Morgunblaðið - 18.10.2006, Blaðsíða 28

28 MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
KÆRU fulltrúar á aðalfundi Ör-
yrkjabandalags Íslands.
Að þessu sinni er aðalfundur
bandalagsins haldinn við heldur sér-
kennilegar aðstæður.
1. Í ársbyrjun var
framkvæmdastjóri
bandalagsins rekinn úr
starfi fyrirvaralaust.
Ég kýs að orða þetta
með þessum hætti þrátt
fyrir tilkynningu á
heimasíðu Ör-
yrkjabandalagsins frá
9. janúar síðastliðnum
þar sem rætt er um
uppsögn. Formaður
orðaði þetta sem „brott-
rekstur“ í vitna við-
urvist á fundi að-
alstjórnar 18. maí
síðastliðinn.
2. Formaður fer ekki að lögum
bandalagsins.
3. Enn hefur ekki verið löglega ráð-
inn framkvæmdastjóri.
4. Formaður hótar meintum and-
stæðingum sínum í aðalstjórn stór-
mælum í fjölmiðlum.
5. Heimasíða Öryrkjabandalags Ís-
lands er notuð til þess að breiða út
óhróður um þá aðalstjórnarmenn sem
eru formanni ekki þóknanlegir.
6. Mikilvæg stefnumál bandalags-
ins eru ekki kynnt aðalstjórn áður en
þau eru kynnt í fjölmiðlum.
7. Öryrkjabandalagið ræðst að
þeim gildum sem hingað til hafa verið
virt af samtökum fatlaðra um allan
heim í viðleitni til réttlátara sam-
félags.
8. Meirihluti aðalstjórnar Ör-
yrkjabandalagsins hefur ekki haft
einurð í sér til að koma í veg fyrir
þessa óhæfu formannsins.
Meint ráðning nýs fram-
kvæmdastjóra
Á fundi aðalstjórnar, sem haldinn
var í lok mars síðastliðins kynnti for-
maður bandalagsins ráðningu nýs
framkvæmdastjóra. Í 8. gr. laga Ör-
yrkjabandalags Íslands segir svo:
„Framkvæmdastjórn ræður fram-
kvæmdastjóra bandalagsins og gerir
við hann ráðningarsamning, sem
staðfestur skal af aðalstjórn banda-
lagsins. „
Nú brá svo við að á fundinum neit-
aði formaður að leggja fram ráðning-
arsamninginn til staðfestingar að-
alstjórnar þar sem hér væri um
trúnaðarmál að ræða. Hvergi er gert
ráð fyrir slíkum trúnaði í lögum
bandalagsins.
Þrátt fyrir skýr ákvæði laga var
samþykkt að hver og einn aðalstjórn-
armaður skyldi fá að sjá samninginn á
skrifstofu þess. Mér er
kunnugt um að tveir
stjórnarmenn hugðust
notfæra sér þann rétt
sinn en var þá gert að
skrifa undir trún-
aðarskjal. Þegar þeir
neituðu því var þeim
vísað út af skrifstofu
formanns. Mér er einn-
ig kunnugt um að fjöldi
stjórnarmanna sætti sig
ekki við þessa af-
greiðslu og leitaði því
ekki réttar síns.
Enn neitaði formaður
að leggja fram samninginn á fundi að-
alstjórnar 18. maí sl. Var ráðning-
arsamningur, sem meirihluti að-
alstjórnar hafði aldrei séð,
samþykktur með 16 atkvæðum gegn
tveimur, 8 sátu hjá.
Hvorug atkvæðagreiðslan um
ráðningu framkvæmdastjórans er
lögleg því að ekki var farið að lögum
bandalagsins við ráðninguna. Hvern-
ig sem í pottinn er búið getur að-
alstjórn ekki skotið sér undan að fara
að lögum bandalagsins.
Þá hef ég hvergi séð þess getið að
aðalstjórn hafi verið greint frá því að
formaður Öryrkjabandalagsins sé nú
í fullu starfi og fái auk þess greidda
yfirvinnu. Engin starfslýsing hefur
verið lögð fram á starfi formanns en
hún hlýtur þó að hafa verið samþykkt
í framkvæmdastjórn?
Það skýtur skökku við að Ör-
yrkjabandalag Íslands skýli sér ein-
mitt nú á bak við launaleynd. Samtök
launafólks berjast nú fyrir því að
launaleynd sé afnumin. Evrópu-
samtök fatlaðra telja launaleynd einn
versta óvin jafnréttis fatlaðra á vinnu-
markaði.
Öryrkjabandalag Íslands gengur
hins vegar fram fyrir skjöldu, rekur
fatlað fólk úr starfi, ræður ófatlað fólk
til starfa og heldur síðan hlífiskildi yf-
ir ófötluðum framkvæmdastjóra og
formanni sínum með því að skírskota
til launaleyndar.
