Morgunblaðið - 04.11.2007, Síða 32

Morgunblaðið - 04.11.2007, Síða 32
bók 32 SUNNUDAGUR 4. NÓVEMBER 2007 MORGUNBLAÐIÐ tvisvar, þrisvar og loks daglega. „Heróínið tók yfir líf mitt án þess að ég tæki eftir því,“ segir hann. Þó kveikti hann aðeins á perunni þegar hann eitt sinn hafði lofað að hitta Alice í Wales en var svo útúrdóp- aður að hann treysti sér ekki til að keyra svona langa vegalengd á sín- um fína Ferrari. Hann lýsir þeim tíma, sem í það skiptið tók hann að afeitra sig, sem sólarhringshelvíti. Bölvanleg líðan fylgdi því líka að vera allsgáður og fyrr en varði var hann kominn í víta- hring vímunnar ásamt Alice, sem hann hafði ekkert samviskubit yfir að draga með sér niður í eymd og volæði eiturlyfjanna. Árið 1995, löngu eftir að leiðir þeirra skildu, dó hún af of stórum skammti eiturlyfja. Eftir eins árs sjálfskipaða ein- angrun í heróínvímu heima hjá sér, var það enginn annar en George Harrison, sem sumarið 1971 reif hann upp til að spila með sér í New York á fjáröflunartónleikum fyrir hungruð börn í Bangladesh. Clapton féllst á að fara gegn því að sér yrði tryggt nægt heróín. Hljómleikaferðin var Clapton til lítils sóma, sem helgaðist að nokkru leyti af því að hann fékk tíu sinnum sterkara efni en hann átti að venj- ast, og lá því mest allan tímann í rúminu, skjálfandi og muldrandi einhverja þvælu eins og brjál- æðingur. Við heimkomuna lokuðu þau skötuhjú dyrunum pent á eftir sér og lögðust í heróínneyslu. Clapton lyfti ekki litla fingri á heimilinu, svaf mestan part dags, drattaðist á fætur síðdegis, lék á gítarinn og tók upp lög á kassettur, flest hræðileg, svo teiknaði hann líka og dundaði sér með bíla- og flugvélamódel. Alice skaust stundum út í búð, eldaði og það sem var mest um vert – útveg- aði dóp. Þau tóku ekki upp póstinn sinn, svöruðu hvorki síma né tóku á móti gestum. Einn af fáum, sem settu fót inn fyrir dyr, var Pete Townshend úr The Who, sem vissi, gegnum Alice, hvernig í pottinn væri búið. Hann og faðir hennar höfðu þá ráðgert að koma Clapton á fætur með nokkurs konar „come-back“ tónleikum í Regnbogaleikhúsinu í London 13. janúar 1973. Móttökurnar hrærðu við Clapton, þótt rammskakkur væri, en dugðu ekki til að rétta hann við. Ástandið var vægast sagt hræðilegt. Hann var orðinn feitur, bólugrafinn og vita náttúrulaus af völdum heróín- neyslunnar, sem kostaði hann um eina milljón íslenskra króna á viku. Robert Stigwood, umboðsmaður hans, varaði hann við. Það gerði líka faðir Alice í bréfi, þar sem hann kvaðst með ánægju vísa lögreglunni á þau, ef Clapton væri ekki tilbúinn að hætta því sem hann væri að gera sjálfum sér, og því sem verra væri – dóttur hans. Clapton var ekki alls varnað, kominn með bullandi samviskubit vegna Alice, og samþykkti að fara í nálarstungumeðferð við fíkninni og loks að byggja sig upp andlega og líkamlega í sveitavinnu á Ormsby- Gore býlinu nálægt Oswestry í Shropshire. Honum líkaði vistin vel og sömuleiðis að drekka sig blind- fullan með félögum sínum á kránni eftir erfiðan vinnudag. Þrátt fyrir drykkjuna fór að rofa til í kollinum á honum og hugsanir hans að snúast um Pattie Boyd, sem hann skynjaði sér til óblandinnar ánægju að liti hann hýru auga þegar hún og Harr- ison heimsóttu hann óvænt í sveit- ina. Sífullur kvennabósi Þrátt fyrir allt sukkið hafði Stigwood enn trú á Clapton og bauð honum að taka upp plötu í Miami ásamt fleira tónlistarfólki. Ein þeirra