Morgunblaðið - 15.12.2006, Blaðsíða 59

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. DESEMBER 2006 59
menning
Hvað segirðu gott?
Ég er í sjöunda himni. Án Hemma.
Enda með nýja bók og samning við
langstærsta kvikmyndafyrirtæki
Þýskalands. Skál!
Notarðu stefnuljós? (Spurt af Jó-
hanni Helgasyni, síðasta
aðalsmanni.)
Stundum.
Kanntu þjóðsönginn?
Þúsund ár og titrandi tár og allt
það? Ég held það bara.
Áttu þér gælunafn?
Nei.
Hvað talar þú mörg tungumál?
Ég get bjargað mér á fjórum tungu-
málum.
Raymond Chandler eða Sjövall og
Wahlöö?
Auðvitað Chandler. Ég er minna
fyrir Inspector Maximus.
Hvenær fórstu síðast til útlanda og
hvert?
Fyrir skömmu. Til London. Slapp
samt við flensuna hans Egils Helga.
Uppáhaldsmaturinn?
Margkryddaðar nautalundir með
sveppum og grænpiparsósu. Og
flösku af San Pedro Cabo de Hornos
rauðvíni.
Bragðbesti skyndibitinn?
Jack Daniels.
Hvað bók lastu síðast?
Rebecca West eftir Fay Weldon.
Hvaða leikrit sástu síðast?
MAMMA MIA! Abba-fjör í London.
Gat ekki annað.
Hvaða plötu ertu að hlusta á?
The Lion and the Cobra. Fyrstu
plötu Sinead O’Connor. Hún er svo
dásamlega reið.
Uppáhaldsútvarpsstöðin?
Engin.
Þú ferð á grímuball sem …?
Hver veit. Auður Haralds? Gerður
Kristný?
Helstu kostir þínir?
Þrautseigja. Þrjóska.
En gallar?
Ég hlýt að vera gallalaus!
Fyrsta ástin?
Eins og rússibani sem fór út af spor-
inu.
Besta líkamsræktin?
Að skokka um borgina með gems-
ann í eyranu.
Algengasti ruslpósturinn?
Þreytt auglýsingablöð um drasl sem
ég þarf ekki og vil ekki kaupa.
Hvaða ilmvatn notarðu?
Pure Poison. Dior.
Hvar myndirðu vilja búa annars
staðar en á Íslandi?
Ég elska Þjóðverja. Þeir eru svo
hrifnir af bókunum mínum!
Uppáhaldsbloggsíða?
Belle de Jour. Fyndin stelpa sem
heldur nafni sínu leyndu.
Hvers viltu spyrja næsta viðmæl-
anda?
Ertu ástfangin(n)?
Íslenskur aðall | Stella Blómkvist
Auður Haralds eða
Gerður Kristný?
Aðalskona vikunnar er
eitt af stóru spurninga-
merkjunum í íslenskri
bókmenntasögu. Hún
heitir Stella Blómkvist
og elskar Þýskaland.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Harðsoðin Þykir meira til Chandler koma en Inspectors Maximus.
ÞAÐ liggur kannski ekki margt
ósagt um Bítilinn John Lennon, sem
var myrtur á Manhattan-eyju í des-
ember árið 1980. Um hann og hljóm-
sveitina hafa komið út ótal bækur,
sjónvarpsþættir og heimild-
armyndir. Lennon er þó kannski sá
Bítill sem liggur best við höggi þeg-
ar kemur að gerð heimildarmynda
þar sem ógrynni myndefnis er til frá
frægðarárum hans. Þá voru hann og
Yoko Ono eiginkona hans látlaust
milli tannanna á fjölmiðlum, og voru
dugleg að nýta sér þá athygli til að
vinna að framgangi samfélagslegra
baráttumála. Það er einmitt um
þessi baráttumál Lennons og feril
hans sem félagslegs aðgerðasinna
sem heimildarmyndin Bandaríkin
gegn John Lennon fjallar.
