Morgunblaðið - 18.10.2006, Blaðsíða 6

6 MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Kárahnjúkavirkjun | Nú eru tuttugu dagar
síðan byrjað var að safna vatni í Hálslón
Kárahnjúkavirkjunar. Gengur það nokkru
hraðar en áætlanir gerðu ráð fyrir vegna
hlýinda undanfarið, en nú hefur hægt á inn-
streymi eftir að tók að kólna. Ekki hefur
orðið vart hræringa eða óeðlilegs leka um
Kárahnjúkastíflu og hreyfingar á steyptum
flekum og öðru hverfandi, að sögn Sigurðar
Arnalds hjá Landsvirkjun. Stendur vatns-
borð Hálslóns nú í 545 metra hæð yfir sjáv-
armáli og dýpi við Kárahnjúkastíflu er um
90 metrar og því 80 metrum undir hæstu
lónstöðu.
Lónið, sem nær nú að eystri Sauðá fyrir
innan Kringilsá, er rúmlega 8,5 ferkílómetr-
ar að flatarmáli, um 17 km á lengd og liðlega
hálfur kílómetri á breidd, en verður tveggja
km breitt og 25 km langt fullt. Ráðgert er
að lónið nái 565 m hæð um næstu áramót og
625 metrum eftir ár, sem er full lónhæð.
Skv. upplýsingum frá Landsvirkjun er
leki um stíflur hverfandi og í raun minni en
búist hafði verið við, en þar á bæ segja
menn að allar stíflur leki að einhverju
marki.
Fjöldi mæla sem komið hefur verið fyrir í
Kárahnjúkastíflu og nálægum berggrunni
sýnir stöðugt ástand og engar jarðhrær-
ingar, breytingar á jarðskorpu og eða ófyr-
irséðar breytingar á grunnvatni. Það kom
fram hjá Fjólu G. Sigtryggsdóttur verk-
fræðingi á VST, sem fór ásamt sérfræð-
ingum Landsvirkjunar með 140 íbúum með-
fram Jökulsá á Dal til ósa í kynnisferð um
virkjunina liðna helgi, að smáskjálftamæl-
anet Veðurstofu Íslands við Kárahnjúka
væri það næmt fyrir umhverfi sínu að um-
ferð tækja í tengslum við framkvæmdirnar
greindist þar sem einskonar suð sem hyrfi
þegar hlé væri gert á vinnusvæðinu í mat-
artímum. Hefðu engar hræringar af neinu
tagi komið fram á smáskjálftamælunum sem
rekja mætti til stíflumannvirkja eða Háls-
lóns.
Hliðarstíflum að fullu
lokið í nóvember
Hvítt hefur verið yfir síðustu dagana eftir
hríð á sunnudagsnótt og ekki útlit fyrir að
það breytist í bráð gangi veðurspá eftir.
Risaborinn TBM3 er nú einn við heilborun
aðrennslisganganna undir Hölkná austan
Þrælaháls, eða um 6 km frá gangamótum.
Búist er við að slegið verði í gegn í nóv-
ember.
Örfáa metra vantar nú upp á að Desj-
arárstífla nái fullri hæð og unnið er við að
setja þéttikjarna í Sauðárdalsstíflu, en fram-
kvæmdum við hana á að ljúka n.k. mán-
aðamót og við Desjarárstíflu í lok nóvember.
Í stöðvarhúsi virkjunarinnar í Valþjófs-
staðarfjalli er fyrsta vél af sex tilbúin til
prófunar. Vélarnar eru síðan settar upp
hver af annarri. Nú er aðallega unnið við vél
2 en einnig vélar 3 og 4.
