Réttur - 01.01.1983, Blaðsíða 64

Líf vort og frelsi í hættu
i.
1946
„Hinsvegar töldu íslendingar aö réttur til
herstöðva á íslandi erlendu ríki til handa væri
ekki samrýmanlegur sjálfstæöi íslands og
fullveldi ..."
„[ fyrra báöu Bandaríkin okkur um Hval-
fjörð, Skerjafjörö og Keflavík. Þau fóru fram á
langan leigumála, kannske 100 ár, vegna
þess að þau ætluðu aö leggja í mikinn
kostnaö. Þarna áttu að vera voldugar her-
stöövar. Viö áttum þarna engu aö ráöa. Viö
áttum ekki svo mikiö sem að fá vitneskju um,
hvaö þar gerðist. Þannig báöu Bandaríkin þá
um land af okkar landi til þess aö gera það aö
landi af sínu landi. Og margir óttuöust aö
síöan ætti aö stjórna okkar gamla landi frá
þeirra nýja landi. Gegn þessu reis íslenska
þjóöin."
Ólafur Thors 20. september 1946.
1983
Rís íslenska þjóðin upp nú í þingkosn-
ingunum, þegarfrekustu valdamenn íhalds
og Framsóknar viröast reiðubúnir til að
leggja allt það af landinu að fótum Kanans
sem hann kann að girnast sem herstöðvar
(Helguvík, Norðausturland, Sauðárkrók)?
II.
Eru íslendingar aö veröa skuldaþrælar er-
lends auövalds? 1983 voru erlendar skuldir
íslendinga 14580 miljónir ísl. kr. eða um
63.000 kr. á hvert mannsbarn.
Eggjan Johannesar úr Kötlum, mesta
mannsins meðal íslenskra skálda í okkar
kynslóð, hljóðaði svo er hættan stafaði af
skuld hjá Bretum.:
„Vort land er fagurt, fjöllin sterk og há,
og feimin, kliðmjúk lind í hreiðurmó,
og túnin græn viö silfurtæran sjó
og svalir fossar, dalablómin smá. —
Og samt á hér aö búa þýlynd þjóö
og þræla, greiða auösins drottni skatt,
og bera enn á klakann list og Ijóö
og láta slokkna hjartans innstu glóö.
Vér spyrjum þá, sem braska meö vort blóö:
Var borguð meö því skuldin? Er það satt?
III.
Kjarnorkustyrjöld ógnar lífi þjóöar vorrar
vegna bandarísku herstöövanna hér. Nú þeg-
ar hervald, sem tileinkar sér stefnu Hitlers um
„útrýmingu kommúnismans“ hefur stjórnar-
taumana í Bandaríkjunum og Vestur-Þýska-
landi, — og stefnir að því aö geta hafið árás
á Sovétríkin jafnt frá Awacs-flugvélum á Kefla-
víkurvelli, sem stjórna langdrægum kjarnorku-
eldflaugum í kafbátum á Atlantshafi og frá
Pershing-2 eldflaugavélum, sem munu nú
verða staösettar í Vestur-Þýskalandi, — þá er
rétt á þeirri stundu, er um líf þjóðar vorrar er
að tefla, aö minnast þeirra alvarlegu áminn-
inga og aðvarana, er íslandsvinurinn og stór-
skáldið Nordahl Grieg, beindi til vor allra.
Þessi aövörun um hættuna á endurreisn
fasismans og þriöju heimsstyrjöldinni, orti
hann á Þingvöllum í september 1942:
„Men dere som lever, má váke
over den fred vi skimtet
i naboskapet av doden,
lidelsens siste glede.
Bli fremfor alt ikke trette —
som mennesker blir efter kriger —
nár grumset og griskheten kommer
i folge med motlosheten,
det varme rátnende dyndet
lagret av hundrede slektledd
hvor sindet kan krype til hvile
og han som vi drepte kan opstá."