Morgunblaðið - 05.04.2006, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. APRÍL 2006 23
UMRÆÐAN
Rækja - Risahörpuskel - Túnfiskur - Grillspjót
Humar - Skellaus risarækja - Krabbakjöt
Á grillið eða í ofninn
Skötuselur - Lax - Lúða
Marinerum fiskinn fyrir þig á staðnum!
Útbúum eftir pöntunum og aðstæðum
Fiskréttir - Kartöfluréttir - Reykt bleikja - Sósur
Flott í bústaðinn, veisluna, matarboðið!
Fiskbúðin Sjávargallerý
Háaleitisbraut 58-60 • Sími 553 2550
Þar sem metnaðurinn á lögheimili
ÞEGAR Vilhjálmur Þ. Vil-
hjálmsson, oddviti sjálfstæðis-
manna í Reykjavík, kynnti stefnu-
skrá þeirra í fjölmiðlum nefndi
hann sérstaklega að málefni aldr-
aðra yrðu í öndvegi í komandi
sveitarstjórnarkosningum. Í máli
hans kom fram að sjálfstæðismenn
litu í þessu sambandi
m.a. til Hornafjarðar
og Akureyrar. Hvaða
lærdóm og fyr-
irmyndir geta fulltrú-
ar höfuðborgarinnar
og önnur sveitarfélög
sótt til Hornafjarðar,
rúmlega tvö þúsund
manna samfélags,
varðandi velferðarmál
eins og heilbrigðis- og
öldrunarþjónustu?
Á sínum tíma varð
Hornafjörður reynslu-
sveitarfélag og tók að
sér rekstur heilbrigðis- og öldr-
unarmála sem var í höndum rík-
isins. Að reynslutíma loknum var
gerður þjónustusamningur um
málaflokkinn sem og um málefni
fatlaðra. Rekstur og ábyrgð á
þessum málaflokkum er nú á einni
hendi og undir sömu yfirstjórn.
Betri nýting fjármuna
Markmiðið með þessari yfir-
færslu er að nýta fjármagn betur
og draga úr stofnanamiðaðri þjón-
ustu. Það er gert m.a. með því að
samhæfa starfsemina og auka
ýmsa þjónustu s.s. heimahjúkrun
og -þjónustu. Starfsfólk okkar
tekst auðvitað á við sömu verkefni
og annars staðar og fjármagnið
setur starfseminni takmörk. Aftur
á móti eru boðleiðir stuttar þar
sem allir eru að vinna undir sömu
stjórn. Öll ákvarðanataka og við-
brögð eru því skilvirkari sem get-
ur komið í veg fyrir að skjólstæð-
ingar bíði lengi eftir
betri úrlausnum.
Sömuleiðis hefur þetta
jákvæð áhrif að því
leyti að heimamenn er
vel meðvitaðir um
ábyrgð sína og leggja
metnað sinn í að
standa vel að allri
þjónustu og rekstr-
inum vitandi að ekki
er hægt að vísa
ábyrgðinni annað. Það
er samdóma nið-
urstaða þeirra sem að
þessu standa að
reynsla okkar Skaftfellinga af yf-
irfærslunni er góð og það er eng-
inn tilbúinn að snúa til baka. Þess
vegna á að vinna enn frekar að
flutningi þessara verkefna yfir til
sveitarfélaganna og í framhaldinu
fleiri.
Þegar formaður Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga og borg-
arstjóraefni stærsta stjórn-
málaflokksins telur ástæðu til að
sækja fyrirmyndir til okkar Horn-
firðinga ætti það að vera staðfest-
ing á að við höfum verið að gera
góða hluti. Um þetta mál hefur
verið mikil pólitísk samstaða í bæj-
arstjórn Hornafjarðar frá upphafi.
