslunni, gefa ekki ströng fyrirmæli nema í almennustu atriðum og láta díalektískri víxlverkan hinna ýmsu þjóðfélagsþátta eftir að móta þróunina í smáatriðum. En hvað þessi framkvæmdaatriði snertir, fóru þau á næstu mánuðum langt fram úr öllum spádómum, ekki einungis þeim utan- aðkomandi. Kommúnuhreyfingin óx með ótrúlegum hraða. An þess að slá fram nokkrum hæpnum fullyrðingum (það er enn sem komið er mjög erfitt, sér í lagi fyrir útlendinga, að leggja fullnaðardóm á þessa hluti), er rétt að benda á nokkur atriði. Kommúnurnar voru í hæsta máta frumleg tilraun, þær gátu ekki byggt á nokkurn hátt á þeirri reynslu, sem hin alþjóðlega verkalýðs- hreyfing liafði áður aflað sér. Þær voru áfangi í leitinni að hæfi- legum skipulagsformum fyrir það þjóðfélag, sem sprottið hafði upp úr kínversku byltingunni og gat auðvitað ekki líkt umhugsunar- laust eftir öðrum löndum, kapítalískum eða sósíalískum. I öðru lagi hefðu kommúnurnar aldrei komið til sögunnar, ef kínverska byltingin befði einkennzt af frumkvæði öreiga og rót- tækra menntamanna; þær voru þvert á móti bein afleiðing þess, að byltingin skaut frá upphafi djúpum rótum í sveitunum og for- ystusveit hennar, Kommúnistaflokkurinn, var nátengd (og stund- um eitt og hið sama) byltingarsinnaðasta hluta bændaalþýðunnar, þaðan sem einnig komu þau öfl, sem frumkvæði höfðu um stofnun og útbreiðslu kommúnanna, og einkenndust auðvitað bæði af já- kvæðum og neikvæðum hliðum þessarar stéttar. Auk þessa ber þess að gæta, að jafn-hröð þjóðfélagsbreyting og sú, sem fylgdi í kjöl-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Réttur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.