Morgunblaðið - 02.09.2007, Síða 32

söngur
32 SUNNUDAGUR 2. SEPTEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ
F
jölskyldan er
ákaflega sterk í
okkur systk-
inunum. Við
höldum vel
saman, þau
hafa stutt mig
gegnum súrt og
sætt og varið mig með kjafti og
klóm, þegar á hefur þurft að halda. Í
svona stórri fjölskyldu lærist manni
að taka tillit til annarra og ég sem er
næstyngstur sá fljótt, að það þýddi
ekkert að vera með neinn kjaft!
Þetta fjölskyldusamband er heilt og
því fylgir mikill kærleikur. Pabbi og
elzti bróðirinn eru horfnir okkur, en
við erum sex systkinin og mamma
stendur á níræðu. Tónleikarnir eru
haldnir af því tilefni.
Í mínu einkalífi er ég ríkur og
hamingjusamur maður. Ég á dásam-
lega eiginkonu og bý við barnalán;
ég varð afi fyrir sjö mánuðum og
verð það aftur núna einhvern dag-
inn. Elztu börnin mín eru búsett á
Íslandi og drengirnir okkar Sig-
urjónu eru komnir með ítalskar
kærustur, sem ég hygg að dragi úr
líkunum á því að þeir setjist að á Ís-
landi. Svo er það pabbastelpan, sem
er syngjandi frá morgni til kvölds.
Hún er heilmikið talent!“
– Hvers konar tónleika færir þú
móður þinni í afmælisgjöf?
„Má ég fyrst þakka öllum þeim
sem hafa lagt okkur lið við að gera
tónleikana að veruleika?“
– Sem eru?
„Ég ætla ekki að nefna nein nöfn
hér. Þau eiga efalaust eftir að koma í
ljós seinna.
En ég ætla tónleikunum „Fyrir
mömmu“ að vera mikil og eft-
irminnileg uppákoma; alvöru óp-
erutónleikar. Auk mín syngja nem-
andi minn, baritonsöngvarinn
Corrado Alessandro Cappitta, sem
er að detta í heimskarríerinn, og
ungur grískur sópran; Sofia
Mitropoulos, sem er fantagóð
söngkona. Þetta verða gullkorn,
flest ítölsk og frönsk. Sjálfur ætla ég
að gleðja áheyrendur í byrjun með
þremur sönglögum, sem allir
þekkja.
Svo er ég sérstaklega glaður yfir
því að Sinfóníuhljómsveit
Norðurlands ætlar að spila með
okkur og ekki þurfum við að sækja
stjórnandann út fyrir landsteinana,
því hann Guðmundur Óli verður við
stjórnvölinn og þar fer maður sem
eflist við hverja raun.“
– Verða aðrir tónleikar syðra?
„Það er ekkert útilokað.“
– Ertu mikill mömmudrengur?
„Já, ég er mjög mikill
mömmustrákur. Við höfum alltaf
verið góðir vinir og tölum saman
minnst vikulega til að fylgjast hvort
með öðru.“
Kristján hefur komið nokkuð
reglulega og sungið á Íslandi.
„Nú er augnablikið gott. Ég vildi
líka koma og sýna að ég er á lífi.“
Síðast kom hann fram á
fjáröflunartónleikum fyrir
krabbameinssjúk börn 2004.
Nokkur umræða varð um hans þátt
þar og fjallað um hann í
Kastljósþætti, þar sem Kristján
missti m.a. stjórn á skapi sínu.
– Fórstu eitthvað kalinn á hjarta
frá okkur síðast?
Kristján horfir smástund upp í
loftið. Svo segir hann. „Mér fannst
umræðan um söfnunartónleikana
fyrir krabbameinsveiku börnin og
minn þátt í þeim ósanngjörn.
Um Kastljósþáttinn hef ég þetta
að segja. Það var komið aftan að
mér. Ég var plataður í hann. Ef ég
hefði heyrt kynninguna á þættinum,
þar sem ég var beinlínis
þjófkenndur, þá hefði ég snúizt á
hæli og farið heim aftur.“
– Finnst þér þetta mál hafa bitnað
á þér?
