Morgunblaðið - 01.12.2006, Side 28
matur
28 FÖSTUDAGUR 1. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Svasíland með
augum Sigur Rósar
Láta sig málin varða og koma við á ljós-
myndasýningu drengjanna í hljómsveitinni
Sigur Rós, í versluninni Liborius, Mýrargötu
3. Myndirnar tóku þeir á ferðalagi sínu um
Svasíland á vegum Barnahjálpar Sameinuðu
þjóðanna á Íslandi. Myndirnar verða seldar
hæstbjóðendum til styrktar alnæmisverk-
efnum UNICEF í Svasílandi, en þar er hæsta
hlutfall HIV-smitaðra í heiminum.
Heimilislegt súkkulaði
Skella sér í Heimilisiðnaðarfélag Íslands á
Laufásvegi 2 þar sem verður opið hús á morg-
un, laugardag, frá kl. 13–17. Þar verða kynnt
hin ýmsu námskeið Heimilisiðnaðarskólans og
félagsmenn bjóða handverk til sölu. Þjónustu-
deildin og Þjóðbúningastofan verða einnig
opnar en þar eru kynntir íslenskir þjóðbún-
ingar. Boðið upp á heitt súkkulaði, kaffi og pip-
arkökur. Aðgangur ókeypis.
Árleg Jólasýning Árbæjarsafns
Ótrúlega skemmtileg stemning verður í Ár-
bæjarsafni kl. 13–17 á sunnudag þegar hin
ómissandi jólasýning safnsins stendur yfir.
Þar verður gamalt handbragð kynnt, skorið út
laufabrauð, föndrað, tólgarkerti búin til og svo
mætti lengi telja. Eins verður jólatrés-
skemmtun með öllu tilheyrandi kl. 15 og gömlu
bræðurnir úr fjöllunum fara á stjá. Tilvalin
sunnudagsskemmtun fyrir háa sem lága.
Fagna ljósum á Óslóarjólatrénu
Algerlega ómissandi að fara á Austurvöll á
sunnudaginn kl. 16 með jólasveinahúfu og
verða vitni að því þegar hinn 11 ára norsk-
íslenski Jóel Einar Halldórsson tendrar ljósin
á Óslóartrénu. Lúðrasveit Reykjavíkur leikur
jólalög, Dómkórinn syngur og jólasveinarnir
Giljagaur, Bjúgnakrækir og Skyrgámur ætla
líka að syngja jólalög með kátum krökkum.
Könglakeppni Garðyrkjufélags
Íslands
Fjölmenna á Frakkastíg 9 á laugardaginn
frá kl. 14–18 og láta á það reyna hvaðan köngl-
arnir sem þar verða séu komnir. Könglarnir
eru merktir með númeri og síðan á fólk að
freista þess að þekkja tréð sem gaf köngulinn.
Sá sem greinir flesta köngla vinnur jólatré frá
Skógræktarfélagi Hafnarfjarðar.
Heitt á könnunni, kakó, piparkökur og
kertaljós. Allt eru þetta könglar af trjám sem
vaxa hér á landi.
Jólakransar og gluggatjöld
Þeir sem eru í hugmyndaþröng með jóla-
gjafir ættu að líta við hjá listakonunum í gall-
erí RE-105 sem verða með vinnustofusýningu
milli klukkan 13 og 17 á laugardag. Þar gefur
að líta fatnað, málverk, jólakransa, gluggatjöld
og fleira. Vinnustofan er á 3. hæð Skúlatúns 4 í
Reykjavík.
mælt með …
Ég hef verið að taka sultu allt mitt líf.Ég byrjaði 14 ára og reiknaðu nú,“segir hún og hlær svo góða stundómar eftir. „Þá bjó ég til hunda-
súrusultu sem ég geri reyndar enn. Hunda-
súruhlaup er alveg dásamlega gott – og hrís-
grjónalummur. Þegar ég var lítil stelpa tíndi ég
stór hundasúrublöð og lagaði úr þeim mauk.
Síðan bjó ég til lummur, gamaldags lummur úr
afgöngum af grjónagraut, bætti bara við eggi,
hveiti, dálitlu af lyftidufti og salti. Toppurinn
var síðan hráa hangikjötið, sem ég skar niður í
örþunnar sneiðar og bar fram með hundasúru-
sultunni og lummunni. Þetta er yndislega gott
og þjóðlegt eftir því. Ég heyri bara englana
syngja þegar ég tala um þetta.“
Safnað fyrir orlofi sjúklinga
Matseld, föndur og postulínsmálun eru líf og
yndi Kolbrúnar enda er hún hafsjór af fróðleik
um allt saman og þar fær ríkuleg sköp-
unargáfan líka að njóta sín. En hæfileikana
notar hún ekki aðeins í eigin þágu heldur líka
annarra. ,,Það gefur mér alveg óendanlega
mikla gleði að gleðja og hjálpa öðrum og sú
gleði verður að orku í mínum kroppi. Það er
ekki svo lítil gjöf,“ segir Kolbrún sem hefur í
rúman áratug verið í forsvari í forsvari fyrir
líknar- og vinafélagið Bergmál. „Við höfum
haldið orlofsvikur fyrir krabbameinssjúka og
langveika í 11 ár í 22 skipti og höfum tekið á
móti rúmlega þúsund manns, þeim að kostn-
aðarlausu. Fjöldi fyrirtækja og góðs fólks hef-
ur styrkt okkur í starfi og ég segi oft að ég sé í
því forréttindahlutverki að fá að klukka þessar
góðu manneskjur til þess að vinna með okkur.
