Réttur - 01.10.1973, Blaðsíða 3

UPPREISN
OLÍULANDA
Verðbylting í olíu og bann Araba á einstök lönd hefur skapað ástand, sem knýr
íbúa stóriðjulandanna í Evrópu og Norður-Ameriku til að endurskoða ýmislegt í þjóð-
lifi sínu. Auðmannastéttir þessara landa hafa byggt gróða sinn á þrem meginstoð-
um: 1) arðráni á verkalýð heimalandanna, sem hann hefur með stéttabaráttu sinni
reynt að draga úr og tekist að knýja fram sæmileg lífskjör (,,velferðarríki“) sumstað-
ar; 2) fullkominni tækni- og iðnvæðingu; 3) vægðarlausu arðráni á íbúum „þriðja
heimsins" og skefjalausri eyðingu á hráefnalindum núverandi og fyrri nýlendna og
hálfnýlendna. Það er nauðsynlegt fyrir alþýðu að grandskoða það, sem hér er að
gerast, svo engar blekkingar auðvaldsins komist þar að.
Sú frelsisbylting, sem gekk yfir Afríku og
Asíu eftir síðara heimsstríðið, tryggði þorra
fyrri nýlendna stjórnarfarslegt sjálfstæði, en
auðhringir stórveldanna héldu þar víðast
efnahagslegum arðránstökum og nutu „að-
stoðar" stórvelda sinna, þegar mikið þótti
liggja við, t.d. ef þessar þjóðir tóku að sækj-
ast eftir efnahagslegu sjálfstæði. Menn muna
enn er Mossadegh, forsætisráðherra Irans,
ætlaði að þjóðnýta olíulindir þess lands fyrir
tveimur áratugum — og CIA, njósnamið-
stöðin, steypti honum af stóli. Og vér Islend-
ingar þekkjum aðgerðir breska auðvaldsins
1952, 1958 og 1973, þegar við ætluðum að
ná á okkar vald okkar eigin fiskimiðum, sem
Bretar höfðu rænt í fimm aldir og næst-
um þurrausið.
Voldugustu auðhringar heims og þar með
vægðarlausustu aðilar imperíalismans, —
heimsvaldastefnunnar, eru olíuhringarnir, —
fyrst og fremst „systurnar sjö": Esso, er fram
til 1972 hét Standard Oil of New Jersey,
Mobil Oil, Texaco, Gulf Oil, Standard Oil
of California, British Petroleum og Royal
Dutch/Shell. Sem dæmi má nefna að 1971
voru tekjurnar af olíuverslun 39% af öllum
gróða bandarískra fyrirtækja á erlendri fjár-
festingu og 47% af öllum gróða, sem kom
til BandaríkjannaV — Saga olíuhringanna
er einhver ljótasta saga af auðhringaarðráni,
211