Réttur - 01.05.1965, Blaðsíða 40

104
K E T T U H
um lieimsins. Ein mikilvægasta nýjungin er sköpun nýs iðnaðar —
landbúnaðarins. Þegar sósíalistar rannsaka leiðir og aðíerðir til
hagkvæmrar og sem skjótastrar eínahagsþróunar nýfrjálsu ríkj-
anna mega þeir ekki gleyma nútíma landbúnaði sem er orðinn iðn-
aður, mikið vélvæddur og með efnaiðnaðinn í sinn,i þjónustu.
Við skulum virða fyrir oss efnahagssögu hins vestræna heims,
Englands og Bandaríkjanna, Þýzkalands og Frakklands. 011 fóru
þessi ríki sömu brautina, braut vefnaðariðnaðarins, byrjuðu á því
að byggja hann upp og vélvæða. Síðan flultist fjármagnið æ meir
yfir í þungaiðnaðinn, kol, olíu og stál — og enn síðar í framleiðslu
á raforku og rafmagnsvörum, jafnframt því sem efnaiðnaðurinn
kom til sögunnar. Efalaust hefur þetta verið heppilegasta leiðin fyrir
þessi lönd öll. Indland hóf göngu sína inn á þessa braul á síðari
bluta nítjándu aldar, en brezka nýlenduveldið skaut loku fyrir þá
þróun — það fékk ekki einu sinni að koma á framleiðslu á vefnaðar-
vélum, hvað þá heldur þungaiðnaði eða raforkukerfi. Til þess þurfti
það fyrst að losna undan nýlenduokinu.
En það væri rangt að vara öll nýfrjáls ríki við að fara þessa leið
\cgna indverska fordæmisins. Hví skyldu ekki lönd með mikla baðm-
ullarræklun koma sér upp öflugum vefnaðariðnaði og vélafram-
leiðslu í sambandi við hana? Megintilgangurinn er v.itanlega að
nýta sem bezt auðlindir hvers lands til blessunar fyrir íbúana, en
auðlindirnar eru ekki allsstaðar þær sömu og þar af leiðandi fer
efnahagsþróunin eftir mismunand.i leiðum.
Sovétríkin voru fyrsta sósíalíska ríkið og það eina í harlnær þrjá-
tíu ár. „Fræðilega séð“ var þeim innan handar að hefja sína efna-
hagsþróun með vefnaðariðnaði. Þau voru laus undan áhrifum auð-
valds og heimsvaldastefnu og sjálfráð gerða sinna. Með því að hefj-
ast handa í vefnaðariðnaðinum heíðu þau eftir ákveðinn tima getað
veitt fjármagni í aðrar iðngreinar, og lífskjör alþýðu liefðu allan
límann batnað jafnt og þétt. En Sovétríkin voru ekki slaðsett á
draumaeyju. Þau voru umkringd auðvaldsríkjum sem biðu færis
til að mola Jjetla fyrsta sósíalíska ríki heims, framvarðarsveit verka-
lýðsins j heiminum og von allra kúgaðra Jjjóða. Þau voru })ví til-
neydd að byggja frá grunni alhliða nútíma iðnað á sem skemmslum
tíma, jafnframl vopnaframleiðslu lil varnar sér og framvindu mann-
kynsins. Þau urðu að taka járn- og stáliðnaðinn framyfir. Það var
erfið leið og hetjuleg. Þau urðu að fórna efnahagslegri velmegun
til J)ess að ná sem skjótustuin árangri á braut byltingarinnar. Rás