Réttur - 01.05.1965, Blaðsíða 51
R E T T U R
115
skriffinnsku-burgeisastétt („bureaucratic bourgeoisie“), sem hag-
nýtir sér ríkisrekna hluta atvinnulífsins og nýtur undir sérstökum
kringumstæðum einkaréttinda borgarastéttar án þess að bafa erft
eignir hennar.
Ef alþýðan er nógu vakandi og virk lil þess að forða því að svona
fari, þá getur hin almenna iðnaðarþróun orðið sem liér segir:
Hinn ríkisrekni hluti atvinnulífsins verður drottnandi og þróast án
þess að auðvald myndist, en einkarekni hlutinn í atvinnulífinu verð-
ur vettvangur smáatvinnurekenda og smáframleiðenda.
í landbúnaði Sýrlands ægir hinsvegar öllu saman: landeigendum,
sem eru hálfgerðir aðalsmenn, — sveitaburgeisar, — millibændur,
— smábændur, — jarðnæðislitlir eða jarðnæðislausir bændur og
landbúnaðarverkamenn. Sú Iöggjöf, sem nú gildir um landbúnað-
inn, mun vart breyta þessari mynd mikið.
í verzluninni drottnar einkarekstur.
I atv.innulífi Sýrlands eru því hin ólíkustu rekstursform og þjóð-
félagslegu þróunarstig. Ekki er hægt að segja að Sýrland feti fram
á við leið þá, er liggur til sósíalisma án auðvaldsskeiðs, — en hins-
vegar, eins og segir í ályktun miðstjórnarinnar, að það sé nú víð-
tækari grundvöllur en fyrr til þess að fara þá leið. Það er ekki nóg
að þjóðnýta stærstu og meðalstóru iðnaðarfyrirtækin til þess að
segja að viðkomandi land sé á leið til sósíalisma. Við viljum heldur
ekki segja að samvinnufélög framleiðenda í landbúnaði séu óhjá-
kvæmilegt skilyrði sósíalistískrar þróunar.
En land án burgeisastéttar og stórjarðeigenda, ]iar sem bændur
eiga jörðina og ekkert brask er til með liana, þar sem allur iðnaður
cða aðalgreinar hans (þó svo smáframleiðendur haldi áfram) eru
þjóðnýttar, þar sem ríkið hefur einokun á utanríkis- og heild-
verzluninni (þó svo smákaupmenn séu til), þar sem hinn vísinda-
legi sósíalismi er ráðandi hugmyndakerfi, — það er liægt að segja
að slíkt land sé að þróast í átt til sósíalisma, sé að skapa sósíalisma.
Hinsvegar, ef meir en helmingurinn af bændum í nýfrjálsu landi
á ekkert jarðnæði, ef stórjarðeigendur halda áfrain að arðræna
bændur að aðalshætti, ef sveitaburgeisar arðræna landbúnaðar-
verkamenn, ef stórkaupmenn og smærri iðnrekendur arðræna starfs-
menn sína, þá er ekki hægt að segja, — þó svo aðalgreinar iðnaðar
og út- og innflutningsverzlunin séu þjóðnýttar, — að slíkt land sé
að byggja upp sósíalisma eða að þróast til sósíalisma án auðvalds-
skeiðsins. Sama má]i gegnir um efnahagslegt sjálfstæði.