Morgunblaðið - 16.12.2006, Blaðsíða 54

54 LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ SigurborgGísladóttir
fæddist á Svart-
hamri við Álftafjörð
27. apríl 1923. Hún
lést á heimili sínu,
Hraunbúðum í Vest-
mannaeyjum,
fimmtudaginn 7.
desember síðastlið-
inn. Foreldrar
hennar voru Sigríð-
ur Guðmundsdóttir,
f. 1900, d. 1988, og
Gísli Guðmundsson,
f. 1884, d. 1969. Sig-
urborg var alin upp hjá afabróður
sínum Ásgeiri Kristjánssyni og
konu hans Hinriku Sigurðar-
dóttur. Uppeldissystkini Sig-
urborgar eru Kristjana, Anna,
Steinþór látinn, Sigríður Katrín
látin og Hinrika látin. Hálfsystkini
hennar sammæðra eru Jón Ásgeir
látinn, Ólöf Ragnheiður, Jóna
Björg látin, Bjarnfríður Edda lát-
in, Guðmundur látinn, Hólmfríður
Jóna, Andri Sigurður látinn og
Hulda Guðrún.
Inga. 2) Hrefna, f. 29. desember
1951, maki Valgeir Benediktsson,
f. 12. mars 1949, börn þeirra eru a)
Ingibjörg, f. 13. júní 1973, maki
Jónas Gylfason, börn þeirra Sölvi
Þór og Hrafnhildur Kría, b) Elísa
Ösp, f. 14. september 1977, maki
Ingvar Bjarnason, börn þeirra
Kári og Þórey og c) Rakel, f. 15.
október 1983, unnusti Einar Óskar
Sigurðsson. 3) Olgeir, f. 19. febr-
úar 1961, maki Sigríður Óskars-
dóttir, f. 23. nóvember 1962, börn
þeirra eru a) Helena Dögg, f. 30.
október 1980, maki Jóhannes
Friðrik Ægisson, börn þeirra Diljá
Dröfn og Auðunn Andri, b) Einar
Björgvin, f. 3. febrúar 1984, unn-
usta Kristbjörg Víkingsdóttir og
c) Sigurborg Lilja, f. 17. júní 1993.
Sigurborg ólst upp á Svart-
hamri við Álftafjörð, hún bjó á
Blönduósi frá 1945 til 1971 og
stofnaði þar fjölskyldu. Þar vann
hún við ýmis verslunar- og skrif-
stofustörf auk þess að vera ein af
stúlkunum á stöðinni. Árið 1971
fluttist fjölskyldan til Hafnar-
fjarðar þar sem Sigurborg vann
lengst af á Hrafnistu. Frá árinu
1998 bjuggu þau hjónin í Vest-
mannaeyjum.
Útför Sigurborgar verður gerð
frá Landakirkju í Vestmanna-
eyjum í dag og hefst athöfnin
klukkan 11.
Hinn 8. júní 1946
giftist Sigurborg
Þorvaldi Ásgeirs-
syni, f. 7. febrúar
1921, d. 29. júlí 2003.
Foreldrar hans voru
Ásgeir Þorvaldsson
og Hólmfríður Zop-
haníasdóttir. Börn
Sigurborgar og Þor-
valdar eru: 1) Ásgeir
Ingi, f. 16. júlí 1948,
maki Guðfinna
Sveinsdóttir, f. 1. maí
1954, synir þeirra
eru a) Sveinn, f. 8.
janúar 1974, maki Sigrún Ómars-
dóttir, börn þeirra Guðfinna Dís
og Gunnar Bjarki og b) Borgþór, f.
20. mars 1980. Börn Ásgeirs og
fyrri konu hans, Sigrúnar Páls-
dóttur, f. 1. nóvember 1951, eru a)
María, f. 13. desember 1968, börn
hennar og Kristófers Jónssonar
eru Tinna Rún, Kolfinna og Krist-
ófer Jón og b) Þorvaldur, f. 30.
nóvember 1971, maki Soffía
Hjálmarsdóttir, börn þeirra eru
Ásgeir Þór, Jökull Elí og Kristín
Elsku mamma mín, þegar ég sit
hér og hripa niður minningar mínar
að þér látinni er svo margt sem
flýgur gegnum huga minn.
Svo margs er að minnast en svo
margt var bara okkar á milli.
Daginn áður en að þú kvaddir
þennan heim sátum við saman í
kaffi. Þá sagðir þú mér að þú værir
búin að kvíða dálítið fyrir jólunum
nokkurn tíma en nú væri allt í lagi.
