Morgunblaðið - 13.02.2007, Qupperneq 1

STOFNAÐ 1913 43. TBL. 95. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 13. FEBRÚAR 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is



   
         
  




 
 
  
 
   UNG BALLERÍNA
LÍTUR Á BALLETTINN SEM LEIÐ TIL AÐ
VERÐA HRAUST OG HEILBRIGÐ >> 25
UPPÞOT ER UPPREISN
GEGN FORMUNUM
STÓRSKOTALIÐ
Í NÝRRI HLJÓMSVEIT >> 41
GERÐ sex jarðganga er að finna í nýrri sam-
gönguáætlun en þau eru Héðinsfjarðargöng,
Óshlíðargöng, göng milli Arnarfjarðar og
Dýrafjarðar, Norðfjarðargöng, Lónsheiðar-
göng og Vaðlaheiðargöng. Við gerð Bolungar-
víkurganga er stefnt að því að farin verði svo-
nefnd Skarfaskersleið til Hnífsdals og þau
verði tilbúin 2010.
Heildarkostnaður við gerð jarðganga er
áætlaður 3,2 til 3,3 milljarðar króna á hverju ári
frá og með 2008, „en það svarar til þess að unnt
sé að vinna nokkurn veginn samfellt að gerð tvennra jarðganga sam-
tímis og stunda rannsóknir jafnframt“, segir í samgönguáætlun. Á ár-
unum 2011–2014 á að ljúka við göng milli Arnarfjarðar og Dýrafjarðar
og Norðfjarðargöng. Þá verður hafist handa við Lónsheiðargöng.
Sex göng áformuð
Bolungarvíkurgöng tilbúin 2010
FRÉTTASKÝRING
Eftir Egil Ólafsson
egol@mbl.is
EF HÆTT yrði við að reisa þrjár virkj-
anir í neðri hluta Þjórsár er ekki sjáanlegt að
Landsvirkjun muni reisa nýjar virkjanir á
Suðurlandi í náinni framtíð. Ólíklegt er þó að
Landsvirkjun hætti við framkvæmdirnar
þrátt fyrir að andstaða sé við þessar virkj-
anir meðal heimamanna. Á morgun verða til-
boð opnuð í ráðgjöf og hönnun virkjananna.
Mjög fjölmennur fundur var haldinn sl.
sunnudag þar sem hvatt var til þess að hætt
yrði við að reisa virkjanir í neðri hluta Þjórs-
ár. Virkjanirnar eru þrjár, Urriðafossvirkj-
un (125 MW), Hvammsvirkjun (80 MW) og
Holtavirkjun (50 MW). Þessar virkjanir hafa
verið í undirbúningi í langan tíma. Grunn-
rannsóknir vegna þeirra voru unnar fyrir 20
árum, tilhögun þeirra hefur legið fyrir í
u.þ.b. átta ár og umhverfismat fór fram
2003–2004. Tvær umhverfismatsskýrslur
voru unnar og komu fram 11 athugasemdir
við hvora. Úrskurðir Skipulagsstofnunar
voru kærðir til umhverfisráðherra. Ein kæra
kom vegna Hvamms- og Holtavirkjunar og
fimm vegna Urriðafossvirkjunar. Kæruefnin
voru fyrst og fremst vegna lands sem fer á
kaf.
Fundur Sólar á Suðurlandi skoraði „á ís-
lensk stjórnvöld að fórna ekki íslenskri nátt-
úru til framkvæmda sem nýtast eiga til
mengandi starfsemi“. Orkunni frá virkjun-
unum er ætlað að knýja stækkað álver Alcan
í Straumsvík. Mjög tvísýnt er hvort Hafn-
firðingar samþykkja stækkun álversins.
Verði stækkun hafnað má allt eins gera ráð
fyrir að Landsvirkjun taki upp viðræður við
aðra orkukaupendur eins og t.d. aðila sem
vilja reisa kísilflöguverksmiðju í Hvalfirði.
Norðlingaalda og Búðarhálsvirkjun
„settar á ís“
Það eru ekki margir aðrir virkjunarkostir
á Suðurlandi sem Landsvirkjun gæti fari í ef
hætt yrði við að virkja í neðri hluta Þjórsár.
Norðlingaölduveita hefur verið „sett á ís“
vegna harðra mótmæla umhverfisverndar-
sinna. Landsvirkjun áformaði að reisa virkj-
un við Búðarháls, en hún þykir ekki hag-
kvæm ef ekki kemur til vatnsmiðlun við
Norðlingaöldu. Aðrir nærtækir virkjunar-
kostir Landsvirkjunar eru á Norðurlandi,
s.s. stækkun Kröfluvirkjunar og gufuafls-
virkjun við Þeistareyki. Ólíklegt er að farið
verði út í þessar virkjanir vegna stórra orku-
notenda á Suðvesturlandi. Einn af kostunum
við virkjanir í neðri hluta Þjórsár er einmitt
að ekki þarf að reisa nýjar stórar raflínur til
að flytja orkuna.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Kraftur Ein virkjananna sem fyrirhug-
aðar eru er kennd við Urriðafoss í Þjórsá.
Síðustu
virkjanir á
Suðurlandi?
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
RÁÐAST á í stórfellda uppbygg-
ingu aðalvega út frá Reykjavík á
næstu árum samkvæmt nýrri sam-
gönguáætlun til ársins 2018. Gert
er ráð fyrir að breikkun og aðskiln-
aður akstursstefna á Suðurlands-
vegi og Vesturlandsvegi út frá höf-
uðborginni verði fjármögnuð að
hluta með sérstakri fjáröflun og að
á árunum 2008 til 2010 fari árlega
3–3,3 milljarðar til þessara fram-
kvæmda. Ekki er sérstaklega tekið
fram í samgönguáætlun hvort um
yrði að ræða breikkun í 2+1-veg
eða tvöföldun þjóðveganna. Að-
spurður segir Sturla Böðvarsson
samgönguráðherra að fram komi
varðandi fjármögnun þessara
verka að vegurinn austur fyrir fjall
verði tvöfaldaður. „Einnig verði
vegurinn upp úr Mosfellsbæ sömu-
leiðis [tvöfaldaður] og upp á Kjal-
arnes frá Sundabrautarmörkunum,
þannig að vegurinn um Kjalarnes
upp að jarðgöngum og upp í Borg-
arnes verði í tímans rás tvöfaldaður
með sama hætti og vegurinn til Sel-
foss.“ Á árunum 2007 til 2010 verð-
ur lokið við breikkun hringvegarins
í fjórar akreinar upp í Mosfellsbæ
og til 2010 verður ráðist í fjögurra
milljarða breikkun og endurbygg-
ingu kafla á veginum milli Borgar-
ness og Akureyrar.

