Réttur - 01.04.1981, Page 14
í 35 ár hefur cnj>in árangur orðið af afvopnunarumleil-
unum undir forysfu stórveldanna. Frumkvæði annarra
þarf til.
eindasprengjunnar, sem eyðir aðeins lífi en
hlífir mannvirkjum. Smíði hennar hafði
verið frestað vegna ákafra mótmæla Evrópu-
manna. Vígbúnaðaræði virðist hafa runnið
á Bandaríkjastjórn. Að baki þessu liggja stór-
ýktar tölur um hernaðarmátt Sovétríkjanna,
og pólitískar æsingar.
í desember 1979 var ákveðið að koma fyrir
578 nýjum bandariskum atómvopnum í Hol-
landi, Belgíu, Vestur-Þýskalandi og Bretlandi.
Byrja á að setja þau niður 1983. Þetta eru
svokallaðar Pershing II eldflaugar og stýri-
flaugar. Gegn þessum áformum hefur risið
upp mikil mótmælaalda í viðkomandi NATÓ-
ríkjum. Þar hafa ýmis friðarsamtök, kirkju-
leg samtök og vinstri hópar haft forgöngu.
Sporgöngumenn Rússa segja hernaðarsinn-
ar, en þó er það staðreynd, að svo öflug eru
þessi mótmæli og svo langt ná þau inn í hina
hefðbundnu og ábyrgu evrópsku stjórnmála-
flokka, að þeir geta ekki litið framhjá þeim.
Hversvegna?
Helstu rökin fyrir nauðsyn hinna nýju
Evrópuatómvopna, eru síaukinn vígbúnaður
Sovétmanna og sú staðreynd, að þeir eru nú
að endurnýja þær eldflaugar sem miðað hef-
ur verið á skotmörk í Evrópu með svokölluð-
um SS-20 flaugum.
Menn skyldu því ætla að íbúar Vestur-
Evrópu væru ánægðir með þá umhyggju-
semi sem fram kemur í því að svara Sovét-
mönnum í sömu mynt. En svo er ekki. Og
það er einfaldlega vegna þess að nýju Evrópu-
atómvopnin eru alls ekki til þess ætluð að
verja íbúa í Vestur-Evrópuríkjum fyrir SS-20
Þeim er ætlað að ná á örskömmum tíma til
þeirra skotstöðva í Sovétríkjunum sem nota
á til að skjóta atómvopnum á Bandaríkin.
Þau eru liður í þeirri stefnu Bandaríkjastjórn-
ar að ná yfirburðum hins fyrsta höggs.
I Evrópu eru nú um 10 þúsund atómvopn.
Jafnvel þó aðeins brot af þeim væri brúkað
myndi það nægja til þess að leggja evrópska
siðmenningu í rúst. Hvað stoðar sá fögnuður
okkur Evrópumenn að herforingjar og stjórn-
málamenn stórveldanna eru að sannfæra sig
um að hægt sé að vinna kjarnorkustrið og
takmarka það við ákveðið svæði. ,,Fyrir
Evrópu verður takmarkað kjarnorkustríð al-
gjört gjöreyðingarstríð”, sagði Helmut
Schmidt áður en hann varð kanslari Vestur-
Þýskalands í upphafi síðasta áratugar. í hnot-
skurn er ástandið þannig að stefna stórveld-
anna þróast æ meira í þá átt að gera ráð fyrir
árásarstríði og að Evrópa verði notuð sem
viðvörunarsvæði og vígvöllur í stórvelda-
átökum. Hin herskáa stefna Bandaríkja-
stjórnar mun neyða Sovétnienn til andsvara
á sviði vígvélaframleiðslu, og verði kapp-
hlaupið Sovétríkjunum efnahagslega ofviða,
eins og margt bendir til, gæti það knúið
Kremlverja til örþrifaráða.
Ný umræða á Norðurlöndum
Á Norðurlöndum hafa þessi viðhorf leitt til
nýrrar umræðu um friðar- og öryggismál sem
78