Margt vel gert
Það er ýmislegt fleira sem vel er
gert á Hornafirði og á þessu kjör-
tímabili hefur margt áunnist. Und-
irstöðuatvinnugreinarnar hafa ver-
ið að eflast og fjárfest töluvert í
frekari uppbyggingu; á það jafnt
við um sjávarútveginn, landbún-
aðinn og ferðaþjónustuna. Staða
bæjarsjóðs hefur styrkst mikið og
er grundvöllur þess að nú er hægt
að ráðast í stærri verkefni eins og
byggingu nýrrar sundlaugar og
uppbyggingu íþróttasvæðisins sem
stefnt er að ljúka fyrir ungmenna-
landsmótið árið 2007. Vígsla Ný-
heima með þeirri starfsemi sem
hefur fylgt í kjölfarið, m.a. fjöl-
breyttu starfi í frumkvöðla- og há-
skólasetrinu, gefur tilefni til bjart-
sýni og frekari sóknarfæra á þeim
vettvangi. Með þessu hafa Horn-
firðingar unnið markvisst að því að
laga samfélagið að nýjum og
breyttum tímum.
Skref í rétta átt
Íbúar á Suðausturlandi hafa þó
mætt mótlæti á síðustu árum eins
og önnur landsbyggðarhéruð.
Íbúaþróunin hefur verið neikvæð
síðustu ár m.a. vegna áframhald-
andi tæknivæðingar í helstu at-
vinnugreinunum og fækkunar
starfa samfara því. Skaftfellingar
hafa samt sem áður hvorki lagt ár-
ar í bát né bíða eftir að einhverjir
komi færandi hendi með lausnir á
öllum vanda. Aftur á móti gera
þeir þá kröfu til stjórnvalda að við
flutning verkefna út á landsbyggð-
ina njóti héraðið sannmælis og
jafnræðis á við önnur svæði. Skref
í rétta átt er tilkoma starfsstöðvar
Fiskistofu og fleiri verkefni en
betur má ef duga skal.
Að framansögðu fullyrði ég að í
Sveitarfélaginu Hornafirði sé góð-
ur jarðvegur fyrir framsæknar
hugmyndir og áræðið fólk þar sem
náttúrufegurð og umhverfi er ein-
stakt og á móti fólki tekur fjöl-
skylduvænt samfélag.
Ég hef áhuga á að vinna áfram
eins og hingað til að framgangi
þessara mála og annarra með þátt-
töku minni á sveitarstjórnarvett-
vangi.
Fyrirmyndir á Hornafirði
Eftir Albert Eymundsson ’… borgarstjóraefnistærsta stjórnmála-
flokksins telur ástæðu til
að sækja fyrirmyndir til
okkar Hornfirðinga …‘
Albert Eymundsson
Höfundur er þátttakandi í
prófkjöri sjálfstæðismanna í
Sveitarfélaginu Hornafirði.
Prófkjör Hornafjörður
STUTT er síðan nefndarálit sk.
Jónínunefndar „Hver geri hvað í heil-
brigðisþjónustunni“ leit dagsins ljós.
Ein hugmynd sem þar var reifuð var
að létta mætti kostnað ríkisins og
stytta biðlista eftir þjónustu með því
að hinir efnameiri gætu keypt sig
fram fyrir biðlista með
því að borga þjón-
ustuna að fullu sjálfir.
Undirtektir þing-
manna voru vægast
sagt litlar. Reyndar
svo litlar að þingmenn
allra flokka höfnuðu
tvöföldu heilbrigðis-
kerfi. Heilbrigðis-
ráðherra sá um jarð-
arförina og sagði
„tvöfalt heilbrigðis-
kerfi, nei takk og
amen“.
Þrautaganga
efnaminni hjarta-
sjúklinga
Nú hefur sami ráð-
herra með reglugerð
grafið hugmyndina,
sem varla var kólnuð,
upp aftur. Þetta tvö-
falda kerfi gildir
reyndar enn sem kom-
ið er einungis fyrir
hjartasjúklinga. Efna-
minni hjartasjúklingar
þurfa nú að panta tíma
hjá heimilislækni og fá
hjá honum tilvísun.
Síðan þurfa þeir að
borga þjónustuna að fullu hjá hjarta-
lækninum. Fá þar reikning fyrir
þjónustunni sem þeir síðan framvísa
hjá Tryggingastofnun sem svo end-
urgreiðir hluta reikningsins. Sem
sagt þrjár ferðir í stað einnar með
þeim kostnaði og fyrirhöfn sem því
fylgir. Og til að bæta gráu ofan á
svart mega bara heimilislæknar vísa
á hjartalækna. Af hverju ekki aðrir
læknar sem mjög oft leita til okkar
með vandamál sinna skjólstæðinga?
