Morgunblaðið - 17.04.2008, Page 12
12 FIMMTUDAGUR 17. APRÍL 2008 MORGUNBLAÐIÐ
ALÞINGI
ÞAÐ ER ekki stefna Samfylkingar-
innar að tekin verði upp skólagjöld
við opinbera háskóla, að því er fram
kom í máli þingmanna flokksins á Al-
þingi í gær. Björn Valur Gíslason,
þingmaður Vinstri grænna, hóf máls
á þessu og vísaði annars vegar til
ummæla Sigurðar Kára Kristjáns-
sonar, formanns menntamálanefnd-
ar, í Fréttablaðinu um að það væri
aðeins tímaspursmál hvenær slík
gjöld yrðu tekin upp og hins vegar til
ummæla varaformanns nefndarinn-
ar, Einars Más Sigurðarsonar, um
að hann hefði ekki mælistiku á það
hvort stuðningur við upptöku skóla-
gjalda í háskólum hafi aukist í Sam-
fylkingunni.
Er ekki 100% jafnrétti
Einar svaraði því til á þingi í gær
að skoða ætti fordómalaust hvaða
leiðir væri best að fara til að tryggja
jafnstöðu háskóla hér á landi. „Lyk-
ilatriðið í þeirri umræðu er að jafn-
staðan sé tryggð og jafnrétti til náms
sé tryggt. Ég vil leyfa mér að segja
að því miður er ekki 100% jafnrétti
til náms í dag vegna þess að við tök-
um skólagjöld nokkuð óskipulega í
okkar kerfi,“ sagði Einar og tók
gjaldtöku af nemendum í listnámi á
háskólastigi sem dæmi.
Sigurður Kári fullyrti hins vegar
að upptaka skólagjalda í opinberum
háskólum nyti aukins stuðnings í
samfélaginu, m.a. vegna markmiða
Háskóla Íslands um að vera meðal
bestu skóla heims. Undantekningin
væri kannski vinstri græn, sem sæju
skrattann í öllum hornum. „Lang-
flestir þeirra háskóla sem eru í hópi
þeirra 100 bestu innheimta skóla-
gjöld og menn verða bara að horfast
í augu við það,“ sagði Sigurður Kári.
Framsókn var á bremsunni
Birkir Jón Jónsson, þingmaður
Framsóknarflokks, sagði sinn flokk
hafa verið á bremsunni gagnvart
Sjálfstæðisflokknum í fyrra ríkis-
stjórnarsamstarfi hvað upptöku
skólagjalda varðaði og að það væru
vonbrigði að Einar Már gæti ekki
sagt skýrt að slíkt kæmi ekki til
greina. „Öðruvísi mér áður brá,
hæstvirtur forseti, og það skyldi þó
ekki vera þannig að nú gæti Sjálf-
stæðisflokkurinn gert það með Sam-
fylkingunni í menntamálum sem
ekki var hægt með Framsóknar-
flokknum á sínum tíma; að nú eigi
hugsanlega að innleiða skólagjöld
við opinbera háskóla,“ sagði Birkir
en þingmenn Samfylkingarinnar
áréttuðu hins vegar stefnu síns
flokks um að ekki ætti að taka upp
skólagjöld í grunn- og framhalds-
námi við opinbera háskóla. „Við
þetta verður að sjálfsögðu staðið,“
sagði Katrín Júlíusdóttir.
Kolbrún Halldórsdóttir, þingmað-
ur Vinstri grænna, vildi hins vegar
skýrari aðgerðir enda hefði ójafn-
ræði milli háskóla aukist vegna
stefnu Sjálfstæðisflokksins. „Það
ójafnræði er þannig til komið að
einkaháskólarnir fá að taka skóla-
gjöld ofan á full framlög hins opin-
bera með hverjum nemanda. Sam-
bærilegir skólar á Norðurlöndunum
skerða að sjálfsögðu hið opinbera
framlag sem nemur þeim skólagjöld-
um sem tekin eru,“ sagði Kolbrún og
vildi að sú leið væri farin hér á landi.
Samfylkingin vill ekki skólagjöld
Sótt að Samfylkingu vegna hugmynda Sjálfstæðisflokks um skólagjöld í opinberum háskólum
Þingmaður VG telur rétt að framlög til einkaháskóla verði skert sem nemur gjöldum sem þeir taka
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Óréttlæti Ekki er réttlátt að einkaháskólar, sem innheimta skólagjöld, fái
jafnhá framlög frá ríkinu og opinberir háskólar, að mati Kolbrúnar.
