Réttur - 01.07.1972, Blaðsíða 10

algerlega rökheldir og þegar maður rennir
huganum til þessara tíma læðist að honum
sterkur grunur um að þeim hafi ekki alltaf
verið sjálfrátt; þeir hafi verið haldnir ein-
hvers konar sjálfsefjun, sem hafi fyrirmunað
þeim að beita þeirri skynsemi og rökhyggju,
sem þeim var vissulega ýmsum gefin. „Rúss-
arnir koma, Rússarnir koma" — fyrir þeirri
ægilegu hugsýn varð öll rökhugsun að víkja.
(Til frekari áréttingar þessum orðum og til
ábendingar þeim, sem muna kannski ekki svo
langt aftur í tímann má nefna að lengivel
átti Morgunblaðið ekki nein sterkari rök fyr-
ir „nauðsyn" hernámsins en óstaðfesta munn-
mælasögu um að þá fyrir hálfri öld hefði
Lenín látið orð falla á þá leið að ekki væri
hægt að ofmeta hernaðarlegt mikilvægi Is-
lands. Ergo: Rússarnir koma, Rússarnir
komá!).
Þótt enn heyrist við og við hjáróma rödd
sem reynir að halda því fram að hin hafn-
lausa flotadeild Bandaríkjanna sem nú er í
hernámshreiðrinu á Miðnesheiði gegni því
hlutverki að „annast varnir landsins" og
„tryggja öryggi" þess, má svo heita að helztu
forsvarsmenn hernámsins, a.m.k. þeir sem
hafa einhverja nasasjón af því, sem gerzt
hefur í heimsmálunum undanfarin ár og
nægilegt vit og heilindi til að draga af því
ályktanir, hafi fellt niður málflutning af
þessu tagi.
Þeir myndu að vísu sjálfsagt reyna að
halda áfram síbyljunni um „varnir og ör-
yggi Islands", ef þeir teldu nokkrar líkur á
því að hún bæri enn þann árangur sem hún
hafði vissulega framanaf hernáminu. En
þeim er orðið Ijóst að röksemdir af þessu
tagi hljóma sem afkáralegur útúrsnúningur,
sem alger öfugmæli, í eyrum manna í dag,
einkum hinnar ungu kynslóðar, sem af eðli-
legum ástæðum er æði tortryggin á allar við-
teknar skoðanir og lítt ginkeypt fyrir órök-
studdum slagorðum, sem ganga þaraðauki
algerlega í berhögg við alla þá vitneskju sem
hún hefur aflað sér um heiminn og samtíð
sína.
Það er ótvíræð vísbending um þá algeru
breytingu sem orðið hefur á málflutningi
íslenzkra hernámssinna að í tveimur forysm-
greinum um dvöl bandaríska herliðsins á
Islandi sem í sumar birmst í Morgunblaðinu
með tveggja daga millibili (23. og 25. júnO
er ekki minnzt á það einu orði að hlutverk
hernámsliðsins sé að standa vörð um „öryggi
Islands". Þótt engum séu gerð upp nein orð,
verður vafla dregin önnur álykmn af þess-
um greinum, sem ætla má að túlki sjónarmið
forystu Sjálfstæðisflokksins, en sú að „öryggi"
og „varnir" Islands skipti hana engu máli
lengur, séu henni a.m.k. algert aukaatriði.
Rússagrýla Morgunblaðsins er orðin að steini
og er reyndar full ástæða til að fagna því.
En fyrir marga þá sem af ýmsum og oft
annarlegum hvömm vilja fyrir hvern mun
halda sem fastast í hernámsliðið — jafnvel
þótt Bandaríkjamenn tækju það upp hjá
sjálfum sér að fara að tína saman föggur
sínar og halda heim — hlýmr það að hafa
verið mikið áfall að grýlan sem hafði þjónað
þeim svo dyggilega skyldi alltíeinu daga
uppi.
Það varð því að finna önnur rök fyrir
því að bandarískt herlið sæti hér áfram, fyrst
búið var að viðurkenna, með þögninni ef
ekki beinum orðum, að sú tilbúna forsenda
sem fram hafði verið færð fyrir nauðsyninni
á komu þess og langvarandi, jafnvel ævar-
andi, dvöl þess hér, ófriðlegt ástand í heim-
inum og sérstaklega hættan á að Rússar legðu
Island undir sig, var ekki frambærileg leng-
ur. Og í áðurnefndum forystugreinum Morg-
unblaðsins, sem eru dæmigerðar fyrir ger-
breyttan málflutning hernámssinna, er reynt
að réttlæta hernám Islands með því að reki
138