Fjölmiðlaumfjöllunin í júlílok
Dagana 21. – 26. júlí urðu nokkrar
umræður um starfsaðferðir formanns
Öryrkjabandalags Íslands í fjöl-
miðlum. Brást hann þannig við að
segja að einungis væri um tvo fulltrúa
lítilla félaga að ræða, sem hefðu beðið
ósigur í lýðræðislegri atkvæða-
greiðslu og yrði tekið fast á þessum
málum innan bandalagsins.
Öll aðildarfélög Öryrkjabandalags
Íslands njóta sama réttar án tillits til
stærðar.
Aldrei fyrr hefur formaður Ör-
yrkjabandalagsins hótað aðild-
arfélögum þess stórmælum.
Á heimasíðu Öryrkjabandalags Ís-
lands er síðan yfirlýsing frá 25. júlí
þar sem framkvæmdastjórn lýsir
stuðningi við formann. Jafnframt eru
hafðar uppi dylgjur um þrjá ein-
staklinga sem hafi skaðað orðstír
bandalagsins með málflutningi sínum.
Ég skora á fulltrúa á aðalfundi
bandalagsins að beita sér fyrir því að
samþykkt verði tillaga um að fjar-
lægja þessa tilkynningu af heimasíð-
unni. Að öðrum kosti fái þessir þrír
einstaklingar að koma að at-
hugasemdum sínum.
Þá legg ég eindregið til að sam-
þykktar verði siðareglur um heima-
síðu Öryrkjabandalagsins til þess að
fyrirbyggja að forysta þess geti nýtt
sér hana til þess að breiða út ósann-
indi um andstæðinga sína.
Orðstír Öryrkjabandalags Íslands
hefur beðið mikinn hnekki að und-
anförnu vegna þeirrar umræðu sem
sprottið hefur af athöfnum formanns
bandalagsins, formanns sem fer ekki
að lögum þess og heitast við fulltrúa í
aðalstjórn í fjölmiðlum, formanns sem
virðir að vettugi þær leikreglur sem
bandalagið hefur undirgengist með
aðild sinni að alþjóðasamtökum fatl-
aðra.
Afstaða ykkar og aðgerðir á þess-
um aðalfundi geta ráðið úrslitum um
framtíð samtakanna og traust al-
mennings á þeim. Samtök sem berj-
ast fyrir bættum hag fatlaðra beita
aldrei ofbeldi.
Kær kveðja.
Opið bréf til aðalfundar
Öryrkjabandalags Íslands
Arnþór Helgason skrifar bréf
til fulltrúa á aðalfundi ÖBÍ »Evrópusamtök fatl-aðra telja launa-
leynd einn versta óvin
jafnréttis fatlaðra á
vinnumarkaði.
Arnþór Helgason
Höfundur er fyrrverandi formaður
Öryrkjabandalags Íslands.
EF TIL vill finnst sumum að þvott-
ur vistmanna á öldrunarstofnunum sé
ekki spennandi um-
ræðuefni. Hins vegar
skipta upplýsingar sem
fram komu í máli Sivjar
Friðleifsdóttur heil-
brigðisráðherra við fyr-
irspurn minni á Alþingi í
síðustu viku marga
miklu máli. Þar kom
fram að öldrunarstofn-
unum ber skv. reglu-
gerð um þjónustu á
öldrunarstofnunum að
sjá um þvott vistmanna
og bera kostnað af hon-
um, þó ekki ef um er að
ræða fatahreinsun eða mjög við-
kvæman þvott.
Tilefni fyrirspurnar minnar var að
fyrir nokkru kom til mín aldraður
maður sem sagði farir sínar ekki slétt-
ar. Kona hans er á hjúkrunarheimili
og veikindi hennar þess eðlis að hún
þarf að hafa alskipti á klæðnaði að
minnsta kosti þrisvar á dag. Heimilið
vísar frá sér ábyrgð á þvotti vistmanna
og hefur því gamli maðurinn séð um
þetta, sem er ærið viðfangsefni og
kostnaðarsamt. Einu tekjur konu hans
eru vasapeningar, sem eru um 24 þús-
und á mánuði og duga þeir ekki til að
standa undir kostnaði við þvottinn.
Það sjá allir að þetta gengur ekki,
enda er stofnuninni gert
skylt að sjá um þvottinn,
en gerir það ekki.