„Ekki hef ég fundið það, nema
hvað mér sjálfum finnst það
óskaplega leiðinlegt.
Ég hef engan Íslending hitt síðan
þetta var, að hann hafi ekki tjáð mér
virðingu og þakklæti fyrir söng
minn.
En sjálfsagt hafa einhverjir kætzt
yfir því að ég hljóp á mig. Hælbítar
eru ekki séríslenzkt fyrirbæri, því
stærri sem listamaður er, þeim mun
fleiri óvildarmenn á hann. Þetta
gildir alls staðar.
Ég segi bara eins og maðurinn:
Ég veit af flugnagerinu, en læt suðið
ekki trufla mig.“
Í austurvíking
Mikil umskipti hafa orðið í
óperuheiminum síðustu tvo
áratugina eða svo; Vestur-Evrópa
opnaðist fyrir Austur-Evrópu og nú
er A-Evrópa að opnast fyrir
V-Evrópu. Kristján hefur því lagzt í
austurvíking.
„Ég hef farið dálítið austur fyrir
að undanförnu, var til dæmis í vor á
óperuhátíð í Prag, ég hef líka sungið
í Belgrad og ég fór með Turandot til
Ljúblíana.“
– Þú varst nú lengra kominn í
austurveg en til Tékklands, Serbíu
og Slóveníu.
„Já, ég hef meðal annars verið á
ferðinni í Kína, Japan og
Suður-Kóreu. Þeir hafa tekið mér
sérstaklega vel þarna austur frá.
Reyndar er ég innan skamms á
leiðinni til Kína einn ganginn enn að
beiðni ítalskra stjórnvalda.
Utanríkisráðherrann fer fyrir
sendinefndinni og við eigum að
kynna ítalska menningu og iðnað.
Ég er eini óperusöngvarinn í
hópnum og ég neita því ekki að ég er
ákaflega stoltur yfir þeim heiðri sem
mér finnst þetta vera.“
– Að Ítalir skuli kveðja þig einn
manna til að kynna ítalska óperu?
Ertu kominn í raðir heimamanna á
Ítalíu?
„Já. Þeir líta á mig sem sinn
mann. En þeir gleyma því ekki
hvaðan ég er kominn. Þeir kalla mig
bóndadurginn frá norðrinu, en það
er mikil væntumþykja í röddinni,
þegar þeir segja þetta.“
Kristján Jóhannsson varð fyrstur
óperusöngvara til að syngja í
Forboðnu borginni í Peking, þar
sem hann söng Calif í Turandot, sem
einmitt gerist á kínverskum slóðum.
Síðast söng hann fyrir Kínverja fyrir
tveimur árum á
Ólympíuleikvanginum fyrir 30.000
manns. Það var í Aidu Verdis og þá
hagaði svo til að hann söng sama
hlutverkið í Peking og Seoul.
„Ég byrjaði í S-Kóreu, en Ítalirnir
höfðu sagt mér að ég þyrfti ekki að
hafa neinar áhyggjur af
vegabréfsárituninni til Kína, ég
fengi hana á einum eftirmiðdegi í
Seoul.
Ég var því ósköp rólegur í tíðinni,
en þegar til kom gekk náttúrlega
ekkert eftir, því í Seoul er ekki
kínverskt sendiráð. Nú voru góð ráð
dýr. Jóna var með mér og við
brugðum á það ráð að fljúga til
Parísar. Þar gekk Sigríður Snævarr
sendiherra í málið, fór með mér í
kínverska sendiráðið og linnti ekki
látum fyrr en ég var kominn með
vísa í passann. Á leiðinni út á flugvöll
lentum við í umferðarteppu og ég
missti af flugvélinni. Ég varð því að
kaupa nýjan flugmiða með næstu
vél, en var þá kominn yfir á kortinu,
svo sendiherrann varð að leggja út
fyrir miðanum. Við höfum oft hlegið
að þessum ósköpum síðan. En til
Peking kom ég einum og hálfum
tíma fyrir generalprufuna og það
stóð á endum að ég var kominn í
búninginn, þegar ég var kallaður á
svið. Þar gekk allt að óskum.“
Í Japan söng Kristján fyrst 1992; í
ferð Arena de Verona með
Turandot. Japanir hafa byggt mjög
glæsilegt óperuhús í Tókýó, sem
Kristján hefur sungið nokkrum
sinnum í, nú síðast Óþelló. Í Peking
eru Kínverjar að byggja óperuhús,
sem verður opnað á næsta ári, og
hafa þeir lýst áhuga á því að
Kristján komi fram á
opnunarhátíðinni.
