Réttur - 01.01.1976, Blaðsíða 12

HVER
LIFIR
AF
50 ÞÚSUNDUM?
Aðalheiður: Við megum nú fara að óttast
að verkamaður hafi aðeins dagvinnu ef eitt-
hvað er að marka með þennan samdrátt í
þjóðfélaginu. Mér finnst það nú alltaf magn-
ast um allan helming þegar kemur að samn-
ingum. þá koma hrakspárnar. En dettur þá
nokkrum í alvöru talað í hug, að það sé hægt
að lifa á rúmum 50 þúsund krónum á mán-
uði? En þetta verðum við láglaunafólkið að
láta okkur nægja.
Ég vil segja það, að við höfum lifað
slæmu lífi. Við eigum kannski okkar íbúðir;
í því tilliti höfum við ekki lifað slæmu lífi,
en þetta hefur bara kostað óhemju vinnu.
Það hefur eiginlega ekki verið neinn tími
til að lifa. Og það getum við raunverulega
ekki kallað gott líf, að þurfa að vinna myrkr-
anna á milli og helgarnar líka til þess að
geta átt yfir sig sæmilegt heimili.
Ég er reyndar á hæsta Sóknarkaupi og fæ
útborgaðar kr. 52 þúsund á mánuði. Mér var
sagt um daginn að Dagsbrúnarverkamaður
hefði 53 þúsund krónur fyrir dagvinnu á
mánuði. Er það rétt Guðmundur?
GuÖmundur: Já, það er nú ekki stór mun-
ur þarna á milli.
Aðalheiöur: Af þessu dettur engum í hug
að hægt sé að lifa. Hvernig stendur á því,
að þetta hefur ekki náðst betur upp? Mig
langar bara í mesta bróðerni að biðja ykkur
um að segja mér, hverja teljið þið aðal-
ástæðuna?
Guðmundur: Þarna spila nú aldeilis stór-
ir hlutir inn í. Við höfum verið að velta því
fyrir okkur í Dagsbrún, að ef við fengjum
einhvern tímann að halda því kaupi og rétt-
indum sem við höfum náð í samstöðu með
öðrum verkalýðsfélögum, — hvað við stæð-
um þá raunverulega vel. Arangurinn er
venjulega að meira eða minna leyti tekinn
aftur í gegnum ríkisvaldið. Því er beitt með
gengisfellingum og með ýmsum hagstjórnar-
legum aðgerðum. Þannig er kippt kannski á
stuttum tíma meginþorranum til baka af því
sem náðst hefur í samningum. Það kippir
þessu á tiltölulega stuttum tíma til baka,
jafnvel þótt náist góðir samningar.
Þó fólkið standi vel saman í verkalýðsfé-
lögunum til að knýja fram kauphækkanir,
þá stendur það ekki saman í kosningum gegn
þeirri ríkisstjórn, sem framkvæmir þetta.
Fólkið áttar sig ekki nægilega á því, að það
eru tengsl á milli kaupgjaldsbaráttu verka-
lýðsfélaganna og aðgerða ríkisvaldsins.
Svo er annað sem við skulum alls ekki
vera að halda leyndu. A síðustu tveim ára-
tugum eða svo, þá hafa ýmsir sérhæfðir sér-
menntaðir hópar og alls konar millistéttir,
t.d. opinberir starfsmenn, en þeir eru nú ekk-
ert ofsælir í öllum tilfellum; þeir hafa náð
mikið hærri hlut en hin almennu verkalýðs-
félög. Ríkisvaldið hefur stutt þá „gullvægu
reglu" í þjóðfélaginu, að kaup fólks í al-
mennum verkalýðsfélögum sé svipað gull-
skráningu í öðrum löndum; það er núllið,
hversu þjóðfélagslega mikilvægt sem starf
ófaglærða verkamannsins kann að vera. Það
er stóra núllið; síðan fá hinir hóparnir sem
að mínu viti eru orðnir óþarflega stórir; þeir
fá að sjálfsögðu á fríum sjó það sem hin al-
mennu verkalýðsfélög fá. Og svo fá þau eitt-
hvað fyrir sig. Ar eftir ár hefur þeim tekist
að breikka bilið og þetta þykir alveg sjálf-
sagt. Þannig er þessi sjálfvirkni í kerfinu:

12