Hinir efnameiri geta fengið þjón-
ustuna fljótt, samdægurs ef þarf.
Meingallaður
samningur hjartalækna
Það er rétt að rifja upp af hverju
svona er komið fyrir hjartasjúkling-
um. Hjartalæknar voru með samning
við Tryggingastofnun sem gilda átti
til 2008. Ákveðinn einingafjöldi eða
upphæð kom í hlut hjartasjúklinga
sem áætlað var að duga myndi fyrir
þjónustunni. Af fjölmörgum ástæð-
um, s.s. hækkandi meðalaldurs þjóð-
arinnar og fjölgun hjartasjúklinga,
nægði sú upphæð engan veginn á síð-
asta ári. Þess vegna unnu hjarta-
læknar í þágu skjólstæðinga sinna án
greiðslu frá TR í nóvember og des-
ember á síðasta ári. Þörfin er enn að
aukast og í ár hefðu hjartalæknar
verið án greiðslu frá TR í 3–4 mánuði.
Öllum er ljóst að hjartalæknar geta
ekki tekið á sig skuldbindingar TR
með þessum hætti til frambúðar.
Samningar stóðu mánuðum saman á
seinni hluta síðasta árs. Þegar séð
varð að samninganefnd TR hafði ekki
umboð til breytinga eða
lagfæringa á samn-
ingnum óskaði ég, fyrir
hönd hjartalækna, eftir
viðtali við heilbrigð-
isráðherra. Það viðtal
fékkst aldrei þrátt fyrir
ítrekaða ósk. Upp úr
samningum slitnaði svo í
lok árs og því sögðu
hjartalæknar upp samn-
ingnum.
Tilvísanir – verra
og dýrara kerfi
Erfitt er að spá í hvað
vakir fyrir ráðherra
með þessari reglugerð.
Hún segir að heim-
ilislæknar eigi að geta
séð um einfalt viðtal og
skoðun hjartasjúklinga
og tekið hjartarit. Er
það stefna heilbrigð-
isráðherra að flytja sér-
fræðiþjónustuna til
grunnþjónustunnar?
Ætti það þá ekki að
gilda um allar sér-
greinar ef þetta eru rök-
in fyrir tilvísunarkerfi?
Hvað á ráðherra við
með þeirri fullyrðingu í
blaðaviðtali að heimilislæknar eigi að
geta leyst vanda hjartasjúklinga að
talsverðu leyti? Er það nóg?
Frjálst aðgengi sjúklinga til sér-
fræðilækna hefur tíðkast um langt
árabil og gefist vel. Þjónustan er ódýr
og markviss. Tilvísanakerfið kemur
til með að auka kostnað verulega.
Samkvæmt skýrslu Hagfræðistofn-
unar Háskólans frá 2004 (nr. C04:06)
er heildarkostnaður við komu til
heimilislæknis og sérfræðings mjög
svipaður. Þannig tvöfaldast kostn-
aður þjónustunnar þegar hjartasjúk-
lingur þarf fyrst að fara til heim-
ilislæknis og síðan til hjartalæknis.
Tryggingar hjartasjúklinga
Mér vitanlega eiga hjartasjúk-
lingar ekki í neinum deilum við sitt
tryggingafélag sem er Trygg-
ingastofnun ríkisins. Það er því
furðuleg ráðstöfun að láta deilu verk-
taka við tryggingafélagið bitna á
þeim sem síst skyldi, þ.e. hjartasjúk-
lingum. Ég tek undir það sem ráð-
herra sagði fyrir hálfum mánuði.
Tvöfalt heilbrigðiskerfi – nei, takk.
Tvöfalt heilbrigðis-
kerfi – já, takk?
Ásgeir Jónsson fjallar um
læknisþjónustu við hjartasjúka
Ásgeir Jónsson
’Það er þvífurðuleg ráð-
stöfun að láta
deilu verktaka
við trygginga-
félagið bitna á
þeim sem síst
skyldi, þ.e.
hjartasjúkling-
um.‘
Höfundur er hjartalæknir.
