Réttur - 01.05.1965, Blaðsíða 50
114
R E T T U R
Brátt kom röðin að sýrlenzka auövaldinu: í ársbyrjun 1964. Nú
er 80% iðnaðarins ríkisrekinn og vex liröðum skrefum. I 106 þjóð-
nýttum fyrirtækjum, með 243 milljón sýrlenzkra punda fjármagni,
unnu 12000 verkamenn. Meðal full þjóðnýttra fyrirtækja eru 5
sementsverksmiðjur, 2 sykurverksmiðjur, 2 jurtaolíuverksmiðjur,
ein ullarverksmiðja, gler- og postulínsverksmiðja í Damaskus, öl-
gerð í Aleppo og eldspýtnaverksmiðja í Damaskus.
Miðstjórn Kommúnistaflokksins lýsti sig fylgjandi þessum þjóð-
nýtingarráðstöfunum. Hún kvað þær skapa grundvöll að þróun án
auðvaldsskipulags. Hins vegar leystu þessar ráðstafanir ekki hin
efnahagslegu og þjóðfélagslegu vandamál, þær tryggðu ekki auð-
velda og beina leið til sósíalismans, þótt þær skapi forsendur fyrir
slíkr.i þróun.
Það er nauðsynlegt að íhuga frá fræðilegu sjónarmiði möguleika
slíkrar þróunar frumstæðra landa til sósíalismans, án þess þau gangi
gegnum þróunarskeið auðvaldsskipulagsins.
Yms lönd Afríku, þar sem enn ríkja þjóðfélagsform, sem til voru
á undan auðvaldsskipulaginu, jafnvel ættasamfélög, geta, eftir að
hafa öðlast frelsi, þróast til sósíalisma án þess að upplifa þróunar-
skeið auðvaldsins. Hvað þau lönd snertir, þar sem auðvaldsþróun
er byrjuð í landbúnaði og iðnaði og auðmannastétt og verkalýður
þegar hafa myndast, — þá er verkefnið þar að hindra þróun auð-
valdsins, varpa auðvaldinu á brott, meðan það er enn á byrjunar-
stigi.
Frá stéttarsjónarmiði er þróun án auðvaldsskeiðs leið, sem liggur
til myndunar, þróunar og stöðugs vaxtar verklýðsstéttar, en ekki til
vaxtar og festingar auðmannastéttar.
*
Iðnaðarframleiðsla Sýrlands er um 14% þjóðarteknanna (í
Egyptalandi 22%). Það er í þágu þjóðarinnar að þessi framleiðsla
verði stóraukin.
Sá möguleiki er hinsvegar til, þótt iðnaðurinn ’ sé ríkisrekinn,
leið án auðvaldsskeiðs opin og verklýðsstéttin vaxandi, að ef ekki
eru gerðar nauðsynlegar ráðstafanir, þá staðni þróunin fram til
sósíalisma og lýðræðis. Ríkisauðvaldið getur stirðnað sem þjóð-
félagsform og hægt er halda alþýðunni frá þátttöku í því að stjórna
efnahagslífinu. Og þetta getur leitt til þess að upp komi eins konar
i