Bergmál er einnig með opið hús einu sinni í
mánuði og heldur auk þess árshátíð fyrir þá
sem eru með krabbamein og langvinna sjúk-
dóma. Aðra helgina í desember er svo aðven-
tuhátíðin okkar, en þá er messa í Háteigskirkju
og á eftir er fjölmennt í kaffi þar sem koma allt
að 200 manns og gleðjast með okkur.“
Lítið félag – stór verk
Það sannast í Bergmáli að það þarf oft ekki
marga til þess að vinna góðverk, reyndar oft
kraftaverk því flest í sjálfboðaliðastarfi félags-
ins, hefur ekki farið hátt í samfélaginu. „Við er-
um 40–45 manna kjarni en hjálpfúsar hendur
eru svo miklu fleiri. Annars hefðum við aldrei
getað framkvæmt allt það sem við erum þó bú-
in að gera. Nú erum við að byggja hús utan um
starfsemina og vonumst þar með til að geta
boðið fleirum upp á orlof og annað tómstunda-
starf en þörfin er mjög mikil. Allur stuðningur
væri því vel þeginn,“ segir klukkarinn og bros-
ir.
Og Bergmálsfólkið liggur ekki á liði sínu.
Þær Kolbrún og Þóranna Eiríksdóttir eru bún-
ar að vera í sultugerð í allt haust. „Við ætlum
að selja sulturnar á jólamarkaðnum í Hafn-
arfirði í desember. Í fyrra seldum við sultur
fyrir 300 þúsund, við þessar tvær konur,“ segir
skörungurinn og brosir. „Ég get sagt þér að
300 þúsund krónur grípur maður ekkert upp
úr steinunum. Þær runnu vitaskuld beint í
Bergmálssjóðinn og í ár stefnum við á að gera
betur. Það er búið að vera svo gaman að gera
þessar sultur því við erum sko alls ekkert einar
í þessu. Gott fólk hefur verið að gefa okkur hrá-
efni eins og rabarbara, jarðarber, bláber og
fleira. En ekki nóg með það heldur hafa margir
gefið okkur krukkur undir sulturnar og þá
voru okkur færðar glerskálar sem eru undir
sumum krukkunum og skeiðarnar sem fylgja
og eins efnið í fallegu sultuklútana.“
Kolbrún leggur áherslu á að þetta sé lífræn
ræktun. „Þetta er sko ,,labella naturella“, góm-
sæt rifsberja- og sólberjahlaup, stikilsberja- og
jarðarberjasultur og í sumar setti ég líkjöra
eins og Grand Marnier. Bláberja, jarðarberja-
og rabarbarasulturnar eru dásamlegar með
vöfflum og pönnukökum og rifsberja- og sól-
berjahlaupin með ostum. Þær eru líka allar
góðar með steikum. Svo ræður auðvitað
smekkur hvers og eins.“
En skyldi hún luma á einhverju 50 ára gömlu
leyndarmáli í sultugerð?
„Ég á reyndar slíkt leyndarmál og ég skal
ljóstra því upp. Þegar ég bý til berjasultu set
ég örfá korn af salti út í maukið, það má ekki
salta, en örfá korn draga betur fram bragðið,“
segir Kolbrún sem svo sannarlega bergmálar
kærleikann í verki.
Skyrkaka á fimm mínútum
Kolbrún hefur alltaf haft gaman af matargerð
en finnst oft skemmtilegast að gera mikið úr
litlu. Hún gefur hér lesendum Morgunblaðsins
frábæra uppskrift að skyrköku sem hún segir
að taki aðeins fimm mínútur að útbúa.
1 pk Lu kanilkex
500 g vanilluskyr
3 msk. Nesquick kakóduft, kúffullar
1 peli rjómi
ananas, jarðarber og bláber, niðurskorið.
Setjið kanilkexið í plastpoka og myljið það
niður með buffhamri. Dreifið kexmulningnum
jafnt í botninn á ílöngu móti. Hrærið kakóduft-
inu saman við vanilluskyrið og smyrjið því svo
yfir kexið. Þeytið loks rjómann og skreytið
með ferskum, söxuðum ávöxtum eins og an-
anas, jarðarberjum og bláberjum.
Morgunblaðið/Ómar
Leyndarmál Örfá korn af salti eru sett út í berjamaukið, enda dregur það betur fram bragðið að sögn Kolbrúnar.
Kærleikssultur Bergmáls
Það drýpur kærleikur og gleði
af hverjum sultudropa enda hafa
margar góðar manneskjur kom-
ið að sultugerð Bergmáls. Kol-
brún Karlsdóttir sem fær að
klukka góða fólkið hefur hvorki
meira né minna en 50 ára
reynslu í sultugerð.
Sultudraumur Bergmálssulturnar bragðast
vel enda margar hendur lagt gott eitt til.
Morgunblaðið/Ómar
Klukkarinn Kolbrún Karlsdóttir tekur að sér að klukka fólk til góðra verka.