Mikill kostnaður
Á öðru hjúkr-
unarheimili er þvottur
vistmanna sendur í
þvottahús, en á kostnað
aðstandenda eða hins
aldraða. Ég hef í hönd-
unum reikninga upp á 7
– 20 þúsund krónur á
mánuði fyrir þjónustu af
þessu tagi sem greitt er
úr vasa hins aldraða, en
ætti skv. svörum heilbrigðisráðherra
að falla á hjúkrunarheimilið. Á hinn
bóginn hljótum við að virða það að
sum hjúkrunarheimili hafa að stefnu
sinni að stuðla að því að aðstandendur
sjái um þvott ættmenna sinna, kjósi
þeir það.
Það má ljóst vera að í þessu felst
mismunun á þjónustu milli stofnana og
ekki síður fjárhagslega mismunun hjá
fólki sem hefur margt ekki of mikið
milli handanna fyrir. Því er það
ánægjuefni að í svari heilbrigð-
isráðherra kom fram að hann mun
beita sér fyrir að koma þessu í lag hjá
þeim stofnunum sem um ræðir.
Gera þarf samninga
Þetta dæmi er eitt af mörgum sem
dregur fram mismun í aðstöðu og
þjónustu á öldrunarstofnunum sem
reknar eru að mestu fyrir opinbert fé.
Það er mjög brýnt að stjórnvöld geri
samninga við öldrunarstofnanir um
lágmarkskröfur um gæði þjónustu og
aðbúnað íbúa á stofnunum sem veita
öldruðum þjónustu, en slíkir samn-
ingar liggja ekki fyrir í dag, nema við
hjúkrunarheimilið Sóltún. M.a. þess
vegna eru koma upp tilvik eins og það
sem er tilefni fyrirspurnar minnar á
Alþingi í síðustu viku.
Er það eðlilegt að aldraðir sem eru
á öldrunarstofnunum lendi í því að
þurfa jafnvel að greiða megnið af ráð-
stöfunarfé sínu til að þvo af sér? Ég tel
ekki.
Hver borgar þvottinn?
Ásta Möller skrifar um þjón-
ustu á öldrunarstofnunum »… í þessu felst mis-munun á þjónustu
milli stofnana …
Ásta Möller
Höfundur er alþingismaður.
VIÐ Samfylkingarmenn tölum
stundum um það opinskátt að við
hugsum og hegðum okkur ekki eins
og sá stóri flokkur
sem við viljum vera.
Sá stjórnmálaflokkur
sem ekki hugsar stórt,
verður ekki stór.
Kjósendur leita eftir
því fyrir næstu kosn-
ingar hvort Samfylk-
ingunni sé treystandi
til að fara með forystu
í landsmálum. Hér
eru tíu góðar ástæður
fyrir því að kjósendur,
sem nú styðja ýmsa
aðra flokka, gætu kos-
ið Samfylkinguna og
gert hana að þeim
stóra flokki sem hún
þarf að verða:
1) Lækkun skatta:
Vinstri menn tala
sjaldnast fyrir lækkun
skatta og eru grun-
aðir um að ætla að
hækka þá. Skattbyrði
á Íslandi hefur aukist
miklu meira sem hlut-
fall af landsfram-
leiðslu en í öðrum
OECD löndum síðasta
áratug. Hún er komin
vel yfir 40%, og það er of hátt hlut-
fall til ríkisins. Við eigum að lækka
skatta fyrir lágtekjufólk og milli-
tekjufólk. Jafna upp, því það er
hægt, en ekki slá um okkur með
frösum um ,,ofurlaun“ til að ,,jafna
niður“ þegar engin hugmynd um
framkvæmd fylgir.
2) Minna ríkisvald, valdið til
fólksins: Vinstri menn eru oft rík-
isafskiptasinnar. Samfylkingin á að
setja minni umsvif ríkisvaldsins á
dagskrá og framkvæma það. Nú
eru 70% opinberra afskipta hjá rík-
inu, aðeins 30% hjá sveitarfélögum,
en hlutfallið er öfugt á hinum Norð-
urlöndunum. Við eigum að færa
stór verkefni til burðugra sveitarfé-
laga, strax, og leyfa þeim að velja
um hvort þau veita umbeðna þjón-
ustu með eigin rekstri, útboði til
einkareksturs, eða félagsvæðingu,
sem er vanmetinn möguleiki í hefð-
bundnum deilum við markaðs-
hyggjumenn. Umfram allt: minni
ríkisafskipti, minni miðstýringu.
3) Barnasáttmáli Íslands: Allt
þetta eilífa tal um ,,fjölskyldu-
stefnu“ er komið í ógöngur, svo-
nefnd ,,fjölskyldunefnd“ er dæmi
um það. Stærsta verkefnið í velferð-
armálum er að styðja og styrkja
þau sem engin áhrif hafa, börnin.
Hér tölum við ekki einungis um
langveik og geðfötluð börn, þar sem
synd samfélagsins er stór, heldur
öll börn, óháð því hvaða sambúð-
arform foreldar kjósa, efnahag, eða
á hvaða stigi vanrækslu börnin eru.