Aida í sjö húsum
En Kristján hefur líka sungið sér
nær í sumar. „Ég fór um Ítalíu með
óperu St. Pétursborgar; við fluttum
Óþelló undir stjórn Valery Gergiev,
en menn gera því skóna að hann
verði eftirmaður Levin hjá
Metrópólitan. Ég söng líka í
skemmtilegri tónleikaröð á
Suður-Ítalíu; undir hælnum á
stígvélinu. Í Reggio Calabria heitir
óperuhús eitt Anfi Teatro og
stendur við sjóinn. Ég man hvað
mér þótti mikið til um að syngja
aríuna Celesta Aida og heyra
öldurnar skella í fjöruborðinu fyrir
utan. Þessi Anfi Teatro eru sjö
talsins og meiningin er að fara á
næsta ári og flytja Aidu í þeim
öllum.
Stærsta verkefnið á næstunni er
flutningur á Wozzeck eftir Alban
Berg í óperunni í Róm. Ég hef verið
að berjast í því í sumar að læra
þetta.“
Þegar óperusöngvarar streymdu
vestur yfir, hrundu launin um
30-50% á einni nóttu. Kristján fór
ekki varhluta af þessu frekar en
aðrir. Hann þraukaði sem bezt hann
gat, en á endanum varð hann að slá
af kröfunum.
„Þetta var orðið svolítið erfitt svo
við settumst niður hjónin og fórum
yfir stöðuna, hvað þyrfti að gera til
þess að ég fengi notið mín til fulls í
söngnum. Umhverfið var einfaldlega
orðið allt annað. Um leið og ég gaf
upp boltann aftur fékk ég meira en
nóg að gera.“
Kristján segir, að síðustu fimm
árin hafi verið lægð í óperuhúsum í
V-Evrópu. Þjóðverjar byrjuðu að
skera niður kostnaðinn, síðan komu
Frakkar og Spánverjar í kjölfarið og
fyrir tveimur árum tóku Ítalir fram
hnífinn.
Afleiðingarnar segir Kristján að
megi til dæmis sjá í Arena de
Verona, þar sem hann hefur komið
13 sinnum fram á 18 árum; fyrst
1990 í Turandot. Þar sem áður var
troðfullt hús og slegizt um alla miða,
er nú sungið fyrir hálftómu húsi,
þegar stóru nöfnin eru fjarri. Þetta
segir Kristján vera ranga stefnu, því
stóru nöfnin dragi að. „En ég er ekki
að segja að allt sé slæmt. Fjarri því.
Ég sé glæsilegar og fallegar
Öldurnar léku undir
Morgunblaðið/Kristinn Ingvarsson
Glaðbeittur Kristján Jóhannsson : Meðan heilsa og vilji eru í lagi, þá eru mér allir vegir færir. Ég er enn í toppformi. Mér líður bara eins og ég sé 35 ára.
Röddin leynir honum
ekki. Hún er þessi öfl-
uga, hábjarta syngj-
andi, sem gerir hann
einstakan og berst frá
einu óperuhúsinu til
annars umhverfis
heiminn. Nú er Krist-
ján Jóhannsson kominn
heim og ætlar að
syngja næsta sunnudag
„fyrir mömmu“ í
Íþróttahöllinni á Ak-
ureyri. Freysteinn Jó-
hannsson talaði við
hann og spurði hann
eðli málsins samkvæmt
fyrst um fjölskylduna.
» Á leiðinni út á flugvöll lentum við íumferðarteppu og ég missti af flugvélinni. Ég
varð því að kaupa nýjan flugmiða með næstu vél,
en var þá kominn yfir á kortinu, svo sendiherrann
varð að leggja út fyrir miðanum ... til Peking kom
ég einum og hálfum tíma fyrir generalprufuna.