var söngkonan Yvonne Ellim- an, sem lék Maríu Magdalenu í Jesú Kristi Súperstjörnu. Þau áttu í ástríðufullu ástarsambandi í mánuð áður en hann sneri til Englands og reyndi aftur við Pattie, sem enn var ekki tilkippileg þótt hjónaband hennar stæði á brauðfótum. Árið 1974 og 461 Ocean Boulev- ard platan, sem tekin var upp í Miami, mörkuðu tímamót á tónlist- arferli Claptons. Í einkalífinu líka því á tónleikaferðalagi um Banda- ríkin í kjölfar plötunnar náði hann loks takmarki sínu – Pattie, sem þá var skilin við Harrison og bjó hjá systur sinni í Englaborginni. Hún mætti á 45 þúsund manna tónleika í Buffalo. Byrjunin var ekki beinlínis rómantísk, þar sem hann stóð hálf- blindur vegna einhvers konar bakt- eríu eða víruss, sem Elliman hafði smitað hann af (hann átti þá enn í ástarsambandi við hana), og svo drukkinn og taugaveiklaður að hon- um tókst að velta um koll gríðarlega stórum blómapotti á sviðinu með til- heyrandi brambolti. Lagið Have You Ever Loved a Woman? hafði þó alveg sérstaka merkingu þetta kvöld í Buffalo. Nú mætti ætla að hamingjan tæki völdin, en svo virðist sem Clapton væri fyrirmunað að höndla hana. Í bókinni veltir hann ástæðunum fyrir sér og kemst í stórum dráttum að þeirri niðurstöðu að þroskaleysi hans sjálfs og drykkjufíkn hafi frá upphafi staðið sambandi þeirra fyrir þrifum. Til að mynda vildi hann ekki kalla hana Pattie, því þá fannst hon- um hún enn vera konan hans Georgs. Hann byrjaði að kalla hana Nell eða Nelly og gerir því skóna að með því hafi hann ómeðvitað sett hana skör lægra en hann sjálfan því honum fannst nafnið svo bardömu- legt. Pattie fylgdi Clapton fyrri part tónleikaferðarinnar um Bandaríkin, en hún var ekki fyrr farin en hann hóf skyndikynni við hinar ýmsu kon- ur, sem á vegi hans urðu. „Það var eins og ég reyndi strax að eyðileggja samband okkar – þegar hún var orð- in mín, var eins og ég vildi hana ekki lengur,“ segir hann í bókinni. Sólóferill og edrúmennska Til ársloka 1976 var Clapton á tónleikaferðalögum með hljómsveit- inni, en fljótlega eftir það hófst hinn raunverulegi sólóferill. Um rúmlega þriggja áratuga skeið hefur hann komið fram og tekið upp plötur með mörgum nafntoguðum tónlist- armönnum og hlotið margvísleg verðlaun og viðurkenningar. Sem má merkilegt teljast því framan af var hann sífullur, eða til 1982 að hann fór í meðferð á Hazeldenstofn- uninni í Bandaríkjunum. Í bókinni er bráðfyndinn kafli um jólahaldið í Hurtwood árið áður og snýst um skærgræn, sérstök nærföt fyrir veiðimenn, sem Clapton fékk í jóla- gjöf. Hann skrýddist þeim þegar hann, dauðadrukkinn, fékk sér göngutúr og rankaði ekki við sér fyrr en mörgum tímum seinna í kjallaranum heima hjá sér „ . . . eins og Kermit froskur með vasaljós lýs- andi á andlit mitt.“ Clapton féll eftir fyrstu meðferð- ina, en náði sér á strik í annarri 1987. Hann hefur verið edrú síðan, sótt AA fundi, tileinkað sér tólf spora kerfi samtakanna og lagt sitt af mörkum til að hjálpa fíkniefna- neytendum, m.a. stofnaði hann með- ferðarstöð á Antigua. Hann fer jafn- an tvisvar á ári til þessarar eyju í Karíbahafinu og dvelur þar mis- lengi. Hjónaband Áður en Clapton kom lífi sínu á réttan kjöl, skiptust á skin og skúrir í sambandi hans við Pattie Boyd. Hann lét ekki af framhjáhaldinu, viðurkennir að hafa orðið ástfanginn af annarri konu og svo óforskamm- aður að bjóða henni á heimili þeirra Pattie í Surrey 1978. Þar kom