Fyrir liggur úttekt á stöðu barna
og unglinga. ,,Barnasáttmáli Ís-
lands“ tekur á þeim vanda sem lýst
er og tryggir öllum börnum öryggi
og velferð með samstilltu átaki rík-
is, sveitarfélaga og félagasamtaka.
Framkvæmdaáætlun fyrir kosn-
ingar.
4) Náttúran númer eitt: Samfylk-
ingin hefur djöful að draga í þeim
efnum, ekkert kemur til greina
nema staðföst lína um það að ekki
verði fleiri stórvirkjanir og verk-
smiðjur fyrr en lokið er nátt-
úruverndaráætlun samtímis ná-
kvæmu mati virkjanakosta.
5) Varið land og öryggi: Ef
vinstri stjórn hefði klúðrað öryggis-
málum landsins eins og núverandi
stjórn gerði væri búið að steypa
henni. Við getum ekki bara verið
,,hí-á-þig-ríkisstjórnar-
flokkur“ í svona mik-
ilvægum málum; smá-
flokkar hegða sér
þannig. Landið getur
ekki verið varnarlaust
til langframa. Skuld-
binding Bandaríkja-
manna er óljós. Við
verðum að hafa skýra
skoðun á þessu máli,
sérstaklega þegar aðrir
hafa hana ekki og hafa
forystu um að byggja
upp gæslu- og öryggis-
mál innanlands í sam-
ræmi við skilgreinda
almannahagsmuni þar
sem öryggi á götum úti
er hluti af baráttu gegn
glæpum.
6) Lagabætur: Við
setjum inn ákvæði í
stjórnarskrá um að
auðlindir lands og sjáv-
ar séu sameign þjóð-
arinnar, og gefum al-
menningi rétt til að
verja sig gagnvart of-
ríki stjórnvalda með
því að krefjast þjóð-
aratkvæðagreiðslu með auðveldum
hætti. Eftirlaunalögin um Alþing-
ismenn og ráðherra felld úr gildi og
réttindi þeirra gerð sambærileg við
opinbera starfsmenn. Upplýs-
ingalög verði mun víðtækari.
7) Öryggi á þjóðvegum: Hvers
vegna tala vinstri menn aldrei um
verklegar framkvæmdir? Fjár-
magna á sérstaklega stórútboð fyrir
hringveginn sem tekur af allar ein-
breiðar brýr á örfáum árum og
kemur honum á öryggisstig sem
stenst Evrópustaðla innan 10 ára.
Greitt upp með blöndu af not-
endagjöldum og sköttum á eðlileg-
um afskriftatíma.
8) Menntun er forgangsatriði,
aukin framlög: Það þýðir að fram-
haldsskólarnir fari í gjörgæslu
strax með stórauknu námsframboði,
sveigjanleika og markvissum að-
gerðum gegn brottfalli. Háskóla-
umhverfið verði alþjóðlegt og aukin
framlög, sem eru nauðsynleg, mið-
ist við verðleika og árangur í
kennslu og rannsóknum. Íslend-
ingum bjóðist að mennta sig hvar-
vetna þar sem háskólamenntun er
best.
9) Neytendavernd - landbún-
aðarkerfið í uppstokkun: Mat-
vælaframleiðsla og innflutningur
miðist við þarfir neytenda og mark-
vissa lækkun matarverðs sem bygg-
ir á kerfisbreytingu, ekki smák-
rukki eins og ríkisstjórnin boðar.
Þetta er aðeins fyrsta skrefið til
meiri neytendaverndar og sam-
keppnishvata á markaði.
10) Sókn inn á miðjuna: Fyrir ári
flutti formaður Samfylkingarinnar
ræðu á flokksstjórnarfundi undir
þessari yfirskrift. Þessi sókn fær
inntak með því sem að ofan er rak-
ið, og því, að Samfylkingin gengur
óbundin til næstu kosninga og hafn-
ar ekki samstarfi við neinn flokk
sem tekur undir þessi meg-
inmarkið, það verður að vera á
hreinu.
Tíu ástæður til
að kjósa
Samfylkinguna
Stefán Jón Hafstein skrifar um
stefnumál Samfylkingarinnar
Stefán Jón Hafstein
»Hér eru tíugóðar
ástæður fyrir
því að kjós-
endur, sem nú
styðja ýmsa
aðra flokka,
gætu kosið
Samfylk-
inguna …
Höfundur er borgarfulltrúi
Samfylkingarinnar.
Sagt var: Um eitthvað slíkt samkomulag er að ræða.
RÉTT VÆRI: Um eitthvert slíkt samkomlag er að ræða.
Gætum tungunnar