Þá kom sú hugsun skyndilega
upp í hugann að kannski yrðir þú
farin áður, því við vissum bæði í
hvað stefndi. Þú saknaðir pabba svo
sárt og ég vissi að þú værir tilbúin
að fara til hans og sú einlæga trú
okkar beggja að hann biði þín er
vissulega frá Guði komin.
Eitthvað var það sem olli því að
næstu nótt kom mér ekki dúr á
auga og þó ég héldi að ég væri
tilbúinn að takast á við það að þú
færir var sársaukinn og sorgin
meiri en ég hefði trúað þá um
morguninn þegar ég frétti lát þitt.
Ég man að þegar ég var lítill
mömmustrákur hugsaði ég stund-
um að ég vildi deyja á undan þér því
mér fannst óhugsandi að ég liti
framar glaðan dag ef ég missti þig.
Hálfri öld seinna finn ég að alla
tíð hef ég verið mömmustrákur.
Alltaf gat ég reitt mig á þig og
leitað til þín og það mun ég gera
áfram í gegnum bænirnar mínar
sem þú kenndir mér.
Þú kenndir mér að trúa á Guð og
treysta honum og bænin sem við
bæði héldum svo mikið uppá og fór-
um stundum með saman
Trúðu á tvennt í heimi
tign sem æðsta ber:
Guð í alheimsgeimi,
Guð í sjálfum þér.
(Steingr. Thorsteinsson.)
hefur verið mér styrkur á erf-
iðum stundum í lífinu.
Elsku mamma mín, ég kveð þig í
bili og bið að heilsa pabba.
Þinn elskandi sonur
Ásgeir Ingi.
Það kemur að því að stundaglas
okkar allra tæmist að lokum, og nú
hefur hún Bogga fetað sína götu á
enda. Mikil sómakona og sannköll-
uð hversdagshetja hefur nú kvatt.
Það sem mér er efst í huga við þessi
tímamót er þakklæti, þakklæti fyrir
að hafa fengið að kynnast svo já-
kvæðri, lífsglaðri og góðri konu sem
henni.
Það mun hafa verið vorið 1945 að
Bogga sem þá var búsett á Ísafirði
ákvað að skreppa á námskeið á
Blönduósi, en þar bjó ungur maður
sem hún hafði kynnst á Ísafirði.
Það teygðist hinsvegar lítillega úr
námskeiðinu því frá Blönduósi fór
hún ekki fyrr en 1971. Þarna á
Blönduósi hófst sambúð þeirra
Boggu og Tolla sem varði í 57 ár.
Þau voru einstaklega samrýnd
hjón. Hún opinská, fordómalaus og
hláturmild. Hann hvatvís, stundum
dómharður en alltaf skemmtilegur.
Með þeim var gott að gleðjast og
þau kenndu mér margt. Ekki bara
ljóð og vísur sem þau kunnu
ógrynni af, heldur líka sitthvað um
lífið og tilveruna. Tolli var að sjálf-
sögðu húsbóndi á sínu heimili, en
það var samt Bogga sem var klett-
urinn og kjölfestan á heimilinu.
Þau voru afskaplega vinamörg og
það má segja að heimili þeirra hafi
verið opið fyrir gestun og gangandi
alla tíð. Bogga hafði sérlega þægi-
lega nærveru og var ekki íhlutunar-
söm um annara athafnir eða skoð-
anir, þess vegna meðal annars var
hún oftar en ekki miðpunkturinn í
tilveru afkomenda sinna og vina.
En nú er komið að kveðjustund og
við hæfi að kveðja með síðustu lín-
unum í vísu sem hún hélt mikið
uppá og fór oft með: ,,Lyftum hátt
við loka þátt / lífsins sátta bikar.“
Þín samfylgd var góð, þökk fyrir
það.
Valgeir Benediktsson.
Elsku Bogga.
Á björtum og fallegum desem-
bermorgni lagðir þú í þína síðustu
siglingu. Það gat ekki annað en ver-
ið stillt veður, því í öll skiptin sem
þið Tolli siglduð á milli lands og
Eyja var það þannig.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir.)
Með þessum ljóðlínum kveð ég
þig og þakka yndislega vináttu.
Takk fyrir að vera tengda-
mamma mín og amma barnanna
minna.
Þín minning lifir. Þín
Guðfinna.