hún að þeim, flýði grátandi út og í miklu uppnámi. Þótt Clapton væri á báð- um áttum, varð fyrirsögn í The Daily Mail, þess efnis að hann ætlaði að kvænast Pattie, einmitt til þess að úr því varð. Áður sór hann auð- vitað og sárt við lagði að hin konan væri út úr myndinni. „En hversu mikið sem ég taldi mig elska Pattie, var raunin sú að áfengi var það eina sem ég gat ekki án verið,“ segir hann. Eric Clapton og Pattie Boyd gengu í hjónaband 1979 og drykkju- skapur brúðgumans náði nýjum lægðum næstu tvö árin. Hjónaband- © Hulton-Deutsch Collection/CORB 1966 Bítillinn George Harrison og fyrirsætan Pattie Boyd ganga í hjónaband árið 1966. © Hulton-Deutsch Collection/CORB 1975 Eric Clapton og Pattie Boyd koma saman á frumsýningu Tom- mys á Leicester Square í London í árdaga sambandsins. Í HNOTSKURN » 1945 Eric Patrick Claptonfæddist 30. mars og ólst upp hjá ömmu sinnar og afa í Ripley í Surrey á Englandi. » 1963 spilaði hann í fyrstaskipti í hljómsveit, The Roos- ters, og síðan til 1970 með hljóm- sveitunum The Yardbirds, John Mayall’s Bluesbreakers, Cream, Blind Faith, Delaney & Bonnie og Derek og the Dominos. » 1974 og platan 461 OceanBoulevard mörkuðu þáttaskil í tónlistarferlinum; nýr stíll, ný stefna. » 1975 til 1985 gaf hann útfjölda platna, t.d. August og Journeyman og var á stöðugum tónleikaferðalögum. » 1992 til 1998 Plöturnar Unp-lugged, blúsplatan From The Cradle og Pilgrim komu út og lagið Tears In Heaven vann Grammy verðlaunin. » 2000 tók Clapton upp plötumeð blúsgoðsögninni B.B. King. » 2001 til 2004 komu út marg-ar plötur, t.d. sólóplatan Rep- tile og Me and Mr. Johnson. » 2005 efndu Clapton, GingerBaker og Jack Bruce úr Cream til tónleika í The Royal Al- bert Hall og spiluðu saman á þrennum tónleikum í New York. » 2006 kom út platan TheRoad to Escondido með þeim Clapton og JJ Cale. » Clapton hefur sjálfur eða ífélagi við aðra átján sinnum fengið Grammy, bandarísku tón- listarverðlaunin, auk fjölda ann- arra verðlauna og viðurkenninga á rúmlega 40 ára ferli sínum. Umbo›s- og sölua›ili Birkiaska ehf. sími: 551 9239 www.birkiaska.is Birkiaska www.hi.is ÍS L E N S K A /S IA .I S /H S K 3 98 05 1 1/ 07 Spennandi kostir í framhaldsnámi Gott nám og rétt val þess er farsæl leið til lífsgæða og aukinna möguleika í starfi. Við félagsvísindadeild Háskóla Íslands bjóðast margir spennandi kostir í námi hjá hæfum og reyndum kennurum. Góðar aðstæður til náms • Fjölbreytni og sveigjanleiki • Starfstengt rannsóknarnám Nám með starfi • Nám stutt rannsóknum kennara Félagsvísindadeild Háskóla Íslands Odda v/Sturlugötu, 101 Reykjavík Sími 525 4502, felvisd@hi.is FÉLAGSVÍSINDI – Í ÞÁGU FRAMFARA FÉLAGSVÍSINDADEILD Doktorsnám í öllum greinum. Allar upplýsingar á www.felags.hi.is Umsóknarfrestur um meistara- og doktorsnám er til 15. nóvember • MLIS-nám í bókasafns- og upplýsingafræði • MA-nám og diplómanám í uppeldis- og menntunarfræði • MA-nám í kennslufræði (seinni hluti) • MA-nám og diplómanám í fötlunarfræði • MA-nám og diplómanám í félagsfræði • MA-nám og diplómanám í kynjafræði • MSW-nám í félagsráðgjöf • MA-nám og diplómanám í félagsráðgjöf • MA-nám í öldrunarfræðum • MA-nám í mannfræði • MA-nám og diplómanám í þróunarfræðum • MA-nám í þjóðfræði • MA-nám í hagnýtri þjóðfræði • MPA-nám og diplómanám í opinberri stjórnsýslu • MA-nám og diplómanám í alþjóðasamskiptum

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.