Betra kerfi
Breytingar á skattlagningu á lífeyr-
istekjur yrðu til þess að hér á landi
væru um tíma tvö lífeyrissjóðskerfi,
sem væri bagalegt. Þetta kom fram í
máli Árna M. Mathiesen fjár-
málaráðherra á Alþingi í gær en Birkir
J. Jónsson, Framsókn, beindi til hans
spurningu um hvort ekki væri rétt að
skattur á lífeyrissjóðstekjur verði
10%, þ.e. sá sami og á fjármagns-
tekjum.
Árni sagði útborganir til lífeyrissjóðs-
þega yfirleitt vera undir skattleys-
ismörkum og því sjaldnast greiddur af
þeim skattur. Núverandi kerfi væri því
hagstæðara fyrir lífeyrisþega.
Frjálshyggjubanki
Seðlabankinn not-
ast við meðul
frjálshyggjunnar
til að takast á við
efnahagsvand-
ann, sagði Bjarni
Harðarson, Fram-
sókn, á þingi í
gær. „Það eru þau
meðul að hér skuli
stefnt að atvinnu-
leysi og gjaldþrotum fyrirtækja og
þannig skuli leyst úr málum. En það
eru til aðrar og gæfulegri leiðir,“ sagði
hann og hafði áhyggjur af ósamstöðu
milli ríkisstjórnarinnar og Seðlabank-
ans.
Afturhaldsbanki
Gunnar Svav-
arsson, formaður
fjárlaganefndar,
vildi ekki segja til
um hvort Seðla-
bankinn væri
frjálshyggjubanki
en að hann væri
a.m.k. frekar að-
halds- og aft-
urhaldssamur
hvað reiknilíkön
varðar. Forsendur í útreikningum
Seðlabankans, efnahagsskrifstofu
fjármálaráðuneytisins og greining-
ardeilda bankanna væru því ólíkar,
sem skýrði mismunandi spár. Hins
vegar mætti finna samhljóm ef litið
væri á fráviksspár.
Ný stjórn RÚV
Alþingi kaus nýja stjórn Ríkisútvarps-
ins ohf. í gær en sú kosning fer fram
einu sinni á ári. Ómar Benediktsson,
Margrét Frímannsdóttir, Svanhildur
Kaaber, Kristín Edwald og Ari Skúla-
son voru kosin sem aðalmenn.
Dagskrá þingsins
Þingfundur hefst kl. 10.30 í dag og
m.a. á að ræða frumvarp um op-
inbera háskóla.
Bjarni Harðarson
Gunnar
Svavarsson
ÞETTA HELST …
Eftir Höllu Gunnarsdóttur
halla@mbl.is
MARGT varðandi sprengjuárásina
á íslenska friðargæsluliða í Kabúl
árið 2004 og aðdraganda hennar
virðist vera óljóst í huga almenn-
ings, fjölmiðla og þingmanna hér á
landi, auk þess sem málið vakir
enn í huga margra í Afganistan og
er talið óútkljáð. Þetta kom fram í
máli Ingibjargar Sólrúnar Gísla-
dóttur utanríkisráðherra á Alþingi
í gær en hún hefur ákveðið að fela
Guðrúnu Erlendsdóttur og Haraldi
Henryssyni, fyrrverandi hæsta-
réttardómurum, að fara yfir atvik
tengd árásinni. Tvímenningarnir
eiga m.a. að skoða hvort utanrík-
isráðuneytið hafi rækt sínar skyld-
ur og ábyrgð í málinu en með
þessu móti Ingibjörg vill hreinsa
andrúmsloftið hvað þetta mál
varðar.
Hafa ekki fengið skaðabætur
Árni Þór Sigurðsson, þingmaður
Vinstri grænna, beindi þeirri fyr-
irspurn til ráðherra í gær hvort
fjölskyldum stúlku og konu sem
létust í árásinni hefðu verið
greiddar skaðabætur. „Við Íslend-
ingar höfum illu heilli þvælst inn í
átökin í Afganistan með þátttöku
okkar í NATO og óskiljanlegum
áhuga íslenskra ráðamanna á að
taka þátt í
stríðsleikjum
stórvelda, sem
halda að þau geti
tekist á við ógn-
anir hryðjuverka
með hefðbundn-
um stríðs-
rekstri,“ sagði
Árni Þór og
bætti við að af-
leiðingar þátt-
töku Íslands í stríðsrekstrinum
hefðu orðið hvað áþreifanlegastar
þegar sprengjuárásin var gerð en
friðargæsluliðarnir voru þá í
teppakaupaleiðangri.