381 milljarður | Miðopna
2+2-vegir út frá borginni
Í HNOTSKURN
» Framlög til vegamála íár verða 18 milljarðar,
á næsta ári 32 milljarðar,
tæplega 28 milljarðar árið
2009 og 26 milljarðar 2010.
» Alls á að ráðstafa tæp-um 38 milljörðum til
jarðganga á tímabili sam-
gönguáætlunar til ársins
2018.
4 milljarðar í breikkun vegarkafla milli Borgarness og Akureyrar til 2010
Eftir Hjálmar Jónsson
hjalmar@mbl.is
KOMIÐ er í leitirnar málverkið Hvítasunnu-
dagur eftir Kjarval, sem er málað í kúbískum
anda á árunum 1917–1919 í Kaupmannahöfn.
Vitað var um tilvist myndarinnar, en ekki af-
drif hennar fyrr en nýlega að verkið fannst í
Danmörku. Það hefur alla tíð verið í einka-
eigu og ekki boðið til sölu fyrr en nú að það
verður boðið upp á listaverkauppboði í Dan-
mörku í lok mánaðarins.
Kristín G. Guðnadóttir, listfræðingur og
höfundur bókar um Kjarval ásamt fleirum
sem kom út 2005, sagði að það væri mjög
skemmtilegt að þetta verk væri komið í leit-
irnar. Á sínum tíma hefði hún gert talsvert
til þess að finna það en án árangurs. Mest
hefði verið leitað á Íslandi, en vitað hefði
verið um tilvist þess þar sem til voru skissur
að því. „Verkið er frá þessu kúbíska tímabili
og gefur okkur ítarlegri og fyllri mynd af
því tímabili á hans ferli,“ sagði Kristín.
Hún sagði að Kjarval hefði verið að prófa
sig áfram með þennan stíl, sem eiginlega
mætti kalla danskan kúbisma, strax eftir að
hann kláraði akademíuna. Hann hefði verið
leitandi á þessum tíma en verkið hefði verið
mjög framsækið þegar það var málað.
Hún sagðist aðspurð telja það sæta tals-
verðum tíðindum að þetta verk væri komið í
leitirnar. „Mér finnst það mjög áhugavert og
skemmtilegt að þessi mynd skuli vera komin
fram,“ sagði Kristín. „Þetta gefur fyllri
mynd af þessu stutta kúbíska skeiði hans,
þannig að ég myndi telja að það væri mikill
akkur í því að fá það heim og inn á safn hér
á landi.“
Fram kemur að málverkið er úr safni
Nienstedts heildsala, en Kjarval bjó hjá fjöl-
skyldunni þegar hann var við nám í Konung-
legu dönsku listakademíunni. Samkvæmt
áletrun gaf Kjarval Nienstedts-hjónunum
málverkið í silfurbrúðkaupsgjöf í maí árið
1919.
Kúbískt verk
eftir Kjarval
komið fram