Hún var nýorðin fimmtug þegar
við sáumst fyrst. Ég vissi ekki þá að
hún ætti eftir að hafa svo mikil
áhrif á líf mitt. Þá hefði ég kannski
reynt að stilla mig, grenja minna og
hætt að hugsa bara um sjálfa mig.
Ég hefði kannski virt hana betur
fyrir mér, horft í augun hennar og
reynt að greipa þessi fyrstu kynni
djúpt inn í huga mér og hjarta. Ég
vissi ekki að hún ætti eftir að hlaða
ótal vörður í landslagi lífs míns. Ég
vissi ekki að hún myndi leiða mig
svona langt á lífsleiðinni. Ég vissi
eiginlega ekki neitt. Ég var nýfædd
og á þeirri stundu vorum við báðar
uppteknari af mér – heldur en
henni.
Ég var á leiðinni heim úr Herjólfi
rúmum 33 árum síðar þegar
mamma hringdi í mig frá Eyjum og
sagði mér að amma vildi endilega
tala við mig. Amma sagði mér að
það væri að fjara út. ,,Það er að
fjara út... hjá mér,“ endurtók hún
aðeins hikandi, eins og hún væri að
kanna viðbrögð mín. ,,Já,“ sagði ég
rólega og fann að það var satt.
,,Ertu kvíðin?“ spurði ég hana.
,,Nei,“ svaraði hún og bætti strax
við: ,,En þú?“ ,,Nei, ég er ekki kvíð-
in, amma“. ,,Þá verður þetta allt í
lagi,“ sagði hún. ,,Já, þetta verður
allt í lagi, amma mín,“ sagði ég.
Hún amma mín lést í upphafi að-
ventunnar. Það var fullt tungl og
óteljandi stjörnur lýstu upp him-
ininn þegar mamma hringdi í mig.
Og það var einhvern veginn allt í
lagi.
Amma Bogga var 50 árum eldri
en ég. Það fær mig til að brosa þeg-
ar ég hugsa til þess að kannski á ég
eftir að eignast litlar vinkonur eða
vini sem verða eins náin mér og ég
var henni. Vá hvað ég á þá eftir að
eignast mikið. Hef stundum hugsað
um það hverjir þekkja mig best.
Amma þekkti styrkleikana mína og
kenndi mér að þekkja þá betur. En
ekki margir hafa kynnst veikleikum
mínum eins opinskátt og hún og afi.
Ég bjó hjá þeim á unglingsárunum
mínum þegar ég þurfti að fara að
heiman í skóla. Það gerði tengsl
okkar enn dýpri og fyrir vikið hefur
líf mitt verið henni opin bók sem
hún hjálpaði mér að skrifa. Það
læddist óþægileg fullorðinstilfinn-
ing að mér nokkrum dögum eftir að
hún dó og um stund þráði ég að
verða aftur lítil stelpa. Finna
hlýjuna, kyrrðina og friðinn heima
hjá ömmu og afa. Komast í athvarf-
ið mitt. Leggja öll vandamál heims-
ins eins og kapal á borðstofuborðið
vitandi að ömmu tækist örugglega
að láta hann ganga upp. Á meðan
myndum við afi fá okkur útlensk
bláber.
Hálfri öld áður en við amma
sáumst fyrst var hún lítil stelpa
vestur á Svarthamri við Álftafjörð.
Hann var ekki sá léttasti, bakpok-
inn hennar, þegar hún lagði af stað
út í lífið. Hún bar hann með sér,
staldraði annað slagið við, tók upp
úr honum og raðaði ofan í hann aft-
ur. Henni var alla tíð illa við að
henda. Hún nýtti sér allt sem í hon-
um var og þroskaðist í lífsreynda,
sterka og sjálfstæða konu. Hún
ræktaði með sér mannkosti sem
gerði það að verkum að hún var
ekki bara amma mín. Hún var fyrir-
myndin mín. Skynsemin mín. Visk-
an mín. Hún amma var vinkona
mín. Fordómalausari en flestir. Víð-
sýn og umburðarlynd. Svo laus við
að vera upptekin af áliti annarra.
Hún þorði að fara sínar eigin leiðir.
Kjarkurinn hennar er og verður
hvatningin mín. Ísafjörður, Blöndu-
ós, Hafnarfjörður, Vestmannaeyj-
ar. Heimurinn hennar var stærri en
bærinn sem hún bjó í. Ég hætti
aldrei að leita til hennar: ,,Amma
finnst þér að... hvernig ætti ég...
hvað myndir þú... hvernig leið þér
þegar... hvaða ráð myndirðu gefa
mér í lífinu, amma?“ ,,Gifstu honum
Jónasi í hvelli!“ Afi svaraði áður en
ég hafði lokið við setninguna. Hann
var þannig hann afi minn. Hvatvís.