Þá er unnið í spennasal við að standsetja
spenna nr. 1, 2 og 3. Verið er að sandblása
önnur af tveimur lóðréttum fallgöngum úr
aðrennslisgöngum niður í stöðvarhús og
steypa upp vatnsgeymi í Fljótsdal, þar sem
geymdir verða 400 rúmmetrar vatns til að
kæla vélarnar í stöðvarhúsinu. Verið er að
grafa frárennslisskurð frá munna frárennsl-
isganga úr stöðvarhúsinu, sem munu leiða
vatnið út í Jökulsá í Fljótsdal og þaðan í
Lagarfljót.
Morgunblaðið/RAX
Hafsjór Hálslón er að verða eins og haf yfir að líta og teygir sig inn að jökli, er nú komið inn að Kringilsárrana.
Lóndýpt við Kárahnjúkastíflu er nú 90 metrar og vantar 80 metra upp á endanlega lónhæð
Fylling Hálslóns hálfnuð
Jökla hefur streymt í Hálslón í
þrjár vikur og verður ekki vart
hreyfinga á mannvirkjum eða í
bergi og leki um stífluna er
óverulegur. Steinunn Ásmunds-
dóttir tók stöðuna á virkjuninni.
Morgunblaðið/RAX
Vetrarríki Stíflan og Kárahnjúkur blasa við en vatnsborðið er nú í 545 metrum yfir sjávarmáli.
NOTKUN nagladekkja á höfuðborg-
arsvæðinu er komin niður í 52% sam-
kvæmt könnun sem gerð var fyrir
framkvæmdasvið Reykjavíkurborg-
ar í lok síðasta vetrar. Til saman-
burðar mældist hlutfallið vera 65% í
febrúar árið 2002 og hefur notkun
nagladekkja því dregist saman um
20% á 4 árum.
Greint hefur verið frá því að borg-
aryfirvöld muni ekki beita þvingun-
arúrræðum til að minnka enn frekar
notkun nagladekkja og jafnframt
svifryksmengun en þess í stað verð-
ur beitt jákvæðum áróðri til að vekja
ökumenn til umhugsunar um hvort
nagladekkin séu endilega besti kost-
urinn í innanbæjarakstrinum.
Mega fara 29 sinnum yfir
heilsuverndarmörk 2006
Í lok síðasta árs gaf umhverfis- og
heilbrigðissvið Reykjavíkur það út
að svifryk hefði 18 sinnum farið yfir
heilsuverndarmörk á árinu 2005 á
stöðinni á Grensási, en mörkin hafa
verið að ekki sé farið yfir heilsu-
verndarmörk oftar en í 35 skipti á ári
á einni mælingarstöð. Viðmiðunar-
mörkin fyrir 2006 voru 29 skipti en
árið 2010 verða þau komin í 7 skipti.
Benda má á að Ísland hefur þá
sérstöðu að hér eru nokkuð margar
uppsprettur fyrir svifryk, að því er
segir í niðurstöðum rannsóknar Iðn-
tæknistofnunar á samsetningu svif-
ryksmengunar í Reykjavík frá í
fyrra. Þar segir að fyrst megi telja
umferðarmengun svo sem útblástur,
malbik, bremsuborða og salt af göt-
um. Þá megi nefna náttúrulegar
uppsprettur svo sem jarðveg, sand
og sjávarrok.
Í Ósló eru nagladekk leyfð en
rukkað er hátt gjald fyrir notkun
þeirra. Eftir það hafa margir hætt að
nota nagladekk og kom í ljós að það
hafði ekki í för með sér slysaöldu.
Dregur úr nagladekkjanotkun
Nær annar hver bíll á höfuðborgarsvæðinu er á nagladekkjum en hlutfallið var 65% árið 2002
Í HNOTSKURN
»Svifryk er talin ein helstaorsök heilbrigðisvanda-
mála sem rekja má til meng-
unar í borgum og getur valdið
ertingu í öndunarfærum
manna.
»Upplýst hefur verið aðþrír fjórðu svifryksmeng-
unarinnar hér á höfuðborg-
arsvæðinu eru af manna völd-
um en um fjórðungur á sér
hins vegar náttúrulegar or-
sakir.