ÉG TÓK bílaleigubíl í Flórída. Í
leiðbeiningum til leigu-
taka sem fylgdu bílnum
stóð m.a.:
Ekki stoppa undir
neinum kring-
umstæðum fyrir nein-
um sem reynir að veifa
þér í aðstoðarskyni.
Slík mál eru verkefni
lögreglu. Ekki stoppa
ef einhver keyrir aftan
á þig. Aktu rakleitt á
næstu upplýstu stöð
þar sem fólk er fyrir og
kallaðu á lögreglu.
Taktu aldrei upp putta-
ling. Stoppaðu ekki þó
að springi nema á upp-
lýstu svæði þar sem
fólk er.
Erum við virkilega
að fela glæpamönnum
okkar að þróa íslenzkt
samfélag í þá átt, að
enginn þori að koma
náunga sínum til hjálp-
ar?
Stúlka í Reykjavík
stoppar fyrir mönnum
sem virðast aðstoð-
arþurfi. Þeir ráðast á
hana á svo svívirðileg-
an hátt, að maður neitar með sjálfum
sér að leggja mennskan mælikvarða á
svona meindýr. Í hverri viku eru
sagðar sögur af afrekum slíkra
kappa, sem telja sig væntanlega
hraustmenni á borð við Þorgeir
Hávarsson. Leyfa sér jafnvel að berja
lögregluþjóna við handtöku. Reyndu
slíkt í Bandaríkjunum.
Er ekki kominn tími
til fyrir almenning að
beita stjórnmálaflokka
þrýstingi til að sinna
hugtakinu „lög og
regla“ sem menn hafa í
heiðri t.d. vestanhafs?
Taka upp „Zero Toler-
ance“-stefnuna sem
fækkaði glæpum stór-
lega í New York. „Eng-
inn afsláttur“ verði
stefnan í réttarkerfinu.
Brjóttu lögin og þú færð
að kenna á því. Punktur.
Ættum við ekki að
byggja fangelsi á undan
menningarmusteri í
Austurhöfn? Þangað
getur hvort sem er eng-
inn farið fótgangandi
vegna villidýranna á
götunum, sem berja fólk
og brjóta gler í brjál-
semi sinni. Glæpamenn
eiga að vera í fangelsi
þangað til þeir hafa
greitt skuldir sínar. Of-
beldismenn á að taka úr
umferð strax. Þeir eiga
ekki að fara úr varðhaldi
aftur út á götuna fyrr en
þeir hafa afplánað dóm. Punktur.
Gerum Ísland að öruggu þjóð-
félagi. Engan afslátt.
„Enginn afsláttur“
Halldór Jónsson fjallar um
ofbeldi í samfélaginu
Halldór Jónsson
’Erum við virki-lega að fela
glæpamönnum
okkar að þróa ís-
lenzkt samfélag í
þá átt, að enginn
þori að koma
náunga sínum til
hjálpar?‘
Höfundur er verkfræðingur.
argestir hafi frá ára-
mótum haft tækifæri
til að koma að sínum
hugmyndum og for-
maður og sviðsstjóri
ÍTR hitta fé-
lagsskapinn Pottverja
tvisvar á ári til skrafs
og ráðagerða um mál-
efni laugarinnar. Af-
rakstur þessara hug-
mynda laugargesta
Laugardalslaugar
verður nýttur til for-
sagnar fyrir sam-
keppnina.
Ég skil hinsvegar vel
að þær stórtæku upp-
byggingarhugmyndir,
sem nágranni Laug-
ardalslaugar í Laugum
hefur viðrað, veki hörð
viðbrögð. Við skulum
hafa það hugfast að borg-
arbúar eiga Laugardals-
laug og við ráðum hvað
verður um hana. Engar
ákvarðanir hafa verið
teknar um að bylta Laug-
ardalslaug. Hún verður
áfram almenningslaug fái
ég einhverju ráðið.
Steinunn Valdís
Óskarsdóttir
Höfundur er borgarstjóri.