Frásagnarramminn afmarkast við
tilraunir bandarískra stjórnvalda til
að klekkja á Lennon og það almenn-
ingsálit sem Bítillinn skapaði sér í
Bandaríkjunum, en um leið er dreg-
in upp svipmynd af miklu umbylt-
ingarskeiði í bandarísku þjóðlífi. Í
bakgrunni er Víetnamstríðið og
tímabil Nixon-stjórnarinnar sem
hafði litla þolinmæði fyrir and-
ófsröddum gegn umdeildum stjórn-
arháttum hennar. Þegar komið var
fram á áttunda áratuginn höfðu
ýmsir forkólfar hippakynslóðarinnar
fyllst efasemdum gagnvart þeim
hugsjónum sem áður drifu frið-
arhreyfinguna áfram, og meiri
harka færðist í andófsaðferðir
þeirra. Þegar Lennon flutti með
Yoko Ono til New York um þetta
leyti lentu þau í hringiðu þessara
hreyfinga, en Lennon skapaði sér þó
sess sem skýr talsmaður frið-
samlegra mótmæla. Lennon var ein-
beittur og opinskár andstæðingur
Víetnamstríðsins og var það ekki
síst sú sannfæring sem bakaði hon-
um óvild bandarískra stjórnvalda,
sem skipuðu tónlistarmanninum í
flokk óvina ríkisins, njósnuðu um
hann og reyndu að vísa honum úr
landi.
Þótt mikið efni sé til um Bítlana er
nálgunaraðferð þessarar myndar
mjög athyglisverð. Hún staðsetur
Lennon í hringiðu harðra pólitískra
deilumála og leggur þannig áherslu
á stjörnu sem beitir frægðarvaldi
sínu til að vinna að framgangi fé-
lagslegs réttlætis. Helstu styrk-
leikar myndarinnar felast í þeirri
portrettmynd sem brugðið er upp af
Lennon, en hann bjó yfir sterkri
sannfæringu sem hann fylgdi
óhræddur eftir og tjáði oft á ógleym-
anlegan máta. Þá dregur myndin
sterkt fram hversu vel Lennon átt-
aði sig á gangvirki ímynda-
samfélagsins og því hversu mikil
hugmyndafræðileg áhrif hann gæti
haft á þeim vettvangi í krafti frægð-
ar sinnar og tónlistar. Þetta er vel
gerð og áhugaverð kvikmynd sem
bregður birtu á mikilvæga þætti í lífi
og listsköpun Lennons.
Hugsjónamaðurinn Lennon
Friðarsinni „Vel gerð [...] mynd
sem bregður birtu á miklvæga
þætti í lífi og listsköpun Lennons.“
KVIKMYNDIR
Háskólabíó
Leikstjórn: David Leaf og John Schein-
feld. Fram koma: Yoko Ono, Carl Bern-
stein, Noam Chomsky, Walter Cronkite,
Gore Vidal, Angela Davis, G. Gordon
Liddy, George McGovern, o.fl. Bandarík-
in, 99 mín.
Bandaríkin gegn John Lennon (The US vs.
John Lennon)
Heiða Jóhannsdóttir
AP
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn
Fyrsti konsert er frír SÍMI 545 2500 ::: WWW.SINFONIA.IS
Jólatónleikar
LAUGARDAGINN 16. DESEMBER KL.14.00 – ÖRFÁ SÆTI LAUS
LAUGARDAGINN 16. DESEMBER KL. 17.00*– ÖRFÁ SÆTI LAUS
Hljómsveitarstjóri ::: Bernharður Wilkinson
Einleikari ::: Hulda Jónsdóttir
Kór ::: Gradualekór Langholtskirkju
tónsprotinn í háskólabíói
Leroy Anderson ::: Jólaforleikur
Pjotr Tsjajkovskíj ::: Hnotubrjóturinn, 6 þættir
Henryk Wieniawski ::: Polonaise brillante
Franz Xaver Gruber ::: Heims um ból
Jórunn Viðar ::: Það á að gefa börnum brauð
Jórunn Viðar ::: Jól
Hrafnkell Orri Egilsson ::: Jólasyrpa
í boði FL Group og Sinfóníuhljómsveitarinnar
*tónleikar utan áskrifta
Brautryðjandi og
læknir af Guðs náð
Minningabrot Hjalta Þórarinssonar læknis
Athyglisverðar
frásagnir
af einstökum
læknisverkum
Spaugsemi
og leiftrandi
hagmælska
Dreifing:
Sími 663 1224