Réttur - 01.11.1962, Blaðsíða 59

H É T T U R
331
tillit til framtíðarþarfa þeirra. Erlendir auðhringar ræna Portúgal
hráefnum sínum án þess að taka tillit til þarfa landsins í framtíðinni.
Portúgal neyðir nýlendur sínar til að kaupa fyrir hátt verð vörur,
sem ekki er hægt að selja annars staðar. Erlendir auðhringar neyða
Portúgal til að kaupa dýrar vörur, sem það hefur enga þörf fyrir,
eins og lélegar kvikmyndir, tímarit og fleira. Portúgöisku nýlendu-
kúgararnir kúga nýlendur sínar og arðræna á sama tíma og erlendir
auðhringar arðræna Portúgal með því að ákveða sjálfir kaupverð
og söluverð og farmgjöld vöru lil og frá Portúgal.
Erlcndir auðhringar hata undirtökin.
Pað er á fleiri sviðum en utanríkisverzlun þar sem eðli Portúgals
bæði sem hálfnýlendu og nýlenduveldis kemur í ljós. Þetta kemur
máske greinilegast í ljós þegar stóreignir í Portúgal eru teknar íil
athugunar. Þótt allt sé gert til þess að dulbúa erlent fjármagn
„portúgölsku“ gervi eru mikilvægustu þættirnir í efnahagslífi lands-
ins í eigu útlendinga.
Námugröftur er næstum því eingöngu rekinn af útlendingum.
Uraníum á Ulgeirica, wolframið í Panasquira og brennisteinsnám-
urnar í S. Domingos tilheyrir Bretum, wolframið í Boralha er í eigu
Frakka; járngrýtið í Monavo er í eigu Þjóðverja; brennisteinsnám-
urnar og kolanámurnar í Aljustrel eru í eigu Belga; tinnámur lands-
ins tilheyra Bandaríkjamönnum o. s. frv. Símakerfi og flutningakerfi
Lissabon eru í eigu útlendinga. Erlent auðmagn er mjög mikið í
rafmagnsiðnaðinum. Utlendingar eiga enn fremur þrjár af sex
skipasmíðastöðvum landsins og þannig mætti lengi telja og nefna
fjöldann allan af verksmiðjum og þjónustustarfsemi. Þannig er í. d.
öll tryggingastarfsemi í höndum útlendinga; sömuleiðis flest hótel
og flestir skemmtistaðir. Jafnvel framleiðslan á portvíni er að mestu
í höndum Breta! Erlendir auðkýfingar eru í raun og veru að láta
efnahagslífi Portúgals hlæða út.
Erlendu auðhringarnir eru í mjög nánum tengslum við portú-
galskt auðmagn og starfa í fullkomnu samræmi við það. Borgara-
stéttin portúgalska veitir þeim enga mótstöðu, og raunar er hún svo
samofin erlendum auðhringum, að varla er til það stórfyrirtæki,
sem útlendingar eiga ekki einhvern hlut í eða er ekki á einhvern
annan hátt í hagsmunatengslum við erlent auðmagn. U. þ. b. einn
þriðji hluti samanlagðs fjármagns allra þeirra fyrirtækja, seni skráð