Hreinskilinn og heiðarlegur fram í
fingurgóma. Vissi hvað hann vildi –
og hvenær! Amma hugsaði sig um.
Sagði svo rólega og yfirvegað:
,,Veldu þér vinnu sem þér líður vel
í, sem þér finnst gaman að sinna.
Við verjum svo stórum hluta af lífi
okkar í vinnunni. Þetta er ekki eins
og þetta var þegar fólk varð að
strita við að handmoka skurði og
hafði ekkert val.“ Svörin voru mér
vörður í lífinu hvort sem ég var
stödd úti á túni í Trékyllisvík eða á
markaði í Istanbúl. Það skipti ekki
máli, þau fengu mig til að hugsa og
sjá lífið í öðru ljósi. Amma, varstu
ekki alltaf skotin í afa? Ég sat við
rúmið hennar um daginn og horfði
á myndina af afa sem stóð á nátt-
borðinu. ,,Jú“, hún svaraði strax og
leit á myndina: ,,Fannst þér hann
ekki sætur?“ ,,Jú, alveg rosalega“
svaraði ég og mér leið eins og
amma væri sextán. Hún var ein-
hvern veginn aldurslaus. Hún var
konan sem gekk á fullorðinsaldri til
liðs við stofnendur Kvennalistans
og breytti samfélaginu meðan
langtum yngri konur þorðu ekki að
trúa að hlutirnir gætu verið öðru-
vísi en þeir voru. Konan sem lánaði
bekkjarbræðrum mínum Iron Mai-
den-plötur. Konan sem kunni vísur
í tugatali og hafði eins og afi Tolli
unun af góðum texta. Konan sem
þerraði ótal tár á stórum sem
smáum og sagði aldrei frá því. Kon-
an sem elskaði bæði Bubba og
Björgvin, átti gríðarlegt hljóm-
plötusafn og hækkaði óperur upp
úr öllu valdi. Konan sem hélt rónni
hvað sem á dundi. Konan sem ég
hringdi í og bað um að spýta á eftir
mér í tíma og ótíma. Hún skildi allt-
af hversu mikil ,,alvara“ var á ferð-
um. Konan sem á áttræðisaldri
flutti einn góðan veðurdag með
manninum sínum til Vestmanna-
eyja. Þau hættu aldrei að láta
drauma sína rætast. Konan sem hló
svo smitandi hlátri og hafði svo frá-
bæran húmor að fólk á öllum aldri
laðaðist að henni. Konan sem safn-
aði saman ótal gulum miðum og
geymdi þá vel. Á miðunum stóð ,,I
love Jónas“.
Amma las ljóðið Ást upphátt fyr-
ir afa við kistulagninguna hans.
Nokkrum mánuðum síðar gaf
Ragnheiður Gröndal ljóðinu fram-
haldslíf með fallegu lagi. Þetta er
eitt fallegasta augnablik sem ég hef
lifað. Svo uppfullt af ást: ,,Tolli
minn, þetta er eftir hann Sigurð
Nordal. Ég fékk það bara lánað.“
Að þessu sinni syngur hann afi fyrir
ömmu af gömlum upptökum frá því
hann var í kvartett Jónasar
Tryggvasonar og félaga á Blöndu-
ósi. Hann var tenór, gæinn sem hún
amma er búin að elska í 60 ár. Og
ég veit að það augnablik verður
uppfullt – af ást.
Það er komið að mér að spýta á
eftir þér, elsku amma mín. Við Jón-
as, Sölvi Þór og Hrafnhildur Kría
sendum þér ástarþakkir – fyrir allt.
Kysstu afa frá mér.
Þín
Ingibjörg.
Elsku amma mín.
Þegar ég hugsa um þig sé ég fyr-
ir mér klett í hafinu. Klett sem öld-
ur hafsins hafa skollið á í áranna
rás, mjúkar, miskunnarlausar og
allt þar á milli.
Þessi klettur hefur ávallt virst
nær óhagganlegur og aðeins örfáir
molar hrunið hér og þar eftir því
sem árin færðust yfir. En á síðustu
misserum hafa þessir molar breyst
í björg sem fallið hafa eitt af öðru í
hafið og horfið. Nú er sú stund
komin að haf tímans flæðir yfir þar
sem einu sinni stóð klettur sem við
hin studdum okkur við.