Ingibjörg Sólrún tók undir að
þetta hefði verið skelfilegur at-
burður en mótmælti því að rekja
mætti árásina til starfsemi Íslend-
inga í Afganistan. „Þetta er auð-
vitað fráleitt að orða hlutina með
þessum hætti vegna þess að þeir
sem stóðu fyrir sjálfsmorðsárás-
inni bera auðvitað á henni fulla
ábyrgð og ekki hægt að vísa þeirri
ábyrgð á aðra,“ sagði Ingibjörg en
í máli hennar kom jafnframt fram
að ekki hefðu verið taldar forsend-
ur til að greiða skaðabætur til
þeirra sem bágt hlutu vegna árás-
arinnar. „Um var að ræða árás á
starfsmenn okkar en ekki átök
þeirra við aðila á vettvangi,“ sagði
Ingibjörg.
Sprengjuárásin vakir enn í
huga margra í Afganistan
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
VORRALL Hafrannsóknastofnunar
færir ekki mikil tíðindi en vekur þó
vonarneista um að hlutir þokist í
rétta átt. Þetta kom fram í máli Ein-
ars K. Guðfinnssonar sjávarútvegs-
ráðherra í utandagskrárumræðum á
Alþingi í gær. Guðjón A. Kristjáns-
son, formaður Frjálslynda flokksins,
var málshefjandi en hann sagði ljóst
af gögnum úr togararallinu að þorsk-
urinn væri vel á sig kominn og að
stærri fiskur væri kominn inn á mið-
in. Aflabrögð væru því mikil. „Þetta
vita fiskimenn og þetta þykja góðar
vísbendingar,“ sagði Guðjón og
botnaði því lítið í niðurstöðum fiski-
fræðinga Hafrannsóknastofnunar
(Hafró) sem haldi því fram að þorsk-
aflinn þurfi að vera óbreyttur a.m.k.
næstu fimm árin. „Ég er ekki viss
um að nokkur fiskimaður á vertíð-
arsvæðunum sé sammála þessu
mati.“
Guðjón kallaði eftir endurmati á
stærð þorskstofnsins til að koma í
veg fyrir sóun verðmæta og sagðist
jafnframt óttast það mjög að á kom-
andi vikum og mánuðum muni brott-
kast aukast gífurlega. „Ég dreg þá
ályktun af því að aflinn er góður og
veiðiheimildir eru að snarminnka,“
sagði Guðjón.
Einar K. Guðfinnsson sagði hins
vegar togararallið ekki færa mikil
tíðindi en að í því væru þó vísbend-
ingar í rétta átt. M.a. virtist þyngd-
araukning hafa átt sér stað í þorsk-
stofninum en undanfarin ár hefur
hann lést. Þá væru vísbendingar um
að hrygningarstofninn sé að stækka.
17. júní manntal
Miklar umræður spunnust um
trúverðugleika Hafró og kölluðu
sumir þingmenn eftir nákvæmari
hafrannsóknum. Björn Valur Gísla-
son, þingmaður VG, sagði vorrallið
jafngilda „17. júní manntali“ hér á
landi sem færi þá þannig fram að
mannfjöldinn væri talinn á þjóðhá-
tíðardaginn ár hvert og út frá því
ákvarðaður heildarmannfjöldi lands-
ins. „Það fer síðan eftir veðurfari og
tíðarfari hversu margir Íslendingar
eru,“ sagði Björn og áréttaði að
margt hefði áhrif á aflann í sjónum.
Illugi Gunnarsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, sagðist telja að
byggja ætti upp vísindaþekkingu á
sjávarútvegsmálum innan háskóla-
samfélagsins. Þannig mætti veita
Hafró aðhald sem væri nauðsynlegt
til að fá betri og öruggari niðurstöð-
ur í hafrannsóknum.
Þykjustuvísindi
Grétar Mar Jónsson, þingmaður
Frjálslyndra, tók öllu dýpra á árinni,
kallaði vísindamenn Hafró þykjustu-
vísindamenn og sagði vinnubrögð
þeirra ekki njóta trausts.
Sjávarútvegsráðherra var ekki
sáttur við þessi ummæli Grétars og
vildi að hann drægi þau til baka.
Menn gætu haft sínar skoðanir og
gagnrýnt Hafró en að ekki væri
sæmandi að kalla „þá vísindamenn
sem þar starfa, menn sem hafa
margra ára nám að baki, menn sem
hafa starfað með sjómönnum árum
og áratugum saman“ þykjustuvís-
indamenn.
Vorrall færir
vonarneista en
engin stórtíðindi
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Þykjustuleikur Grétar Mar Jónsson vandaði vísindamönnum Hafró ekki
kveðjurnar á þingi í gær og kallaði þá þykjustuvísindamenn.