Amma, þú varst kletturinn okk-
ar. Kletturinn hans afa. Án þín fór
hann ekkert nema ferðina löngu.
En nú er hann búinn að fá nóg af
einverunni og hefur kallað þig til
sín eins og hann var vanur að gera
þegar hann var farið að lengja eftir
þér.
Minningarnar læðast fram í hug-
ann ein af annarri. Þú liggjandi í
sófanum á Norðurbrautinni með
skræpótta teppið hennar ömmu
Siggu. Við að spila í borðstofunni.
Þið afi saman. Þú í sólbaði úti á
palli. Þú að skræla kartöflur fyrir
afa. Hlýja fangið þitt... Í gegnum
allar þær minningar sem birtast
mér heyri ég hlátur, mjúkan, dill-
andi hlátur, sé bros og blik í augum.
Þú kunnir að hafa gaman af lífinu
og það kenndi okkur hinum að njóta
þess tíma sem okkur er gefinn og
leyfa gleðinni að ríkja. Húmor,
sjálfstæði, hlýja og hreinskilni er
það sem mér fannst einkenna þig.
,,Finnst kærastanum þínum ekk-
ert leiðinlegt þegar þú ert í svona
ljótri peysu?“ Já, hreinskilni, þú
lást ekkert á skoðunum þínum en
kunnir að orða þær. Amma, svona
eftir á að hyggja, peysan, hún var
soldið ljót.
Þú kenndir á bíl en kærðir þig
ekki um að keyra. Þú kunnir að
prjóna, hekla og sauma út en vildir
miklu fremur veiða, vinna úti, lesa
ljóð og hlusta á tónlist. Þannig
fórstu þínar eigin leiðir og lést eng-
an segja þér hvernig þú ættir að lifa
lífinu og gerðir það með stæl,
kjarkurinn bilaði aldrei. Ekki einu
sinni þegar þú fylgdir honum afa
síðustu sporin og last fyrir hann
ljóðið Ást. Þá eins og svo oft áður
gast þú það sem við hin treystum
okkur ekki til. Þú varst klettur sem
hafið hafði enn ekki náð að vinna á.
En nú hefur haf tímans breytt sig
yfir klettinn okkar og við misstum
fótfestuna um stund, við reynum þó
að vera stöðug og standa upp úr
hafinu en ekkert okkar trónir jafn
hátt og þú gerðir.
Þegar þú varst dáin tók ég upp
bókina þína Ástaljóð sem þú last
upp úr fyrir hann afa. Ég opnaði
bókina og laust blað datt í fangið á
mér, með línunum sem við mér
blöstu langar mig að kveðja þig:
Man jeg þig mey!
er hin mæra sól
hátt í heiði blikar.
Man jeg þig, er máni
að mararskauti
sígur silfurblár.
(Jónas Hallgrímsson)
Þig og það sem þú gafst mér mun
ég alltaf muna og varðveita í hjarta
mínu. Takk fyrir samfylgdina,
amma mín.
Þín
Rakel.
Núna ertu farin, elsku amma
mín, í ferðina löngu. Það er sárt til
þess að hugsa að ég muni aldrei sjá
þig aftur en ég veit að nú ertu kom-
in til hans afa. Þið eruð sameinuð á
ný eftir aðskilnað sem varði reynd-
ar aðeins í brot af þeim tíma sem
þið afi áttuð saman hér á jörð.
Fyrsta minningin mín um þig er
þegar þú leyfðir mér að hlusta á
spólur í litla herberginu á Slétta-
hrauninu en þá var ég bara pínulítil
skotta. Minnisstæðastar eru samt
stundirnar okkar saman í öðru litlu
herberginu á Norðurbrautinni og
ég orðin töluvert stærri. Við tvær
að spjalla um miðja nótt um allt og
ekkert og allt þar á milli. Það var
eins og við værum jafnaldrar því ég
fann aldrei fyrir því að það væri yf-
ir hálfrar aldar aldursmunur á okk-
ur. Í huga mínum heyri ég dillandi
hláturinn og sé fallega brosið þitt
og glettnina í augunum þínum. Nú
er ljósið þitt slokknað og nýtt tekið
að loga á öðrum stað og það mun
lýsa um alla eilífð þar sem þið afi
verðið aldrei aðskilin. Viltu bera afa
Tolla kveðju mína, elsku amma mín.
Ást og virðing, þín
Elísa Ösp.
Sigurborg
Gísladóttir